© Osmanlıcadan türkçeye karşılıklar kılavuzu N. 37 Sülâle (Bak Sülük Sünbüle — Süreyya — Ülker e (Bak: Nağme) Sin -> Gem sölpük İp Örtü direk, dirkeç, bölmek olaylık : Hanedan, silsile) — Girmek, tutmak Sütun — Diki, Memi LR Atlı, sipahi, binici Şâb > Genç , Şâd, şadan, şadgâm, şadman — Se- Şahadet etmek — Tanıklık etmek Şâdolmak, şadan olmak — Sevinmek Şâdi — Şevinç > Şafak — Tan Şafak sökmek — Tan atmak, tan a- Şafi — İyileştirici, onultücu Sifa — İyileşme, onulma Sif şifayab olmak — İyi- leşmek, ve yermek, gifabalş iel teşfiye D Şahid — Tanık — (Fr.) Teömoin- * Şahadet, şahidlik — Tanıklık grisi Şahadet etmek — Tanıklık etmek © Şahadete tânetmek, şahidi cerhet- mek — Tayındırmak | vi Dikmen — (Fr.) Sommet Doruk — (Fr.) Cime tn va yyl EK, kime, 2 şahıs (T. LE Fi Örer 17 De kz geldiniz ge 2 — Tanımadığım bir şahıstır — Ta- nımadığım bir kimsedir. 3 — Şahsına hürmet ederim — Şah- sını Sai > Ö (Er) Person- > Özel, şahsiğ — : le > Özlük — (Fr.) Personna- iyet — Şahsiyet, uzkişi ek: O iken bir şahsyiettir — O önemli bir yeme kendince — (Fr) Pezammelemen rnekler: 1 — Şahsen oraya gitti — Ki oraya iii 2— n bu meselede mutalâam şudur — Kendi me bu sorumda oyum şudur. - Şsibe Teke Şair — Şair ÇT. Kö.) ir — (TI. Kö.) Yanık, yarma, çatlak Şakkı şefe etmek — Ağız açmak Şaki — Kasak, haydut Sakavet — ğlık, haydutluk Şakika — Yarım baş ağrısı ird - 1 - İzd ilmiz anla ) ) Disciple, 2 - (mektepli anlamına) — (Fr.) Ecolier, İrd (üniversite talebesi) > (Er.) imi < Kapeal — (Fr.) ep Smil olmak — Kapsamak — (Er.) Embrasser, #ötendre â pie > Koklam Şemim, şemrhe — Koku Şemmetmek — Koklamak Mr çi Şayani merhamet — Acmacak (o Şayanı takdir — Beğenilir, beğende- Şayeste (Bak: e Şayet - EE ) Ge Sayin — Yayını > (Fr.) B Şâ ” bulmak — mak Şüyu — n -Ü Şaz (Bak: Müstesna) — Ayram ©” Senir (Bak: Şiar) Uğursuzluk, yümsüzlük — Sevgenlik Şe (Bak: Müşfik) — Sevgen göstermek — Şevgenmek Sehab — Ağan, ağma - Diploma Şehamet (Bak: Şecaat) — Yiğitlik — Kanad Sehka — Hıçkırık hlevend — Boylu, “boslu, taylan per — Kanad hr — hirci Şehirci, ürbanist (Terim) hircilik — Şehircilik, ürbanizm müteallik — Urbanik lediye — Şarbaylık mehi reisi — > Anayol — Şarbay, e — Aylık in > İşkil, şüphe REX LERE p Vika vi lik Duruksamek il lem email — 1 - Kk (Bak Seciye) sematet — Gürültü, patırdı ems — Güneş Associğ ” Pr) Utan- 1 Sean Genl kad) > — Şörme, sövgü — Şevk oi n erir > Kötügen vi ©. Şerm (Bak: Hayâ), — Utanç t Jermsar, şermnâk, şermend — ket (Bak: Li kudret) ln Şer (T. Kö) > Çı — 1 -Koca, ihtiyar, 2- Sen » şikâf — se gp" 3 8 ri maliye rH ; le & Kâ) de EZİ yı iye zi il d'Etat ; Ma « (Pe) ek Krali li m ir bodurağaç Şüphe — — Şüphe (T. Kö.) Tı üd — Tapınma Taaccüb — Şaşma — (Fr.) Etonne- ment Taaddi (Bak: Tecavüz) Taaddüd etmek — Çoğalmak, sayısı artmak . Taaffün — Kokşa Tanffün miley - Kokuşmak, pis kak- mak Taahhüd — Yüken — TEr) Enge- gement Taahhüd etmek — Yükenmek — (Fr.) "engager üdlü ad Bağıtlı — (Fr.) Recomman. Taakub etmi ard da gelmek — Er) si succöder se poürsuivre Taakkul etmek — Anlamak, akıl et- Taallük eti z > (Fr.) Se apporter â.., avoir raga â. Ml » ayak anin (Bak: tasavvur, tasmim) Taammüm etmek Yı is ge — (Fr) Gi propager, se gö- nEraliser 'asrruz etmek — Sürsalmak, CE) Ma Attague, oitense, offensive z EE) Attaguer, mir tai T. i — Sürsalık — (Fr) Ölfen- sif > Bağınazhk — (Fr.) Fa- natisme Müteassıb — Bağınaz — (Fr.) Fa natigue Taatii lasbihal) — ilemi — EKE EM d'idöes etmek (Bak: Hasbihal) "oplaşmak” Efkâr; umumiye — Kamoy — (Fr.) Sipan öabiie > Genoy — (Fr.) İka Tan o eelir Ni. Malili 2'e Taayyün etmek — Belişmek, teli ol Tayin etmek — mak (Nasb srlamma) — Eşi ii Nommer Fr.) Dösigner inmek göstermek eni) Müteazzım > Uluksar, bencik > (Fr.) Örgüeillerx > — 1 — Güç, (Takat anlamina) — Parlaklık (Revnak eke Sim elik (Tsrayez anlamına) /.4 4 — Saç kıvrı Tabaât (Matbanilik anlamına) Tab'etmek — Tabı — 1 ia ağın Matbu — Matbua — m Be — (Fr.) imprim& | tabanca Yazan: Mustafa Ragıb Halen vekayii elimeye mak muvafıkı menfaat devlet ve millet değilse, sabıkan beyan olu- nan eşhası müfsidenin defi ve zatı şahanenin mevki şerefi fahirini ta- mamile muhafazayı bugün pe müdhiş olan cemiyet ük deruhte ve tej eylemek şartile meclisi mebusanın derhal İkiye dını taleb eder. Olmadığı halde vebal, ululemre aiddir.» “Beyannamenin zayıf tarafları vari ardı fakat... Niyazi beyi kanunu esasinin hemen tetbikini temin etmek için padişahı tehdid eden bu beyan- namesi, büyük bir cesaretin, sar- sılmaz bir azmin açık bir ifadesi olmakla beraber, fikri kıymet iti- barile o derece dikkati seken bir vesika değildir. Abdülhamid hü- kümetinin gayz ve şiddetine kar- kapı aç- şı ızca isyan eden b yanname, dayandığı kahramanlık duyguları nisbetinde daha esaslı ve daha yüksek düşünceleri akset- tirebilirdi. , Bilhassa mutlakıyet idaresinin hareketlerini v tenkid edebilmek veziyetine geçildik- ten sonra, inkılâbın idealleri sa ha iyi gösterilebilir, hükümeti senelerden beri takib ettiği an siyaset daha özlü ve canlı olarak ih edilebilirdi. Halbuki be- yannamede inkı ağ davasını lü- zumsuz. bir takım teferrüata isti- nad ettirmek bu yeleli kıymeti- , ni sarsan bir bilgisizliktir, gönderilen İ tındaki tahkik heyetinin ve diğer saray adamlarının inkılâb har: ketleri aleyhinde çalışmalarını, bini şetesinin pere ve (ka- talebine baş- ya sebeb ira a pek garibdir. Demek ki Abdülhamid Selâniğe böyle bir heyet sevk etme- miş ve yahut beyannamede istenil- diği gibi bu heyeti İstanbula geri Niyazi bey çağırmış olaydı; ne böyle bir çete teşkiline lüzum | —MEŞRUTİYETTEN ÖNCE . Manastırda patlıyan Sıra No. 67 namedeki bu mantık zaaflarının | bulunması zaruri idi, Çünkü Ni- yazi bey, m necib ruhlu bir vatanperver olmakla i bir inkılâbı Ikın i gun, memlekete ilerleyiş hamlesi vere- bilen bir rejim kuracak seviye ve ehliyette değildi. O, sadece Ab- dülhamid idaresinin fenalığını, istibdad düşmanlığını vicdanına nakşeden temiz bir memleket ço- | cuğu idi. Beyannamenin bütün bu ku- ki yılmaz bir tehdidname ile karşr laşmış bulunuyordu. Henüz daha mevcudiyet ve fa- aliyetini resmi ve aşikâr bir şek- İle sokmıyan «Terakki ve İttihad cemiyetiş namına kendiliğinden | i bey, (Mec F san) açılmadığı takdirde, doğa- cak elim mehicelekin. vebalini «ululemren, padişaha yük- ii derecede cesarette ileri g£ sis Ancak bu © kımdandır , bu beyanname; 324 (1908) mn ir en çok dik- kate değer bir vesikasıdır. Abdülhamid telâş içinde.. a karşı böy | le bir tecrübeye kal alkışamamıştı. Ancak Niyazi bey çetesinin dağa çıkışından biray evvel arıd. makla iktifa etmişti. Niyazi beyin, mabeyine, mü- fettişi umumi. ile Manastır vilâ- Tâban — Parlak Tabasbus — Yaltaklık, yaltaklanma | nin iadesi ile millet meclisinin | yetine hitab ettiği bu beyanname" £ (Fr.) Flatterie iesi bir keli il ind. a dü dığ ek Müteb: Yalı — (Fr.) Flatteur planmasına, bir kelime ile meş- | sinden başi iger yazdığı mi Tâbende — Parlay rutiyetin tesisine ihtiyac şe tublar bu mealde değildir, ww Tabi, a vâbeste — Ba- bank 2 ÇEeY Bknderi cekti!.. Bununla beraber, bey: Devamı var), 'Tâbi — Uyrı 'Tahfif etmek — Hafifletmek, yeğni- Örnek: İskoçya ln tâbidir Tere — germ | ri İngiltereye Taciz etmek — Başağa, sıkmak Tahakkuk — Gerçekleşme, kesinlemi kılmak, taht ete almak, e Ennuyer — (Fr.) Verificatton lemek — ie 2 (Fr) Tadad — Sayma, sayış ahakkuk etmek — Gerçekleşmek Kali > Değişke , Tah ditirmelk — Kesinlemek, Tâbi olmak, tebaiyet etmek — Uyra- tek > 1 — Değirmek — | gereklerirmek, varlaştırcak N mak ON Medi ahakkuk memuru — Kesinci, kesin- Tâbiiyet, menutiyet — Bağınç, uyru- — Azaltmak — (Fr.) Diminuer l luk — (Fr.) nam me Ee Bolmvurt — (Fr.) Char-| Tahkik — çe di Metbu — latan > Gerçinlemek — (Fr. i Örmek «Mepa Hye İzi, Srraiaiiği mi Aşil yakan kalanı eza | teredir. * mak — (Fr.) Döâtailler Tahkikatı adliye — Tüzel Ogerçin * Tebaa — — (Fr.) Sujet ti a Ayrın, ayrıntı, (Fr.) Enguğte İudicinire Camili, mihtakli ez Bağınsız > | uzatı — Gr kikatı iptidaiye — İlkel gerçin * (Fr.) İndâpendant Tafsilâtiyi Ge Enguğte prâliminaire Ademi tâbiiyet, Km — li lariyle, ayl iş ei En deni etmek — mak # ü ekal , menutiyeti mü- Tagaddi vi Beslenmek GE » Kel 2 z (Fr) Inter Tagallüb — — Bezenme, süslenme, do* Taganni ri Muganni) > Şalığ e etmek — Şakımak, sayramak ge > (Fr.) Expression , Öneki pala bir tabirle — Başka bir. çe ir (Tefsir) > Da (Tefsir) kapi — Yormak, y: rumak Tabiş — Parlama — Parlak Tezleştirmek, hızlaş- irmek, Oevdiymek — etmek — acelel, Ge) hâter Tahaffüf etmek — Hafiflemek, yeğ- nileşmek Tagi mek > Kaybolmak, ka- Tı zi: ark Başkalaşmak, öz- germek, bozulmak — (Fr.) medi se corrom; Ti — Te3i > Karıştırıp bozmak Tağlit et — Yanıltmak, şaşırtmak — (Fr.) meyi en kp Tahaccür , taş ok mak — FS 29 püre Tahaffuz etmek — ak, barın ” Tahellik etmek — Ahlaklanmak, ks, liklanmak i Tahallül — Erime Tahlil — Çöz, Tahlili —< Taki otm 2 rm etmek — Ekşitlemek 4 | UN Örsan mü < Li Farma — Aramak, 2 — e 2 erer — Aramag