SARAY ve BABIÂLİNİN İÇYÜZÜ Yazan: SULEYMAN KÂNI ERTEM AKŞAM 9 Kânünuevvel 1934 — “Tercüme, iktibas hakkı mahfuzdur » Edgar Poe'nun şaheseri : Fransızcası: Charles Baudelaire - Türkçesi: Selâmi İzzet Kayacan Tetrika No. 398 Bu yürekler acisi iş in denbire nefret etmeğe başladım, an- | dim, onu sevmez oldum. Ha & rabi ki di Il gın var! seslerile e. e sevmiyeceğimi hiç tahmin etme  1 ım Ir rt lamın perdeleri alev alev yanıyor. | miştim - neden oldu, nasıl oldu paşa 9 nası o aya du. Bütün ev tutuşi ai bilmiyorum - bana gösterdi- atılmış ve taraftar bulmuştu? “ek il 1ıŞ z u muş o tardık. Ev tamamile yandı, Varım ei başladı, Ağır ağır bu asab hvoldü. ismail paşa bütün Avrupayı, | lecek kudreti haiz deği Gayri memnunların adedi gün- riisiztiğe Bir. Sti one game & yor. hükümdar saraylarını pire Hr ilk günlerinden im İngiliz ia güne artıyordu. Nihayet mir- Yaptığın fenalıklarla Ga pet Ödün, müpbüm bir uinngaçlik, ilk diviyeti tekrar elde e uğ- | ve Fransiz konsoloslarının gayri lay Ârabi bey bunların başına ket arasında bir m ünasabet yaptığım kötülüğün mir onu o Fakat merak eri cemi v vesayetleri altına girmiş'gi: sorti Milli parti bu suretle mey- | mıyorum â li aktile Mısırda misafir (ettiği i görü dana çıkıyordu. ahi Gelik elncileii 1 me anlatı- hafta onu ne hirpaladım, ne li bile bu defa yüzüne bak- $ Hidivin abdi üzerine ortalı. Arabinin mii altında topla- yorum, Bir Bllikeiı Bile alamı İle dövdü. “esi Rİ r (0). ğın durulacağı zannedilmişti, Fa- | nan unlar hidive bir yacağ pa £ il A. m Nihayet oğlu Hasan paşa vası. | kat Fransa ve İngiltere buhranın | arzuhal vererek açığa çıkarılmi kazı gezdim. Yalnız bir Girvar yı lerim ürpererek bakiyor, ondan tasile Abdülhamide | mlm devamını iltizam (ediyorlardı; | zabitlerin kadroya alınmalarını | glmam iamıştı. Yikılmıyan 'bu duvar, rma veba Wii ibi ka- teminat verdi, Abdül ilhamit te öm. | hoşmutsuzluğu doğuran mürak. istediler; bunlar zabitlerin bü: evin içindeki bölmelerinden biri a rünün bakiyesini istanbulda sağ lü devam ediyordu. rütbelere terfiinde Çerkes idi. — ortasındaydı, pek pm la beslediğim kini terihane geçirmesine müsaade ükü rinin o hayırh Türklerin yerlilere tercih olunma- | değildi , Karşolumm Gliyah “Til Hülüğümin ertesi d. nazarları altinda İsmail paşaya o | isından da şikâyet ediyorlardı; bu duğu Cn dı. Yeni 'tzlilir ii tdi SARİ ve a iyii. İsmail paşanın arr sarfiyat kadar açık ve bü ir itibar şikâyetler en ziyade Çerkes za- ğinden ateşten fazla müteessir ol PJ gibi, bir'gö- ve israfatına rağmen vefatinde bi- göstererek (ikrazlarda bulunan | bitleri iltizam ettiği iddia olunan mamıştı. Duvarın etrafına kalaba» iban le di raktığı. servet 700,000 altın tah- Londra ve Paris bankerleri p. harbiye nazırı man Rıf- | hk go ikkat ve merakla kediyi | kr vs daha çok sevdi. mıyacağı, mi inhilâl vu- kuunda zatı şahane Mehmed Ali ve lie dile ea hidiv asbedebileceği y: yıtlar oydu; Fransa ve biere elçi- leri zelil fermi evvelâ kendilerine gerilmesini iti ler; müzakere , Edilen iti- “> at lk mi matomu andırır bir notası rine Abdübamil bu ire pek ğZundan eçmeğe mecbur kal. Ancak adele irani dafaa etmediği, Fransa yare taleplerini vari | göründüğü için hariciye olunda ralarını istemeğe pi e kendilerine Mısırın hâm e çalışan el ve reka tere de insafsızca tehditlere ko- Lave- leye bu hali > tasvir vir ediyr (2) 7 tin rdan uyan- ması gibi ei Nm en iyi tetkik ol mabileceği yer Mr sırdır. Fellâhların istismarı, daha doğ: rusu soyulması bir İngiliz - Fran- sız komisyonu tarafından > ve tanzim olunuyor: Ve bu sisi metsizce bir şiddetle veibik yl lak ara- in manzara alan A Bu all eg lükler, pirler ME is düz le ). Bu sırada miralay Ahmed Ârâ- bi bey faaliyet sahasına atılmıştı. Ârabi m i Vey ze idi, H. 1271 de Mr. ordusuna girmi iş» böleni Himden terfi ede, lık rütbesine nail İn sonra kı paşa aleyhine tevcih olunuyor- du. Bu parti kerem ii te“ mini için memi in ida; ele ge: irmeği, bir li kime te- sisini, iv “ecnebi müdahalesini menedemezse hidiviyetin bile il. asını tasavvur ediyordu; (Mısır Musrlilarındır. düsturile halkı da nebiler bu gayeyi min için Mimi hükümetine el bü muş idiler. (Arkası var) Siyasi icmal (Baş tarafı 5 > me tayyare gemilerini silâ- ik addetmekte ısrar dl is eri gelerek taarruzi harekâtta tmek istiy planımı: bir şeye bakıyorlardı. Garib! bei h bi söz kulağıma geldi, m kımı mi Yaklaştım. we bir düzlüğe bir baröliyef gibi e zılmış kocaman bir kedi düm. Yüz aynen hüleedilmişti. mede bir ip vardı. yaleti görünce - çünkü bu ek için bir hayaletten başka bir şey değildi - hem şaştım, hem çok tam. Dü topla- dım. Hatırladım. Kediyi bahçede bir ağaç dalına asmıştım. Yangın var feryatları duyulur duyulmaz, * halk bahçeye marn Biri ke- diyi çözmüş, pencerelerden — e odama atmış halal Bun uyandırmak kastile ilini Tr; Kedininin vücudu, yıkılan ekme — vx bu duva- ig sı ta; el an, alev- özelsin ır eden amon- a duvara Ml resmini ak- settirmişti. Zihnim a izi fakat içim rahat etmedi. Bu gördüğüm şey ben çileden m Bir kaç y, kedinin heyuslâsından kurtu- ie da müddet zarfında, ru- humda yarı buçuk bir eza duyu- — ” İ rislerinden ders almiş, tasavvufa erika i yordum, fakat bu da vicdan azabı ın izal lü ünen sarmış, Seyit ed da Japonyanın tefe © | değildi. Amma, kediye acıyac bir istikrazdan sonra yapılacak Mi si, eslik onun, yoyb hâkimiyetini ei kolay kabul oldum. Hergün dolaştığım istikrazlarda Babiâlinin muvafa- | çu. derecesine yükse zi etmek İstemiyor. Amerika ile da- | gefil mahallelerde, ayni cinsten, kati şart olarak kaldı; Mısır ordu- Şeyh Ahmed Arabi camilerde, ını neticelendirinciye kadar | ötekine benziyen bir kedi ariyor- sunun miktarı 18,000 'olarak tes- |, kkelerde vaz ve nasihatlerile, Japonya şarki Asyada ihtiyatlı | gum, bye. irşatlarile, Mani zühtü takva ,| bereket mii Bir gece, yarı sarhoş, yeğ Formuna (Muurda verilen im- ile halkın büyük teveccühüne nail lal b 5. 5. | bir meyhanede otururken, g tiyazlar devleti aliyenin (tabit oluyordu. Sonra melik pr Hindistan kanunu esasisi İçin | me giyah'bir şey — Yili haklarından keneyi bunlar ai a le Makdanold e 3 beyaz | birinin üstünde idi. Bir kaç daki- hidiviyete #ühtes dur, Amel rebi ne çük b Ri Li rladığı projeyi Kadatibeti gözümü üstün bunla: psini iler. bazısı: | yındır) düsturunu iltizam ediyor- eden ingiliz vel al den üyırmadığım “zle; o siyah nin, Mısır ars hiç'bir par- | gu, Bu düstura —i li perikniki skn mauktelit komis- | sayigi ye şaştım. Yaklaş- garı, ii p ve vesile ile | hükümetinin, ne ecnebilerin Mı. | Yonu iliz siyasi ve iktisadi ve trm, “elimle ii e kara asi z olamıyacak- | sırda hüküm ve nüfuzları olma- eskeri menafiini muhafaza kediydi. - rem bir Arsel tir) kaydı da ilâve edildi; bunun- | malı, Mısır tamaı müstakil bir cek surette Dir noktada tadik ton kadar kocaman. Bir yerin il paşa tarafından salta- | deylet halini ve idi, ve ilâve ebtiği yu netice Him. | başka her'tarafı tıpkı Plütona Se nat haklarına Vm tecavüzlere Ik ve askerden Ârabinin bu distanı eskisi gibi bir İngiliz mali- ziyordu. Plütonun vücudunda tek Ye sulistimallere meydan verilme- | yoldaki Beşi ve bakırlı || ere aleni ee beyaz kal yoktu. Bunun göğsü, apa- va ve devletin kieriyet hak- | ehemmiyet verenler gittikçe ço- Me edilmek mi Fakat al ln fırkasının Gördün nüfuzu altında della, kine İ “Yeni hidivin ecnebi devletlere | Pulunan hizbini memnun edeme- Elimi sür ör eğilir ie israr ettiği bu vii kayıtların karşı pek ziyade mümaşat gör — iki ile milli hü. | Loğruldu. hari hırıl hurıldadı, vü- erinesizi hiç bir kaydü u kle 2 iştürdlü, kendi- olmamıştır. ez ünlem alenen Me in en büyük istinatgâhı Vi 2 el'uzattığıma sevindi. İşte ara- Tevfik Paşa ramuskâr, iyi ah- | sır işlerine müdaha. | pafazakârlar fırkasının İlİYe ay. | yn böyle bir mahlültu. Sahi- laklı ve Yilmü miyet sahibi İdi; | Te eylemeleri, ecnebi alacaklılar | Tibmesı ve inbilâl eylemesi Ve me. | gidon satın ilmek tetedim, Adam bmuktesitiz fakat balk arasinda e bitmek, tükenmek bilmez | hükümetin stkutu İh- | 3 dinin sahibi değildi, o'güne'ka- prestiji yoktu; ı dar Ve İa- | himaye gayretleri İl paşa ta. | timmali kuvvet bulmuştu, Fırkanın |. yi görmemişti. i yıftı; zıt tesir ve nüfuzlar i lantısında lideri ve başve. pe kalmağa kabiliyetli idi; üşkül iyeti e | âkim olabi- ld en ya e gizli işliyen kinleri, sterilen liyakat- dahil li idarede 'gi sizlikler rl filiz! cek büyük ihtilâfların tohumları oluyordu. (2) Lettres d'İtafie. (3)1 ion d'E Muh abin arpa devam etmiştir. il İki ihtar eylediğinden fırkanı del gl yük bir li Büümiin siya- ime seti Tehinde rey vermiştir. “O Kediyi okşamakta devam ettim. Meyhaneden çıkarken peşime ta- kıldı. Mâni olmadım. Hem yürü- yor, hem de arada bir — okşu- yordum. Evi imsedi, karımla dost oldu. © Bana gelince, ben ondan bir. İe zaman otursam, hemen ea altına büzülürdü. Diz- ayağa kalkınca ba- orku müsbet salad bir kor- ku değil. hn Me "bu kor- kuyu ta > miyorum, MM e şundan al halde, hayv: karşı beslediğim kinin baysal ak giz bir küruntudan ğunu itiraf etmeğe utanıyorum larımdan uyandığım zaman, zümde'o Daithiş! şeyin yes — yuyordum, göğ: ğını bike lir kilan > Slkeli, Mp yordum, Müebi n ortasını yaeteriyo rdu. rl aztırabın sıkıntısı ile, içimde kalan iyilik te yok oldu. ıle hep kötü şeyler düşünülüyor, kötü oarak ırneşir 'oluyor- lüznüm bana her şeye, bü- dn İnd kin bağlattı, öm- geçilmez coşkunluklarla yap- mliğim kayada. Bütün hın- cımı dg yordum. mm ikin harab bir Bi ÇİMEN beni tepe aşağı düşürdü. çıldırdım. Bir balta kaptım, kak dırdım. Eğer indirseydim hemen ölürdü. Fakat karım kolumu tuttu. | — Sonü'yarinki sayımızda — zl