27 Eylül 1934 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 6

Sahife 6 AKŞAM 4 KITAPLAR ARASINDA: Inkılâpi öğrettikleri Büyük Millet Meclisi ından Vasfi Raşit bey iyi bir hatip ol. duğu kadar kıymetli bir muharrir- dir, Vasfi Raşit bey «İnkılâpların öğrettikleri» ismile yeni bir eser çıkarmıştır. Bu güzel eserden bir parça alı- yoruz: | «Her inkilâpta, fikirlerinin ka- bul edilmemiş olmasından dolayı | ânkılâba küsmüş olanlar gözükür. Bunlar, inkılâbın bir ânında o in- kılâbın kahramanları arasında bu- Tunmuş olmalarından inkılâba hi kim olduklarını sanmak hatasına düşmüş zavallılardır. Kütleyi ka- rıştıran, müesseselerin alt tüne getiren bir inkılâp esnasın dabi iç bir şeydir. Hareket © insanı ya sürükler veya terkey- ler, İnsanların hâdiselere inkiy ları inkılâp zamanlarından daha iyi hiç bir zamanda gözükmez. İnkılâbı ve hâdiselerini memle- kete olan tesiri ile ölçmeyip şa- hıslarına olan tesiri ile ölçen ve muhakeme edenler ise kendile- rinden bahsolunmağa bile değmi yen hodbinlerdir. İnkılâp bir küldür; bir bütün- dür ki parçalanamaz.» Kitap şu son cümlelerle bitmek- tedi «Büyüklüğün hassası muhitini, etrafında ne var hepsini bi yütmektir. Türkü ve Türkiyeyi büyüten Türk inkılâbının büyük- lüğünü yapan işte bu hassasıdır. Gezinin büyüklüğü Türkü büyük tarihine lâyık kılmış ve Türkün tarihine liyakat kazanmış olma- sındandır. O büyük inkilâp kuru .cusuna binbir minnet.» Oz Türkçe ilk roman Savaştan Barışa Yazanlar: (Yâ: Nü ile Çörüksulu Meziyek Anadolu savaşında, Yunan 2: biti Ergis, Orhan beyin sevgil öldürmüş, kendisini de yaralamış- tır, Tevfik Rüştü beyin bir Bal kan elçiliğimizde verdiği eğlence toplantısında, bu iki can düşmanı karşı karşıya geliyor. Orhan, eli- ni tabancasına atıyor... İşte «Savaştan barışan böyle başlıyor. | Burada, Türkün, eskiden en büyük savaşçı iken şimdi nasıl | en büyük barışçı olduğunu, dü- günce değişiklikleri adım adım gösterilerek, anlatılmaktadır. «Savaştan barışa» bir sinema romanı olarak yazılmıştır. Sürük- leyici, tatlı bir yazılışı vardır. İçin- de 184 yeni Öz türkçe kullanılmış- sa da, hem anlaşılıklı olmaktan çıkmamıştır, hem de, bu yeni sözleri kendi de sezmeden oku- yucuya öğretiveriyor. İçinde dizme yanlışları da göze çarpmamakta, AKŞAM Abone Ücretleri Türkiye SENELİK 1400 İkoruş 2700 kurop S AYLIK 750 > 1450 > SAYLIK 400 >, 800 |» JAYLIK 10 »'— *““ Posta iltihadına dahil olırayan eçnetii merileketler: Geneli 8600, altı aylı 1900, üç aylığı 1000 kurnştür. Ares tebdil için yirmi beş kuruşluk pul göndermek kizımdır. Ücmaziyolâbir: 17 — Kuzılızır: 146 5. hak Güreş Öğle İki Akşam Yal 1013 ANS GAS SAK 12 ada ve aaa 582 a7 İdarohane: Babili civarı Acmsluk Sk, 13 X0, Parlâmentolar konferansı dün silâh- sızlanma meselesini müzakere etti Yugoslavya murahhası, Türkiyedeki sulhseverlik zihniyetinden büyük takdirle vi Milletlerarasi © parlâmentolar birliği konferansi, dün sabah üçün- cü umumi toplantısını yaptı. Ruz- mamede emniyet ve $ gibi, senelerdenberi bütün millet ve devletleri alâkadar eden iki mühim mesele bulunduğu cihetle, ekser murahhaslar erkenden gek mişler ve sıraları doldurmuşlardı. Saat on buçukta reis Hasan bey, celseyi açtı ve konferansın tazi- mat telgrafına karşı Gazi Hz. m- den gelen cevap okundu. Gazi Hz. bu telgrafında, hakkında izhar hsızlanma edilen hislere teşekkür ediyorlar * ve konferansa mesaisinde muval fakıyetler temenni ediyorlardı. Müteakiben silâhsızlanma ve emniyet projelerinin müzakeresi ne geçildi. Silâhsızlanma projesi nin esaslarını hülüsa ediyoruz. , Silâhsızlanma projesi Silâhsızlanma projesinin esas- ları şunlardır: 1 — Daimi bir s komisyonu teşkili. 2 — İmza ko- yan devletlerin teslihat vaziyeti- nin beynelmilel hukuki ve otomı tik bir kontrol altına alınması, 3 — Vaziülimza devletlerin milli müdafaa bütçelerini nesretmeleri ve milli müdafaalarına mahsus sarfiyatın kontrol altına alınması, | lanma | 4 — Hususi fabrikalar tarafından | silâh imalâtının bir nizam altına alınması ve yahut kaldırılması, 5 — Beynelmilel silâh ticaretini tanzimi, Hava silâhlarına karşı| Mubtelit silâhsızlanma ve em- niyet komisyonu, bugün kütlelerini tehdit eden en korkunç tehlikelerin harp tayya- relerinden gelmekte bulunduğuna kani bulunduğu cihetle, hava tes- lihatının tahdidi için şu tedbirlere karar verilmesini ayrıca teklif ediyordu: 1 — Kimyevi, yakıcı ve mikro- bik harbin - ister hava tarikile ve isterse her hangi şekilde olursa olsun - sureti — katiyede meni, 2 — Kayıtsız ve şartsız bir surette hava bombardımanlarının ve bu husustaki talimlerin sureti mutla- kada meni, 3 — Askeri ve bahri hava kuvvetlerinin tedrici bir su- rette ve merhale merhale lâğvı, Sivil tayyareciliğin beynel- milel bir kontrol altına alınma: ve harp maksatlarına kullanılma- sını men için icap eden tedbirlerin alınması, 5 — Sivil tayyarecil beynelmilelleşti Silâhsızlanma projesinden son- ra emniyet projesi de okundu. em- niyet projesinin esaslarını dünkü nüshamızda yazdığımız. cihetle, tekrarlamıya lüzum görmüyoruz. Projeler okunduktan sonra si- İngiliz murahhası M. Mender birer nutuk irat ettiler. İngiliz murahhası beynelmilel bir polis kuvveti ve hava polisi ihda- sını teklif etti, Bundan sonra İsveç murahhası öz aldı, silâhlanma yarışı devam. ettiğini, silâhsızlanma konferan- sının bir riyakârlıldan ibaret ol- duğunu söyledi. Fransız ve Romen murahh. Türkiyenin sulh severliği Yugoslav murahhasi M. Ku- manudi silâhları bırakmanın umu- mi ve beynelmilel olması lüzu- mundan bahsetti ve Türkiyenin sulh severliğinden bahisle dedi ki ürkiyede her adımda sulh severlik zihniyeti göze çar pıyor. Başta Gazi Hz. bulunduğu halde Türkiye hükümeti ve bütün Türk ricali, bu ideale çalışıyorlar. Türk milletini refah ve saadete sevketmişlerdir. Bütün bu eser- ler, sulhperverane bir zihniyetle hazırlanmıştır. Yugoslavlar, Tür- kiyenin bu ik eserine karşı de- rin ve büyük bir hayranlık hisse- diyorlar, Türk noktai nazarı Müteakiben Zeki Mesut bey kür- süye çıkarak emniyet ve silâhsız- lanma mesele akkında Türk .grupunun noktai nazarını izah et- ti ve dedi ki öm «— Milletler serbetçe silâblan- dıkça ve silâhlanma yarışı devam. ettikçe hakiki ve devamlı bir sul- hün teessüs edemiyeceği aşikârdır. Milletler arasında umumi itima- dım ve netice itibarile siyasi em- niyetin teessüs edememesi oher milleti kendi varlığını ve inkisa- fını ancak kendi kuvvetile koru- sevkediyor. Şimdiki vazi- yet içinde bu endişe haklı ve ta- bii görülebilir.» Zeki Mesut bey siyasi emniye- tin nasıl tesis ve temin edileceği ni de tetkik etmiş ve demiştir ki «— Parlâmentolar birliği Türk grupu, birliğin silâhsızlanma ve emniyet komisyonunca hazırlanan karar projeleri ile kendi arzula- rının bir dereceye kadar tatmin edilmiş olduğunu görmekle mem- nundur. Bir dereceye kadar diyo- ruz, Çünkü Türkiye cumhuriyeti hükümeti öledenberi ne kadar cezri olursa olsun umumi bir si- Jâhsizlanmaya taraftar olduğunu ve sulhün muhafazası için bunun başlıca bir çare olduğunu ilân et- mekten geri kalmamıştır. Biz bu kanasile rejyonal misak- larla temin edilen emniyetin si- Iâhların azaltılmasına yardım edeceğini ümit ediyoruz. Silâhsız- lanma meselesinin kimyevi harp, harp bütçelerinin ilânı, silâhsızlan. manın kontrolu gibi bazı cephele- ri vardır ki, bunlar emi selesine müvazi olarak daha uzun müddet beklemeğe hacet kalma- dan hükümetler tarafından imza- lanacak protokollar ile halledile- bilir.» , Zeki Mesut bey Türk grupunun Türkiye hükümeti ile ayni fikir ve gayeyi takip ettiğini ve beyne. milel hayatın sulh ve mizamı için nutuklarını irat ederlerken çalışanlar arasında bulunmağı kendisi jiçin bir vazife ve şeref | olarak telâkki ettiğini söyle ve şiddetle alkişlanmıştır. Ikinci celse Öğleden sonra aktedilen ikinci celsede gene ayı zakeresine devam edilmiştir. Ev- velâ İran murahhası Lingavi efen- di söz alarak İranın bütün dün- yaca malüm olan sulh severliğin- den, harici siyasette Milletler ce- miyetinin ruhundan mülhem ol- duğundan, rejyonal misaklara ta: raftar bulunduğundan ve Türkiye ile İranın Asyada sulhün iki kuv- vetli istinatgâhı olduğundan, İra- nm çok az askeri bulunduğun dan bahsetli, Macar murahhası M. Lukaç, em- niyet misakının statukoya taallük eden dördüncü maddesine itira- meselenin mü- zinı, bunun tayyını, muahedelerin tadilini istedi ve bu teklif kabul edilmediği takdirde projenin di- ğer maddelerini de kabul edemi- yeceğini ilâve etti, Karar sureti Müzakerelerden sonra emniyet ve silâhsızlanma hakkında şu ka- rarlar verilmiştir: Kuvvete ve şiddete müracaa- tin meni, mütaarız hakkında si- yasi , iktisadi ve yahut as- keri ceza tatbiki, devletler tara- fından bunun tatbikini kolaylaş- tırılacak tedbirler alınması, daimi bir silâhsızlanma komisyonu te- sisi, mevcut teslihatın kontrola bi tutulması, milli müdafaa bütçe- lerinin neşri ve imza eden bütün memleketlerin müdafaai milliye ye ait masraflarının kontrolu, hu- âh imalinin tanzim veya il- gası, beynelmilel silâh ticaretinin tanzimi, Konferans kimyevi harbi, yan- gın, mikrop harbini, hava bom- bir 'karar vermiş, hava, kara ve deniz kuvvetlerinin tedricen lâğvımı te. min edecek tedbirler ittihazı, siv bardımanlarını yasak eden tayyareciliğin beynelmilelleştiril- mesi hakkında teşebbüste bulun- kararlaştırmıştır. Polis memurlarının tasarruf sandığı İstanbul polis memurlarının ta- sarruf sandığı mevcudu. 250,000 liraya yükselmişti. Tekaürle sevkedilen 200 kadar memurun istihkekları tevzi edildi- #inden sermaye miktarı 200,000 Viraya inmiştir. Bu paramın 150,000 Jirası polis memurlarına yüzde do- kuz faizle ikraz olunmuş bulun- maktadır. Sandığa bir banka şekli vermek- ten vazgeçilmiştir. 27 Ehil 1934. SPOR Eskişehirde ölgün giden bir mevsim 1934 senesi Eskişehir sporu için sönük ve domuk bir mevsim ola- rak geçti, İlkbaharda Halkevinin. ve Himayeietfalin tertip ettiği kupa maçlarile, İdman yurdunun. iki tekımla yaptığı hu- Susi temaslar da olmasa «Eski sehirde spor vardır» demekte in- san biraz tereddüt edecek. Bu ölgünlüğün en mühim se. beplerinden birisi de liğ maclar nin zamamında / yapılmaması ve Türkiye birinciliklerine şampiyon göndermek için acele olarak maç- lar tertip edilmesidir. Eskişehirde liğ maçları vede ikmal edildi. Fakal maç yapıldı. Beş klüplü bir mın- #akada üç maçla iki devrelik li maçı yapmak acmacak bir haldi. Ve bu şekildeki birincilik ma spor muhitinde dedikodulara ve sile oldu, Demir spor Bozöyükle iki defa karşılaştı. Birinci maş Bozöyükte yapılmıştı. Bu oyunun hakemi Cevat bey verdiği rapor- da sahanın gayri nizami olduğunu ve binaenaleyh bu maçın tekra: lanması lâzım geldiğini yazmış ve hattâ bu rapor futbol heyetince nizami bir şekilde değiştirilmek istenmişti. ikinci maçta da Bozöyük gay- si nizami oyuncu oynattığından bu maçın da ya tekrarlanması ve yahut ta hükümsüz kalması icap ederdi. Demir spor üçüncü oyu- nunu İdman yurdunda karmak: bir takımla yaptı ve galip geldi Liğ maçının yapıldığı ayni gün- de idman yurdu Uşakta bulunu- yordu, Hattâ bu yüzden Uşaka da zayıf bir kadro ile gitmi Futbol heyeti Yurt takımının Uşa- ka gitmesini. nazarı itibara almı yarak liğ maçını tehir etmeme: Yurdun liğ maçlarından çekilme- sine sebep olmuştur. Bu seneki liklere tayyare alay ve hava mektebi takımları da - maçların mevsimsiz yapılmasın- 'dan dolayı - iştirak etmemişlerdir. 1934 şampiyonasının bu şekil de neticelenmesi pek çok kimse- leri müteessir etmiştir. Bu seneki şampiyonluk hemen hiç bir varlık gösterilmeden Demir spora veril- miştir. Maamafih Demirspor Es- kişehir takımlarının en kuvvetli- lerindendir. Fakat | şampiyonluk yolunda onunla boy ölçüşecek kıy- metli takımlarımız da mevcuttur. Futbol faaliyeti bu merkezde iken diğer spor şubelerinin çalış- maları bilhassa şayanı takdirdi Bunların başında güreşçilerimizi anmak lâzımdır. Celâl beyin ça- ıştırdığı Demirspor ve idman yur» 'du güreşçileri Ulu Gazi güreş gü- nünde müsabakalar yapmışlar ve pek çok alkışlanmışlardır. Atletizm heyeti de kendi saha- sında büyük varlıklar göstermek- ir, Bu heyet müteaddit defalar atletizm müsabakaları ve bisikk koşuları tertip etmiş, pek iyi net celer elde etmiştir. Gönül fut bul heyetinin de bu şekilde çalı masını arzu ve temenni etmekte. dir. t amaaan amam rm (in KBA müesseseleri Ankaranın modern türkçe fransızca ve ecnebi lisanlarda kitap, gazete, mecmua, fotoğraf levazım ve modellerini temin da telefon 3877 eder, Merkesi: Maarif vektleti karşısın Şübesi: Samanpasarında, b