27 Eylül 1934 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

İstanbuidaki kahvehanelerin hepsi sihhate uygun değildir, hava değiştirme tertibatı al- FIATI 5 KURUŞTUR. mıyanlar kapatılacaklardır. Sahip ve Başmuharriri * Siirt Meb'usu MAHMUT 9uncu sene No. 3101 PERŞEMBE 27 EYLUL 1934 Efganistan da Milletler Ce- miyetine dahil olmaktadır. Dün altıncı komisyon ittifak- la lehte karar vermiştir. Müdür : 24318, Idare ve Matbaa Tel: ( Harp Akademisinin Yeni verimi Türk ordusunun en yüksek bilgi oca- İn olan Harp Akademisinden bu Yıl çi- kan genç Türk yabtlerine EZ e iplomaları verildi. Bu sevinçli iş inler Akmdominin çalışkan kumandanı Fuat Paşa da Türk ordusuna yeniden katışan erlere çok güzel, yüksek öğüt ler verdi. İ © Kumandanın bu öğütleri önünde ya- rin seçme savaşçıları gözleri parlaya: rak bütün Türklüğün umutları kendi İ üzerlerinde toplandığını bilir bir anlayış la szalanmışlardı, Bunu görüp te se vinçten gözleri yaşarmayacak bir Türk yoktur. Yeryüzünden savaşı kaldırmak 'şin buğunlar orası çalışmalarım çıkmaza saptığı, Silâhsızlanma konferamaımın iş- İemezleştiği şu günlerde bepimizin gö. | zümüz, gözbebeğimiz olan Harp Akade- misine dönmüştür. Burası öyle bir kay- naktır İli genç Türk zabitleri buru hem bilgi, hem de yüksek ülke sevgisi, ilerileme ülküsü bakimlarından en sıkı bir süzgeçten geçerek ordumuzun önde- yicileri sırasına geçiyorlar. Türk. ordusu Türklük varaldu olalı, yeryüzünde belki hiç bir ordunun namadığı yüksek bir onurla kendini gös- termiştir, Bütün tarihte Türk ordusu- de de büyüklük, kendinidüşünmezlik, Yilmazlık görülür. Türk döğüşmeği, kan dökmeği iste- mez; ancak yeryüzünden savaşı kaldır. madan hiç bir budun birinde dö- ğüşme yapabileceğini n tutamaz, Uzak yakın her yer silâhmi elinde tutarken, Türkün de kendi varlı- ğını koruyan ordusuna en büyük özen- | bütün barışık» zlarda kalıyor, her yerde üi tutularak bu iş- * tutuluyor. Tür lerde geri kalamaz. Bizde ötedenberi | yedi yaşından yetmiş yaşına kadar her Türk asker sayılır. Bügün başka yerler- de sekiz yaşından elli beş yaşına kadar olanların asker sayılacağı yolunda gelen sesler, bize hiç yabancı görünmüyor. Şunun için ki bugünkü savaşlar yalnız orduların çarpışmasile olamıyor. Bir ke- ro savaş açılınca küçüklü büyüklü, ka- dınlı erkekli bütün ulus bu savaşta yer almamazlık edemez. varınca herkese ülkeyi koruma yükümü veren görüş doğrudur. Bir gerçeğe dayanı- yor. Biz de bu gerçeğe inanmışlarda. nız. Bunun içindir ki bu yoldaki sözler- den bir saldırış isteği sezmiyoruz. Bunu savaşların bugün aldığı genişliğin bir an- latılışı olarak görüyoruz. İ iş böyle olunca bize düşen de Türk İ lüğü koruyacak en küçük bir düşünceyi bile bir yana atmamak gücümüzün yetti- İi her hazırlığı yerine getirmektir. Harp Akademisinin başında bulunduğu bü- tün askerlik öğretimlerinin amacı da i budur. İ Kaldı ki bizde ordu yalnız ülke sı. turlarını korumak işini başaran bir kuru. Yaş değildir. Türldükte askerliğin rolü $ok geniştir. İleriye doğru, yükselmeğe doğru her ne yapılmışsa, bunun ilk kay- Bağı ordumuz, hele o ordunun beyni Yerinde olan okumuş, yetişmiş zabitleri- Mmizdir, Bu yıl ordu öndemesi kurumuna yeni kırk Türk genci katan Harp Akademisi. hin parlak geçmişini yükselten büyük adlar arasında yurdumuzun en yüksek kumandanları olmakla beraber, ordu dı- Ymda da en büyük yaratışlar yapanlar Yardır. Türklüğe yeniden can veren bü- Yük önderimiz Gazinin de bu yuvadan Sıkmış olduğunu söylemek, bunun doğ- İ Yaluğunu göstermeğe yeter, Akademi kumandanı yeni Yetişen Gençlere öğütler verirken, bu yüksek ve Saurlu örneği onların sevgi ve saygı ile parlayan gözlerinin önüne koydu. Bu arada bundan elli bir yıl önce büyük Alman askeri Von der Goltz'ın kerk yıl İ Sonrasmı (o görmüşçesine söylediği bir İ büyük sözü de andı: Eski padişahlığın Yalnız kendini düşünür zorbalığını göz- #rile gören Von der Goltz, Türkiyenin kurtulması için halle içinden bir yüksek Özenin yetişmesi gerekli olduğunu de- Ma o ğünden görüp söylemiş. Bu önce- den görüş asker gözünün ne sezgili, ne ral olduğunu ortaya koymakta» Pek yakından bilerek inanıyoruz ki Yillarca okuma sıralarında dirsek çürü- Mirek orduda deneme çalışmaları yapa- Yak yetişen ve bugün diplomalarını yük- *ek bir elden alan gençler de Türk or.” na yeni birer ışık, yeni birer parıl- İl olarak katılmaktadırlar, Ordudaki yerle alan bu gençleri sevgi ile, sevinçle en, bu kadar özenerek yetişti- iş yençlikien - göç alan orduyu'da İ Ketulamak isteriz. Ahmet ŞUKRU idi Istanbul Dünkü inançlı ve “Halkevinde,, dil savaşı bayramımız kutlulanıyor Yurdun her bucağında içten gelen bir coşkunlukla kutlulamaşenlikleriyapıldı verimli şenlikler bu yoldaki değişim hızımızı arttıran ve bizi büyük dil birliği ülkümüze yakınlaştıran bir dirilik varlığı oldu... 26 eylül.. Birinci dil kurultaymın, Dol mabahçe sarayında açıldığı güne rastl, yor. Kültür değişi mimizin bu en parlak İ günü, dün, bütün yurt 1 candan gelen bir an ve coşkunlukla # alulandı. Dil bayra #ti, en büyük budun vayramlarından bi olduğundan bu gün, yurttaşlar, derin bir istek ve sevinçle kut suladılar, İstanbul Hal | evimde, saat 16 da büyük şenlikler yapı!- dı. Refik Ahmet Bey o Halkevi toplantı sa. konferansını okuyor lonu hanca hınç dol- muştu. Bir çok kirm- seler kapıların önünde biriküp kaldılar Dünkü toplantıya gelenler arasnda «Cumhuriyet © Halk Fırkası Umumi Kâti « umumi idare he- âzalarıs , «Türk şanı Saffet Bey, «Cemiyet idare heye: ti âzaların , İstanbul fırka heyeti reisi Dr. sonra, Halkevi namına Ali Riza Bey aç- aa okudu. Ali Riza Bey kısaca Bugün, yer yüzünün bütün budunlarını karşısında parmağmı ağzımda baktıran Türk değişim savaşmın ana halkaların- dan biri olan dil özleştirme savaşmızın ikinci yıl dönümü... Bugün yüzlerce yılın, dilimize üşüştür düğü yabancı söz ve kılıklarla anlayanı #z, anlatanı «z bir biçime soktuğu dili- mizi, kadi üzerine ulaştırma savaşının günün Her budun Fimli olması için yeni bir hız . . sakinde di kaynağı ol- Ali Riza Beyin açma sözünden sonra Fransaya yaptığı hizmötler- den dolayi Lejiyon Donör ni- şanını alan bu kadın yakında Milliyet'te hayatını anlatmaya başlıyacaktır. KAN — AŞK — İHTİRAS (va TAN MACERA HİKAYESİ) Recep B. ve «Fır- * Tetkik Cemiyeti» ge, Başkan Saffet Bey konferansını verdi EDil savaşımızın yüceliğini ve gücünü anlatan bu değerli konferanas özdilimizinde yüksek bir örneğidir Birinci dil kurultayının toplanışının yıldönümü ber bucağında coşkunlukla kutlulandı. Gündüz, Halkevinde yapılan şenliklerden dün yurdun başka, gece, saat 8,30 da Türk Dili Tetkik Cemiyeti Başkanı Erzincan meb'usu Saf. fet Bey radyoda bir nutuk söyledi. Saffet Beyin bu nutku, evvel yazdığımız öz türkçe sözleri içine alması dolayısile, ayrıca değerli- dir. Bu nutuk baştan başa öz türkçedir. Nutku aşağıya koyuyoruz: Hanımlar, Beyler, Bugün, büyük önderimiz ata Türkün, budunumuza armağan ettiği bayramlardan birini yaşıyoruz: Dil Bayrammı..... (Devamı 7 inci sahifede) | bando kurultay marşını çaldı ve talebeler | süye gelerek «Dil» için bir konferans ver- marşa iştirak ettiler, Marş çok alkışlan- dı. Refik Ahmet B. in konferansı Bundan sonra Refik Ahmet Bey kür- Şirketlerle Nafıa vekâleti arasında yeni görüşmeler Vekil Bey Ankarada Elektrik şirketi- nin murahhaslarını kabul edecek Saat kiraları, daimi tarife meseleleri ve Şark şimendiferindeki yeni ucuzluk lebilecek şekilde ucuzlamıştır. ii Nafin Vekâletinin yerinde müdahalesi il Ie kısa bir zaman iç ye kumpanyanın tarifenin tatbikine önümüzdeki gününden itibaren başlanılacaktır. Cuma ve pazar günleri yapılmakta ©- lan ucuz tenezzüh seferlerine, yeni bilet tarifesinin kabulü dolayısile, önümüzdeki cuma gününden sonra nihayet verilecek” tir. Elektrik ve tramvay şirketlerile müzakere başlıyor Nafia Vekili Ali Beyin Ankaraya dö- Düşü dolayısile, imtiyazlı şirketlerle Na- fın Vekâleti arasında yapılacak müzake- reler önümüzdeki hafta içerisinde Anka" rada başlanılacaktır. Bu münasebetle €- lektrik ve tramvay şirketleri murahhas- ları ile müzakereler için Belçikedan şeh- rimize gelen M. Mawtner bir ki güne ka dar Ankaraya gideceklerdir. Vekâletle yapılacak temaslarda belli başlı olarak elektrik şirketinin sermayesi, daimi tram. vay tarifosi meseleleri görüşülecek ve bir neticeye bağlanacaktır. Su ve havagazı saat kiraları Su ve hava gazı saatleri ile büyük tip- teki elektrik saatlerinden alınmakta olan (Devamı 6 ıncı sahilede) yapılan son indirme, halk arasnda İyi bir memnuniyet uyandırmıştır. Bilhassa, "Şark semir yolları bilet gidiş geliş biletleri için tesbit edilen mikdarlar her keseye elverişli ve devlet demir yolalrı ücretleri ile mukayese edi- 'Parlâmentolar konferansı “dün ikidefa toplandı ZekiMesutB, Türk tezinianlattı. Silâhsız lanma işleri görüşüldü, kararlar verildi Budunlar arası par- İâmentolar konferansı dün saat 10 buçukta ışmalarma © devam si Murahhaslardan bir kısmı komisyonlar. da meşgul oluyor, bir kismi da umumi top- lantıya iştirâk. ediyor- dı hu. Umumi toplantı ruz- mamesinde emniyet ve silahsızlanma © mesele- leri vardı. Bu mesele- yı müzakere eden ko- misyon bir gün evvel bir karar sureti hazır- lamıştı. Müzakerat bu etrafmda Mösyö Engberg süye gelerek konferan- sın açılışı münasebetile Reisicumhur Gazi Hz. ne çekilen tel yazısına gelen cevabı okudu ve alkışı li Ki umumi Bois- sier Norveç parlâmen- tosunum bir tolgrafını okudu. Bunda, Norveç grupu kanferansa ge- lemelediklerinden odo- layı özür dileyor ve konferansa o muvaffa- kıyet temenni ediyor- du. Mösyö Boissier sö- züne devamla: Yukarda soldan sağa: M. Perin, Zeki Mest B, M. G. Mander, ortada: M. Konmansudi, M. Pellâ, M. Lang, Bia ösdas Fransız rahbaslerı emniyet ve silâhsizlanma me selesi müzakere edile- cek. Hazırlanan karar suretleri vardır. Bu kas rarlar öğleden sonra reye konacaktır, dedi. Bu sırada Fransiz murahhaslarından M. Alfred Martier Japon- yadaki tayfun felâketi ve İngilterede olan kö- mür madeni | faciası hakkında konferans ta- rafından bu memleket. lere birer taziyet tel- grafı çekilmesi insani Gazi Hz.nin cevapları ISTANBUL, 28 A.A. — Parlümentelar birliği konseyi rex isi, parlâmentolar konferansınin bu sabahki çelsesinde, bütün murskhasların sürekli ve bararetli elkruları arasmda, Reisi” cumhur Gazi Mustafa Kemal Hazretleri tarafından, irsal bu» yurulan — aşağıdaki cevabi telgrafı okumuştur Parlâmentolar Birliği konferansının Istan- bulda toplanması münasebetile | göndi cemilekâr telgrafınızdan — ziyadesile mü olarak teşekkürlerimi ve mesainizde tam bir muvaffakiyet ile kiyedeki ikametinizin zevk- li olması hakkındaki samimi temenniyatımı iblâğ GAZI MUSTAFA KEMAL eylerim. İ bir hareket olacağını söyledi. Ve tek- | lanma mubtelit komisyonu mazbata | f kabul edildi muharriri Fransız heyetinden M. Per- Fransız murahhasının sözleri rin kürsüye çıktı , Müteakiben emniyet hsrz- (Devamı 6 Fahrettin Paşa Sofya Salıya gidiyor Sefirimiz gitti İran - Efgan anla- şamamaz- lığı . halledilecek İran ile Efganistan © arasındal hudut anlaşamamazlığını bitirm. sera cEd ön Fahrettin Paz şanın o başkanlığı Yugoslav kralı Hz. nin Sofyayı ziyaret- lerinde hazır bulunacak Muhtelit mübadele komisyonu re- isi ve Sofya sefiri Şevki Bey Yugos lavya kralı Aleksan f F dr Hz. nin Sofyayr ziyaretleri esnasın. da vazifesi o başm. e altında bir heye - da bulunmak üze tin İrana gitmek re dün akşamki eks üzere | İstanbula presle Sofyaya ha geldiğini yazmış « reket etmiştir. Şev. tık. v ki Bey kral Hz Fahrettin Pas in Sofyadaki se; #a ile yanmdal hatlerinin | ler salr günü De- müddetince vazi niz İşletme idare i a kala sinin bir vapuru ak ike ile Trabzona gi- la dönecektir. decekler, oradan Muhtelit müba- © Şevki Bey Fahrettin Paşa doğruca Tahrana dele komisyonunun geçeceklerdir. 19 birinteşrinde vazifesini bitirmesi Bir hafta kadar Tahranda kala - (Devamı 6 ıcı sahifede) de) (Devamı 6 mer Sağdan itibaren: Punçets, Mme Gostiça, Şafer. Yugoslav tenisçileri dün geldiler Yugoslav milli tenis takımmı | da beynelmilel şöhreti haiz bir ta. il eden üç o tenisçinin (o ge-| kımm İstanbula gelmesinin sporu- emi kani olyaolârım muz namına sevinilecek bir hâdise za bildirmiş ve mevsin sonun (Devamı & ıncı sahifede)