14 Eylül 1934 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 4
Sahife 4 Rİ A emindi, 1934 14 Eylül ii Çarkları yağlamak! Amerikada büyük bir rezalet me ydana çıktı Silâh fabrikaları sipariş almak için bir | çok hükümet erkânına rüşvet vermişler! Son günler zarfında Amerika- 'da büyük bir rezalet meydana çık» mıştır. Bu rezalet silâh ve cepha- ne fabrikalarının satış yapmak için birçok hükümetlerin e na büyük rüşvetle vermesidir. Mesele şu suretle ortaya Amerika silâh ve mü taşını Kontrol altıma almağı karar- ve cephane fabriaklarının mua- meleleri teftiş edil Te yapılırken fabrikaların iş yapmal üzere muhtelif hükümetler erkâ- mına rüşvetler verdikleri anlaşıl- muştır. Bilhassa cenubi Amerika hükümetleri ricaline mühim pa- zalar verilmiştir. Bunun üzerine âyan meclis nebi memleketlerde rüşvet verdik- «çark ları yağlamak» ismini vermişler- dir! Müdürlerin itiraflarından anla- Şıldığına göre Amerika silâh ve harp malzemesi fabrikaları Av- rupada da rüşvet vermişlerdi Bazı memleketlerde Vikers fabri- kasının mukavelelerini bozdur- yaak için mühim paralar verdikle- rini müdürler itiraf etmişler, kim- lere para verdiklerini isimlerile yazmışlardır. Amerika gazeteleri, ondan naklen Daily Express bu isimleri neşrediyor. & Daily Expressin Nev York mu- habiri bu meseleden bahsederken diyor ki: Ayan meclisinin tahki- katı heyecanlı bir hal almıştır. Bundan Amerika hükümeti bile #elâşa düşmüştür. Tatil yapmakta olan hariciye nazırı M. Hull say- fiyesinden muevinine telefon ede- yek Amerika mühimmat fabrika- larının muamelelerine ait malü- matın hariciye nezareti ile istişare edilmeksizin neşredilmemesi için tahkikat komisyonu reisi âyandan Nye ile görüşmesini bildirmi Bu malümatın neşrinin Amerika- ın bazı ecnebi devletlerle müna- sebatını müteessir etmesinden kor- kuluyor. Tahkikat esnasında diğer silâhi ye mühimmat fabrikalarına ait şt “Bütün cihan silâh ve mühim- mat fabrikalarına sit gizli mek- tup ve muhlıraların ne suretle ele mühim malümat ta veri geçtiğine herkes şaşiyor. Zaharofun rolü Tahkikat esnasında şi m yaşında bulunan Rum milyoneri Zaharofun bazı dalavereleri de meydana çıkmıştır. Zaharof İs- panyadan Amerikaya bir takım tahtelbahir siparişleri temin etmiş ve 153 bin lira komisyon almıştır. Bu münasebetle Eletric Boot Amerikan şirketile Vickers and Armstrong şirketinin. tahtelbahir mıntakaya ayırdıkları da meydana çıkmıştır. Bunlardan biri İngiliz, diğeri Amc- hest mıntakadır. İngilizlerle Ame- gikalılar kendi mıntakalarında bir irlerine rekabet etmemeği ka» bul eylemişlerdir. Bu mesele tahkik edili Amrikan şirketi rümess Fofun dünyanın en büyük a Rüşvet işine Ismi karışan Bazli Zanarot rindan biri olduğunu, hatt& eski İ Amerika reisicumhuru M. Vilso- nun 1919 da Avrupada iken Za: harofa bütün sırlarını tevdi elti- ğini söylemiştir. > Gene tahkikat esnasinda mey- 'dana çıkan esrardan biri de Ame- rikan tahtelbahir ihtira beratının yalnız İngilterede değil, harp esnasında Almanyaya ve “Avusturyaya da satılarak istimal edilmesidir. Tahkikat esnasında verilen ma- lâmata nazaran o Almanyadaki azim esliha depolarından en mü- himmi bir yahudi firmasmın elin- dedir. Benny Spiro ismindeki bu ya- hudi ticaret evi Hamburgtaki an- tr&polarında pek çok miktarda tü- fek, mitralyöz, hafif top bulun- durmaktadır. « Tahkikat komisyonu reisi, Ame- rikalı — Sabriktaöre, © Versay muahedesile - Almanyaya es- liha ithali yasak olduğu halde fabrikanın bu kadar silâhı nasıl oraya sokmuş olduğunu sormuştur. Fabrikatör «burasını bilmeme. demiştir. Sofyada bir ziyafet Sofya 13 (A.A) — Evvelki akşam kralın sarayında Bizans konferansı murahhasları şerefine büyük bir kabul resmi yapılmış ve merasimde bükümet âzas kongrede temsil edilen memleket lerin sefaret heyetleri ve bulgar üniversitesi mensupları hazır bu- | ecnebi murahhas- larla uzun müddet görüşmüştür. Dün akşam başvekil M. Geor- gief murahbasla Muğla tütünleri Muğla 13 (A. A.) — Havalar gittiğinden yakında tütün- lerin sonu alınacaktır. Yeni tütün kanunu mucibince tütünler balya haline geldikten sonra satılaca- ğından tütünleri balya yapmak için geceli gündüzlü çalışmakta” dır. Tütünler eski senelere nisbe- ten daha nefis ve daha temizdir. LILY DAMİTA ve Bizin SUMER vii Sinemanın en güzel çift artisti gin bir fantezi, Bugün sast J1 malinesirde umumi Gişelerden tenzilâtlı fiyatlı karneleri isteyiniz. (Esi Glorya ) einemesinda, DOĞLAS FAIRBANKS (Umted. Artist yin Asri Robenson Filminde, ilâvalan ZEVCEM LAUREL ye HARDY tarafından Seanslar: Saat: 1, 8, 6, 7, Y.da larda mühim senzilitt 60 ve 60 ins balkon 70 kuruştur. (2562) NEFİS BİR FİLM: BAR ŞARKICISI Çok sevilen yıldız : CLAUDET COLBERT Bugün sizi MELEK Sinemasında bel (Fransızca sözlüdür.) Bugün seanslar saati 1018570 (2564) sağ Disesinin sınıfından, atmış olduğum tasdil 'enisini alacağımdan bül 1182 Selâhattin oğlu Ferit Hilâliahmerin Floryadaki eğlencesi Hilâliahmer cemiyeti Bakırköy subesi tarafından bugün Florya plâjında büyük bir eğlence tertip edilmiştir. Eğlenceler saat 15,30 da başlanacaktır. İptida muzıka, marşlar, manialı koşu vardır. Bunu Yumurta, çuval, eşek, denizde yüzerek yaban ör- deği avlamak yarışları, diye kadar görülmemi lenceli yarışlar vardır. Taze yo- Hurt, helva yar dendir. li BORSA | istanbul 18 Eyldl 1 ( Akşam kapanış fi Esham ve Tanv İst, cahili © 96,0) İş B. Hamiline 10 Kuponsuz 1989 | > Müessie 105 ietkrazı— 97,—| 7.0 Merkez Üniterk 1 BEZO) Bankasi 6s M 2150) Aradeluhisee 27 MI 27.50) elelen does Mumesei 1 4590) Tarkan ti * ML AnABİ Çürente 11,80) ».. —| İttihat değir. 13,60| 14 Banka 10 > oss Para (Çek fiatieri) sip 1206) Sofya © Gög0ae Londra lee yav Tork BOKDOOİ Mai een Milano 2589) Halerak “8480, Atina ARAS) zi aa Cenevre 84860) Pengo Base Brksel © SRc0) Bükreş © 70B080 Amsterdam 1417.88) Moskova 108950 Tepebaşı Belediye bahçesinde Bu akşam 18-20y0 kadar şehir ban desi. Zla0- 24 de kadar carband “Adalar rexhsn, İnka hayat, Dp saat Saatçi öperetisrinden. Delet Pergont geyler çan, zey oyunu dobliye 6 AKŞAM KiTAPHANESİ NEŞRİYATI Kadıköyünde NET Kirtasiye mağazasında satılmaktadır. Kadiköy, Alayol No. 1 Tel, G062R Sinemasında HENRi GARAT'ı ÇALINAN ADAM Müazzam ve muhteşem aşk ve çlir filminde görünüz. lâveten: Renki ve zen- dolliye 80 kuruştur. (Bap tarafı 1 inci sabifde) © Bu haber üzerine derhal tetki- | kat ve tahkikat yaptı Haber, | maalesef doğrudur. içtima (S) | beyin evinde yapılmiştir. Bu dürt | mücessese mevsim başlangıcında, üzüm rekoltesini 900 bin kantar zannederek ucuz finle alivre satış yapmışlardır. Halbuki 800 kantar bile olmadığı ve buna mukabil nefaset noktasından fia- Bundan başka İzmirde Solari, | Alyoti, Jiro, Piyer Alyoti, Fig Pa- | kers ve sair ecnebi. | Gmasrafları mek) id | müstenit lerdir. Bu kartel, mahsulün vazi- yetini daha iyi tetkik ve hari yasayı daha dikkatle basireikâr davranmış ve piyasa: yı, kurnazca bir mübayaa sistemi le, yükseltmeğe başlamıştır. Fiat- İ lerin tereffüü karşısında, satış yapmış bulunanlar, atışlarını kapıyamamağa ve za- Tara düşmeğe başlamışlardır. Bu- nun üzerine aralarında, mevzu ba- his içtima yukubulmuştur. İddiaya nazaran, bu. iştimada, bilmukabele kendilerinin piyasa- dan çekilmek: suretile fiatleri görmeleri kararlaştırılmıştır. alivre nu rakamlarla isbat etmek mi kündü 11 eylülde 12336 çuval muz- mele yapılmıştır. Toplantıyı ya- panlar bu miktarın 4112 çuvalını vali Kâzim paşa İstiklâl barl şehitliği ziyaret. Vefat Sadrazam merhum Arif Paş nın oğlu esbak İstokbolm sefi Mustafa Şekip bey vefat ett Cenazesi Bebekteki yalısından bugünkü Cuma günü kaldırılarak Bebek camii şerifinde namazı eda edilip ikindi namazını müte- akip Rumelibisarında Kayalar mezarlığına defnolunacaktır. irtihal Bolu Mebusu doktor Emin Cemal beyin refikası Hanım irti- daribeka eylemiştir. Cena- bugün saat il30 Kadıköy Moda caddesinde hanesinden kaldırılarak Caferağa camiinde namazı eda edildikten sonra Ka- racaahmet kabristanma defnedi- Izmir mektupları almışlardır. 2 eylülde 6381 çuval dan 1818 çuvalını, 3 eylülde 6392. guvaldan 1307 çuvalını mübayan etmişlerdir. Aradaki nisbet vasat olarak dörtte birdir. Halbuki 4 ey-" lülde 3327 çuval atıştan ancale 710 çuval, 5 eylülde 1690 çu- valdan 468 çuval mal aldıkları gö- Tülmüştür. Nisbet, aşağı yukarı onda bire çıkmıştır. İşte hakikat bu rakamlar içindedir. Çarpışan, iki gruptur. Kartel, görünüşte müstahsil lehine hare- ket etmekte ve fiatleri . yükselt mektedir. Fakat bu, ati için hiç ümit vermemektedir. Diğer ihra- catçı grupu ise, kendi azaltmak için, doğrudan doğruya müstahsili vurmaktadır. Bu züm- renin vaklile, bol keseden, 12 bu- guke Fi sul cinsi, za, ayni ziyanım Salışını, yaptığı mah- imdi 18-florindir. Ke- reden bir tacir, Hara- burga 19,5 florinden teklif yapar. ken ecnebi kartel 22,5 tan teklif yapmıştır. Bunlar birer vakıadır, birer hakikattir. Tekrar edelim: Şimdiki sistem, mütemadiyen müstahsil aleyhine işleyip durmakta ve hergün yeni yeni hadiseler meydana çıkmaktı dır. Üzüm, incir meselesinin esasli bir şekilde etüt edilmesi zamanı gelip geçmektedir. Müstahsilin mukadderatı, diledikleri şekilde hareket eden bir kaç ihracatçının elinden kurtarılmalı, teşkilâtlan- dırılmalı ve doğrudan doğruya hariç piyasaya bağlanmalıdır. Iemirin kurtuluş bayramından İki intiba: Yukarda Yelkahvede in safhalarından bahsediyor, aşağıda YENİ NEŞRİYAT SIHHİYE MECMUASI Sihhiye mermunanm 68 inci müskasi çıkmıştır YENİ ADAM Yeni Adamın 37 çim dekiler: İsmail Hakkı: Hürriyet da babil madı? vet İlk, mektep mmunlimini üniveritleştirmek Tiz - Camiz Siyaset âleminde olanlar - Abdüleyyez: Yi dırma karşı - Gümüş kabza (hikâye) Zühtü: Mir senati Vahdet Güle Şir aleyhinde > Bedi Ziya: Hi icaplarına uyazun bir ters tara, - İmail Hakka: Sait Çelebi (piyes) - Kin tet- ik ve tenliler — İlim, sanat, teknik va Semiyet haberler. Fati 10 kuruştur. HAFTA 23 üncü sayısı yanda İzmir sergisine sit canlı bir ten İst, Kuleli askeri lisesi hakkında bir müşahede, son Paris seyah. sonra Paris gecelerini anlatan Esat Mab- mut beyin mektubu da vazdır. öm
