13 Ağusler 1934 AKŞAM Ege mıntakasının | mahsul yaziyeti Vekâlet mahsul vaziyetini mahallinde tetkik ettirecek iktisat vekâleti verdiği son emirle İzmir Türkofis müdü- rü Âkil Emrullah, ticaret odası umumi kâtibi Mehmet Ali ve bor- sa komiser vekili umumi kâtibi İhsan beyleri bu senenin mulite- lif mahsul vaziyetlerini Garbi Anadohs mintakasında tekik et- <meğe memur eylemiştir. Bu seyahatten: istihdaf edilen gaye, muhtelif mahsullerimiz re- kolte, fiat ve sair vaziyetleri hak- kında, yalnız resmi makamlardan değil, alâkadar tüccar ve müslah- sillerle yapılacak temaslar neti- .cesinde esaslı malümat elde et mektir. Oldukça uzun sürecek olan bu seyahate evvelâ Manisada bağları ve üzüm istihsalâtımı tet- kik ile başlanacaktır. Heyet, | Manisadan sonra, Akhisara gider rek tütün vaziyetini, oradan Ka- saba ve Salihlide muhtelif mah- .sulleri tetkik eyliyecekti Bu havalideki tetkikatın iki Tini müteakip. İzmire avdet edile- cek ve bir gün kalındıktan sonra Aydın hattı üzerinde: Aydın, Na- zilli, Sarayköy, Burdur; İsparta ve Denizli havalisinde mesaiye devam olunacaktır. Vekâlet, tetkikat neticelerinin Birer raporla bildirilmesini em- Romanyada | örfi ıdare Londra 12 — Taymis gazetesi- nin, Bükreş muhabiri tarafından bildirildiğine göre Romanyada bil ahval ve asayiş avdet etmekten uzak olduğundan idarci örfiye de, van edecektir. Romanya başve- | kili M. Tataresko Timisoarcede irat eylediği nutukta idarei örfi yeyi ve sansörü lüğvedebilecek bir vaziyette olmadığını söylemiştir. Mumsileyki müfritlerin © umu eli olan propagandalarına devam. etmekte olduklarını örfüyenin devamına. sebep idarei olurak göstermiştir. Romanyada bazı vi idarei örfiye 1928 de ilân edilmiş- ti. Fakat milli köylü fırkası ilet. dar mevkiine geldikten sonra ida- rel örfiyeye nihayet v 1933 şubatında Voido Voevod rafından tekrar idarci örfiye ilân edilmiş ve başvekil Ducanın katli zerine şiddetlendirilmiştir. İda- fiyeden ziyade matbuat üzerindeki sansürden şikâyet olu- muyor. Alman gençliği günü Berlin 12 (Hususi) — Alman Zi, ilk defa olarak gençlik kuthulamız, elli bin genç Berlin civarında kamp kurulmuştur. Her cumartesi genç» reylemektedir. Adana vilâyeti değirmenler hakkında tahkikat yapıyor. Adana 8 — Adanada buğday fiati çok ucuz olduğu halde un fi- ati pahahdır. Bu hal ticaret oda- | sının nazarı dikkatini celketmiş | ve orda piyasadan ucuz buğday al- dıkları halde unu pahalı de | satan değirmenler hakkında vilâ- yete racaat etmişti. lâyet bu mesele hakkında tahlsikat yapmakla o meşguldür. Ceyhan, Tarsus ve Mersin beledir yelerinden oradaki un fiatleri s0- rulmuştur. Gelecek cevaba bakı > İarak pahalılık varsa değirmen- ciler hakkında meni ibtikâr ka nunu tatbik edilecekti Katil kim? Adanada bir ihtiyar, hendek içinde ağır yaralı bulundu Adana 9 — Dün bağda bir hen- dek içinde ihtiyar bir adamın ya- sh olarak beklemekte olduğu gö- sülmüş ve kendisi hendekten çıka- plarak evine götürülmüştür. Yaralı 70 yaşlarında Şaban is- minde bir marangozdur. İfade ve- Temiyecek bir haldedir. Dün ba- ğına gitmek üzere evden çıkmış ve yolu şaşırmıştır. Bu sırada meç Kul kimseler tarafından sopa ile dövülerek sersem bale getirilmiş, sonra başından yaralanarak hen- değe alılmı, Yaralı ifade veremeden ölmüş- tür, Katillerin kim olduğu şiddet- le araştırılıyor. Bulgaristan tütün sarfiyatı Bulgaristanda tütün sarfiyatı azalmaktadır. 928 senesinde 5 milyon 80 in kilo olan tütün sörliyatı, 932. senesinde 3. milyon 501 bin İsiloya, düşmüştü Hik günü tesit olunacaktır. Amerikan işsizleri Yedi milyon değil beş milyon imiş Wapinrm 12 (EMAY < — Se zamanlarda neşredilen mübalâ. galı rakkamlara itiraz eden tica- ret odası, bu rakkamların ancak tahmöni olduğunu ve bütün Ame- rikada işsizlerin yedi milyondan hast bulunduğunu ilân etmek- tedir. Bu yedi milyon elik, Yaş milyonu İarinmik Hate Vaşington 12 (A.A.) — Ame- rika aliminyom” şirketinin yedi fabrikasında birden amele grev ilân etmiştir. 15,000 ameleden 12,000 i greve iştirak etmekte. dir. Gerek patronlar ve gerek amele, uzlaşmağa taraftardırlar, Büyük bir yangın Almanyada bir kasabanın yük bir kısmını yaktı Berlin 12 (A.A.) — Bir yangii Sehwichtendorf kasabasının bü- yüle bir kismını tahrip etmiş ve Meklenburgda on beş çifliği mah- vetmiştir. Dresen yakininde kü Ladmengende bir çiflik yanmış, iki kişi ölmüş ve iki kişi de ağır surette yaralanmıştır. Bu felâket sıcakların şiddetine hamledilmek- tedir. Bulgar buğdayları Bulgaristanın zirai vaziyeti hak- kında müsait haberler alınmak- tadır. Evvelce kuraklığın. bulgar buğday ziraatı üzerinde büyük tesir. yaptığından bahsedilmiş Son alınan haberlere göre, bulgar buğday mahsul ük ümit edildiği lar kuraklıktan müteessir ol- mamıştır. Buğday, mar mahsulü racat yapacak kadar yetişmişti Bilhassa Üzüm mahsulü geyen ran fazla Adalar yelken GöNON MESELELERİ Suriye krallığı Fenehii gazeteler, sik sık, Süriyenin krallık. yapılacağından ve Suriye, tabtı na bu vaya gin Arap. prensinin. getiril ceğiniden bahsedip: duruyorlar, Bu de- Ta da Filistinde çıkan ingilirör Palestin Post yazeleri, Suriye tahtına Tahtı Emiş Faysal getirilmesi ihtimali ni mevzu, bahsediyor. Evir Faysalın Suriye tabtına getirilmesi, ta Suriyeden Yemene kadar birlesik bir Arap devle- Win vücuda getirilmesi, manasini ta- zammun eder, Böyle bir teşekkül İngik. tarenin hesabına geler bile Fransanın menfaatine ne dereceye kadir uygun geleceği şüphelidir. Maamafih Pilestin Post gazetesinin shkati şüpheli olan bu. Sarip haberi aynen şudur: eliicaz kralı İlissaudun oğlu E Faysnliy Suriye kılığına getirileceği hakkında yeni bir sayin. dolasmakın ir, Hati Rule aşireti rehi Emir Neri Şalanın oğlunun Hicaz seyahati bu me zle ile alâlkadardır. Suriye yatanilerine gelinces Bunlar, nissuudur kart büyük bir teveccil Beslemektedirler. — Bu “tevecsikün en Büyük delili Cemil Merdüm beyin sei>- Tiği alında Hicaza giden heyeti masi- hadır. Vatanilerin. fikrince Suriye me selesini hal igin en iyi yol. da Ergir Fay salın 8 iye tahtına: getirilmesinden iba- rektirl., İsviçrede bulunan E lerde Parine gid ve bu müdder osmasında Frans Alinin Bis le bir ay otura- hükümet adamlarile temaslarda bulu bacağı bildirilmektedir. Emirin bu ziyaretinin gene Suriye tahtı meselesile alikadar olduğu söy. yarışları Cuma günü Heybeli önünde yapılacak Hatanbul TL (ALA) — Adalar güzelleştirme cemiyeti deniz bay- ramı tertip heyetinden: Yelken yarışı talimatnamesi: Yarışların nevi: Umum ama türlere açık yelken yarışları, Tertip eden: Adaları güzelleş- tirme cemiyeti, Günü ve saat saat 15 te. Yarış yeri ve rotasi: Heybeli. önünde bir müselles - 6 deniz mili, büyük sınıflar defa - 12 deniz mili, 4 Sınıflar: A — Büyük yatlar, ? iz 17 ağustos 1934, B — Küçük yatlar. € — Muhtelif tekne ler. Müküfatlar: B.Y. Y.N. ve T. D, F. talimatına göre. Hususi mükâfat: Büyük sinif birincisine - Adalar kupası 1934. Yoktur. me cemiyeti Büyükada merkezi veya İstanbul su sporları klübü birinci reis vekili Ektem Rüştü bey, Kayıt müddeti: 14 ağustos 1934 salı akşamına kadar, Yarışlar k YER. U: ve T.D. F. nizamatına göre yapılacaktır. Urfalı şair Mehmet Emin elendi vefat etli Urfa 6 (Hususi) — Urfanın 'bu mubitte çok tanınmış şairi Kı- ratzade Mehmet Emin efendi bu sabah vefat etti ve cenazesi bü- yük bir halk kütlesi tarafından Harankapısındaki aile kabrista- nina gömüldü. Mumaileyh 1884 yılında Urfa. da doğmuş, medrese tahsilini bi- tirdikten sonra muhtelif memuri- yetlerde, muallimliklerde bulun- muştur, Son memuriyeti Haran | bilir. Şayet ziya, yer Kazası tapu memurluğudur. Einstein Sahife 5 İLİM VE FEN ii azariyesi doğru değilmiş Bir fransız âliminin yaptığı tecrübeler bunu gösteriyor Dünyanin en büyük âlimlerin. den M. Einstein keşfettiği nisbi- yet nazariyesile, her tarafta hür yük bir şöhret ve mevki kazan- miştir. Alman profesörünün bul keşfi, şimdiye kadar bilinen ta- biat kanunlarını alt üst eder bir mahiyette sanılmıştır.. Halbuki hazı ölimler, son yapılan fenni tet- Kik ve tecrübelere istinaden Einstein tarafından yapılan keş fin asılsız olduğunu iddia ediyor- lar, Nisbiyet nazariyesinin asılsız« liğini iddin edenlerin başında Fransiz âlimlerinden M. Cazvallo. Bulunuyor. Fransız isini an latmazdan evvel Einstein tarafin dan ileri sürülen misbiyet naza riyesinin ne olduğunu okuyucula- rımıza bir misal ile anlatalım: Demirli iki gemi var. Bunlar dan ikincisinin üzerinde muayyen Bir mesafeye konulmuş iki Ivha bulunuyor. Birinci lâvha arasindaki mesafeye ve bi- rinci lâvhayu deldikten sonra ikin- ci lâvhayı delinceye kadar geç- miş zamana nisbetle ölçülüyor. Bu, sürati mutlakadır. Şayel üze- rinde bu iki lâvba bulunan g gülle önünden kaçmak iş seyir ve hareket halinde bulumu- yorsa, biri den sonra ikinci lâvhanın delin- mesine kadar geçecek zaman da- ha uzun olacaktır. Zira ikinci Iâvha, birinci lâvha- Yi delen gülle tarafından delinin- ceye kadan biarz gerilemiş ola- caktır. O zaman ölçülen sürate, nisbi süret denir. © Nisbi sürat, sürati mutlakadan daha aşağıdır. Zira iki lânha ara- sındaki mesafe katolunmak için daha fazla bir zaman geçmesi lâ- zamdır. Şayel, ikinci vapur geriye doğ. yu hareket ediyorsa güllenin iki lâvhayı delmek için sarfedeceği zaman daha az olacaktır. Bina- enaleyh vaktile meşhur Miskel sonun yapmış olduğu bir tecrübe- den çıkan Einstein prensipi, zik yanın süratindeki ademi tahav- vüldür. Ziya, bir gülleye kıyas edile özündeki bir ocaktan neşredilmiş bulunu- yorsa, iki lâvha arasında, ölçük müş sürati mutlakası, saniyede 300000. kilometredir. Şayet ziya, güneş tarafından neşrediliyorsa, arr, mahreki üzerinde saniyede 30 kilemetre süratle mevkiini değiştirdiğine göre, nisbi sürati saniyede otuz kilometre çoğaltıl. mış veyahut azaltılmış sürati mut lakadır. Michelson hali harekette bu- lunan arzın mutlak süratile, nisbi sürati arasında ir fark buz hunmadığını tesbit etmiştir ki, Ziyanın süratindeki ademi tahav- vül nazariyesi de bundan doğ- muştur. Şimdi, Einstein mazariyesinin esasları hakkında bu izahatı ver. 'dikten sonra Fransiz âlimi M. nisbet asılsız. olduğuna dair olan M, Carvallo: Fahri mür Carvallonun nazariyesi- iddiasina geçebili politeknik mektebini Enisteln dürüdür. İlim ve fen âleminde büyük bir mevkii vardır. Bu Fran- sız âlimi, Revue Selentifigve mecmuasında neşrettiği bir ma- kalede o Amerikada Michelson metadu mucibince talebesi Mil ler ve diğer bir metot mucibince Paris rasadat merkezi müdürü M. Eselangon tarafından 200,000 tecrübenin: verdiği neticeleri yaz mişlir. Yekdiğerinden tamamen fark. h olan matotlar üzerine bu tec- rübeler gösterdi ki, Michelson Bazariyesinde aldanmışlır ve zi- yanın. süratindeki ademi tahav- vül prensipi de yoktur. Mademki bu esaşlı makta, ta- vazzuh etmiştir. O halle Einstei- nin, Micheslon tarafından yapıl. mış olan tecrübelere müsteniden çıkarılan neticeler, ve bittabi nis- biyet nazariyesi gayri mevcuttur. Fransiz öliminin bur iddiasını, | fen ve ilim âleminde büyük bir İeyecan ve alâka uyandırdığını söylemeğe Kacet yoktur sanırız. Bu iddia tahakkuk ederse, nisbi- yek mazariyesile beraber Einstei- | min kazanmış olduğu cihanşamüt şöhret te suya düşecektir. Fransada tutulan casuslar Mete 11 (A.A) — Bir müddet | evvel hususü polis Poechling fab- | rikalari hususi çolisine mensup ' iki kişiile bir casus tevkif etmişti, Gene Poechling husususi polisi mensup bir dördüncü şahıs tevkif olunmuştur. Bu adam, Sarre madenl: ait mühim vesailt çalarak Poech- Bng fabrikalarına verdiğini itiraf etmiştir. Daha başka tevkifat yapılmasına: intizme olunuyor. Gezairde vaziyet Paris Ib — Cezairde sükün temamen teessüs etmiştir. Umum! vali müslüman ve yahudi heyet- lerini kabul etmiş, Iki tarafin da süküneti mubafaza edeceklerine dair verdikleri sözü tutacaklarını ümit ettiğini söylemiştir. AKŞAM KiTAPHANESİ NEŞRİYATI Kadıköyünde NET Kırtasiye mağazasında satılmaktadır. Kadiköy, Altıyol No, 1 Tal, 60623. öl