11 Mart 1934 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 1

| . » Iktisat vekâletinin yeni teşkilât lâyihası hazırlan- maktadır Sene 16 — No: 5539 -— Fiati her yerde 5 kuruş AKŞAM PAZAR — 11 Mart 1934 Telefon : 24740 (lar) -2 24249 (Takır) - - 24248 (Matbaa) - 20113 (Klişe) “Üç nazır Ankaraya gelecekler Kayser! temel atma merasimi bu ay sonunda yapılacak 4 fabrikasının İ EM ye er e mila e Balkan misakı, yunan mebusan meclisine verildi Misak, çarşamba gü inü M. Maksimosun Hülkumü mütiğlin tasdik edilecek Atina 11 (Hususi) — Hükü- met ile siyasi fırkalar arasında hasıl olan itilâf üzerine Balkan misakı tasdik edilmek için mebu- san meclisine tevdi edilmiştir. Meclis, çarşamba günkü İçtima- ında, hariciye nazırının kısa İza- hatını dinledikten sonra misakı müzakere ve tastik edecektir. , Âtina matbuatı, hükümet ile si- yasi fırkalar arasında hasıl olan itilâfı, büyük bir memnuniyetle selâmlamaktadır. Bu itilâf, muhalif ve muvafık fırkalar arasında hasıl olmağa başlayan yaklaşmaya bir delil olarak telâkki edilmektedir. Muvafık gazeteler, hiç bir za“ “man misakın esasları hakkında hükümetle muhalif fırkalar ara- sında bir ihtilâf mevcut olmadı- Zım, ibtilâfın teferruata ait ol duğunu beyan eylemektedir. Misakı muhalif fırkalara kabul (tarafin ettiren M. Maksimos Atina 10 (Hususi) — Hükümetle ! muhalif fırkalar arasında, Balkan misakı parlâmentoca müzakere , ve tastik. edileceği esnada, hü- kümetçe yapılacak tebliğin metni üzerinde itilâf hasıl olmuştur. Bu itilâf mucibince hükümetçe yapı- lacak tebliğin metni şudur: i «Balkan misakının maksadı, âkit devletlerin yalnız Balkan hu- dutlarının emniyetini teminden ibarettir. Yunanistan, hiç bir tak- dirde her hangi büyük bir ve le harbe varamaz.» Bu itilâf üzerine misakin par- lâmento tarafından tastikine mu- * hakkak nazarile bakılabilir, Balkan hariciye nazırları mayısta Anarada toplanacaklar Ankara 10 (Hususi) — kan alâkadar devletler tastikinden sonra Bal- kan hariciye nazılari ralarındaki teşriki mesaiyi temin için mayıs- ta Ankarada toplanacaklardır. Üzüm fiatini korumak için tedbir alınıyor Merkezi Izmirde olmak üzere kooperatif teşkilâtı tı yapılmaktadır. Ankara o (Hususi) — İzmir ve Manisada üzüm fiatleri son de- rece düşüktür. Manisadan bura- ya gelen salâhiyettar bir zatın verdiği malümata göre, İzmir ve Manisa piyasasında üzümün kile- su altı kuruşa satılmaktadır. Pi- yasanın bu derece düşmesine İz- mir ihracat tacirlerinin biribirle- rile müsabaka edercesine düşkün fiatle Avrupaya mal sevketmeleri başlıca sebep olarak gösterilmek- tedir. , Tetkikatıma göre; vaziyetin . önüne geçmek üzere üzüm incir gibi ihracat mahsullerimizin de- ğer fiatle ve müstahsile azami menfaat bırakarak satılabilmele- rini temin için satış kooperatifleri teşkilâtı yapılması etrafında esaslı ve ciddi tedbirler alınmaktadır. Fili semerelerini göreceğimiz bu teşkilâtın pek yakında faaliye- te geçeceğine muhakkak nazarile bakılabilir. Harici ticaretimizde mühim bir dönüm noktası teşkil edecek olan ve iktisadi vaziyette müstahsil le- hine pek müfit semereler verece- ği muhakkak bulunan bu teşkilâ- tın bir an evvel vücut bulması cidden temdiiye şayandır. ii Geçen sene Manisada teşekkül etmiş bulunan «Manisa bağcılar kooperatifi» ihracat işlerinde mu- vaffak olmuş ve markasını bilü- Özüm Avrupa piyasalarına çok iyi tanıtmıştır. Bu sene ayni koo- peratifin teşkilâtında olan Tur- gutluda müteşekkil « Turgutlu bağ- cılar kooperatifi» de istifade et- miş bulunmaktadır. Manisa bağ- cılar kooperatifi ile beraber çalış- mak ve biri Alaşehir, diğeri Akhi- sarda olmak üzere iki üzüm satış kooperatifi teşkil olunacaktır. Mu- ameleye başlanmıştır. Hükümetimizin himayesi altın- da bulunacak olan yeni koopera- tif teşkilâtı faaliyete (geçtikten sonra Manisa bağcılar kooperatifi ile müştereken çalışan diğer koo- peratifler de bu teşkilâta iltihak edeceklerdir. Bu suretle müstah- sillerin doğrudan doğruya mena- fiini temsil eden umumi teşekkü- lün de bir an evvel kuvvetlenmesi temin edilmiş olacaktır. Yeni umumi teşkilâtın merkezi İzmir olacaktır, Umumi teşekkül Iktisadi teşkilât Vekâletin yeni teşkilâtı lâyihası bitmek üzeredir Ankara 11 11 (Hususi) — İktisat vekâletinin yeni teşkilât hazırlığı bitmek üzeredir. Haziranda faa- liyete geçecektir. Ticaret müdürlüklerinin lğvi m çıkarılan şayianm aslı aş teşkilâta göre ihdas edi- lecek olen ofisin merkezi Ankara olacak, İstanbuldaki teşekkül şu- be halinde kalacaktır. İzmirde de bir şube açılacaktır. Kayseri fabrikası Temel atma merasimine iktisat vekili riyaset edecek Ankara 10 — Mart sonuna doğ- ru Kayseri mensucat fabrikala- rından birincisinin temeli atıla- caktır. Bu merasime iktisat veki- li Celâl beyin riyaset etmesi ve ilk taşı kendisinin koyması muhte. meldir. Küğit Fabrikası makineleri de bugünlerde sipariş edilecektir, çalışmağa başladıktan sonra fiat | temevvüçlerine mani olunacak, bu teşekkül piyasada kıymetli bir na- zım rolü ifa edecektir. Şüphesiz- dir ki bu sayede mahsullerimizin bir çok şuursuz hareketler neticesi günden güne azalmış olan revaç» ları eski mevkiine yükselecektir. Yeni teşekkülün hazırlığı ve ana hatları etrafında Ziraat bankası iktisat vekâleti ' ile müştereken İ çalışmaktadır. d “5 Vekâlet fabrikanın kurulacağı arazinin tayini işile meşguldür. Recep bey geliyor Ankara 10 (A.A.) — Fırka umumi kâtibi Recep bey İnkılâp enstitüsünde dersini vermek üze- re salı günü İstanbula hareket edecektir. Maden kömürğ resmi indiriliyor Ankara 10 — İktisat encüme. ni kömür resminin tenzili hak. kında hükümetin vermiş olduğu kararı tastik etmiştir. Ankara mektupları Pirinç zeriyatı esaslı surette ıslah ediliyor Nebatları koruma, ipek böcekçiliği ve mütedavil sermaye kanunlarının esası 5 Ankara 9 (Hususi muhabiri- mizden) — Büyük millet meclisi- nin bu seneki içtima “devresinde ziraat vekâletince hazırlanmış dört kanun lâyihası müzakere edi- lecektir, Salâhiyettar zevatın be- hemehal kanuniyet kesbedeceği- ni kuvvetle ümit ettikleri bu lâyi- halar şunlardır: 1 — Çeltik «pirinç» kanunu. 2 — Nebatları koruma kanunu, 3 — Böcekçilik kanunu, . 4 — Mütedavil sermaye kanunu. © Telefonda kısaca bahsettiğim bu lâyihaların tafsilâtmı. bugün veriyorum: “4 Çeltik kanunu ” Memleketimizde mühim bir yer tutmuş olan pirinç ziraatinin ısla- hi ve ilerilemesi maksadile ev velce ziraat vekâleti tarafından bir «çeltik kanunu» hazırlanmıştı. Bu ziraatin umumi sıhhati bozmi- yacak şekilde inkişafının temini için sıhhi ve'zirai noktaların telifi yolunda ziraat vekâleti ile sıhhiye vekâleti arasında vukubulan te- mas ve müzakereler ikmal edil miş ve son defa kanunda icap eden tadiller yapılarak lâyiha son şek- Tini almıştır. - Lâyihanın son şekline göre; çeltik ziraatinin ruhsat, suların idare ve tanzimi, umum ziraati kon- trol gibi mühim işleri mahalli en büyük mülkiye memurunun reis- liği altında teşkil olunacak komüs- yonlara verilmiştir, Kanun bu ko- misyonlara mubtelif cephelerden varidat membaları da temin et- mektedir. EL A — Benin annen zayı! ım, şişman mi? — Bilmem, sabahlan beri görmediml. Ziramt vekin Muhlis bey Kanun hükümlerine göre; çek tik ziraati ile meşgul olacak çif- çilerin riayete mecbur oldukları bir çok sıhhi hususlar da vardir. Bu ziraatte çalışan ameleye; çif- lik veya arazi sahibi munlazaman kinin tevzi edecektir. Amele iler metgâhlarının pencerelerine sineklerin girmesine mani ol üzere sık örgülü tel kafesler ko- nacaktır, Bu suretle amelenin sıt- maya tutulmasının önü alınmak- tadır. pe Kanun amelenin mesai saatini de tayin etmektedir. Sivri si- neklerin çıkma zamanı, yani gü- neş batmak üzere iken hiç bir le tarlalarda çalıştırılmıyacaktır. © Kanunun mühim bir noktası da kesif ziraat yapan mıntâkalarda «kesik sulama» usulünün . tatbi- kini temin etmiş olmasıdır. Bu sa“ yede sıtma tahribatının önüne ge- Ze çeltik ziraati de mesi