11 Mart 1934 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 1

Habsburg hanedanın- dan bir prensin gelişi Vi- yanada heyecan uyandırdı. 17 isi Yıl * Sayı: 5810 Amerika gümrük kapılarını açacak Amerika cümhur reisi M. Ruz- velt geçen sene martının dördün- cü günü beyaz saraya girmişti; bu itibarla cihan matbuatı Vaşing- tondan sonra şimdiye kadar hiç bir Amerika cümhur reisinin ka- zanamadığı bir nüfuz ve kudret iktisap etmiş olan bu adamın bi- rinci yıl dönümünü alâka ile kar. şıladı. M. Ruzvelt beyaz saraya girer- ken bütün Amerika tarihte bir misli daha görülmemiş büyük bir iktısadi ve mali buhran içine düş- müş bulunuyordu. Yeni cümhur| reisi bu dehşetli kargaşalık önün- de asla itidalini bozmadı. Her şey- | den evvel altın üzerine ambar- go koymak suretiyle işe başladı. O günden beri hiç bir Amerika- lınm hatır ve hayalinden geçmiye- cek surette bir çok işler (o yaptı. Bunları yapabilmek için de Ame- rika kongresinden fevkalâde bir iksadi ve mali diktatörlük selâhi- yeti aldı. Amerikadan gelen son baberle- re göre M. Ruzvelt yeniden bazı mühim tedbirler alacaktır. Bu tedbirlerin başında Amerikanm başka memleketler ile olan ticari ve iktısadi münasebetlerini tama- #men değiştirmektir. Bu maksatla muhtelif memleketler ile yeni ti- caret mukaveleleri yapmaktır, M. Ruzvelt intihabat propağan- dalırı oyapılırken OAmerikanm sümrük tarifelerinin çok (ağır, olduğumu, Amerika için himaye esasına müstenit tarifelerden zi- | yade serbest ticaret usulünün ka- bulü dala doğru (bulunduğunu söylemişti. o Bundan anlaşılabi- lir ki M. Ruzveltin Amerika güm- rük tarifelerine vermek (istediği yeni şekil himaye usulünden ser- best mübadele yoluna gitmek ola- lacaktır, Yalnız M. Ruzvelt bu yolda ic- raata girmek için mevcut kanuni salâhiyetinin kâfi olmadığını gör- müştür. Filhakika Amerika kanunu esa- sişi icra kuvvetini cümhur reisi ile âyan meclisi arasmda müşterek bir selâhiyet saymıştır. Bunun için hükümet ile ecnebi memleket- ler arasında aktedilen ticaret mu- kavelelerinin mer'iyet iktisap e- debilmesi âyan meclisi tarafından üçte iki ekseriyetle tasdik ve ka- bul edilmesine bağlıdır. Mehmet Asım (Devamı 4 üret sayfanm 1 inci sütununda) —— . — Niçin beni sudan çıltarmıyorsun? — Bir garete muharriri geçtin diye bekliyorum!... | Yazı İşleri Telefonu a Atinada Nihayet anlaştılar Balkan misakı ve parlâ- mentoya yapılacak tebliğin metni Atina, 10 (Hususi) — Çiftçi ve amele fırkası reisi M, Papanastas- yunun tavassutu ve hükümet tara- fından gösterilen ricat temayülle. ri üzerine hükümet ile muhalif fır. kalar arasında, Balkan misakmın parlâmentoda müzakere ve tasdiki sırasında hükümetçe &yapıalcak j tebliğin metni üzerinde anlaş- ma hasıl olmuştur. Bu suretle M. Venizelos tarafım- dan tanzim ve teklif edilen tebliğ metni kabul edilmiş, ve yalnız “girişemez,, kelimesi yerine “va- ramaz,, kelimesi konulmuştur. Hükümetçe yapılacak tebliğin metni şudur: “Balkan misakmın hedefi, âkit devletlerin yalnız Balkan - hudut” larmm emniyetini temin etmekten M PAPA ANASTASYU Ortadaki; zat) ibarettir. Yunanistan hiçbir takdir de her hangi büyük devlete karşı harbe varamaz.,, Bu itilâftan sonra misakm par- lâmento tarafından tasdikine mu- hakka nazariyle bıkılabilir, Çiftçi ve amele fırkası reisi M. Papanastasyu, bugün © gazetelere yaptığı biyanatta hasıl olan itilâ- fm bütün siyasi fırkaların bir an- | laşması olduğunu söylemiştir. Si. İ yaşi fırkalar, misak hakkında nok- tai nazarlarmı tashih etmek için meclisi mebusanda beyanatta bu- rdır, Fakat bu beyanat, hiçbir su- retle mebusan ve ayan meclis- lerinde lüzumsuz münakaşalara sebebiyet vermiyecektir. Anlaşmayı selâmlıyorlar Atina, 10 (A.A.) — Atina a- jansı bildiriyor: (Devamı 3 inci #âyfanın 4 üncü sütununda) er m PAZAR, İİ MART (3 öncü ay) 1934 ! zarik bugünkü Almanyayı cihan İngiliz donanması Ak- denizde büyük manevra- lar yapmağa hazırlanıyor. Mare Telefonu 24370 yö klace Teleme - 44370... . Sayan 5 Kuruş. AYA ŞL eği KİRACILARI YARIN BAŞLIYOR M. Ş. Bey tarafından bilhassa “VAKIT,, için hazırlanan büyük milli romanın tefrikasına yarınki sayımızdan itibaren başlıyoruz. “Ayaşlı Ve Kiracıları,, adını taşıyan bu romanımızın, mevsimin en büyük edebi hâdisesi olacağına kaniiz. Ankarada rast gelinen bazı tipleri tasvir ve tâhlil eden bu büyük milli roman, her sayıfası ayrı bir zevk ve alâka Uyandıracak kuvvetli bir san'at eseridir. Yarınki sayımızı bekleyiniz. Almanya Cihan sulhü için tehlike midir ? Prağda çıkan (Ceske Slovo) gazetesi Çekoslovakya Cumhur re- isi M. Mazarik ile bir mülâkat yap- mıştır. Bu mülâkat esnasında Ma» İnkılâp Tarihi Enstitüsünde Bir ihtilâli münevverler yapar: Milletle beraber Mahmut Esat Beyin ikinci dersini de kendi Rey aynen yazıyoruz Mahmut Esat Bey inkilâp ens- titüsündeki derslerine dün de üni- veriste konferans salonunda de- vam etti. & Salon hincahınç kala- balıktı. Pek çok genç, izdihama sebep olur mulâhazasiyle alâka- dar memurlar tarafından içeri a- İmmamıştı. Bunlar, Mahmut E- sulhu için bir tehlike olarak gös- termiş ve şu sözleri ilâve etmiştir: — Geçen on sene zar” ıda Pan- cermanizm alelâde bir hareketten ibaretti. Fakat şimdi bu hareket Alman devletine mal edilmiştir. Başvekil M, Hitlerin siyaseti Al map milletinin bütün başka millet- | lerin fevkinde olması esasma isti- nat ediyor. “Alman milleti bütün cihanı idare etmek için yaratılmış bir millettir,, diyor. Altmış beş milyon nüfusu olan koca bir mem- leketin böyle bir zihniyet ile dol- ması ve her hareketini bu zihniye- te göre yürütmesi tetkik edilecek sa sat Bey salona (girerken etrafını ” çevirmişler ve içeri alınmalarını, dersten mahrum bırakılmamaları- nı rica etmişlerdir. Talebeler, üni- versite rektörünün müsaadesiyle ” salona girmişler ve dersleri takip etmişlerdir. Mahmut Esat Beyin dünkü dersini Ode bugün kendi notlarından âynen neşrediyoruz: ' Kayseri fabrikası | i fabrikalarından birincisinin teme- bir hâdisedir. Umumiyetle ihtilâlin felsefesi- ne bugün de devam edeceğiz, — Devlet şürasının kararları kazaidir MAHMUT ESAT BEY KÜRSÜDE ( Devamı 6 ncı sayfada Y Çanakkale harbi Kahramanca mücadele.. Saat 4,14 de İrresistible'in yanladığı ve yeşil bayrak çektiği görüldü! Çanakkale muharebesinde erkânıharp reis- liği oegah amiral Roger Keys'in hatıraları —— Teşkilâtı esasiye encümeni kararını verdi Ankara, 15 (Hususi) — Teşki- lâtı esasiye encümeni bugün topla» narak Devlet Şürası hakemlerinin B, M. Meclisince tetkik edilip edi- lemiyeceği meselesini tetkik etmiş» tir. Encümen; Devlet Şürasınm bir mahkeme ve kararlarının ka- zai mahiyette olduğu neticesine varmıştır, inşa ediliyor Temel atma merasimine Celâl B.riyaset edecek Ankara, 10 (Hususi) — Bu ay sonuna doğru Kayseri mensücat Ii atılacaktır. Bu merasime İkt sat Vekili Celâl Beyin riyaset et- mesi ve ilk taşı kendisinin koyma» sı muhtemeldir. Kâğıt fabrikası makineleri de ÇANAKKALE -BOGAZINA HAVADAN BİR BAKIŞ (Çanakkale harbiyle alâkadar olan|yapan amiral Sir Roger Keys de bu mu- bugünlerde sipariş edilecektir. Ve- | bütün İngiliz kumandan ve amirallerin-|harebeye ait hatıralarını yazdı. İngiliz kâlet fabrikanın kurulacağı arazi» İden sonra, bu muharebeyi idare eden|smirelinin hatıratı, nin tayini işiyle meşguldur. İngilterede (o detin İngiliz amirallerine erkânı harp rejşliği| (Devamı 11 inci sayfanın 1 inci sütunundağ