16 Ekim 1932 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 3

16 Teşrinievvel 1293 AKSAMDAN AKŞAMA m —— 1-ce Arapça ve acemce terkipleri attık ya oh, artık bununla türle çeye kavalt vahdeti verdiğimizi #anıyoruz. Halbuki, arap ve acem sarflarınin © kaideleri dilimizde hâlâ mevcuttur. Bilhassa bunu, “1, li kelimelerde görürüz. Ancak arapça sözlerin sonuna bitişen bu in, türk alfabesine, sırf a yı nisbi, sini yazabilelim diye girmiştir. (Başka bir yerde istimal olunduğuna dair misal göstere- mezsiniz. ) Peki, Türk alfabesine münl sıran kendisi için bir harf sok- turaçak dercede azametli. olan bu “yayı nisbi, , acaba, pek © kadar lüzumlu bir matah mudır?., Katiyenl,, ünkü, sade arapça kelimelere z öz. türkçelerle ülfet nisai ,, denir; » Ütahtel'arz, de- nilüp te, Türkçe kelimelerden, aynı kaidelerle — “güzel-i yüz, “al tültoprak,. diye — terkibler yapıl- madığı gibi. Arapca ve farisi terkipler, dilimizde nasıl kai birliği meydana gelmesine mani oluyor idise, “i, yayı nisbiside ayni oyun bozanlığı işliyor. Talebe, mekteplerde, hocasına sormaktadır : — Efendim, biçin “tabi ve sari, kelimelerinde” üstü işaretli "i, yok, adi "i,, varda, aynı suretle telâffuz olunan “hesabi ve nari,, kelimelerinde “iy var? — Oğlum, — birinciler © ismi faildir ; ikincilerin sonunda yayı nisbi vardır | Mektepte arabi okumıyan ta- ebe: —rr21. Öz Türkçe *... kasının heme 7.si, yerine kullanılabileceği; binaenaleyh, Tü- rkçede ne yayı nisbi'ye nede opun kendine mahsus sarfın lüzum olmadığını aşağıki misallerle gös- termeğe çalışacağım: $ Arabi, farisi, türkü ve fran- savi, tekellüm eder, Arapça, acemce, İransızce konuşur. $ Bu âdet, tam man. kahramanane, | insa ve avrupaiyedi Bu âdet, tam manasiyle kab- ramanca, imsance, Türk'çe, Av. rupalıca âdetlerdendir. $ Bana karşı bu muameleniz insani değildir. Bana karşı insance değildi Dünyanın. iktisa vaziyeti düzelecek mi? Dünyanın iktisatca ve siyasetçe vaziyeti düzelecek mi? $ Bu havalinin pugrafı ahvali, Bu havalinin coğrafiyace ahvali, $ Ayşe, hanımın, kadını andır. maktan ziyade, recüli bir hususi” yeti vardır. türkçe ve siyle âdatı e, türkiye bu müameleniz. ve siyasi coğrafi ve ta- Ayşe hanımın, kadını andır. maktan ziyade, erkekce bir husu- siyeti vardır. $ sizin ilmi vukufunuz. benim- kinden fazladır, (Devamı dördüncü sahifede) (Vâ-Nü) Yeni mezarlık Belediye bir proje hazırlamağa başladı rikasının bir az ilerisindeki hazineye ait arazinin mezarlık ittihazına karar verildiği: Bi yazmıştık. Kimyahanede yapılan tahlil neticesinde bu sahadaki toprağın mezarlık yapılmasına mlisait ol. duğu anlaşılmıştır. Yapılacak kab- ristan hakkında belediye mezarlı müdürlüğü bir plân hazırlamağa başlamıştır. Bu münasebetle Avrupadaki bazı mezarlıkların projesi de tet kik edilmiştir. Yeni mezarlık üçe ayrılacaktır. Birinci kısımda ölülerini göm- eyenlere | arazi satılacak cek yer bir aile mezarlığı hâline getirilecektir. Buraya ha- Ficten hiç bir cenaze gömülme- e mezarlığı meyecek, her mezar yeri ayrı ayrı. satılacaktır. Bu kısımda ki mezarlar için daha mutedil bir tatbik edileceği gibi bir ölünün yerine zaman geçtikçe di- ğer bir ölü gömmek kabil ola- | caktır, Üçüncü kısım mecani gömüle- cek makber cenazelere munhasır kalacaktır. Buzlu su Havaların sıcak gitme- sinden memnun olanlar Son baharım son rağmen havalar sıcak gi Başka senelerde bu mevsimde bu ayda yağmurlar yağar, hava lar serinlendiği için sucu, şerbetçi ve dondurmacı dükkânlarına iş kalmazdı. Bu sene aksi oldu. Sıcakların devamından evvelâ buzcular, — sonra da o meşrubat satan esnaf memnundur. Diğer taraftan oduncu ve kömürcülerin yüzünden düşen bin parça oluyor. günlerine | Suculardan bazıları artık mev- sim geçtiği için, müşterilerine buz kullanmadan bir bardak suyun kırk. paraya satılmasını doğru bul madığından buzsuz suyu kırk pa- raya satan sucular hakkında ta- kibat yapacaktır. Esrar satan biri 6 ay hapse mahküm oldu Şerif isminde birisi ötede beri- de esrar satmak ve kullanmak suçlarından yakalanarak adliyeye verilmiştir. Ağır ceza mahkemesinde yapı- lan muhakemede suçlar meydana çıkmış ve Şerifin 6 ay hapsine karar verilmiştir. Şerif bu kadar müddet de emniyeti umumiye nezareti altında bulunacaktir. Üç büyük cadde Köprüde kalabalık Belediye bu sene bu caddeleri tamir ettirecek Geçen sene bele: yade Beyoğlu şubesi dal sokaklara ehemmiyet vermişti. Bu sene diğer şubelerdeki sokak ve caddeler tamir edilecektir. Istanbul cihetinde tamir edile- eek enddeler arasında Reşadiye, Ebussot, Sultanhamamı caddeleri vardır. Reşadiye caddesi, sirkeciden köprüye giden otomobillerin geçit yeridir. Burada son zamanlarda bir çok çukurlar basıl olmuştu. Sultanhamamı caddesi de çok bozuktur. Bu cadde Mahmut pa Şaya kadar kaldırımlarile tamir endılesine © gelince, idden Sirkeciye kadar caddesinin kalabal tramvay hafifletmek için burasını yapdır- mak lâzimgeliyor. Cadde yapılınca Sirkeciden Sultanahmede çıkacak otomobil ve arabalar Ebüssüut caddesinden geçecekler, dönüşte Sirkeci yolunu edecekleri Yol tamiri Bu sene daha fazla tahsisat verildi 931 Belediye bütçesinde sokak, | lâğım ve saire tamiri için belediye | Subelerine verine verilen tahsisat pek azdı. Bu yüzden bir çok açık lağımlar kapanamamış, bir çok tehlikeli sokaklar yüz üstü kak. maşta. Belediye riyasetini bu sene be- lediye şubelerine bir mikdar daba ehemmiyet vermeleri için tamirat yalnız takip Eminönü belediye şubesine geçen sene verilen onbin lira yerine bu #ene on sekiz bin lira verilmiştir. Eminönü belediyesi bu on sekiz bin liradan on bin lirasını malze- me ve tamirata, sekiz bin lirasını da daimi amele, kamyon ve esir masraflarına verilecektir. ABONE ücretleri ürkiye SENELİK 1400 kı 2700 kı SAYLIK 750 »'J4S0 3 AYLIK 400 > TAYLIK 150 > ger Abana Teretleri © doğrudan dobruya AKŞAM. üreti mama dir ekili için. yirmi bap ke 1 pul göndermek lizumdır. 800 » a Camazilahı Şami Gü ANS ia) GAL 95 Va. 485 612 1S SA önde Idarehane: Babıdll civarı Acımusluk sok i Yük arabaları hangi saatlerde geçebilecek? Unkapanı köpreüinden © geçit yasak edildikten © sonra şehri tün yükü Karaköy köprüsüne yüklenmiştir. Bu münasebetle bilbassa akşamları burada tram- vaylar ve otomobiller arka arkaya sıralanıyor. Bu sırada meselâ bir otomobilin lâstiğinin patlaması bütün nakliyatı durdurıyor. Unkapanı köprüsünden geçmek yasak edilmeden evvel küfeci, hamal satıcı gibi esnafın yayaları rahatsız etmemek için yaya kaldı- üzerinden — geçmeleri men ir etmesi üzerine ndan yaya geçmek kazaya meydan vereceğinden bu esnafın da yaya kaldırımdan isti de etmelerine müsaade edil, Şehir meelisi daimi encümeni yük arabalarının sabahları köprü hapandıktan sekize ve on biri çeyrek geçeden on beşe, yirmiden köprünün açılacağı zamana kadar geçmesine müsaade etmiştir. Sabahları sekizle on bir, akşam- ları on beşle yirmi arası köprü nün en kalabalık zamanı oldu- Şundan bu saatlarda yül ve hamallar köprüden geçemiye- cektir. Kadin yüzünden Bir kunduracı rakibini yaraladı Beyazıtta iki kunduracı arasın da kadın yüzünden kanlı bir vaka olmuştur. Çatal handa oturan Mihran isminde birisi bundan bir müddet evvel bir kadınla tar mıştır. Aradan bir müddet ge, ten sonra Artaki isminde diğer bir adam da aynı kadınla tanış mıştır. Bu meseleyi haber alan Mibran hiddetlenerek Artakiyi bulmuş ve kadınla görüşmemesi için bir çok defalar ihtar etmiştir. Fakat Artaki bunu dinlememiş, bu yüzden araları açılmış ve birbirlerine kin gütmeğe başla mışlardır. i Bundan üç gün evvel akşam üzeri Mibranla Artaki gene kar- şılaşmışlar ve eski kavga taze- lenmiştir. Iki rakip kavgayı büyütmüşler, bu sırada mihran çebinden ucu sivri keskin bir kunduracı bıçağı çıkararak Artakinin üzerine atıl mış ve vücudunun muhtelif yerle- rine saplamıştır. Yaraları tehlikeli olan Artaki kanlar içinde yere yuvarlanmış, Mihran elinden bıçağı atıp kaç mıştır. Vakaya polis vaziyet Artaki hastaneye kaldırılmıştır. Bir müddet sonra da Mihran yakalanmıştır. Artakinin yaraları tehlikelidir. etmiş, | Acaip bir Istanbul Bir filim gördüm. Pariste bir delikanlı serhoş oluyor. Caddeler- den birine yıkılıp bir rüya görüyor. Bu rüyada bütün paris manzara sı değişmiştir. Bir el Eyfel kalesini bir kenara atıyor. Opera binası şehrin harıcına çıkıyor. Büyük zafer takı başka bir yere gidiyor, Sen nehri mecrasımı değiş- iriyor. Alelacaip bir Paris vesselâm. Bu filmi ve buyeni Parisi gör- dükden sonra düşündüm. Istanbul da yle olsa, bir sabah kalkı- gelmiş, Bay, da.. Tonel bir oyuk halinde oldu- ğu gibi çıkarılmış, Üsküdarla çam- hea arasma sokulmuş. Bayazıt havuzu Emin önünde. Havuzun kenarında satıcılar. sular, kıt Haliç Aksaraya doğru uzanmış.. Fatihe kayıkla gitmek kabi Köğrthaneye şimendüfer işliyl Yenipostahane © binası Hayırsız adada... Kızkulesi Halicin ortası da.. Galata köprüsü ile Unkapanı köprüsü birbirine eklenip Saray- burnu - Üsküdar arasına yerleş" tirilmi Vakıa ilk bakışta bu. acai Istanbul Parisli sarhoşun rüysanı andırıyor.. Fakat Taksimde, Tepe başında yüksekçe bir pençereye çıkıp da etrafınıza bir bakacak olursanız göreceksiniz. Istanbul biraz evvel size tarif ettiğim garip. şehirden daha çok aesiplir... Taksimin arkasında, Talimhane meydanının bugün muazzam bir karınca yuvası yapılmıştır. So- kaklar burada o kadar daralmış ki bunlar büyük apartmanların arasında birer karınca yolu gibi kalıy Kübik pençereler, kübik kapılar, kübik balkonlar. Fakat gel gele- lim yol, keçi yolu, dağ patikası kadar daracık... Insan bir binaya, bir de bu binanın bulunduğu sokağa bakıyor da: — Bu ne perhiz, Bu ne lahna turşusu 1, demekten kendini ala- mıyor... Milyonlar sarfile vücuda gelen bu yeni mahalle başına en İyi cins silindir giymiş, malını, şalvarlı, tek gözlüklü bir adamı andırıyor... Tepebaşının arka tarafı, Toz koparanda bundan daha bir sene evveline kadar her evden, hemen ber apartımandan bütün Hali Kâğithaneye okadar | görmek kabildi. Halbuki bugün yeni inşaat, yeni aparlımanlar bu manzaranın bir sene içinde yüzde kırkını kapatmıştır. Tozkoparanda Taksimden sonra ikinci bir karınca yuvasına benziyor. Insan bütün bunları sonra Parisli sarhoşun rüyasına benziyen Istanbulu daha makul buluyor. Hikmet Feridun Yeni park Belediyenin Ayasofyada yeni bir park yapacağını yazmıştık, Bu park yapılırken Gülhane ve Sultan Ahmet parklarındaki bazı nok- Sanlar tamamlanacaktır. T. H, — Haberin var mi, Sen otur da ben karısına taziyeye gideyiml, | A. B. — Iyi amma akşam için yemek hazır mi? T, H. — Bir gey yok kil, | A.B. — O baldeoturdasana İ taziyeye gelsinler a hanıml. | i 3 İl i e ur alel in elüzm di Midi adetlik eki bakkal