4 Eylül 1932 Yer yüzünden cinayet kalkıyor ML... ŞAŞMA mz Caniler ve hırsızlar küçük bir ameli- yatla sakin ve uslu adam olacaklar! Yakında kapatılması lâzım gelecek olan haplsanelerden Amerikanın meşhur Sing Sing hapisanesi Vücudumzda bir takım gudde- ler vardır. Bunların vazifeleri yakın zamana kadar bilinmiyor, bunlar zait birer uzuv addedili- yordu. Son 25 sene zarfında tıt- bın terakkisi neticesi olarak bu guddelerin mühim birer vazitesi olduğu anlaşılmış, bunun üzerine bir çok doktorlar bu hususta #et- kikata başlamıştır. Son tetkikat neticesinde hakikat meydana çıkmıştır; gut- lağın öünde bulunan ve tyroide denilen bir gudde vardır ki, doğ- rudan doğruya dimağın inkişafile şiddetle alâkadardır. Doktorlar tarafından yapılan bir kaç ame liyede bu guddenin çıkarılması neticesinde, oguddesi ( çıkarılan şu adamda ahmaklık baş göster- miştir. Bu guddenin rolü hakkında yapılan en son tetkikat, daha çol şayanı hayret neticeler vermiştir. Eğer Avrupadan gelen son fenti ve tıbbi mecmuaların neşriyatına inanmak lâzım gelirse, tyroide gudde üzerinde yapılacak ameli- yat sayesinde on sene zarfınd: yer yüzünde cani ve katil kalmı- yacakmış. Maruf ingiliz profesörlerinden doktor Low tyroide guddesi üzerinde yapılan cerrahi ameliyelerin ver- diği mühim neticeler hakkında, Londra doktorlar cemiyetinin son içtimaında çok şayanı dikkat izahat vermiştir. e Doktor demiş- tir ki: — Son yapılan fenni ve tıbbi tetkikler, cinayet meylinin tyroide denilen gudde ile alâkasını gayet vazıh bir surette meydana çıkar. ıştır. Bu guddenin fazla büyü €si ve yahut küçülmesi, ya akli arışıklıklara meydan verir veya but cinayet meylini şiddetlendirir Büyük canilerde tyroide guddesi “şdüzumundan fazla büyüktür. Hır. sızlarda, kasa hırsızlarında, dolan: “dırıcılarda bu gudde çok küçüktür Amerikada yeni yapılan asri bir hapishane veyahut şeklini kaybetmiştir. Bu müşahedeler, cinayet mey- line karşı açılan mücadelede mu- vaffakıyetle tatbik edilmiştir. İki maruf İngiliz cerrahı, mah- kümiyetlerini bitiren ve hapisane- “en salıverilen beş caninin tyroide guddeleri üzerinde ameliyat yap- mışlar ve cidden şayanı hayret neticeler almışlardır. Ameliyattan on beş gün sonra bu canilerin shlâk Ove o tabiatında (büyük bir (o değişiklik (o görülmüş, iki »y sonrada eski kavgacılıkla- rından, haşunetlerinden, gardiyan- lara ve diğer arkadaşlarına karşı yaptıkları tecavüzlerden hiç bir eser kalmamış, bunlar birer kuzu olunmuştur. OO zamandanberi bun- larda eski hale doğru bir meyil ve rucu asla görülmemiştir. Daha küçük cürümler irtikâp (iğ MM hi LERİ e etmiş olçn diğer on beş mahkü- mun deforme olmuş (bulunan tyroide guddeleri üzerinde, şirin- galar yapılmış, bunlarda da aynı şayanı hayret salâh görülmüştür. Bunlar, ömürlerinin ekseri zaman- larını hapishanelerde geçirirler- ken şimdi, cemiyeti beşeriyenin birer faideli uzvu olmuşlardır. Cinayet bir hastalıktır, caniler de birer hastadan başka bir şey değildir. Bu usul taammüm ederse, bugün yüz binlerce mahküm barındıran dünya hapishanelerine lüzum kalmıyacaktır.,, Bu münasebetle şurasını da kaydedelim ki, bundan üç sene evvel maruf bazı Amerikalı dok- torlar da guddeler üzerinde, yaptıkları (o ameliyat (sayesinde, mahkümlarda hasıl olan salâhı görmüşler, fakat işi lüzumun- dan fazla reklâmcılığa dağdağaya verdikleri cihetle, bu keşfin kıy- met ve ehemmiyeti hakkında, bir çok âlimleri şüphe ve tered- düde düşürmüşlerdi. Halbuki ingi- liz doktorları lüzumsuz reklâmlara baş vurmadan daha ameli bir yoldan yürümüşler ve bir gün yer yüzünden cinayeti ve canileri ortadan kaldıracak olan bu parlak neticeye varmışlardır. Nev Yorkta cüretkârane bir hırsızlık Nev York 2(A.A.) — Müsellah 6 şahıs, dün öğleden sonra Brok- Iynde Benson and Hurst National Bank müessesesine taarruz etmiş- ler ve nakit olarak 6000 dolar alıp çıkmışlardır. Sofyada Turan cemiyetleri kongresi Sofya 3 — Eylül dörtte Bulga- ristan “ Turan , cemiyetleri kon- gresi açılacaktır. Kongre için Kırcaali salonu hazırlanmıştır. Burada Turan kon- gresine büyük bir ehemmiyet verilmektedir. Tefrika numarası: 93 Yazan: Ceneral A. F. Oglander ÇANAKKALE muharebeleri Sahife 7 4 Eylül 1932 Tercüme eden: Muharrem Feyzi Ingiliz kuvvetleri şiddetli hücum karşısında çekiliyor Evvelce gördüğümüz veçhile 9 ağustosta öğleden evvel ceneral Godley Anzaktaki yeni cephesini tekrar tanzim etmiş veCeneral Sbaw'ı Rhododendron - Zakkum - dağı kolu ile civarındaki çiftliğin nazaretine memur etmişti. Ceneral Shaw'ın emri altına giren ceneral Johnston Rhododendron cephesinin içinde ve üzerindeki kıtaatın kumanda- sında bırakılmıştı. Lâkin ileride bulunan bu cüzü- tamlar gece olduktan sonra yeni ordunun taburları ile istibdal edilecek ve Johnstonun bütün livası imkân basıl olur olmaz geri alınacaktı. Bu tertibata tevfikan Pinnacle- de ve Conk bayırının yamaçların- daki yorgun Yeni Zeland kıtaa- tının yerine gece olduktan sonra kaymakam Leningenin kumandası altındaki altıncı Loyal North Lan- cashire oObu istibdal (o vaktinde 12 zabit ve 308 efrat ve Otago taburu 10 zabit ve 300 efrat zayiat vermişti. Wellington atlı tüfenk endazlarının iki süvari bölüğü 173 mevcudundan ancak 63 kişiye inmişti. Yeni ordunun iki taburu Pinna- cle ve Conk bayırındaki ileri mevzileri tutacaklardı. 5 inci Wilt- shire taburu çiftlik civarında bu- lunduğu mevkiden Loyal North Lancashire kıtaatına müzaheret için yukarı doğru hareket etmeğe emir almıştır. Esasen burada cephe hattı siperlerinde ancak 700 kişiyi istiap edebilecek yer vardı. Bu vaziyet mühim olmakla beraber ikinci taburun erkence gelerek ortalık ağarıncaya kadar kendisi- ne siperler kazmasına çok vakit kalacağı tahmin ve hesap edilmiştir. Fakat meşum bir yanlışlık bu plânı bozmuştur. 5 inçi Wiltshire taburunun ançak iki buçuk bölü- gü hareket için emir almıştır. Emrin çok geç geldiğinden bö- lükler ancak gece yarısından son- ra saat üçte Conk bayırına gele- bilmişler, fakat kendilerini istiap edecek siperler bulamamışlardır. Ortalığın ağarmasına bir saat kaldığından yeni siperler kazmağa vakit müsait değildi. Bunun için bölüklere gerideki dik yamaçlardan sazlı Bit dere- sine inerek çekilmek için emir verilmiştir. Burasının intihap edil- mesine sebep Yeni Zelax'ı bir kılavuzun burasını ateş (.. n ölü bir arazi olduğunu iddia etmiş olmasıdır. Dört günden beri uyku yüzü görmiyen ve gayet yorgun olan beşinci (oWiltshire (efradı burasını emin bularak tüfeklerini çatmışlar ve ağırlıklarinı atarak derin uykuya dalmışlardır. Binaenaleyh 10 ağustos sabahı ortalık ağarırken Rhododendron - Zakkum - dağ kolunun başında- ki İngiliz hattı ileri siperlerdeki (38 inci livaya mensup) Loyal North Lancashire taburunun üç bölüğü ile Pinnacle'deki bir bö- lük tarafından tutuluyordu. - Pinnaclenin sağında ve çok aşağısında ( 40 ıncı livaya mensup) beşinci wiltshire taburunun iki buçuk bölüğü bulunuyordu. Apex ise Wellington taburunun bakayası ve (29uncu livaya men- sup) altıncı Leinster taburunun bazı aksamı ve yeni Zeland piyade livasının yanaşık bulunan mitrak yözleri tarafından tutuluyordu. Binaenaleyh görülüyorki esasli muharebe sahasının en mühim noktasında 2000 kişiden fazla olmıyan küçük İngiliz muhafaza kuvveti dehşetli surette karışık ve mubhtelit bulunuyordu. Bu kuvvei muhafazayı teşkil eden kuvvetler üç muhtelif fırkanın lâakal dört muhtelif livasına men- suptu. Kıtalar ekseriya yekdiğeri- nin yabancısı idi. Kuvvei muha- faza kumandanına kıtaların çoğu yabaıcı idi. Mahalli (Ookumandan o ceneral Johnston emirlerini araziye ya- bancı olan o ceneral Shaw'dan alıyordu. Beneral Shaw ise ara- ziyi hiç görmemiş ve hattâ arazi üzerinde bir fikir hasıl etmemiş çeneral Godleyden emir alıyordu. Rhododendron - Zakkum - dağ kolunuu oşimalinde hâlâ daha büyük karışıklık vardı. Taburların bile vahdeti bozulmuştu. Muhtelif cüzü tamların piyade bölükleri birbirine pek karışmıştı. Çiftlik mevkiinin pek yakın civarında ve binaenaleyh ceneral Skaw'ın fırka kumandası altında ingiliz hattına bilfiil (38 nci livaya mensup) ceneral Baldwin kumand: ediyordu. Anlaşıldığına göre bu ha' sağdan sola sırasile 29 uncu livaya mensup onuncu Hampshire tabu- rumun iki bölüğü (40 ıncı livaya mensup) beşinci Wiltshire tabu- runun bir buçuk bölüğü, (29 uncu livaya mensup) altıncı Royal Irish tüfek endazları ve (39 uncu livaya mensup) 39 uncu R. Warwickshire taburunun bir buçuk bölüğü tara- fından tutuluyor idi. Ceneral Bal dwinin karargâhı çiftlik yaylasının garp ucunda idi. Burada ceneral Baldwine ce- neral Coope ile 29 uncu liva erkânı harbiyesi muavenet edi- yordu. Takviye kıtaatı olarak Ağıl derenin karşıki (sol) tara- fında Baldwinin kendi livasına mensup altıncı East Lancashire taburu ile Hampshire taburunun diğer iki bölüğü bulu- nuyordu. Çiftlik yaylâsı ile Damakçılık dağ kolundaki dördüncü Ayvus- turalya livasının arasındaki cüzü tamlar daha karışıktı. Burada hat itibari olarak, Hint livası kumandanı ceneral Coxun kumandası altında idi. Lâkin Hint livası cüzütamlarının çoğu istibdal edilmiş olduğu gibi ilerideki cüzütamların çoğu ceneral Cod- leyin 39 uncu livasına mensuptu. Anlaşılan sağdan sola doğru buradaki hat, sırasile dokuzuncu Warwickshire taburunun iki buçuk bölüğü, ( halâ Hill O tepesinin alt tarafında cephede çıkıntıda bulu- nan ) 6 ıncı Gurkhanın birinci ta- buru, (38inci livaya mensup) 6 ıncı South Lancashire taburunun bir müfrezesi, (dokuzuncu Worces- tershire taburu, ( mezkür tabur gibi 39 uncu livaya mensup) 7 inci North Staffordshire ( taburunun üç bölüğü ile beşinci Gurkha alayının birinci taburundan mü- rekkepti. Son tabur sol cenahı ile, akşamlayın 14 üncu.Sih tabu- runun iştibdal edilmesi üzerine sağı tevsi olunan dödüncü Avus- turalya livasile temasta idi. * (Devamı var) onuncu ünl 5“ em a Dy A aeg lk