24 Ağustos 1932 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 1

Başvekil Ismet paşa Hz. yakında Anadoluda tetkik seyahatine çıkıyor AKŞAM Sene 14 — No: 4983 — fiatı her yerde: 5 kuruş ÇARŞAMBA — 24 Ağustos 1932 Ağrı şakilerinder 106 ki- şilik bir kafilenin Adanada muhakemesine başlandIi —— Telefonlar: Tahrir 21686 — Idare 21434 — Klişe 20113 # Almanyada ihtilâl olur mu? Almanya, Avrupanın ortasında, bugün yarın tutuşmaya hazırlanan büyük bir ihtilâl kundağı gibi görünüyor. Dünyanın düzelmesini bekleyen sabırsızlar, bu düzene engel olan Almanya ahvalini gazetelerde (okudukça, (endişe içinde soruyorlar: — Almanyada neler oluyor? Bu suali, alman başvekili von Papen Prusya işlerine müdahale ettiği ve Almanyada müthiş bir dahili harbin başlamak üzre oldu- ğunu gazeteler yazdığı günlerde, Cenevrede salâhiyettar bir alman diplomatına ben de sormuştum: “ — Almanya kanlı ihtilâl ari- fesinde mi dersiniz..? Muhatabım güldü: “ Alman milletini biraz tanır mısınız?,, diye sordu ve ilâve etti: — Alman milletinin okuduğu ve ezberlediği kitaplar arasında bir “ihtilâl kanunnamesi,, yoktur! Alman diplomatı demek istiyor. du ki, kitapta yeri (olmayan, mazbut ve müdevven bir usul ve nizam dahiline girmeyen hareketler alman milletinden sadir olmaz!.. Filhakika Almanyayı, alman mille- tini biraz tanıyanlar bilirler: Ferdi teşebbüs kuvvetinden, fevri ve asabi hareket iktidarından ziyade, muntazam kurulmuş ve hiç aksamadan işleyen bir makinenin » tekbaşına hiç işe yaramıyan parçaları gibi - ancak bir Kül hâlinde hareket etmek kabiliyetine malik olan bu millet, isyan ve ihtilâl gibi şeylere çok güç karar verir. Geçenlerde, fırka mücadelele- rinin hararetli günlerinde, yüz binlerce (o insandan Oo mürekkep muazzam bir nümayişçi kafilesi şehrin sokaklarından yürürken, bu kalabalığın bir ande hükümeti işgal (o edebileceğinden (korkan zabıta ne yapacağını şaşırmış... Böyle bir harekete karşı mühim tedbir olmak üzre, bazı caddelerin başına, süngülü askerler, yahut mitralyözler yerine şu masum lavhaları asmışlar: (Buradan geç- mek memnudur! |. Nümayişciler, belediyenin bu emrine ittibaen bu sokaklardan geçmemişler !.. Bir kaç sene evvel, Von Kapp, hükümeti devirmek teşebbüsünde bulunmuştu. Berlin sokaklarında ve parklarında, karşılıklı gece- leyen askerlerin, belediyenin her bahçe ve parka alelüsul koy- duğu, (çimenler üzerinde gezmek yasaktır | büyük işlere kıyam edemiyeceğine dair dilebilir : Almanyada cereyan eden hadi- seler, altmış milyonluk, çok muz- tarip Obir milletin feryadından ibarettir. Almanya, derdine çare arıyor ve bulamıyor. Almanya, kendine yol gösterecek adam arıyor, bulamıyor. Son intihabat bu haleti ruhiyeyi pek güzel geri. Intihabatta en fazla -azananlar, en sağ ve en sol cenah fırkalarıdır. Bu demektir ki, hali hazırdan, sükündan bıkan, yeni z Necmeddin Sadık © ( Devamı ikinci sahifede ) e... lavhalarını okuduktan | sonra, toprak” üstünde yattıkları | görülmüştü... i © Bunlar olmuş vakalardır. Alman milletinin, mevcut nizam haricinde | daha binlerce misal zikre- Bir hamlede Avrupadan Amerikaya giden tayyareci Mollisonun tayyaresinin Irlandadan hareketinden sonra başka bir tayyareden çekilen resmi ( Mollisonun seyahat hakkında anlattıkları ikinci sahifemizdedir | Ismet paşa Başvekil Yalovadan geldi Yakında Anadoluda tetkik seyahatine çıkıyor Başvekil Ismet paşâ hazretleri dün akşam Yalovadan Istanbula gelmişler, Heybeliadada birader- lerinin evine misafir olmuşlardır. Ismet Pş. şehrimizde sekiz on gün kaldıktan sonra Ankaraya ve Ankarada bir hafta kadar kalacaktır. Müteakiben Anadoluda bir tetkik seyahatine çıkacaklar- dır. Bu seyahat daha ziyade cenup ve şark vilâyetlerinde yapılacaktır. Dahiliye vekili Dahiliye vekili Şükrü Kaya B. Giresondan geçerken Rize, 23 (A. A.) — Dabhiliye vekili Şükrü Kaya bey bugün Trabzondan otomobille (Rizeye geldiler ve halkın coşkun teza- hüralariyle karşılandılar. Trabzon valisi de vekil beyefendiye refakat etmektedir. Vekil beyefendi Trabzondan sonra yol üzerindeki Sürmene ve Of kazalarını da ziyaret etmiş ve sahil boyundaki bütün köylüler tarafından samimi tezahüratla karşılanmışlardır. Ağrı şakileri Adanada 106 şaki muhakemeediliyor Bunların arasında bir takım beyler de var Adana, 23 ( Hususi) — Ağrı dağı şakilerinin muhakemesine bugün devam edildi. 106 mevkuf sıra ile, kafile halinde mahke- meye getirildi. Üç saat devam eden muhakeme esnasında ancak bunların hüvi- yetleri tesbit edilebildi. Suçlular arasında bir takım beyler beyza- deler vardır. Bunlardan Sco ağa ile Yusuf Ismail, Bedri ve Nadir zade Ibrahim beyler şehrimiz avukat- larından Nazmi beyi vekil tutmuş- lardır. Düyunu umumiye Paris müzakeratında iki hal sureti düşünülüyor Paristen şehrimize gelen Sa- raçoğlu Şükrü bey Paristeki borç- lar müzakeratı hakkında: “ Os- manlı borçlarının alacağı hal ça- resi mutlaka bugünkü iktisadi şartlara uygun olacak ve memle- ketin ödeme kabiliyeti dahilinde bulunacaktır.,, demiştir. Şükrü bey müzakerat hakkında pek ketum davranmakta ve bun- dan başka bir şey söylememek- tedir. Pariste osmanlı borçlarının halli için iki tarz düşünülmekte- dir. Bu tarzlardan O hangisinin tercih edileceği henüz değildir. Iki sureti hal arasındaki fark şudur : Birinci tarz tam taksitle borçların ödenmesine başlanmak ikincisi yarı taksitle otediyeye başlamaktız. Zekâi bey geldi Düyunu umumiye Türk dayinler vekili - Zekâi bey dün Paristen şehrimize gelmiştir. malüm Tahkikat başladı Ihtikâr yapanlar şiddetle cezaya çarpılacaklar Şeker tahkikatile polis, petrol ve benzin tahkikatile müddeiumumilik Son zamanlarda her şeyin fiati düştüğü halde bazı açık göz- lerin. şeker, petrol, benzin ve kömür gibi mübrem ihtiyaç- tan olan eşya fiat- lerinini (o yükseltmek için çalışmağa başla- dıklarını, bunlardan bir kısmının bileli listeler tertip ettikle- rini yazmıştık. Alâkadar makam- lar bu hususta tahki- kata başlamışlardır. Tahkikatın bugünkü safhaları şudur: Şeker — Bazı şeker tacirlerinin, oAvru- pada şeker piyasasını yüksek (o göstererek Istanbulda pahalı fiatle şeker satmak için Anversten gelen fiat cetvellerinde tah- rifat yaptıkları hakkındaki şikâ- yetler üzerine polis tahkikata başlamıştır. Tahrif edildiği iddia olunan cet- veller polis müdüriyetine verilmiş- tir. Cetvellerde tahrifat olup olmadığı tetkik edilmektedir. Bu hususta bazı kimselerin malümat- larına müracaat edilmiş, ifadeleri alınmıştır. Netice hakkında evrak tanzim olunarak birkaç güne ka- dar müddeiumumiliğe verilecektir. Petrol, benzin — Istanbulda bazı petrol kumpanyalarının sebep- siz yere gaz ve benzin fiatlerini yükselterek ihtikâr yaptıkları hak- kında © müddeiumumiliğe ovuku bulan müracaatın ehemmiyetle tetkikine başlanmıştır. Müddeiumumilik dört kumpanya hakkında tetkikat yapıyor. Bu münasebet i i Ti Ingiltere kralı imişl.. — Ne malüm!.. — Meğer bizim çıplaklar cemiyetine muarız olanlardan biri de meşgul olacak den ve icap eden bazı müesses selerden ayrıca malümat istenmiş- tir. Tahkikatın yakında bitmesi muhtemeldir. Kömür — Maden kömürü fi- atlerinde yükseliş yoktur. Yalnız kok fiatleri geçen seneye nisbetle artmıştır. Bu yükselişe de bir sebep görülmemektedir. Maamafih kö- mür hakkında henüz tahkikat başlamamıştır. Fakat bu mesele hakkında yakında tahkikata baş- lanacaktır. Tahkikat neticesinde ibtikâr hadisesi tahakkuk ederse failleri- nin şiddetle cezaya çarptırılacak» ları şüphesizdir. Bütün dünyada her şeyin fiati düştüğü bir sırada halkın zara- rına olarak keselerini doldurmak istiyenlere karşı hiç bir suretle — Baksana 500 kat elbisesi varmışl..