Sahife 2 Geçinme masrafı (Baş tarafı birinci sahifede ) göndermiştir. Tamimde pek mü- him esaslar vardır. Şükrü Kaya beyin bu husustaki tetkikatı ve faaliyeti hakikaten takdir ve teb- rike şayandır. Vekâletin göster- diği tedbirleri ittihaz ederek ge- çinme masrafını ucuzlatmağa ça- lışmak şimdi valilerle belediyelere düşen bir vazifedir. Bu mesele hakkında Ankara- dan şu telgraf gelmiştir: Anlâars, 30 —- Dahiliye vekâ--| leti geçinme masrafını ucuzlatmak için vilâyetlere mühim bir tamim gündermiştir. Tamimde bir çok tedbirler tavsiye edilmekte ve memurlar ile belediyeler bu hu- susta faaliyete davet edilmek- tedir. Tamimde deniliyor ki: “Memleketimizin hususi iktisadi bünyesi ve şartları ve milletimi- zin kuvvet ve mukavemetine inzi- mam eden ve vaktinde alınmış olan devlet tedbirleri sayesinde umumi buhranın tesirleri her memleketten daha az olmuştur. Ziraat ve sanat sahasındaki istih- salin mütemadiyen artan tekessü- rüne ve ucuzluğuna rağmen küçük | şehir ve kasabalarımızda yaşama ve geçinme icap ettiği okadar | ucuzlamamıştır. İ Ve Türkiyemizde omemleketi- mizin ve milletimizin hususi fiat- lerine göre gayrı tabii olarak bir | dereceye kadar yüksek bir sevi- yede kaldığı vekâletin yaptığı | resmi tahkikattan resmi istatistik- | lerden ve nihayet aile tecrübele- | rinden anlaşılıyor.,, Vekil tamiminde şehirlerimizle muhtelif Avrupa şehirleri arasın- daki hayat pahalılığı ve geçinme istatistiklerini mukayese ettikten sonra mevaddı gıdaiye ve iptida- iyenin bolluğu ve toptan satışların düşüklüğü nisbetinde ucuzlamamış olduğunu zikrediyor. Bu nisbetsizliğin en büyük se- bebini müstahsille müstehlik ara- sındaki münasebatın iyi tanzim edilmemiş olması, yani teşkilâtsız- lık olmasını izah ediyor. Bunun için idare âmirlerile belediye reisi, encümen ve meclislerin alabileceği kanuni, idari, iktisadi tedbirleri geniş bir (o direktif | halinde tebliğ ediyor. Kanuni tedbirler gayet azami fiat, icabında ibtikbr mani olmak üzere hvaayici zaru- riyeye müteallik mevat alım ve satımı, stok mal tedariki gibi şeylerdir. Idari tedbirler meyanında açık pazarların ihtiyaç ile mütenasip şekilde tanzimini ve pazar yolla- rının tamiri açık pazar mahalleri | kâfi değilse yeni pazarların tesis | ve tanzimi, mahalli zaruretlere göre pazar günlerinin çoğaltılmasını alıcı ile satıcı arasına vasıtaların girmemesinin temini vardır” Iktisadi tedbir olarak istihlâk kooperatifleri tesisi kooperatiflere | yardım edilmesi ve müstahsille müstehlik vaziyetindekilerin müş- terek kooperatifler icap eden yerlerde bu koopera- tiflere (belediyelerin ve idari bususiyelerin iştirak etmeleri tav- yapmaları, | siye ediliyor. Dahiliye vekili tami- | minde bu işle iştigal edilmesini talep etmektedir. Emir Faysal Moskovada Moskova 29 — Hicaz kralı Ibnüssüudun oğlu Emir Faysal ve maiyeti bugün buraya muva- salat etti ve karşılandı. Matbuat, Sovyetleri ilk tanıyanlardan olan Hicaz hükümetile Rusyanın siyasi münasebatından ve mevcut rabı- taların inkişafı lüzumundan bah- | sediyorlar. Bu gece Emirin şerefine hariciye komiserliğinde bir ziya- İ etmiş heyet pek samimi Ankara 30 — Millet meclisi bugünkü içtimaimda seyrisefain bütçesini müzakere ( etmiştir. Süleyman Sırrı bey ( Yozgat) | encümen namına söz söylemiş, | varidat menbalarının bütçedeki açığı kapatamıyacağını, masrafın asgari hadde indirilmesi lâzım geleceğini söylemiştir. Bundan sonra Refik Şevket bey seyrisefainin idare tarzını şiddetle tenkit etmiştir. Müteakiben Gü- müşhane mebusu Hasan Fehmi bey, vekâletin vapurlar hakkında bir lâyiha hazırladığını söylemiştir. Istanbul mebusu Sadeddin bey, savahili mütecavire nakliyat fiat- Londra, 30 (Hususi) — hududuna Omühim miktarda göndemektedir. bir sükün tesisetmektir. Berlin, 30 (Hususi) — Başvekil M. Brüning bu sabah reisicumhuru ziyaret Oetmiş ve bir müddet kendisile görüşmüştür. Bu mülâ- kattan sonra kabinenin istifasını reisicumhura vermiştir. Reisicum- hur istifayi kabul etmiştir. Bugün öğleden sonra reisicumhur Rayhştagdaki Sosyal demokrat fırkası ve Faşist grubu reislerini kabul etmiş ve kendilerile görüşmüştür. Berlin mahafilinde ancak salı günü akşamı veya çarşamba sa- Küçük faşistler Türk çocuklarına 3 küçük; filinta hediye ettiler | | Brindizi 31 — Ismet paşa ve | Tevfik Rüştü bey şerefine dün vali tarafından bir öğle ziyafeti verilmiş, heyet sonra Brindizi civarında bir şatoyu gezmiştir. | Vapur yirmi buçukta hareket | mera- simle teşyi edilmiştir. Bu tezahürata geniş mikyasta iştirak eden Ballila faşist çocuk- ları teşkilâtı, Ismet paşa hazretle- rine Türk çocuklarına verilmek üzere 3 tane küçük filinta vermiştir. Paşa hazretleri bu hediyeyi çok takdir etmiş ve hediyeyi veren küçüklerin bu hareketinden dolayı çok mütehassis olmuştur. Futbol maçında ölüm Atina 30 (A.A) — Patrasta yapılan bir futbol maçı esnasında oyunculardan biri diğerine şiddet- le vurmuş, vurulan oyuncu bu Mukdenden gelen haber- | lere göre Japon ordusu kumandanı şarki Siberya askeri Bundan maksat Mançuride kati Japonyanın şarki Siberyayı işgal etmek istediği haberi tekzip ediliyor. Alman kabinesi istifa etti Başvekâlete milliyetperverlerden biri gelecek ve yeni intihap yapılacak darbenin tesiriyle derhal ölmüştür Akşam İ Bu Sabahki Telgraflar | Mecliste hararetli bir celse Seyrisefain bütçesi münasebetile bazı mebuslar şiddetli tenkitte bulundular lerinin değişmediğinden Adalara işleyen vapurların çürük olduğun- dan şikâyet etmiştir. Sırrı, Ahmet İ Ihsan, Rasih beylerde idarenin ıslahı lüzumunu ileri sörmüşlerdir. Bundan sonra bütçe encümeni reisi Hasan Fehmi B. bütçedeki açığı kapatmak için idareye bir milyon üç yüz elli bir bin liralık istikraz salâhiyeti verileceğini 'söy- miştir, Nihayet iktisat vekili Mustafa Şe- ref bey söz alarak hatiplere cevap vermiş, idarede suistimal bulun- duğunu iddia eden Kocaeli meb- usu Sırrı beye: “— Elde hiç bir delil ve vesika kuvvetler hücum bahı yeni kabine hakkında bir karar verilebileceği söyleniyor. Yeni kabineyi sağ cenahın teş- kil edeceği anlaşılmaktadır. Baş- vekâlet için milliyetperverlerden M. Goerdeler ile eski Rayhşbank müdürü M. Sschacht'ın ve eski milli müdafaa Nazırı Gessler'in isimlerinden bahsediliyor. Hariciyeye Almanyanın Ankara sefiri M, Nadolny'nin veya Lon- dra sefiri M, Neurathın geçmesi muhtemeldir. Viyana seferi Macaristanda bir yıl dönümü merasimi Peşte, 30 (A.A.) — Macar ajansı bildiriyor: Kozeg şehrinde kanuni (oOSüleyman o ordularının Viyana üzerine yürüyüşünü dur- duran müdafaanın 400 üncü yıl dönümü deolayısile bir kule rek- | zolunmuştur. Bugün bu abidenin büyük merasimle yapılmış ve merasimde naibi saltanat amiral Horty, müdafaa nazırı Gombos, Türkiye sefiri Behiç bey ve sair hükümet erkânı hazır bulunmuşlardır. Amiral Horty, söylediği nutukta, bir avuç askerin büyük bir cesa- retle vazifesini yapmış olduğunu hatırlatmış ve o zamandan beri küşat resmi İ mukadderatın değiştiğini iki kar- İ deş millet olan Türk ve Macarların elele verdiklerini ve hattâ umumi harpte yanyana muharebe eyle- diklerini ehemmiyetle (o kaydet- kiye sefiri Bahiç bey abideye mükellef bir çelenk koymuştur. yokken millet kürsüsünden bu tarzda söz söylenmiş olmasını bem tekzip, hemde protesto ede- rim.,, demiştir. Mevzu biraz daha münakaşa edildikten sonra neticede 932 masrafına karşılık olarak 4,720,293 lira tahsisat verilmiş ve varidatı 3,371,937 lira olarak (tahmin edilmiştir. Bundan sonra müddeti biten ticaret muahedelerinin yeniden 'müzakeresine, müddetleri 932 tari- hini tecavüz etmemek şartile muvakkat ticaret itilâfları akti hususunda hükümete salâhiyet itasına karar verilmiştir. Japonlar Siberya hududuna asker sevkine devam ediyorlar Rus gazetelerinin Japonyaya ihtarı Diğer taraftan Moskovadan gelen haberlere göre resmi Soviyet gazetesi Japonyanın şarki Sibdryaya teşebbüsü gibi tavsiye ve ihtar ediyor. olmadığını ve böyle bir teşebbüsün tahmin edile- miyecek neticeler vereceğini yazıyor. maceraya atılmamasını Bu gazete hududun boş Yeni kabinenin teşkilinden sonra yeniden intihabat yapılması muhtemeldir. Bu intihapta faşist- İ ler kazamırlarsa iş başına bunlar davet edileceklerdir. Kabinenin istifasına Reisicum- | hurun, kabine tarafından teklif edilen kararnameleri imza etme- mesi sebep olmuştur. Reisicumhur mubtelif O Alman (o hükümetleri dahilinde yapilan intihapların neti- cesine göre kabinenin böyle ka- rarnameler teklif edecek vaziyette olmadığını beyan etmiştir. 200 ölü, 2000 yaralı Hindistanda 15 gün zarfındaki müsademeler Bombay, 31 — Mayıstan beri müslümanlarla mecusiler arasında vuku bulan arbedelerin bilânçosu 200 ölü ve 2000 yaralıya baliğ olmuştur. Papanastasiyu - Ismet paşa mülâkatı Atina, 31 (A.A.) — Ismet Paşa Hazretlerinin rakip bulundukları vapurun Pireye (o muvasalatinde M. Papanastasiyu vapura gidecek ve paşa hazretleri ve Tevfik Rüştü beyefendile bir mülâkat yapa- caktır. Merhum Cevat beyin naşı Varşova sefiri iken Roma se- firliğine tayin edilen Cevat bey merhumun cenazesi önümüzdeki cuma günü şehrimize getirilecek- tir. Hariciye vekâleti cenaze me- rasimi hakkında bir program hazırlıyarak bugünlerde şehrimiz- deki alâkadar makamlara bildir recektir, 7 a 31 Mayıs 19327 Türk - İngiliz dostluğu — Çanakkale harbi eseri münasebetile Şükrü Kaya beyin mektubu Ankara 30(A.A)— Ingiltere hü- kümeti namına Reisicumhur haz“ retlerine Çanakkale harbine dair olan kitabın takdimi münasebetile hariciye vekâleti vekili Şükrü Ka- ya bey, Ingiltere büyük elçisi Sir Georges Clarck cenaplarına ati- deki mektubu göndermiştir: “Büyük elçi hazretleri; Sizi geçen hafta kabul ettikten sonra Reisicumhur hazretleri, ken- dilerine hükümetiniz namına arz- etmeyi deruhte © buyurduğunuz kitaba Ingiltere kraliyet hükümeti tarafından yazılmış olan ithafı dikkatle mütalâa ettiler. Büyük bir kumandan, asil bir hasım ve âlicenap bir dosta bir centilmen milletin rüesası tarafın- dan refedilen. tazim, yalnız çok asil bir ilhamın eseri olan neza- ket değil bilhassa gerek Gazinin, gerek Cumhuriyet hükümetinin ziyadesile mütehassis oldukları bir (o kadirşinaslık ve dostluk nişanesidir. Mücadele esnasında bir hasmın göstermiş olduğu meziyetleri sade ve samimi bir şekilde tanımak bü mücadelenin bütün meraretlerini izale ve birbiriyle çarpışmış olan ve bu gün en iyi menbalardan mülhem tanışmalarına müsteniden dostluk münasebetlerini tanzim etmek azminde bulunan iki mil- letin (o meziyetleri hakkında bu mücadeleden çıkan güzel dersi idame eder. Reisicumhur hazretleri dostluk- larını mütekabil anlaşma ve tak dire istinat ettirerek tanzim etmeyi bilen milletlerin bu dostluğu ha- kikaten kuvvetli, samimi ve fili bir hale koyabilecekleri fikrinde- dirler. Büyük Reisimiz kendi şahsı ve Türk milleti hakkında kraliyet hükümeti tarafından gösterilmiş olan güzel ve nazikâne alâka dolayısile en hâr teşekküllerinin haşmetlü Kral hazretlerine iblâğını zatı devletlerinden bilhassa rica etmeğe beni memur buyurdular, Bu sevimli vazifeyi ifa ederken | zatıâlinizden kraliyet hükümetine hükümeti cumhuriyenin bu tarzi | harekette iki memleket arasında | | | teyemmünen tesis edilmiş olan dostluğun yeni bir delilini gör- mekte olduğunu bildirmenizi rica etmek isterim. Yüksek hürmetlerimin kabu- lünü rica ederim Büyük Elçi Hz. Şükrü Kaya Inhisarlar Tütünde dört şube birleştirildi İnhisar idarelerinden açıkta kas lacaklar bugün belli olacaktır. Müskirat inbisarı müdürü Asım, barut inhisarı müdürü Lütfi beyler buyün şehrimize geleceklerdir. Müskirat inhisarında bir kaç müfettiş, muavini ve on iki me- mur açıkta kalmaktadır. Tütün inhisarına gelince: birinci, ikinçi, üçüncü, dördüncü şube müdürlük- lerleri teşkilâtı birleştirilmekte ve bu dört müdür yeni kadrolarda mevkilerile mütenasip diğer vazi- felere tayin edilmek üzere şim- dilik açıkta kalmaktadır. Bu suretle ziraat, fen, yaprak tütün şubeleri birleşmiştir. Yeni şubelere kimlerin tayin edileceği henüz belli değildir. Mali sene içinde tedrici suret- te inhisarların tevhidi yapılacak, bundan sonra inhisarların Anka- raya nakline başlanacaktır. Tev- hitten sonra bir kısım memur- lar daha açıkta kalacaklardır.