28 Şubat 1932 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 8
— “Kadınlar cemiyeti! Komedi “Kılıbıkların kulağı çınlasın!,, (Vaka, “Kanunu medeni, nin neşrinden bir ay evvel geçer.| Eşhas Eerkek gibi iriyarı kırk Geşlik bir kadın, kadınlar cemiyetinin reisi. Evkaf. hülefalığından imütekait,. halim, uysal bir zat: Kocası ç Cemiyetin bir âsazt. Dürdane hanım Mabi efendi Mürvet Âzalar ve saire. Dürdane hanım - âzalar - Nabi efendinin sesi (Sahnede (Kadınlar cemiyeti) nin içtima.salonu görünür. iza hanımların hepsi önlerine, o gün müzâkere olunacak, biççok evrakı . yığmışlardır.. Kimisi, sürmesini çekmekle, kimisi. pudrasını. sürmekle meşguldur. Kahkaha, dedikodu gırla gider. O sırada duvardaki saat müzakere zamanının yaklaştığını haber verir. Kapı açılır, iri, yarı, kırkböşlik Dürdane hanım, kuyruklu sürmeleri ve*rastıklı ssaçlarile içeri girer. Bir erkek gibi kuvvetli adımlar atarak, kürsüye çıkar:| Dürdâne Hanımlar!... Hatır olun... Başladı müzakere, Bu mübim' meseleyi Konuşalım: bir kere: ahunu medeni) 'nin: nöşrinden: daba evvel, nu halletmeliyiz.. Olmamalıyız tenbel | Artık her ailede olacak bir intizam, Müjde: Iki, ay .sonr. slayor yeni! nizam: Her koca karısına kızdı mı; o saniye, Onu atamıyacak başından: “Boş ol..,, diye! Bu (kanunu medeni) bizleri kayıracak, Evliyi, ayırırsa, mahkeme ayıracak! a kadınlar ii için bir iyi tehlike “var, haberi azdı bütün; Yele darecu kanundan sor Vakit yok: Görüşelim p perişan halimizi, . . lr günlerde Fenadır gidişimiz! lara. Yapacak; ilk işimiz, limizde .tutmi rl hanım, bir yudum su içer, | â ini, ghiemmiyetsiz bir şeyden bahseder gibi, 1 Erkekle hall Yalaz > lerek bir dakil ç Bizleri çök severfer, “metiinün * e gâyet! — OŞinadilik' yapmaliyız onlara Onları “kızdırırsak; halimiz al Erkekler aç gözlüdür; söhra' bizi boşarlar, Daha güzel, dâha' genç bir kadına koşarlar! Her Nİ dır kocasına « özası, a başkadır her birinin cezası: Kimi ia is Kocası vaktinde * eve gelsin; - * desin hep Ye “Karıcığı ml Güzelsinl..., Kimi ister kocası versin ml emek; da eye gelince, spnra .pişirsin yemek! Kimi ister k ;gezmesin cuma günü, Silsin, mbeyaz yapsın. tahtaların üstünü! Kimi ister kocası çalışsın, borca batsın, Kürk manto yapmak. için; evini bile satsın! Eveti.. Eziyet Evet iyı ee taa bep fm Ceza tertip ederiz onlara I Dürdane hanım gözlerini açar, mühim bir sır tevdi ediyormuş gibi: | Yapi bütün bünlârdan, şimdi vaz geçmeliyiz, ocamizda can âlân noktayi seçmeliyiz: Onları koymalıyız artık insan yerine, Şimdilik gülmeliyiz, ke çare; yüzlerine! Çünkü,“kanun çıkacak, diye bir aydanberi, Bütün gazetelerden hepsi aldı haberi! Sizin belki kocanız haşarıdır, -acardir, Belki korkmayan, yılmayan 'gözleri vardır! Benimkisi: benzedi tıbkı kuzuya artır; ; EMLÂK ACENTESİ Her nevi EMLÂK İDARESİNİ Dörühte eder BAHÇEKAPI TAŞ HAN 90-21-22 POSTA KUTUSU:İSt, 558 “Tel; 20307 Onu, Oü bir senede, yapdım ben bir kılıbık! Evden çikarmiyorum iki haftadır hele, Korkumdan alamiyor hatta gazete bile... Mürvet (Ayaâga kalkıp reise hitap edet ;J Reis hanıml.. olurmu hic istibdat bu kadar, Okusun adamcağız; gazeteden ne çıkar?.. Dürdane Doğrusu zekânıza hayrette kaldım, amanl Bu haberi duyarsa, boşar beni o zaman!.. LBütün azalar, reis Dütdâne hanımın zekâsına hayran olur, hep birden el çırparak, bağırırlar: Azalar Bizim reisimize malışusdur bu kiyaset; Yaşasın reis hanıml,. Yaşasın bu siyaseti... Dürdane Sözüne devamla : Heryeri kilitledim, şiindi evde duruyor, Fakat, zan etmeyiniz, rahatca oturuyor: Ona vazife verdim; yüz sahife yazacak! O, sakallı mendebur, böyle zabit olur ancak!.. IReis hanim birdenbire sözünü keser. Kürsü- nün yanındakı açık pençereden kocasının Sesini“ “duyar. Dürdane hanımın evi tamam (kadınlar cemiyeti) nin tamam karşısındadır. Evde kilitli kalan- biçare Nâbi efendi, can sıkıntısından cumbadan türkü söylemektedir. Zavallı adamcağzın, Senelerin , tesirile bozulan çatlak sesi müzakere salonuna, akseder:| — . , — Nabi efenüinin sesi A va gönder, nar önder, Bir yâr gönder! v Gözlürine sürme çek, İpeklere”sar; gönderi Lâmada lin. mede çim, Vay, sefa cicimi Kapilar hep kilitli, Pek: sıkılıyor kim Ğ Dürdane (Saçları hiddetteh ,dim;dik) olmuş, « gözleri » büyümüg;reli ayağı titreyerek, kocasının türküsünü, . dinler... Kürsünün Ozerine” Şiddetli bir yumruk indirerek; kendi kendine bağırır:) Vazlteyi yazmiyor.. Hela şu haine bak, . «Bana “yar: gönder...» diye, türkü süyliyor, alçaklı. (Bütün sazalar yerlerinden fırlayıp, pencereye üşlüşürler. Hepsi kulak, kesilir. Nabi döndü, faslı değiştirip; bu “sefer İ CTumanı) Türküsone başları © — “Nabi'”stendinin sesi Yar düğek serdi bana, Çilve “gösterdi banal Bizim cadaloz kârı Vazife verdi banal... Turnati.: Turnam.. Ben bu kilitli vu durmam! İ Dürdâhns > (Yerinde "duramaz, sahlarını öle “Öğe döşek serdi.i,, diyor: Evde yedi-hizmetçi kız, Oülâri bırakmışım; kendi elimle,. 'yalnız! Başıma neler geldi. Olüyorum, yarabbil.. (sl (Kapıyar'dağru “koşarak:| “5 Sakalını yolmalı, tıpkı kaz yolar gibil.. ; IDürdâne hanım, ber saa “yanında * tağıdığı heybetli bastonunu kapıp, merdivenlerdöü Üğer ayâk atarak, giderken, (| bütün aza hanınilar, ep: birsâğızdan bakıfırlar) | Aza Hanımlar Etti, türkü söyleyip karısına” ihanet, Yerin 'dibine girsin.. Böyle kocaya lâneceti.. (Bir müdğdef sonta karşıkı ovdon Nâbi efendinin feryadı işidilir,, Camlar, çekçiveler kırılır. Içtima; yarım kaldığı, için, ikinci, celsâde görüşülecek olan: (Kadınlık nasıl yükselmeli?..) mevzuu maalesef suya düşer. Nâbi efendinin son-birferyadı 'esılasinda, perde irer.| 5 Necdet Rüştü ispanya meclisinde Deli olduğu zannedilin bir adam salona taş attı Madrit 27 (A. A.) — Mebu- san meclisinin akdettiği celsede bir şahıs, salonun ortasına bir taş atmışsa da kimseye isabet etmemiş, yalnız bir cam kırık mıştır. Tevkif edilen bu şahıs ismini söylemekten imtina etmiş yalnız komünist olduğunu beyan ve melekâtına sahip olmadığını kulaklarının tamamile sağır oldu- gunu ilâve eylemiştir. Bu şahsın asabiyetine mağlüp bir adam olduğu zannolunuyor. Kıyafeti: mükemmeldir, :müreffeh tabakaya mensup olduğu ânlaşı- lıyor. Kendisi Cortesler sarâyının yer altındaki dairesine hapsedil- miştir. Haftalık siyasi icmal Şangay harekâtınm mahiyeti nedir? - Fransada müfrit bir kabine teşekkü Aksâyı Şark hadiseleri “çok karıştı ve vahim bir şekil aldı. Japonya hükümeti çok geçmeden nüfusu yüz milyona baliğ olacak Japon milleti için bir mahreç | temini için Mançuriyi kendisinin hükmü altında bulundurmağa kârar vermiş ve bunan için her türlü o fedakârlığı ve tehlikeyi gözüne almıştır. Japonya Mançurideki mevkiini her türlü müstakbel tehlikelere karşı sigorta etmek için cihan sulhünü tehdit eden ihtiyat ted- birleri alıyor. Japonların Mançurideki mevki- | ini ileride tehdit edecek kuvvetler) Sovyet Rusyası ile Çin devletidir. Filvaki Sovyet hükümeti bugün | beş senelik plân ve Avrupa mese- leleri ile * meşgul (olduğundan | Japonlara mani olacak vaziyette değildir. ** ç Fakat yarın dahili düşünceleden halâs oldüktan sonra - tabiatile | Japonlar ile uğraşacak ve Man- | gurideki' hukukunu ariyacaktır. > Japonlar bunu. iyi bildiklerinden) 'Mogolistaüdaki Rus 'nüfuzuna bir nihayet vermek.ve..Şarki . Sibir- | yayıele: geçirmek istiyorlar. .Bunum iiçin - Japonlar ilk .bahar | için “ Ruslar * ile “harbe hazırlanı- yörlâr. Diğer' taraftan Japonlar Ruslar ile çarpıştıkları zaman arkadan “Çinlilerin Mançüri üze- rine harekete geçmelerine şimdi- den mani, olmak üzere, Çinin en büyük. Hcaret merkezi ve mahreci ve: payıtahtın binası olan Şanghay'ı işgal etmek istemişlerdir. Japonlar bu hareketle aynı za- manda “Avrupa devletlerinin ve Amerikanih “*üâzarı (dikkatini Mânçüriden başka bir tarafa çe- vireceklerini tahmin etmişlerdir. Bu tahmin isabet etmiştir. Çünkü Avrupa ve Amerika; artık Man- çuriyi unutmuş, ve Şanghay” daki binlerce tebaalarının ve milyonlarca serveklerinin o mühafazası derdine düşmüşlerdir... — Fakat burada Japonların askeri ve: bahri platları yani mıştır. Çin büküm tiher işi Cemiyeti akva- ma bırakmış ve harpten içtinap Gtineğö “karar vermiştir. Fakat düne kadar Çin milli hükümeti- nin mubalifi ve rakibi olan 'Kan- ton hükümeti Mançuri, hadisesi üzerine Nankin hükümetile barış- mıştır. Çin milli hükümetinin orduları dahildeki komünist cephesinde şiddetli harp ile meşgul olduğun- dan Şanghayın muhafazası Kanton kıtaatına © birakılmıştı. İşte bu Kantonlü askerler harpten içtinap için Nankin hükümeti tarafından verilen emirleri dinlememiş ve Japonlarla harbe girişmişlerdir. Bu gâyri muntazar mukavemet karşisında Japonlar bahriye silâh- endazlari ile bir şey yapamıya- caklarınını anlıyarak asıl nizamiye fırkaları “celbetmişlerdir. Bu fırkalar dahi şiddetli mu- kavemete tesadüf etmiştir. Ja- ponlar yeniden kuvvet getirerek nihayet ““Kantonluları (o Şanghay | reıntakasından ihraç edecekler ve burada yerleşeceklerdir. Japonlar Çinden istedikleri bu rehineyi elde ettikten sonra, ilerisine git- miyeceklerdir. Tardisu kabinesi Terki teslihât konferrnsının en hareretli bir devresinde Fransada çıkan kabine buhranı (konferans etti - Irlanda intihabatı faaliyetini ““bir müddet gevşet- mişti, Bu buhran ile bütün cihan alâkadar olmuştur. Çünkü konfe- ransta Fransanın devletler tarafın- dan tasvip edilmiyen ve konferau- sın akıbetini “teklikeye “düşüren müfrit “ tasavvuratında israr edip etmiyeceği yani konferansın iflâs edip 7 etmiyeceği o bu buhranın neticesine bağlı idi. Fransa rgisicumhuru kabinenin teşkiline bidayette M. Painleveyi memur etmiştir. : Mumaileyh sağ ve sol fırkalarından : mürekkep milli bir; kabine yapmağa teşeb- büs etmiştir. Bundan dolayı: kon- feransta ümitler hasıl olmuştur. Solların iştirak edeceği bir kabi- nenin gerek terki teslihat gerek | tamirat mestlermde müfrit talep- lerde israr etmiyerek daha uysal davranacağı tahmin edilmiş idi: Lâkin bu ümitler çok devam etmedi. Sag fırkalar yeni intiha- batta, hakim vaziyette bulunmak istediler ve muvaffak ; oldular, Yeni. kabineyi Çemiyeti akvamın deletlerin fevkinda ; müsallâh bir kuvvet. haline getirilmesi tasavvu- runu. ileriye süren M, Tardicu teşkil etmiştir. |. - Irlanda intihabatı © Serbes “İrlanda” hükümetinde eni intihabat yapıldı. Başvekil ie Cosgravenin fırkası ekalliyette kaldı, Ceneral - Dr. Voleraum cumhuriyetçi fırkası memleketin en büyük fırkasi oldu. Maahaza ekseriyeti mutlakayı temin ede- memiştir. © “Bir- hayli © müstakil mebus çıkmıştır. Küçük 'olsada bir “amele” fırkasi vardır. Bunlar hangi tarafa tarafta Olacak! İrlanda intihabatının bu neticesi yalnız bu memleketin dahili için değil bütün İngiliz. imperatorluğu ve cihan siyaseti için büyük ehem- miyeti; haizdir. Jtlandâlılar asırdan beri İngilterenin hakimiyetine'kar$ı silâhlı. silâhsız mücadele etmiştir. Bu mücadeleyi Şinn Feys fırkası idare ediyordü. Son zamanlarda fırka ikiye “ayrılmıştır. Mr. Cosgrave tarafında kalan hizip Protesten mezhebinde olan Şimali » İrlanda'nın İngiltere'de kalmasına ve Kalan kısmına (Ser- best: İrlanda , hükümeti) - namı altında olorminion hakkı verilme- sine razı olmuştur. Bu: süretle ; 1929. senesinde İn- giltere ile aktolunan muahede ile Cenubi İrlanda, Kanada ve Avus- turalya gibi “reisi hükümeti İngil- tere kralı olmak üzere dominion hükümeti olmuştur. Fakat Sinn Feys fırkasının Ceneral Devaleraya sadık. kalan hizbi Irlandanın birleşmesinde ve Ingiltere Krallığı | ile alâkasını keserek müstakil bir Cumhuriyet devleti olmasında ısrar etmiştir. Işte bunlar şimdi memleke'in en büyük fırkası olmuştur. Cineral Devalera hükümetin (o başına geçtiği takdirde Ingiltere Krallığı ile rabıtasını keserek istiklâlini ilân edeceğini şimdiden beyan etmiştir. Irlandanın cumhuriyet olması ekseriyet o .İ ve lagiltere krallığından ayrılması dünyanın her taratına yayilan Ingiliz; imperâtorluğunun - inbilâli başlangıcı “ olacağından © Londra hükümeti böyle bir şeye müsaade edemiyecektir. Bu suretle Tüğgilte- nin başina yeniden büyük ve tehlikeli bir gaile çıkmaktadır.
