16 Aralık 1931 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

Sahife 2 Kapalı kapı Atinada çıkan Etnos gazetesinin makalesi Hükümetin, patrik Grigoryosun salben idam edilmiş olduğu Fener patrikhanesindeki kapalı kapıyı açmasını rum patrikhanesinden talep ettiği şayiası geçen gün salâhiyettar bir zat tarafından tekzip edilmişti. Atinada münteşir Etnos gazetesi bu haberi tekzip ederek diyor ki: Patrik (beşinci ( Grigoryosun salben idam edildiği (Okapının kapalı tutulması, Türk - Yunan dostluğunun ihdas ettiği yeni vaziyete güya münafi olacağı iddiasile, bu (kapının açılması patirikhaneden (talep (edildiği haberinin doğru olduğunu zan- netmiyoruz. Bilâkis biz o kanaat- tayız ki, gayri mevcut mes'eleleri kurcalamak suretile, (Türk-Yunan samimiyetini bozmakta menfeat- tar olanlar tarafından bu şayia çıkarılmıştır. Nasıl ki, bundan bir kaç gün evvel, sulh ve müsalemet ve Bal- kan itilâfı lehinde temenniyatta bulunan rum patriği aleybinde güya takibat yapılacağı hakkında esassız bir haber uydurulmuştu. Evvelâ Ismet paşa, mutlak bir samimiyet ve şayanı takdir realist bir fikirle Türk - Yunan dostlu- gunun biç bir kimseden tarihini unutmasını veyahut istikrah etme- sini talep etmediğini, bilâkis, iki milletin istikbalde dost yaşama- ları için mazideki dersleri daima göz önünde tutmak lâzım geldiğini sarahatle beyan etmiştir.,, Sabık hidiv Abbas Hilmi paşa şarki Erdene gidiyor Sabık Mısır hidivi Abbas Hilmi paşanın Kudüs islâm kongresine e. e bir telgraf gön in yazmıştı. e Sli re dei | — üs kongresine çektiğim doğru değildir. Yalnız kongreye iştirak için ben de bir davetname almıştım. Daha o za- man bir mektupla itiraz ederek davete icabet etmedim. Malüma- tıma nazaran kongrenin dün akşam (dağılması (o mukarrerdi, fakat şimdiye kadar hiç bir ha- ber almadım. Bir kaç güne kadar buradan Şarki Erden'e gitmek fikrindeyim. vi Çivi toplarken Bir kapsol patladı, 2 ağır yaralı var Hasköyde oturan Haçator ile oğlu Boğos dün Karaağaçta çivi fabrikasının yanındaki boş arsada çivi toplarken Haçator, demirler Kikknida bir bomba kapsolu bulmuş ve bunun ne olduğunu bilmeden taşla ezmeye başlamıştır. Kapsol birdenbire patlamış, Haçator ve oğlu Boğos muhtelif yerlerinden o tehlikeli (o surette yaralanmışlardır. Ağır yaralı olan bu baba ve oğul baygın bir halde Balat hastahanesine götürülmüşlerdir. Demirler arasına bomba kap- solunun ne suretle girdiği tahkik edilmektedir. Yol kazaları Dün üç kişi yaralandı 1 — Mary; isminde vi larında bir e —— Bey. oğlunda caddenin karşı tarafına geçerken tramvay altında kalarak Hayret efendi isimlerinde iki kişi dün motosik- letle Fatihten geçerlerken karşı taraftan gelen şoför Muhiddinin otomobili “le çarpışmışlar, Hayret vi yaralanmıştır. — Şoför Raifin idaresindeki gi dün Küçükpazardan geçer- ken Suat isminde bir çocuğa çarparak yaralamıştır. 10 kuruşa tütün Trabzonda tütüncüler müşkül vaziyette Trabzon, 15 (Hususi) — Tütün piyasası açıldı. Fakat müstahsil muzayakada ve şikâyetçi vaziye- tindedir. Tütün idaresince tesel- lümü şartile 150 lira avans verilen bin kilo tütünden 400 kilosu ib- rakıye olarak düşürüldüğünden müstahsil avanstan başka (idareye borçlu kalıyor. Müstahsillerden biri bir kilo tütüne on kuruş ve- rildiğinden dolayı derdini dök- mektedir. Fındık fiatleri yükseliyor Trabzon, 15 ( Hususi) — Son tahdit kararından beri burada eşya fiatlerinde bir değişiklik olmamış gibidir. Fındık fiatleri yükseliyor. Mal az geliyor. Şim- diye kadar ihraç edilen miktar, mahsulün yarısını geçti. Koca ve babalarından tekalit maaşı alanlar Ankara 15 ( Hususi muhabiri- mizden) — Hem babasından, hem kocasından maaşa müstahak dul- lara hangi maaş yüksek ise o tahsis olunurdu. Bu sebeple baba- sından maaş alan dulların maaşları, yeni tekaüt kanunu mucibince kesilmişti, Isparta mebusu Kemal bey, tekaüt kanunile babalarından muhassas maaşları tasfiyeye uğ- rayan 25-45 yaş arasındaki dul- lara kocalarından müstahak olduk- ları maaşların yeniden tahsisi TEE, bir kanun lâyihası teklif Şün pheli veli faaliyet Fransızlar Su Suriyede ne ile meşgul? Fransızların Türkiye ile Irak hududu yakininde Elcezire mınta- kasindan Suriye hükümetinden ayrı bir hükümet teşkil etmek içi çalıştıkları haber veriliyor. Burada Ermeni, Asuri, Çerkes, Kürt, Güldani, Süryani anasırını iskân etmek istiyorlar. Diğer taraftan Fransızlar Su- riyede meclis intihabında da tesir yaparak arzu ettiklerini intihap ettirmeğe çalışıyorlar. Ankara hukuk mektebi fakülte oldu Ankara 15 — Yedi sene evvel hukuk mektebi olarak açılan Ankara hukuku resmen fakülte ünvanını almışt'r. Heyeti vekilenin bu husustaki kararı Reisicumhur Hz. nin tasdikine iktiran etmiştir. Kaçak sigara Unkapanında bir kaçakçı yakalandı Zabıta dün Unkapanında Bay- burtlu Mahmt isminde bir kaçak- çayı yakalamıştır. Mahmut dün Unkapanından en ahvali rülmi > e vr ağ istemişlerdir. Mahmut polisleri görünce kaçmak istemişse de muvaffak olamamış ve yakalanıp karakola götürülmüştür. Mahmudun üzerinde 122 defter kaçak sigara kâğıdı, bir çok asker sigarası, bir mıktar esrar ve bir de kama bulunmuştur. Kaçak eşya müsadere edilerek Mahmut hakkında tahkikata b lanmıştır. Akşam Tasarruf haftası Iktisat vekili radyoda konferans verdi Ankara, 15 (Hususi) — Iktisat vekili Mustafa Şeref bey, Iktisat ve tasarruf |haftası münasebetile radyoda bir konferans vermiştir. Mustafa Şeref bey, memleketin iktisadi selâmeti yalnız hükümet tedbirlerile temin edilemiyeceğini anlattıktan sonra kadın, erkek, büyük, küçük her türkün milli iktisadı korumak için yerli malı kullanmak noktasında birleşmeleri lâzım geleceğini söylemiştir. Ikti- sat vekili: “öyle bir vatandayiz ki bir dakikalık bile ihmal ve mü- samahaya tahammülümüz yoktur. Yerli mal kullanmak bizim için milletçe bir müdafaainefis meselesi ohalindedir.,, demiş ve tasarruf lüzumunu anlatarak: “ Bugün buldum, bugün yerim yarına hak kerimdir.,, Düsturunun iptidai milletlere ait olduğunu zikretmiştir. Şehrimizdeki faaliyet Tasarruf haftası münasebetile şebrimizde faaliyet devam ediyor. Bir çok mağazalar vitrinleri yerli mallarile çok güzel bir surete süslemişlerdir. Dün jüri heyetleri bu vitrinleri tetkik etmiştir. Bu- gün de tetkike devam edilecektir. Bugün Halk Evinde bir konfe- rans verilecek, yarın akşam Gala- tasaray lisesinde bir piyes temsil edilecektir. Cuma günü Halk Evinde büyük bir resmi kabul yapılacak, oakşam tasarruf haf- tası bitecektir. Cuma günkü merasim Tasarruf haftası komisyon riya- setinden: Tasarruf ve yerli mal haftası münasebetile kânunuevvelin on sekizinci cuma günü saat onda Cağaloğlunda Halk evinde yapılacak resmi kabule Istanbulda bulunan mebusanı kiram, askeri ve mülki erkân, zabitan ve me- murin ile matbuat ve resmi gayri resmi teşekküller ve bilümum vatandaşlar davetlidir. Ayrıca davetiye irsaline hacet kalmadan cümlesinin bu merasime iştirak buyurmaları rica olunur. Mali buhran Amerika bankaları birbi- rini müteakıp kapanıyor Nev York, 15 — Amerikada yeniden bir çok bankalar kapan- mıştır. Masaçusette werlester şeh- rindeki Baneroft Trust bankası muamelesini tatil etmiştir. Mid- —disex bankası da 'dört milyon “dolar açıkla kapanmıştır. Boston 15 (A. A.) — Federal National Bank ile şubelerinin bu- açmıyacakları ilân ediliyor. nkanın neşretmiş olduğu beyan- nameye göre, matlübu 32 milyon 841 bin dolara ve mevduatı da 28 milyon 235 bin dolara baliğ olmaktadır. Massachusetts hükümetinin mez- kür banka nezdinde 723 bin dolarlık mevduatı bulunmaktadır. Washington 16 (A. A.) — Massachussets eyaletinde 9 ban- ka Bostondaki Federal National Bank ile sıkı surette münasebattar olmak itibarile bugün veznelerini kapamıştır. Bu 9 bankadan yedi- sinin omevduatları yekünu 58 baliğ milyon 700 bin dolara olmaktadır. Ankarada kızamuk Ankara 15 — Kızamuk hasta- lığı münasebetile hükümet mer- kezinde ana ve ilk mektepler on beş gün müddetle tatil olmuştur. ME İ Bu Sahahki 'Telgraflar Avrupada fırtına Akdenizde bir çok kazalar vuku buldu Sardunya 15 (A.A. ) — Şiddetli bir fırtına OSardunyanın şimal sahili üzerinde hüküm sürmekte- dir. Fırtınadan bilhassa Porto Torres şehri fazla hasara uğra- mıştır. Bütün yelkenliler ve kayık- lar fırtına yüzünden zarar gör- müşlerdir. Roma, 15 (A. A.) — Fena ha- vaların Italyan'nın muhtelif hava- lisinde hasarata bais olmuş olduğu bildirilmektedir. Bir (çok binalar fırtına tesirile (mühim surette hasara uğramış, keremitlerin düş- mesi yüzünden birçok kimseler yaralanmıştır. (Birçok (ağaçlar gökünden çıkmıştır. Tunusta tayfun Tunus, 15 (A.A.) — Cumartesi günü Tunus'ta tahribat) yapmış olan Tayfuna ait tafsilât gelmeğe başlamıştır. Bu felâketten mem- leketin her tarafı müteessir olmuş- tur. Hasarat ancak bir kaç güne kadar anlaşılacaktır. Tunusun başlıca nehri olan Mecerda feyeçan etmiş ve suları- nın irtifai: 30 metreye baliğ ol- muştur. Bir çok kolonlar evlerinin damları üzerinde imdat beklemek- tedirler. Vaziyet fecidir. Bir çok kimseler ölmüş pek çok ta hay- van telef olmuştur. İtalyada işsizlik Roma, 15 (A.A.) — 30 teşrini- sanide işsizlerin miktarı 878,287 kişiyi bulmuştur. 31 teşrinievvelde işsizlerin adedi 799,744 kişiden ibaretti. Büyük bir yangın Bangkokta 500 den fazla bina yandı Bangkok 15 (A. A.) — Bugün Bangkok'ta şimdiye kadar misli görülmemiş derecede şiddetli bir yangın olmuş, şehirde gayet büyük tahribat yapmıştır. Çinli esnaf ve tüccarın otur- makta oldukları mahallede beş yüz ev tamamile yanmıştır. Yanan binaların arasında Kanton bankası da vardır. 2000 kişi açıkta kalmıştır. Maddi zarar ve hasar yarım milyon İngiliz lirası tahmin edilmektedir. Bir talili Muğla, 15 (A.A.) — Tayyare piyangosunun büyük ikramiyesi şehrimiz orta mektep müdürü Hilmi beye isabet etmiştir. Biletin onda birine malik olan Hilmi bey beş bin lira alacaktır. Kafasını yardı Iki kadın 'arasında müthiş bir kavga Unkapanında oturan Rabia H.la komşusu Emine hanım dün bir meseleden kavga etmişler, Emine hanım Rabia hanıma küfretmiş - tir. Bundan hiddetlenen Rabia hanim bir sopa alarak Emine hanımı yakalamış ve adam akılli dövüp kafasını, gözünü yarmıştır. Komşuları yetişerek (o Emine hanımı zorla kurtarmışlardır. Po- lis, Rabia hanımı yakalamıştır. X* Varşova sefirimiz gitti — Varşova sefaretine tayin edilmiş olan Cevat bey dün akşamki eks- presle ve Viyana tarikile Varşo- va'ya Te Cevat bey istas- yonda bir çok dostları Şe teşyı edilmiştir. 16 Könunuevvel 1931 İzmir mebusu Halil beyin iktisadi mesleği “İktisadiyatta mesleğim nasyonal ekonomidir,, diyor Izmir mebusu Halil beyden dün şu mektubu aldık. Ayaen neşre- diyoruz: Muhterem efendim, Gazetenizin 12 kânunuevel 931 tarihli nüshasında bendenize ait bir fıkra okudum. Onda benim iktisadiyatta serbest mektep ta- raftarı olduğum zikrolunuyor. Ben hiç bir zaman hiç bir vesile ile böyle bir fikir ilân etmedim. Be- nim iktisadiyatta mesleğim nasyo- nal ekonomidir. Malümu âlinizdir ki, bunun gayesi memleketin ik- tisadi oOmüvazenesini Otemindir. Onun için de hudutlarda himayeyi, dahilde serbestii mesaiyi iltizam eder. Mahaza asri devleti zabıta kuv- veti olarak tasavvur edenlere iş- tirak edemem. Memleketin şeraiti iktisadiyesi nazarda tutularrk hu- susi (yerli ve ecnebi ) sermayele- rin başaramayacağı büyük işlerin davletin müdahalesile yapılmasını kabul ederim. Şeraiti iktisadiyesi (o diyorum. Meselâ Izmir şehrinin üç dört kilometro arkasında bir Cellât gölü vardır. Yüz binlerce dönüm araziyi işgal eder. Orası bir toprak değil bir fabrikadır. ;İzmirin mutedil iklimi yüzlerce çeşit mahsül ye- tiştirir, senenin her aninda o top- raklar üzerinde alış veriş bir fabrikada olduğu gibi durmaz. Mütehassısları bugünün beş yüz bin lira ile imlâ edilebileceğini söylerler. Burası dururken Devlet hazinesinin liman şirketine yüz binlerce lira plâse edilmesini muvafık bulmam. Gene İzmir mıntakasında iki taraftan akıp gelen Gediz ve Menderes nehirleri vardır. Bun- ların iki canibini işgal eden arazi dünyanın en münbit ve mahsul- dar topraklarındandır. Bu nehir- lerin tanzimi, kanalizasyonu ve irrigasyonu dururken İzmir rıb- tımını Aydın ve Kasaba şimendi- ferlerini satın almağı düşünenlere iştirak edemem. o Hürmetlerin efendim. Izmir mebusu Halil Edirne feyezanı (Baş tarafı birinci sahifede) Ayancıkta karaya oturan Bebek ismindeki türk vapuru benüz kurtarılamamıştır. o Çanakkale'de Morto limanında karaya oturan Selâmet vapuru kurtarılmıştır. Gene Çarakkalede oturan Yu- nan bandıralı Jorjenyos vapuru- “mun vaziyeti tehlikeli görülmek- | Barzilaa acantasın. ait bat vapurunun Karadenizde | karaya oturduğu hakkındaki ha- berlerin doğru olmadığı anlaşıl- maktadır. Sebat Zonguldak-Isan- bul seferine devam etmektedir. Çanakkalede karaya oturan Selâmet vapuru kurtulmuşjur. Bir şirket vapuru karaya oturdu Dün akşam şirketi hayriyenin 58 numaralı vapuru Kız kulesi civarında karaya oturmuştur. © 69 numaralı vapur 58 numarayı kurtarmış, yolcular da sandalla dışarıya çıkarılmıştır. Balıkesir - Kütahya hattı Balıkesir 16 (A.A.) — Altı ay evvel heyelâin neticesi olarak catlayan Balıkesir-Kütahya hattı- nın 20 inci tünelinin tamiratı hi- tam bulmuştur. Dün ilk defa olarak ameliyat katarları buradan geçmiştir. Bu suretle inşaatı tamam olan hattın şu günlerde işletmeye açılmasına intizar ediliyor. -