12 Haziran 1929 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 3
12 Haziran 1929 ARADA SIRADA Okumak zevki Okumasını öğrendik mi bilmem, fakat kerhalde konuşmasını bilmi- sohpet yoruz. Mevzu darlığını #ıktanınnı da okumanın tam manı zevkine — varamadığımızdan — ileri iği de şüphesizdi, En entelektöel - geçi zin, en okumuşlarımızın, karşı karşıya geldikleri zaman, birbir- lerine söyliyecek söz bulamadık- ları, her zaman hepimizin şahit olduğumuz bir haldir. İki arkadaşın, birbirlerine ras- geldikleri zaman söyledikleri ilk Söz şudur: — Merhabal. Nerelerdi ha? Bu iki arkadaş, hın nerde olduklarını bilirler. Biri Tütün inhisarında, digeri de İs- Pirto idaresinde memurdur. Fakat ispirtodaki, tütün idaresinin işle- Tine bigânedir, tütündeki de, ispirto inhisarının işlerine yaban- cıdır. Binaenaleyh, eğer birbir- lerine amirlerini çekiştirmezlerse, konuşacak söz bulamazlar, ve uzun fasılalı sessizlik arasında, bir iki manasız cümle söyleyip — Görüşelim yahu! Temenni- sile birbirinden ayrı Okumuyoruz dediğim zaman, ilmi, fenni, içtimat eserleri kastet- medim. Maalesef bu eserlerden henüz zevkalacak irfana sahip değiliz. Fakat henüz gazeteyi tam okumuyoruz. Devlet idaresine, şehir mesai sine, bir kelimeyle söyleyelir Şahsi hukukumuza taallük eden işlere bile yabancı kalıyoruz. Muh- tar intihabatı, İnhisarların varidatı Vilâyet ve Emanet haberle: biraz dedikoduluysa, şöyle lağımızdan girip, öbur kulagımizdan çıkıyor. Fakat bu haberler, dedi- kodulu değil de sadece mübim ve devlet noktai nazarından ha- yatı ise, efkârı umumiyede en küçük bir alâka, bir aksisada bile uyandırmıyor. Okumak zev- kini tatmadığımız için, okumuyoruz ve üç kişi bir araya geldik mi, konuşacak söz bulamıyoruz. Akşamları kahvelerde oturan- lara bakın: Ya tavla başında zar atmakla meşguldurlar, yahut da, kahve fincanının önünde pinekle- | mekle. Tünel, — tramvay, — vapurlarda | konuşanları dinleyin: Ya güneşte çok yandıklarından, ya ellerinde- ki bir çizik ve ya - çıbanın nasıl olduğundan — bahsederler, yahut da her hangi bir. tanıdıklarının geçirdiği sergüzeşti anlatırlar. — Eilne ne oldu birader? — Sorma... — Ama yanmışsın... — Yakacığa gittik de. — Ahmedi gördügün varmı? — Mehmet karıyı boşadı mi? — Sizin müdürü azledeceklermiş. — Bir şey anlatsana yahu ne susuyorsun?, İşte bütün bu malayani sözler okumamaktan neşet ediyor. Her halde yüzde seksenimiz okumanin zevkini almadık. Burada, bu zevki nasıl vermek lazımdır? Keyfiyetine temas ede- cek değilir, fakat her halde, bunun çareleri daha zecri bir gürette aranıp, tatpik edilmelidir. fikrindeyiz. limler kongresi İakcabul muallimler ” kongrası ck İakında - toplanacaktır. Bu xreye 500 den fazla muallim iştirç edecekdir. Nakdi cezalar Esnaftan belediye cezaları tahsil edilecek mi? Yeni af kanunu kabahat nevin- den olan cezaları affetmiştir. Şehremanetinin esnaftan aldığı ve henüz daha intaç edilmeyen cezalar, vardırki - bu. cezalar yüzünden müddei umumilikle Emanet ara- sında ihtilâf çıkmıştır” Müddei umumilik, esnaftan alın- ması lâzım gelen bu ceza bedel- lerini kabahat nevinden addederek bunların da — kanunun - şumuluna dahil olması lâzım geldigine kani- dir. Halbuki Emanet, esnaftan alınan cezaları tazminat nevinden addediyor. Henüz muamelesi neticelenme- yen ve tahriri lâzım gelen bu para 75-80 bin lira arasındadır. Emanet, noktai nazarında ısrar ederse ihtilâfın halli için şurayı devlete — müracaat — edilecektir. Emanet, esnaftan günde 450-500 lira raddesinde ceza alıyor. Bu suretle nakdi ceza varidatı büt- çenin müteferrika hesabına kayd- edilerek 180,200 bin liraya baliğ oluyor. Uskumru 5 kuruşa Bu sene balık fiatlerinin pahalı olduğunu bir kaç defa yazmıştık. Halbuki bahk bu hafta içinde pek ucuzlamıştır. Uskumru balıgı 10 kruşa, akşam üzeri S kuruşa satılmaktadır: — Ekmek fiatı 10 para düştü 16,5 kuruşa satılan ekmegin fiatı 10 para tenzil edilmiştir. Ekmek bugünden itibaren 16,10 kuruşa satılacaktır. İki ay evel ekmek 18 kuruşa satılırken yeni mahsulun idrakinden dolayı bu müddet içinde 70 para düşmüştü Hamallık Darlık mıntakasından gelenler hamallık için sıra bekliyorlar Darlık mıntakasındaki köyl lerden mühim bir kısım şimendi fer batları inşaatında çalışmağa gidiyorlar. Darlık mıntakalarından Anadolu içindeki inşaat merkez- lerine gidenler büyük bir yekün teşkil ediyorlar. Şimendüfer inşaatına gitmeyen ve yaşları bir az ilerleyen köylü- lerden bir kısmı İstanbula gelme- ge başlamışlardır. Ancak, bunlar şehrimizde —hamallıktan ” başka hiç bir (iş — yapamayacaklarını anladıklarından — hamallık mak üzere hamallar kâhyalarına müracaat ediyorlar. İstanbuldakı hamalların kadrosu kâfi miktarda olduğundan bunlara Pek güç sıra geleceği tahmin ediliyor. Bu surette sıra bekleyen hamal namzetleri yüzlere baliğ ehiyde. ; Piyasadan toplanacak makarnalar Tespit edilen evsaf haricinde satılan makarnaların satışı em: 'netçe menedilmişti. Bu memnuiyete, ragmen hâlâ bu makarnaların satıldığı görülüyor. Emanet üze- inde etiketi olmayan ve emanetin tespit ettiği evsafa tetabuk etme- Ka makarnaları piyasalardan top- İatmağa karar vermiştir. Beyazıt meydanı, havuz — ve parkların civarı İstanbulun en ka- Tabalık tenezzüh yerlerinden biri oldu. Bilhassa akşam üzerleri saat dörtten sonra burası dehşetli ka- habalık olmaktadır. Ne yazık biraz hava almak için buraya koşanlar parkın etrafın- daki parmaklıklara, kaldırmların üzerine oturmak mecburiyetinde kalmaktadırlar. Halbuki Avrupada bu kabil yerlerde sıralar, kane- peler vardır. Buraya da sıra filan koyusla çok iyi olur. Taksileri muayene Son günlerde — otomobillerin taksileri irlerin mesai kar» rup muayene etmektedirler. Çöp iskelesi İstanbul cihetinde toplanan çöp- ler Unkapanındaki çöp iskelesin- den mavunalara yükletilmektedir. | Bu çöpler Adalar — açıklarında dökülmektedir. Resim, — çöplerin — mavunalara yüklenmesini gösteriyor. Ticaret muahedesi Ticaret odamız vekâlete göndereceği raporları hazırlıyor Lozan — müahedesi — mucibince ticaret mukavelelerinin müddeti ağustosta biteceği yazılmıştı. Bunu nazarı itibara alan hükümet yeni Hücaret muahedeleri — hazırlığına başlamıştır. Bu hususta İktisat vekâleti ti- caret odalarının fikrini sormaktadır. İktisat vekâleti İtalya ve İngil- tere Fransayla yapılacak. ticaret muahedeleri ” hakkında - İstanbul ticaret odasının tetkikatına intizar etmektedir . - Ticaret — odasmda yeni muahedelere ait raporları | Galip Bahtiyar Bey tanzim ede- cektir. — Raporların - tanziminde bu memleketlerle ticaret yapan tacirlerimizin fikirlerinden de is- tifade edilecektir. Ticaret odası en evel İtalya ile aramızdaki ticari münasebatı tetkika başla- mııştır. Lunapark İslanbuldîbüyük bir eğlence yeri yapılacak Himayeietfal cemiyeti reisi kırk- lareli mebusu Fuat bey şehrimize gelmiştir. Fuat bey cemiyyetin faaliyeti hakkında bir muharrimize beyanatta bulunmuştur: — Cemiyetimiz faaliyetini git- tikçe tevsi ediyor, her tarafta bikes bir çok yavrularımızı hi ye eyliyor. Bu hususta halk mayeletfrla kiymetli muavenette bulunmaktadır. Bir çok yerlerde ,, himayei etfalci , gruplar namı — altında gruplar teşekkül etmiştir. Cemiyetimize bu sene Ameri- ka, Mısır, kıbrıstaki türkler tara- fından da mühim mıktarda para gönderilmiştir. Cemiyet eylülde Bürükselde toplanacak çocuk sergisine iştirak edecektir. Danimarkanın Elsinor şehrinde toplanacak beynelmilel büyük terbiye kongrasına davet olundum. Ağustosta toplanacak olan bu kongraya Amerikadan da bir çok| terbiye itahassısları — iştirak edecekler Aymı zamanda bizim Maarif vekâleti de iştirak edecek ve terbiye - mütehassıslarımızdan iki zatı gönderecel İstanbulda çok büyük bir luna- park yapılacaktır. Geniş bir bahçe arasında yapılacak olan lunapark için bir Alman şirketi müracaat etmiştir. Müracaatlarını tetkik ediyoruz Lunapark için zannedersem bir milyondan daha fazla para sarf edilecektir. ürk geneliğinin pür neşe yetiş- mesi için bir çok şehirlerimiz de bu kabil eğlenceli parklar yapıl- ması zaruridir. Kolonya fiatı Kolonyacılar okturuva aleyhinde müracaatte bulundular Kolonya âmilleri Dahiliye vekâ- letine bir müracaatta bulunmuş- lardır. Kolonyacılar okturuva res- minden şikayet etmektedirler. Kolonyanın esası” ispirto oldu- ğu için okturuva alınmaması iste- nilmektedir. Çünkü ispirto ınbi- sara tabi bir maddedir. Bu gibi mevaddan okturuva resmi almanın kanuna — muhalif olduğu ıddia edilmektedir. Şehremaneti bir. kilo kolonya- dan yedi buçuk kurüş resim almaktadır. Esasen ispirto, inhisar idaresinden 130 kuruşa alınmak- tadır. Okturva — resminin de ilâvesi yüzünden kolonya pahaliya mal olmaktadır. Şehrimizde açılacak Fransız bankası Bir fransız bankasının şehrimiz de şube açacağını evelce yazmış- tık. Fransız bankası şube küşadı için ticaret müdüriyetine müracaat .. Bankanın #sermayesi 25 milyon frank olacaktır. Fransız bankası yakında Asya bankası namı altında işe başlaya- caktır. “ muhariplerinin HARiÇi MESELELER Aiganistanda Her tarafta yağma başladı Taymisin Lahor muhabiri bik diriyor: — Kandaharı — zapteden Kâbil emirinin askerleri Amanul- lah Afganistandan gitikten sonra kendisini Kandahar emiri ilân 'eden Ahmet Canı esir olup Kâbile gönderili Gilzai — kabilesi muharipleri Kelât civarını yağma etmekle — meşgul — olduklarından Kandaharı yağma etmeğe fırsat bulamamışlardır. Şimdi mes'ele Gilzailerin tuta- cağı hattı harekete - bağlıdır. Bu kabilenin müharipleri pek çok olduktan başka —Afganistanın en zenğin kabilesi budur. Afganistanın —her tarafında yağmalar başlamıştır. Kâbil emi- rine ait bir petrol kârvanını soy« muşlardır. Kabil emiri beş ve rupyalık — yeni evraki — naktiye çıkarmıştır. Baha Saka mollalara hitaben bir beyanname neşrederek irtica- kârane vasayada bulunmuştur. Bombayda bulunan Amanullah hanın zevcesi Süreyya hanımla Amanullahın biraderinin zevcesi ve Süreyya hanımın hemşiresi Kevkep hanım . vazı hamil ede- ceklerinden hastaneye naklolun: muşlardır. Amanullah han Avrupaya git mek için hazırlıkta bulunuyor. Kardeşi — İnayetullah 30 kişilik maiyetile 22 haziranda Avrupaya gidecektir. Kandahar şehrini asıler nasıl aldı Taymisin Simla muharriri bil- diriyor: Kandahar Kâbil emini 'namına Jeneral Abdülkayyüm ta- #afından zaptolunmuştu. Kâbil ordusunun teşkilâtındaki im nokta Gilzai — kabilesi bulunmamasıdır. Kandahar vahşi kabail tarafından değil raptı zaptı iyi olan kitaat tarafından işgal olunmuştur. Bundan dolayı Kandaharın işgali esnasında kan dökülmemiştir . Gilzailerin kendi aralarında ihtilâf ve niza olduğundan Kandahara gelmemişlerdir. Amanullah Hanın azimetinden sonra en mühim ha- dise, Kandaharın “Kâbil Emiri namına zabtolunmasıdır. Bu hal, Jeneral Nadir Hanın mevkünin zaiflediğine delâlet ediyor. Maarif müdürlerinin içtimar İstanbuldaki — bilumum mektep üdürleri bugünlerde maarif emin liğinde toplanarak İstanbul maa- hakkında müzakeratta bulu- nacaklardır. AKŞAM Yevmi, Siyit güzete İDAREHANE — acimudluk pokağı Telgraf adreslı “Akşam, istanbal, Telefon * yazı İşleri İçlar lat 1636 Telefan « İdare İşleri için çi AM Günderilen yanlar, sehibine ünde oli ABONE ÜCRETLERI Türkiye içlni Seneliği 1700, ai aylığı 900, Üç aylığı 500 kuruş, Eenebi memleketler için : Seneliği 300; aü aylığı 1600; Üç aylığı 900 kuruştur. Guzetemin iünlardan e' uliyet kabal etmen.
