12 Haziran 1929 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

Vh Istanbul, C DONALDIN HARİCt SİYASETİ tınm beynel rinde ehemmiyetli tahavvül h getireceği şüp- görülmekt Tatihabat mü- Mtleleri esnasında İşçi fırkasının mdamevzularından San İngili İ siyaset Bühim propa, de harici siyasete taallük etmek- . Mac Donald bütün nutukla muhafazakârların harici siya l tenkil ediyor, ve kendisi ikti- Mevkiine geldiği takdirde takip ceği siyaset yolunu — izahtan hmiyordu. O zamanlarda bile bu lar beynelmilel mahafilde ye- Köre endişe veyâhut ümit ve nuniyet uyandırmaktan hali kal itdu, Şimdi Mac Donald Hükü- ti ve binaenaleyh onun harici si- ü bir emri vakidir. Bunun en Ülim noktalarda beynelmilel akis- kısaca gözden geçirelim: İi Firkasının iktidar mevkiine Gi ile ilk mütecessir olacak si- * kombinezon İngiliz-Fransız iti- ir. Cihan siyasetinin — şimdiki Böat noktalarından birini — teşkil bu itilâfın, her iki memlekette getirecek şahsi ve fırka tebed i ile kolay kolay zeval bulaca- kani olanlardan değilir. Bunun ber, Poincar& gibi kapitalist periyalist burjuvazinin en ti- Ve kuvvetli bir — mümessilinin bir samimiyet ve itimat dai- Mac Donald ile teşriki me *yliyeceğinde şüphemiz vardır. at meselesi gibi — muğlak ve am bir muammanın — mevzuu İduğu bir zamanda İşçi fırka- İktidar mevkiine gelmesi Fran hayli düşündürmüştür. — Mac d ilk bükümeti zamanında, si- Kayelerde az çok kendisi İle iş- hoktaları bulunan — Herriot'u Miğtur. Lo24 Cenevre protokolü amba 12Haziran920 İdarehane No 100 Ankara caddesi, Telefon numaraları İstanbul, A911--3912— 3913 te müracanı ruştur. Öelen evrak geri 5 EKuaruş edilmetidir. Yalan söyliyorlar! « . | Yunan gazetelerine cevap)| M.Rivasın mü- him beyanatı | Bitaraflar yalnız bir teklifte bu- lunmuşlardır Bitaraflar ne teklif ettiler ve Yunanlı- lardan ne cevap alındı ? M. Rivas B'tarafların teklitini hükümetimizin kabulü üzerine Türk - Vunan müzakeratı son safhaya girmiştir. Bazı teferrnat hakkında yunan hükümetinin cevabına intizaren Ankarada bulunan hey'eti murahhasamız rcisi Tevlik Kâmil Beyle müşavirlerden Mitat ve Kerim Beyler dün şehrimize gelmişi erdir. Aymı trenle kaütibi umuml M. Simon da üvdet etmiştir. Ankarada yalaız bitaraflardan M. Holsatd Jle murahhasımız Nebil Bey ve Yunanlı n M, Fokas kalmıştır. Buraya gelen zevat ta yakında avdet ede ceklerdir. Bitaraflar bir teklifte bulundular Diğer taraftan Atina gazeteleri bitarafların biri 16 diğeri 27 Mayısta olmak üzre İki teklifte bulunduklarını Iddla ediyorlardı.Bu garip lddi #zerine dün mübadele komisyonu relsi M.Rivasa müracaat ettim. Ç & bu iki şahsiyetin everi — idi Donald kuvvetli ve devamlı bir et teşkil edebilirse, İngiliz itilâfmm zaruretleri belki ile beraber Fransız radikal lkal sosiyalistlerini — iktidar tüma doğru sevkedebilir. fırkasının harici siyatet saha- Yapacağı ikinci mühim tesir İliz-Rue münasebatında zahir . Sönelerden beri — inkrtaa N Rus-İngiliz siyasi münase- (ihin yeniden teessüsü bugünkü tiyasetinin donelerini değişti- İüyük bir ebemmiyeti haizdir. Hükümetinin — İngiltereye her iki tarafça samimt bir Alırsa, cihan sulhü büyük bir Ye tazyikten — kurtulacak ve Ni akvam siyaseti — inkişafı likinden daha — müsait bir Bulacaktır. Esasen Mac Do ötlihatın tahdidi ve cihan sul- temini meselelerinde daha va- Gaha samimi bir proğrama sa- “Rusya ve Almanya gibi muh Xbepler dolayısile bu mesele- | “nayak olan devletlerin mev- Proğrama muzahir olacak nin edilebilir. , Donald Hükümetinin İngiliz münasebatı üzerinde de #ler yapacağı ümit edilmek 'tslihatm tahdidi hususunda id€kâr davranacak bir hü- Amerikan bassasiyetini ok- " tabildir. Amerika ile İngil- kültür ve hisan hususundaki ÇNÜ siyasct sahatına da teş- Silecek bir hattı — hareketin ! ehemmiyeti kolayca ta hi lönabilir. Her halde şurası Aktır ki cihan — siyasetinin bvı: menfi amilleri arasında dd x İngiliz hükümetinin Ütçmesi sulb ve eraniyet ba- ziyade takviye edecek dir. ZEKİ MESUT Edirne meb'usu ,BUGÜN . Hci sahilemizde : )—.l"lîı!nıııuıv Tepedelcali Ali Vasiliki ':l.ııın Piyankosun zanan numari a. | Tahareketler İebliğ edilen potis kadroları İhcu sahifemizder Tüporu » M.Rivas bu yanliş Iddia karşısında hayret etmekten kendini alamayarak demiştir ki: * Biz bir teklifte bulunduk. Yunan gazetelerinin iddialarını kat'i surette tekzip edebilirsiniz, Teklifin esası ne dir? M. Fivas bundan sonra beyanatına şu süretle devam etmiştir. Bitaraflar tekililerini 16 Mayısta yapmışlardır. Teklitimizde şimdiye kadar ikl hükümet Arasında cereyan eden müzakeratta tanati odllen moktalar esas İttihaz edilmiştir. Şunu ilâve edeyim ki teklilimizin umum! hatları Türk hükümeti tarafından kabul edilmiştir. Yalnın teferrmat hakkını Vunan hükümetinin cevabı bekleniyor. Yunan gazetelerinin tevilleri esassız gazetelerinin — tevli ettikleri gibi YKi tekilite bulunmadık. Size d açık İzahat vereyim, Bitaraf- ların esas teklifi üç vesika hâlinde mütalâa edilebilir . 1 — 16 Mayısta yapılan esas teklifiml 2 — 21 Mayısta yapdığımız içilmadan HLAf edilip edilmediğini sorduk. 3 27 Mayısta dü - esas mürake! Esas teklifte hiç tadilat yapılmadı Fakat şunu da kat'i olarak söyleyeyim ki Yunanlıların iddiası veçhile esas teklifimizde hiç bir nokta sonradan tadil edilmemiştir. Esas teklif ile -bundan müteyvllit inkişaf arasında hiç bir. tezat yoktur. . Sui tetehhümü mucip nokta yoktur fiye edilcck olan komisyonun Gene tekrar ediyorum yunat ra her iki hükümete teklifimizin Inkişahı etrafında M. Rivas, bundan sonra, su- alimiz üzerine gene Vunan ga- zetelerinin neşriya! mevzuu bahsederek beyanatına devam dr. *Ümit ederim ki M. Diya- mandopulosun seyahatı Atina ricalini tenvir edecek, ortada biç bir sul tefehhüm bırakmı- yacaktır. Zaten teklifimizde bir sul tefehhümü mucip hiç bir şey yoktur. Her şey vazıh ve açık- tır. Teklifimiz bütün muallak meşelelerin hallini istihtaf et- mektedir: Emlâk, Etabli v. ... Komisyonun masrafı M.Rivas, katımızın Buna doğru İtilâftan sonra -Ankara- Istanbul mesafesi 8 saata indirilecek Nafia vekâleti, alâkadar daire-(na da gelecek sene başlanacaktır lerle birlikte bu seneden itibaren memlekette takip olunacak yol programını — hazırlmaktadır. Bu program heyeti vekilece tastikten sonra tatbik olunacaktır. Bn sene Ankara ve civarı yollarının inşa- sına başlanacaktır. Mühim vilâyet yollarının istik- şafı bu sene yapılacak inşaaati masarifini azaltmak İçin bir proje hazırladığını — söylemiştir. Bu projeye göre komisyonun şimdiki masrahına nispetle se- mede (160) bii (15) bin dolar iktisat edilecektir. Her halde itiâlf Ankaradan eyi intibalarla avdet eden mühterem bitaraf rels veda esnasında elimi - sı- karken — mütebeselm - çehresile Hilâfin bir emri vaki olduğunu söylemiş ve“birti,, — Bitmesi lâzımdır ... Nazım Ni Yapılacak yollar meyanında İstan- bul-Ankara şosesinin da — bulun. ması mühtemeldir . Şosalar son fenni şeraite göre yapılacaktır. Ankara-İstanbul şasası — birtik- ten sonra bu iki büyük şehir birbirlerine çok — yakınlaşacak . sekiz saat zarfında bir şehirden ötekine gitmek kabil olacaktır. Ikramiye! Büyîiî ikra- miye bugüne kaldı 45,204 numaraya 15,000 liralık ikramiye çıktı Tayyare piyankosunun beşinci keşidesi dün Darbiflnun ko: rans salomunda mutat merasim- le çeklimiştir. Dünkü keşidede büyük Ikra- miye çıkmamıştır. 16000 lralık - biletlerden bir parçası Eminönü Zabıtal bele- diye merkezi — memurlarının müşterek biletlerine, 5000 ikramiyelerden biride Deftardar mensucat fabrikası muhasebe memurlarına çıkmıştır. Keşideye bugün — sabahleyin de devam edilecektir. Dün büyük ikramiye kazanan numaralar şunlardır. 45204 mumaraya, 15000 lüra, 10338, 11592, 6556, 6556 muma- ralara 3000 er Kira. 30933, 21893, 29372, 6317, 7087, 4297, 44708, 111I75, 22396, VO, numaralara 1000 er lira, İsabet etmiştir. Sonu (04) olan biletlere de 30ar Hra amorti isabet etmiştir. Diğer numaralar iç sahife mizdedir. ———drc- Yeni tahriri nüfus Ceçen_senekinden da- ha itinalı" yapılacak Hali medehi sicilâtima esas olmak üzre 930 senesinde yeni bir tahriri nüfus yapılacaktır. Bu tahriri nüfus ahvali medc- niye esas olacağı İçin bundan evciki tahriri nüfustan daha ziyade itina edilecektir. Bunda herkesin vereceği şifahi kzı tan mada herkese alt — aüfus teskereleri de tetkik edilecektir. Tahriri nüfusa esas olmak üzre bütün sokakların ve lerin numaraları değiştirilecek- dr. Bu — busüsta sarfı. icap eden tahsisat Cemiyeti — beledi. yeden İstenecektir. 7 kişi boğuldu Dresde, HICALA.) — Bir gemi, 21 yolcuyu hamil diğer gemiye çarparak rahnelemiştir. 17 kişi boğulmuştur. ——i Belçika ile müzakere Broxelles, 11 CALA.) — Ga- zeteler Belçika markları mes'e- lesl hakkındakl Alman-Belçika müzakeratıma hafta sonundan evel başlamıyacağını bildirmek- tedir. Müzakerat neticesinden evel hiç bir tebliğ neşrediimi- yecektir. ——— Bir mektebin nakli lık | Beşiktaşta Valide çeşmesinde kâin Cari usta mektehinin Maçka kışlası- na nakli takarrür etmiştir. Gazi l-îz. Matbuat azasına ilti- fat buyurdular Büyük — relsieumhurum uz Gazi Hz. Matbuat cemiyeti hey'eti umumiyesinin tazim- derini arzetmek üzre çekiler telgrafa, şu telgrafla cevap Jütfederek matbuat müntesip- lerine iltifat buyurmuşlardır. “Hey'eti ümuümiye iç- timat münasebetile hah- kımda iİzkar buyurulan hissiyata teşekkür ederi: efendim. Rebismbur Gari Mustafa Kemal Milliyet HEBen gçraaca Ba a e rederl Silrt rexelb'sand REALEENEU”E Yılan hikâyesi Yumurla mı faviiklar, lavik Dü yumurladan çıkar? Seneler geçli halâ hir çuval undan kaç olka ekmek çıkar ve ekmek kaça salılır 9. Bir çuval undan (94) mü, yoksa — (104) mü —ekmek çıkacağı me- selesi henüz halledilmemiş tir. Sıhhiye mü- dürü Ali Riza | Bey, evelce Darül'ac ezede ki fırında bir (108) ekmek Al! Rizü Bey çuval undan çık arıldı ğini söylemiştir. kimyager Nureddin Mün- / Şi Bey, bu hu- susta demiş- tir ki: — Bir çu- valdan, sıhhi olmak şartile (104) ekmek çıkacağı ka- — N, Mânşi Bey naatindeyim. Ekmek 13 ku- ruşa satılabilir. Unların cinsleri değiştik- | çe çeşni tutulursa bu mesele halledilmiş olur. |Hava misafirliği İtalyan tayyarecileri yarın dönüyor Şehrimize gelipte Varna ve | Odasayı ziyarete giden İtalyan tayyareleri ge cikdik terinden Perşembe gü- nü şehrimize debilecekler- ir. Tayyareler Tarabyada me rasimle karşı- lancaklardır. İtalyalı mi- safirleri miz e Perşembe Ak- Hşamı kolordu kumandamı tara- fından bir ziyalet verllecektir. Cuma akşamı da İtalyan sefa- rethiünesinde — bir rdenparti verilecektir. Hati gabal Misafirlerimiz Cumartesi sa- bahi hareket edecekler ve Pire- ye uğrayarak İtalyaya avdet edeceklerdir. Mektepliler Müsabakası — remee 7 inci hafta başladı 7 inci hafta Yedinci haftanın en mühim haberi nedir? müsabakası -ı hazirandan — itibaren başlamıştır. Gelecek cevapları haziran Pazartesi günü ak- şamına kadar kabul edece- ğgiz. Yedinci haftanın en mühim haberi için alınacak netice haziran Salı gü- nü ilân edilecektir. Cevaplarınızı milliyet mü- sabaka memurluğuna gön- deriniz. * Müsabakamıza haft Not eaalla seborel ne olduğunu bildirmek ve niçin © haberin tercih edildiğini Izah “Aneti. Sene No 1195 Abone ve HDan Heretli (eri Gazetemizde çikan yazıların hukuku mahfuzdur Abone şartları İlan - tarifos #ncl Sahifede Santim! Nushası " Yunan gazetelerinin yanlıs iddialarına bitaraf reis “Milliyet,, vasıtasile cevap veriyoör « Bncl B Edsnraaştur Gazinin en büyük eseri nedir?. Güzideler diyorlar ki!. Neş'et Ömer Beyin cevabı « ... Bu eserlerin hepsinde bariz, parla, ve esaslı bir vasıf var: Yeniliğe, garbı doğruya, yükseğe müteveccih bulunmak Büyük Gazinin işe başladığından | beri tecelli ettirdiği eserlerin hepsi | müselsel, muzaffer, mütcakip — bir kül, bir bütündür. Bunların birini ötekine tercih eylemek ve aralarınş da her hangi bir fark ve tefavilt bul- mak imkânını tasavvur etmiyorum. Yalnız bu eserlerin hepsinde bariz, parlak ve esaslı bir vasıf var; ye- İniliğe, garbe, doğruya, yükseğe mü- İteveccih bulunmak. Bu esas — vasfı Hilk kademeden son harf inkilâbı saf- İhasına kadar Gazinin her hamlesin- de görmekteyiz. Çünkü bu yüksek dahinin bütün eserleri muvaffakiye- tinin, temamiyetinin devam ve baka- smm sırlarını ve tecellilerini 6 bü- yük rehakârın seciyyesinden, azmin İden, kemalinden 2lmıştır. Dâarüilfünun emini Dr. Neşet Ömer * FUAT BE Garinin en büyük eseri hangisi ol- duğunu tefrik etmek çok müşküldür Hepsi yekdiğerini - tekmil etmekte- ir. Yalnız soalinizi cevapsız bırak- mamış olmakiçin şunu arzedeceğim Gazinin en büyük eseri fikir ve rüh- Jarda hüsüle gelen inkılâp, şüledir. Bu şüle nesilden nesle intikal ettik- | Neş'et Ömer Bey * YİN CEVABI çe hüzmeleri artacak, vatanın nur| nu çoğahtacaktır. Bu şüleyi en büyük eser telak edişim büyük Gazinin eserlerinin seri olduğu içindir. Bu vesile ile hörmetlerimi takdi eylerim efendim. Kırklareli Meb FUAT su Raif Necdet Beyin cevabı Gazinin en büyük eseri Türkleri Şark medeniyetinden Garp medeni- | yetine çevirmek için dâhi bir san"- atkâr maharetiyle ibda ettiği radi- kal teceddüt manivelâsıdır. Bu ulvi manivelâ birbirini itmam ve tetviç eden mütenevvi veçhe ve safhalardan müterekkip bir kül, bir manzumedir. Bu külün en son, en kudretli cüzü harf inkılâbıdır. Çün- kü bu inkılâptır ki köhne ve muzlim asırları deviren, hurafe devirlerini yerlere seren nurlu ve ihtişamlı ma- * * Küzim Nami Bey Gazinin en büyük eseri nedir ve Niçin? Gazi'nin, her biri bir kahramana geref veren bir hayli büyük işleri vardır ve bunları herkes tanır. Her- kes bilir. Fakat bence Gazi'yi mua- Sır tarihin en büyük adamı, bütün tarihin en büyük adamlarından biri yapan en büyük eseri, içtimal inkı- İâbımızı yaratmasıdır. Anafarta'ları, İstiklâl harbinin za- ferini, Cumhburiyetin - kuruluşunu, hatta harf inkılâbını dünyanın en büyük işlerinden saymakta elbette hata yoktur. Böyle olmakla beraber bunları düşünebilen, bunları başar- mağa çalışabilen bulunabilir. Fakat içtimat inkılâbımız dünya tarihinde tek başmına bir harikadır. Bazıları bu inkılâbr bir zarf, bir kı- etmekle iştirak edilmelidir. yafet değişikliği zannederler. Zahiri nivelâya ebedi bir ruh ve fikir bi ti verecektir. Harf inkılâbının desi yalnız halka kolaylıkla okuyı yazmayı öğretmekten ibaret değ Şark:medeniyetine — başka bir t birle — ölümden hayata geçmek iç yapılan muhtelif teşebbüs ve tece| dütlerin en kuyvetlisi olmasıdır. * Şu kadar ki bu muazzam ve emeli Si inkılâbın mes'ut, değişti sirini görebilmek için gözleri buğ nün ufkuna değil, yarının İecr çevirmelidir! .. RAİF NECDET * KÂZIM NAMİ BEY DİYORKİ öyle dahi olsa zarfın bu değişikli; ruhun bütün kökleşmiş itiyatları sarsmış, büsbütün yeni kıymet hi kümleri yaratan bir Türk cem'iye doğmuştur. İnkâr edilemez ki biz medeniyi idi? Yalnız saray mı? Yalnız mutl. kıyet mi? Kıyafete kadar kudreti: girayet ettirmiş — batıl akidelerde mürekkep bir şebeke. Bu şebeke b zim her sahada yürümemize ve ile lememize korkunç bir engeldi, Dünkü babalarımız mezarlarındı kalkıp bizi göyle bir görse hi ve dehşetlerinden ya çıldırır, ya bi denbire tekrar - ölüverirler. Onları havsalası bu tahavvülü, imkânı yo alamaz. Bu inkılâp ruhlarımızda — kökle: miş olan bütün prejüjeleri yıktı. bumuzu yıkadı, temizledi. Oraya yı ni idealler koymak, bize hakikate medenileşmek imkânını verdi. Bunu kim yapabilirdi? Bu ink Tâbr yapmak değil a, düşünmek c Baretini bile gösteren kimse olmad İşte — bence — Gazi'nin en büyül €BErİ. .. KÂZIM NAM Bir taşhih — Dün Zeki Mesat Beyiu yazısında tertip Batas olarak metloden Oü üçüncü bir satır. düşmüşekü. li şöyle akunacak: * Kendi içinde ve dışıı da onun kanını emmek ile meşgel ci Öce u