hücum eden akıbet kazanır. "Baskın basanındır" darb-ı meseli pek doğrudur. İşte buna binaen, İngiltere Mısır'da bu hafta zarfında bazı ıslahat ve icraata kıyam etmiştir. Mısır'da ahali, firavun zamanında ne ise odur. Fellahın elbise namına bir gömleği, ev namına çamurdan bir kulubesi, yiyecek içecek namına biraz bakla ezmesi, biraz da soğan, bulur ise Nil suyu bad-ı heva içdigin kadar, işte! Halbuki Mısır'da doğrudan vergü ve bilvesait tekalif ve rüsumatdan tecemmu' eden servet ve sermaye, İngiltere'nin hazinesine akıyor. Şimdiki hal firavun devriyle mukayese idildigi takdirde, başka bir fark daha görülür: Mısır'da Allahlık davasında bulunan firavun bir ferdden ibaret olub, ettigü tekalif, bir şahıs ve ferde münhasır kalmakda idi. Halbuki bu son zamanda ahali iki firavunun taht-ı hükmündedir. Lakin fellahın gömlegi yine o gömlekdir. Mısır'da ileri gelen hamiyetli ve ma'arifperver zevat, öteden beri bu babda mırıldanmakda idi. Şimdiki halde homurdanmağa başladılar. İngiliz Hidivi (Lord Kromer) (Evelyn Baring) acele askeri tezyide ve sair tedabire lüzum gösterdi. Türkiya Hidivi Abbas Paşa ise, bu katır ve kahpeler devrinde Türkiya siyasetini zaif gördügü içün, ara sıra efendisine hulus çakmak ve para kazanmak cihetini iltizam ve ticaret ve sefahatı ile imrar-ı evkata karar verdi. Ma'mafih homurtu devam idiyor. "Medeni İngiliz Mısır'a geleli beri bu kadar paramızı aldı. Bize ne ma'arif, ne mekteb yaptı" hakikati velveleçak oluyor. Filhakika gerek İngiliz Hidivi ve hatta Türk Hidivi bile ma'arif ve insaniyet namına bir şey yapmadılar. Türk Hidivi Mısır'da bir şey yapmasına bir politika mani'i gösterebilir ve bir bahane sokabilir ise de, ecdadının memleketinde mükemmel bir mekteb te'sis idebilirdi. Onu da yapamaz ise Avrupa'ya senevi (10) efendi gönderüb tahsil ve bu sayede kendi de, hükümdaran-ı İslam arasında başka şeref ve nüfuz ihraz idebilir idi. Geç yigidim geç! Şimdi İngiliz Mısır'da bir ma'arif nezareti ihdas etmiş, Said Bey isminde müsteid bir efendiyi Ma'arif Nazırı tayin etmiş olduğundan, homurdanmanın ve mırıldanmanın arkası alınacağı me'mul olunmuştur. Mısır'da en mühim ve mükemmel bir darülfünun olabilir. Fünun-u mütenevvi'den maa'da Arabca, Fransızca, İngilizce, Almanca gibi ehemmiyetli lisanlarda talim ve tahsil olunabilmeye müsaid bir mevki ve kıt'a, Mısır kıt'ası olmuş olur. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ BULGARİSTAN HAVADİSİ Eski Zagra ve Borişitca şimendiferi hattının ameliyat-ı terabiyesinin icra ve kemali içün evvelsi gün Sobranya Meclisi'nde hatt-ı mezkur, mültezime ihale edilmek üzere müzayedeye konulmuş, birçok talibler arasında Sobranya'ca T. Çakırof nam zata hattın tesviyesinin ihalesi tasvib edilmiştir. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Şumnu şehrinde esnafların hukukunu müdafa'a'a namına esnaflardan müretteb bir kongre yapılmış ve müzakeratına devam etmekde olduğu istihbar idildi. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Mes'ele-i zailede Bulgaristan'ın tahlisi içün çalışmış eski komiteler, Sofya'da bir büyük meclis-i meşveret akd iderek, bazı mesail-i mühimme hakkında kendülerince müzakerat ve mukarreatda bulunmak üzere, mah-ı Ruminin sekizinci güni, meclis-i mezkurun küşadıyla müzakerata beda' ve mübaşeret idilecegi istihbar idildi. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ HAVADİS-İ HARİCİYE (Çarkoy)da (Harkov) kendini toplarla, süngülerle sardırmış olan Moskofun sevgili Çar'ı ile (Kamarilla) tesmiye olunan ma'iyeti arasında her gün