13 Mart 1949 Tarihli Yeni Sabah Gazetesi Sayfa 1

PAZAR 13 MART 1949 Sahibi: 18 Tel Bevin, di'ın mühim bir nuluk verdi İngiltere Dışbakanı “Bir gün gelecek, iz'an ve fikir, ideolojilerin yerine geçecektir,, dedi “Rus peyklerinde 4 milyon insan silâh altındadır,, - Gözönünde Bir Örnek Fransa... Şükrü Baban Tansız maliye ve parasının 'ne kadar bozuk ve berbad bir durumda olduğu malümdur. Harbin tahribatı, işgal kuvvetle- rinin sarsıntı ve tazminatı, hal- kın komünist ve De Gaulle'ist tahrikât arasında şaşırıp kalmış olması herkesi; Paristen, ümidi- ni kesmeğe sevkediyordu. Kurtu- luştan sonra bir türlü hükümet- lerde istikrar olamaması, üçüncü cumhuriyetin kötü geleneklerinin hâlâ partiler arasında devam et- tiğini gösteriyordu. Mecliste dişe dokunur yığınlarca partiler - ve fikir ayrılıkları vardı. Her taraf- fa, bilhassa Fransızları seven mühitlerde, her dakika ya De Ganlle'ün veya komünistlerin bir hükümet darbesi yapmaları ihti- mali, heyecanla, hesaba — katılı- yordu. Bu kadar dalgâli ve fırtınalı bir denizde M. Gucille, kabinesini kurdu. Çok kesif olmıyan ortalar ma bir çoğunlukla devlet gemisi- ni yürütmeğe çalıştı. Yeni Baş- bakanın, geçmişte, öyle büyük: bir adi ve göhreti yoktu. Yalnız dürüst hareket eden, samlni dü- tünen ve düşüncesini hayal &a- hasından hakikat alanına nak» Tetmek kudretine malik bulunan bir devlet adamı olduğu, ikti- darda geçirdiği kısa müddet zar- fında anlaşıldı. Bu zihniyet Fran sayı her türlü zorluklardan, iç ve dış kargaşalıklardan, henüz kurtarmış değildir amma olduk- ça düz bir ovaya varılmış gibi- dir. Bu netice nasıl alındı? Üzeri- ne ihtimam ve dikkatle eğilerek İncelenecek bir keyfiyettir. Fran- | sa ne büyük bir kurtarıcı, dâhi veya şef aramış, ne de anayası nın normal işleyen -hükümleri: İhlâl etmek lüzumunu duymuş- tur. Her memlekette — İstikrarın ve sükünun en belli başlı âmili ekonomik hayat ve mali vaziyet- tir. Bu iki unsur, behemehal s0s- yal durum üzerinde akisler yar par. Sosyal durumun da — politi- kaya aksetmesi çok tabiidir. Denk büdce, sağlam veyahut aZ sarsılmağ a doğru giden bir Para, içeride, birçok pndişeleri bertaraf eder. Fransız frangına, düne kadar, çok emniyet edilmi- yordu. Çünkü sol kanad partile- rin her gün baskısına maruz bir hükümetir büdcede — muvazene yaratacağı umulmuyordu. Fakat Gucille kabinesi çok cesur hare- ket etti, ufak tefek mali oyunlar ve büdce hünerleriyle - Fransayı daldığı bataklıktan çıkarmanın kabil olamıyacağını anladı ve ge- niş ölçüde tasarru! verdi. Birçok lemmiyet memuriyetleri ve memurları insafsızca makas dar- vesine maruz - bıraktı. Tam ra- kam pek kı esin olarak belli değil | Alıma, bu miktarın yüz binlere | baliğ olduğu kazeto sütunlarına aksetti. Bu cerrahi ameliyeden | sonra da geniş ve şümullü bir d, | tikraza başvurdu, 200 franklık bir İç İstikrazı Grtaya attı, | Bugünkü şartlar içinde bu ha- reketi pek makul saymıyanlar ve İşin muvaffak olacağından şüphe tdenler oldu. Fakat evvelki gün Maliye Bakaı Mecliste, istikra- Yan tahminden ziyade başarı sağ- Tadığını temin etti. 200 milyar yerine 800 — milyar frank verdiler. Bunun ancak |00> küsur milyarı ta: paradır, mü- tebakisi az faizli eski devlet is- tikrazlarının yeni ile — değiştiril. Presinden hasıl olmuştur. Fransızlar İdarar Nuruosmaniye Not 17 Wel adroslı «YENİ SABAH> Mısırpolitikasını Safa Kılıçlıoğlu TANBUL şlefoni 20705 11 inci Yıl, No. 3579 - Yeni Sabah HÜRRİYET VE HAKKIN YILMAZ MÜDAFİİYIZ : 10 Kuruş diği bir notada Sovyet Mr. Bevin, Başbâkan Attlee ile görüşüyor. Meclisteki ezan hâdisesi sanıkları Duruşmaya dun başlandı Ankara: 12 (Telefonla) — Mec- tiröbiliriz, Gdedik. Ezan okumayı liste ezan okuyanlardan Osman| evvelden kararlaştırdık, — Kartları Yaz ve Nebi Cavitin duruşma -| Abdullah vasıtasile Muhiddin al « larına bügün birinci Sulh Ceza mahkemesinde başlandı, ilk ola £ #fâk Sorgusu yapılan Osman — Yaz, Azkarâda Abdurahman — Balcının yanında “oturduğunu, evveles KU <| Tahyada arapça ezan okumaktan 'ÜÇ aya mahküm olarak hapis yat- mıştı, Ben milletvekilini 'tanımı” * yordum) “dedi. ve Nebi Cavitin el bisesi eski- olduğu için — Meclisa girmediğini, aralarındaki — konuş <| madk önün da “hazır Bülunduğu| Mecliso — girebilmek için sakalını kestirdiğini ve yeni bir elbise tığıni söyledikten sonra — Mecliste| tedarik ettiğini ve kendilerini teş- ki ezan okuma — hâdi: içinde; | vik eden bir kimse olmadığını söy' (arapça —ezanı camilerde okuduk.| ledi. irşey duyuramadık, bu - seferde| — Diğer sanıklâr ve şahitler din * cliste okuyalım da milletvekil -| lendikten sonra bazı — hususların duyuralım, bu sayede arap- | tahkik edilmesi için duruşma baş ga ezan okutturulmasını kabul et-| ka güne bırakıldı. Afrikaya çevirdi İlk harp denemesi ümid verici olmıyan mü Mi takil r, Orta Şarktan ümidi kesmiş görünüyor Mısır Kralı Faruk, bir sergide tetkikler yaparken. (Fotoğraj hususi surette Kahireden gönderilmiştir.) Ş Kahire (Husust) — Son gün- ler, böylece Mısır kuvvetleri için lerde Kahirede çok esaslı deği-|bir felâket olan harbo nihayet klikler olmaktadır. Ve bu te- | verdiler. Bu ilk harb deneme, düller e 'SSİZ Badasız cereyan | Mısırı hiç de cesaretlendirmedi. € m'ıw.ıı r. Mısırlılar İsrail ile| Binaenaleyh Kahire zimamdar 'osta bir mütareke imza etti- (Devamır ga. 3 - sü, « .) Ermeni ruhanileri arasında ikilik çıktı Patrik u-kılı ve muhal, leri ihtilâfın iç yüzünü, Fransanın mali ve iktisadi du-| — B€Simsizliğin sebebini gazetemize a atıyorlar Fumu her türlü pürüzden kur-| — Bir müddettenberi Er t n fulmuş sayılamaz. Çünkü elde e- | rikha K Ekl İhtlat | lanyan a0lA aa akamı A nmaz. Çünkü elde e-| rikhanesinde büyük bir ihtilâf| lanyan 1944 yılında Beçla, filen 100 milyar frangın kalkın-| hüküm sürmekte ve patrikle ru-| sonya kıy Dod 1 ğ Haa Dart tarzı da bu memleke- | hantlerin arâları açık bulunmak” | mecllsini MAzıctaşı suda - ruhant Pin Atisi üzerinde tesir icra ede- | tadır. tiği 7 kişilik bir -datiş - ";l a h f ği T kigilik bir-istigare heyeti ktir. yaĞk Aldığımız malümata göre hâ-İle işleri idareye başlamıştır. Bu evamıı Sa, 3 - Sü. 6 de) İdisenin mahiyeti gudur: (Devamı: Sa, 3 - Sü. 7 de) “. Londra, 12 (Ap) — İşçi parti- Binin dün akşamki bir toplantı- ssında demeçte bulunan - İngiltere Dışişleri Bakanı Ernest Bevin, Doğu' ile Bet memleketlerinin aynı dünya içinde bir arada yz şamaları icap ettiğini zamanla anlayacaklarını söylemiştir Ernest Bevin ezcümle şöyle de- miştir: «— Bir gün Zelecek, iz'an ve fikir selâmeti şüphe, sıkıntı ve ideolojinin yerine kalm olacak, devamlı sulhun münbit bir top- rakta inkişaf ettirme fırsatı elde edilecektir. Rusyadaki komünist sistemiy- le hiç bir kavgam yoktur. Onlar bu sistemi tercih ediyorlarsa, bu ancak onların bileceği bir iştir ki beni hiç alâkadar etmez. Ancak aynı hürriyeti İngiltere üçin hak bilirim.» Londra, 12 (a.a.) — «Beuter>: Dün akşam burada - söylediği bir nutukta İngiltere Dışişleri Bakanı Bevin şöyle demiştir «Rusyadaki komünist sistemi- ne müdahale etmem için ortada bir sebep yoktur Fakat onlara bu hareket ser- bestisini tanımak ve hiç bir su- retle işlerine — -karışmıyacağı: nı kabul etmekle İngiltereye kar- S1 da ayni şekilde hâreket edil- mesini isterim. (Devamı: Sa, 3 - Sü. 4 ae) Ürdün Kralı Abdullah llrdün - İsrail çarpışmaları İngiltere, Kıral Abdulla- han talebi üzerine Akaba| limanına takviye kuvvet- leri gönderdi Londra, 12 (A.P.) — Bugün Büyük Britanya, Kızıldeniz Üze- rindeki küçük Akaba limanında bulunan İngiliz garnizonunu tak: viye için daha fazla birlikler sev- | kini emretmiştir İngiliz birliklerinin takviy dileceği Harbiye açıklanmıştır Bakanlığında Ürdün, Akaba li- manının İsrail kuvvetleri fından tehdit edilmekte olduğunu ileri sürmüş olup, sön haberlere göre de, İsrall aakerlerinla Aka: badan yalnız 3 mil mesafede fa kat Ürdün sınırının gerisinde ol- dukları bildirilmektedir, . Büyük kayıb Doktor Âkıl Muhtar dün vefat etti Dünkü nüshamızda hastalığının| vehamlet — kesbettiğini — yazdığımız| Ord. Prof, Akıl Muhtar'ın evvelki gece gabaha karşı saat 4 de ve « fat ettiğini tcessürle öğrenmiş bu lunmaktayız. İstanbul milletvekili ve İstan « bul Üniversitesi sabık famakodina- mt ve tedavi profesörü ve Paris Tp Akademi üyesi olan merhu - mua Cu 11 de Peykhane caddesinüu den -kaldırılarak namazı - Beyazıd camlinde kılındıktan sonra Rume- (Dovamız Sa, 3 * Bü. 8 de) Merhum Ord. Prof Dr. Akil Muhtar Özden İnönü N Satdak'i kabul etti | Ankara, 12 (Hususi) — Bu sa- bah şehrimize gelen Dışişleri Ba- kanı Necmeddin Sadak, İnönü ta- rafından kabul olunduğu gibi Başbakan Şemsettin Günaltay ile de ayrıca görüşmüştür. Bu gö rüşmelerde Sadakın Avrupa se- yahati hakkında izahat verdiği anlaşılmaktadır. Salı günü Tar- tinin gizli oturumunda Dışişleri Bakanının izahat vermesi bekle- niyor, öe| Kenan Önerin vefatı dolayısile |duyduğu teessü- rü ifade etti Kenan Öncrin ölümü münase- betile Mareşal Çakmak, dün ken disiyle görüşen bir daşımıza | şunları söylemiştir. — Rahmetli Kenan Öneri be hayatında tanıdım. Tanışmamız ksa bir zamana inhisar etmekle derin bir dostluk ve mefküre ar kadaşlığı teessüs etti. Wıhıjıhıunm acı çok büyüktür. Ke- |nan Önerin kahramanca atıldığı (Devamı: Sa. 3 - Bü, 4 de) Veremle $ Resimde D. şkanını, di sunuz, Yazısı Savaş Derneğinin yıllık kongresi dün top ? nci sayfadadır. (Foto. hak ve hürriyet mücadelesi yo- lunda yürümeğe devam ederek ancak teselli bulabiliriz. Kendisine Allahtan rahmet ve mağfiret, partili. arkadaşlarımı: za, dostlarıma ve muhterem aile- sine başsağlığı dilerim, yelere izahat verirken g Burhan » Yeni Sabah) Rize milletvekili Fahri Kur- tuluş, en nihayet konferansını, daha doğrusu Cumhuriyet gaze: tesinin kendi hakkında neşriya- tına cevabını dün Şehzadebaşında Hilâl sineması salonlarında vere- bilmiştir. Malüm olduğu üzere Fahri Kurtuluş, bu konfefansını geçen hafta, kendisini davet etmiş 0- lan Milli Türk Talebe Birliği Tip Derneği üyeleriyle Üniversite ta- lebelerine Eminönü Halkevi sa- lonlarında — verecekti. Salonun, siyasi ve şahsi konferanslara tah sis edilemiyeceği kaydiyle; “bul konferansa müsaade edilmemiş ve Fahri Kurtuluş, konferansı dinlemek için gelenlere, Halkevi önünde kısa bir hitabede bulun- muştu. (Dovamış Sa. 3 - Sü, 5 de) Fuat Köprülü F. Köprülünün konferansı Profesi ve kom milliyetçil, nizmin bir tahlilini yaptı Ankara: 12 (Hususi) — — Prof, Fuad Köprülü, dün saat 20,30 da Siyasal Bilgiler okulu, konferans salonunda millet, milliyet ve mik liyetçilik konulu — bir - konferans yermiştir. - Hatip milleti - sevinç günlerinde beraber gülen, felâket zamanlarında beraber ağlayan bir, topluluk diye tarif etmiş ve mil- liyetçiliğin bizdeki gelişmelerine 1 İ saret ettikten sonra <milliyetçitik İ podası geçmiş bir mefhumdur> di- Yenlere” Karşıhk hakiki milliyetçi i (Devamı: Sa. 3 - Sü. 6 da) Ankaraya dönüyor Ankare: 12 (Husüsl) — Bugür | seni 6 gelmesi beklenen Celâl Bayar, Antalya havalisinde ince ancak' sali günü gehrimize — gelm olacaktır. |Takv Rusya, Fransaya bir nota daha verdi Londra, 12 (Nafen) — Fransız hükümetine ver- da lehte şahadette bulunan Nicolas Antonov'un ken- disine iade edilmesini iste: Rusya, Kravçenko dâvasın- Dr. Fahri Kurtuluş, konferansta n sonra omuzlar üstünde taşınıyor. '(Foto: Burhan - Yeni sı!ıahı Dr. Fahri Kurtuluş, konferansını verdi stünde Kon feranstaıı sonra hatib, omuzlar ü taşmdı Denicyolları Umum Müdürünün Tarı'da tertip ettiği toplanlır Ticaret dan bir görünüş. (Foto: Yeni Sabah) filomuz geliştirilecek Ankaradan dönen Denizyolları Umum Müdürü, dün, Tarı vapurunda gazetecilere izahatta bulundu Bir müddettenberi Ankarada te- maslarda bulunan Devlet “Deniz » yolları Umum Müdürü Cemil Par- man dün şehrimize dönmüştür, Umum Müdür dün saat 17 de Ta m vapurunda gazetecileri kabul e - derek kendilerine aşağıdaki —iza - hatı vermiştir; «— Geçen Üç yıl içinde idarenin kalkındırılması ve Ticaret filomu- zür genişletilmesi için — müteaddtt programlar hazırlanmıştır. Bunların başında idareye — 150 milyon lira borçlanma yetkisi ve- nüstenit program gel- mektedir. Büyük kısmı — tahakkult ettirilen bu program ile diğer proj ramlarımızı bu defa yeniden göz * den geçirerek umumt bir prograns hazırladık. 'Tamamen — diş finansmana - ihtik yaç gösteren bu programın tutarı 6& milyon doları aşmaktadır. Bunun S1 milyon doları yük ve yolcu gemilerine 8,T milyon doları Şehir hatları gemilerine, milyon doları Liman ve vasıta te sislerine, 14 milyon doları fabrika ve havuzlar tesis ve - tezgühlarına (Devamı: Sa, 3 - Sü. & da) imden Bir Yaprak vâlinin İzâhı Vali ve Belediye Rahimize der- ha söyüyelim Ki bu izahat bizl asla tatmin eğlesmeaistir. Vennika İrtinaden veriları mala: mata göre bu fabrika 1808 de Nur1 Pajaya devredlimiş O tarihten Şekküller. terkik ve muayene etmiş: Durakla Dam amenka falarının Kai bulundüzünü Biirel Tek bi rapor ü o vermiti ve Daha bitmedi... Sayın Valimiz de kiz — Bu deponun şehrin - göbeğin den kaldırılması İçin çalışanlar ol du. Fakat deponun © havalide çı- kacak bir yangın vukuunda dani in filâk etmiyeceği, — İçerideki - cepha irin ataşten pek mütcessir oök mıyacağı İddia edildi. Sonra? Sonrası, moydanda... Allah bilir deli olmak İşden des buyuruyorlar Faal Valimiz bütün o raporları verenlerin yakasına yapişarak adile yöyo teslim etmok Için ne bekliyor? Sonra, «bir yangın olursa içerie deki cephanolerin atoşton mütcessir olmıyacağını> iddla eden hangi bü- yük âlimdir? Asıl hâkimin huzuru: 'na dikilecek biri de şüphesiz odur. Bir tenaküz daha varı Şimdi © havalide mevcut olan patlayıcı mad deler fabrikalarını başka yore kak dırıyorlarmış. Tehlikeli Idi, Şimdik ye kâdar neden kaldırılmadı? Tehi Hkesizdi.... Neden” kaldırılıyor? Hal itmediler bü ügazın — sırrini kimsey Çok kafilo geçdi hükemidan, fuda/ ladan, ULUNAY