18 Ağustos 1941 Tarihli Yeni Sabah Gazetesi Sayfa 1

18 Ağustos 1941 4 üncü Yıl - No. 182 Garanti dedikodusu Souyetlerin Türkiyeye " tek taraflı bir. güranti ver- melerini aktllarından geçir- melerine imkân — goktur. Garanti dedikodusu artık bir tarafa atılabilir. Ü Hüseyi dan dolayı mesele- ye avdete mecburiyet bissedi- | yoruz. İngiltere ile Sovyetler Birliği hükümetlerinin verdik- | leri müşterek notada, bir. Av- rupalı devlet tarafından Tür- kiyeye tecavüz — vuku bulursa | yardım edecekleri — hakkındaki beyanat bu şayiaların ortaya | çıkarılmasına meydan — vermiş- | tir. Biz bu türlü sözleri tama- | men yersiz ve mânasız buluyo- | ruz. | Meselenin İngiltereye ait o-| lan ciheti gayet açıktır. İngil-| tere hükümeti bir ittifak mu-| ahedenamesi ile —memleketimi- ze bağlıdır ve bir Avrupa hü- kümeti tarafından vukua gele- | bilecek her hangi bir taarruzda | Türkiyeye yardım mecburiyeti altındadır. Türkiyenin de bu-| na mukabil İngiltereye karşı taahhütleri vardır. İngiltere hü- kümeti müteakiben — verdiği | potada.bu Ankara muahedena- Mesi #ökümeın selğkkadüüe dile uğramadığını vı'uımn vEzi cibeleri ile muteber olduğ Ayrıca tasrih ve tesbit eâıışîtr Sovyetler Birliğinin — durup dururken Türkiyeye bir Av- rupa devletinin tecavüzüne kar- Ş1 yardım vâadinde bulunması, birdenbire izahı müşkül — bir hâdise gibi ülebilir. Bizim fikrimizce buna sebebiyet veren sey iki hükümet tarafından ve- Tilen notaların biribirinin ay ni cümitlerden terekküp et- mesinden ibarettir. Hatırlardadır ki- bu motalar- dan evvel, bir müddettenberi bazı Avruba gazetelerinde bir takım dedikodular dolaşı - yordu. Sovyetler - Birliğinin İn- giltereden — bizim Boğazları - is- tediği ve İngiltereninsâğ buna Muvafakat ettiği Bözr- olunmuştu. - Buna enüsali | sözlere bizim: tarafımızdan hiç | bir ehemmiyet atfedilmemiştir. Bir kere kanaatlerimiz şayiala- rın tesiri altmda kalmıyacak kadar esaslı olduğu gibi diğer taraftan Rusyanın vaziyeti | | rtada bir garanti kodusudür gidiyor dedi- Bun- de şu sırada İngiltereden böy- im- değildir. le bir mükâfat istemekte kân verecek - şekilde İngiltere Rusyayı harbı lemek için onu kandırm; künde kalmamış, - bilâl man taarruzuna uğrayan Sov- yetler Birliği yardım gövrürse memnun olacak hale gelmiştir. İn Bu şerait altında olsa olsa giltere Rusyadan bazı mi dekârlıklar isteyebilir, — R İngiltereden değil. İşte bu gibi mülâha: bazı gazete havadisleri erimizde bir tesir yapmamış- tı. İngiliz ve Sovyetler Bir - liği hükümetleri hakkımızdaki dostluklarının - kıymetli bir te- zahürü olarak bu şayiaları res- mi birer vesika ile tekzip etmeyi muvafık gördüler. İngiltere hü- kümeti Türkiye aleyhinde hiç bir anlaşmaya muvafakat etme- i miş olduğunu ve etmiyeceğini bildirdiği sırada Ankara mu - ahedenamesinin bir hücum takdirinde muavenet şartını da tekrar etti. İki devletin beya - natını ihtiva eden notaların birbirinin ayni olması iltizam e- dilmi; k ki Rus notası da- hi bu yardım kaydını muhtev bulunuyor Başka türlü olsaydı eminiz ki Sovyetler Birliği hü- kümeti dahi şu sırada TürMiye Cümhuriyetine bir garanti ver- meyi aklından geçirmezdi. Bir kere şu sırada Sovyetler hü- kümeti başka bir millete yar- dım vâd ve taahhüd ede va- ziyette değil, bilâkis yardım bekleyecek bir — vaziyettedir Türkiyeye bugün taarruz ede- bilecek ha Avrupa - devleti kalmıştır? Ortada yalnız Mih- ver Devletlerini - görüyoruz. İ- nın taarruzu en ufak bir milleti bile yardımdan - müstağ- ni bulunduracak derecede yu- Yeni barajlar inşa ediliyor Bir Türk muhendısınm icatetti- ği iskele dün muvaffakıyetle yerine kondu Yüksek mühendis Halit Köp-| rücü ve Sadık Dirim tarafından | Nafıa vekâletinin himaye ve| yardımı altında inşa edilen Ban dırma vapur rıhtımına ait şim- diye kadar indirilen Kasetlerin | en büyüğü dün Bandırmada bü- yük merasimle yerine vazedil-| Miştir. Merasime İstanbul dan başta Nafıa vekili Ali Fuat Ce-| besoy olduğu halde ve 300 ze| ALMAN-RUS HARBİ Moskova bildiriyor Alman zayiatı Üç haftada 6000 tank — tahrip edildi | | | Bu rakkam 15 * | | tank fırkasına muadildir Moskova, 17 (a:a.) — Bu sa- bahki Sovyet tebliği: Sece, kitalarımız, — cephenin bütün bölgelerinde şiddetli mu- harebeler verdirmişlerdir. (Sonu sayfa 3 sütun Bulgar hükümeti | Sovyet Rusyayı protesto etti Moskova, 17 ajansı bildiriyor 12 ağustosta, Bulgar harici- ye nezaretinin umumi kâtibi,| M. anof, Sovyet ta rinin 11 ğus gar - topraklarına bombalar attıklarını Bulgaris -| tandaki Sovyet büyük elçili; (Sonu sayfa 3 sütun 6 da) 5 de) (a.a.) — Tass müteaddid | muşak ve nazari olduğu tecrübe | ile sabittir. Şu halde meydan- da hakikaten bir garanti kasdi olsa ancak Almanya tarafından bir taarruza uğradığımız tak- dirde Sovyetler Birliğinin yar- dımına - intizar edebileceğimiz temin olunuyor, demektir. Al- manya bir dostluk ve ademi tecavüz misakiyle bize bağlı olmasa bile bir taraftan Sov- yetler Birliği ile harp ederke diğer taraftan bize karşı da bir cephe açmakta hiç istical göstermiyeceğ ikârdır. Bu Sovyetler ncak 3irliğinin işini sonra akla gelebile- O zaman da Birliği kalmış olacak De bitirdikten cek bir ihtimaldir Sovyetler mıdır ki bize yardım etsin mek oluyor ki şimdiki dahilinde bir tus #arantisin - den bahsetmeğe mantıken im- kân yoktur Bundan başka, tehdide maruz rülen bir devlete, lebi ve her halde muvafakati ile verilmek “âdet olmuştur, Türkiyenin yakında bir tehdi de maruz bulunduğunu - bugün| garantiler bir bulunduğu gene onun t yakın davetli ak etmiştir. ) Daha limana girerken, yana | doğru yatmış muazzam - vir| apartımana teşbih olunabilecek | Kaset alt tarafı açık bir sandı- benzetilebilir. Kaset müte - addit kazıklar üzerinde durmak ta ve bu tahta kazıkların içleri- ne vazedilmiş infilâk maddesi (trotylle) in infilâki ile tahrip edilmekte ve bu suretle bu mu- azzam kitle denize inmektedir. ÇAR K EE D Te | Snvyeîlerle İngilizler İrana tekrar tavsiyelerde bulundular İranda bulunan Al- mManların fazla ol- mMasından dolayı el dişelerini bi Tedbirler alın- masını talep 'ettiler Londra, 17 (a.a.) — Roy ter bildiriyor: Selâhiyettar Londra mah| fillerinden öğrenildiğine gö re, İngiliz ve Sovyet hükü metlerinin Tahran'daki mül messilleri, İran — hükümet! nezdinde yeni bir - teşebbüsi te bulunmuşlar ve - İran'dı! bulunan Almanların fevkaj lâde fazla miktarda olması dolayısile iki hükümetin his- ettikleri endişe üzerine İra hükümetinin nazarı dikkati. ni yeniden celbetmişlerdir. İran hükümeti, — meseleni müstaceliyetini anlamamıştır | Bunun içindir ki, İngil Sovyet hükümetleri, mevcut vaziyete karşı koy-i mak için fili tedbirlerin alın- mMası tavsiyelerini — tekrarla-| mışlardır. (Sonu sayfa 3 sütun 6 da) kimse bu ka iddia edemez. Bizde dar meşgul olduğu de, | sıra- da Sovyetler komşumuzu ga- ranti istemek için tacize kalka- | cak kadar bir telâş ve endişe | kat'iyen yoktur. Sovyetler Bir- liği komşumuz pekâlâ tahattür eder ki bundan biraz evvel Nm- yetler Birliği yahut Türkiye Cümhuriyeti tedafüi bir harbe girmek mecburiyetinde - kaldık- ları takdirde taraflar geniş bir anlayış zihniyeti göstermek ve birbirlerine tecavüz etmemek taahhüdünde bulunmuşlardır Sovyetler Birliği tarafından bu meselede izhar edilen hüsnüni-| yet eserini Türkiye Cümhuriye- ti a ak mütekabil bir taahhüd eklinde kabul edebileceğini bildirmiş ve Türkiye de taarru- za uğra Sovyet hüküme- tine karşı geniş bir anlayış zih- niyeti ile bitaraflık taahhüd et miştir. Binaenaleyh dostumuz »ılhrııı Türkiyeye tek ta- bir garanti vermelerini | rından — geçirmelerine im- | kân yoktur. Garanti dedikodu- su artık bir tarafa atılabilir , | Hüseyin Cahit YALÇIN | Bu usul düny memleketimize ve ada ilk defa tatbik olunan HALK GAZ! | yüksek mühendis Halit Köprü- | cünün ihtiradır. Tekmil izahatı müteakip ka- zıklar arasındaki maddesi infi- lâk ettirilmiş ve muazzam kit- lede siyah bir duman bulutu i- çerisinde ve bütün Bandırma halkı ve davetlilerinin alkışları arasında tam istenilen mevkie (Sonu sayfa 3 sütun 4 de) c İALMAN -RUS HARBİ Berlin bildiriyor: Nikolayef'i işgal ettik Ukraynada imha harbi başladı 7000 esir, bir çok malzeme alındı Berlin, 17 (a.a.) — ,orduları Alman büşkumandanlığının Macar teşekkülleri ile işbirli- ği halinde hareket edeh Alman kıtaları, — cenubi - Ukrayhada (Sonu sa, 8 sil. 7 de) ... Sonharekâttansonra “Budyenni,, ordular grupunun vaziyeti kırıtik-midir ? YAZAN : Emekli General Kemal Koçer Ukrayı zengin bi: : kezi ve kömür ve maden kayna- ği olmak itibariyle, dikkati çek- Miyor, mühim deniz üsleri, ser- yanın | vöre. n Zzöngin spöe Türcekü muhtelif müsabakalir v lerle neticelenen Vetiefendi bit ediyor, Spor haberleri son HARP VAZiYETİ an'at mer-| ları bakımından da ehemmiyeti * hai Yeni Sabah GÜNLÜK SİYASİ Nafıa Vekilinin beyanatı .TE DAJIâkatlan sonra Roosevelt Beyanatta Bulundu “Amerika harbe yaklaşm:s deuıldır., "Şouyetlerm bü- tün kiş mukave- mete devam ede- ceklerinden eminim,, Rockland, 17 (a.a.) ter Cümhurre si Rooseveltin yatı dün mahalli saatle saat İ5 e doğru limana girmiştir. Poto- Mac'ın demir atması üzerine, derhal yatta — bir gazeteciler konferansı toplanacağı rilmiştir. Konferans, yatın bir salonun- da vukubulmuş ve buna Hop- kins de iştirâk etmiştir. Tam mutabakat Reis Roosevelt, konferansta demiştir ki: “— M. Cuhrehill ile mülâka- tim, mükemmel neticeler — ver- miştir. Vaziyetin bütün veche- leri üzerine tamamiyle muta - bik kaldık. Önümüzdeki top - Jantılar, yeni bir fikir teatisin- den başka birşey olmyacak - tır. Churehill ile benim tarafımız- dan hazırlanan siyaset deklâ- Sonu sayfa 3 sütun 3 de)) vet membalarına götüren hat- iz bulunuyor | Dinyeper, hele bu ülkede| (Sonu sayfa 2 sütun 2 de) ireze ee me İDARE YERİ Nuruosmaniye, No. 84 İstanbul Celgraf: YENİ %Aı/m İstanbal — Reu-| bildi - Z) TELEFON 20795 Her yerde 5 Kuruş . Demirağ'ın Gök okulu dün merasimle açıldı Demirağ tayyare atölyesi şayanı iftihar bir müessesedir Memleketimizde sivil metli tesisata kavuşmuştur. okulunun resmiküşadı Açılma merasimine, hazırla. nan program mucibince saat tam 10 da Beşiktaştaki tayya- re etüd atelyelerinde başlanmış- tır. Bu merasime İstanbulda bulunan bütün mebuslar, gaze- teciler, Parti ve Halkevleri mi messilleri davetli bulunuyorlar- dı.'Davetliler bizzat Nuri De- mirağ ve atelye şefleri tarafın- rilmiştir. Nuri Demirağ mües- (Sonu sayfa 2 sütun 4 de) Vichy hükümeti Ingiltereyte bir protesto notası verdi Süriye muahede- namesine riayet olunmiyormuş Vichy, 17 (a.a.) — Ofi: Fransız - hükümeti, Akkâda İngilizler tarafından kabul ve teahhüd edilen ahkâmın açık - ça ihlâl edilmiş — bulunmasını protesto etmiştir. Filhakika, general Catraux, Vichv hükümetine sadık kalan şarktaki Fransız askerlerinin a- navatana iltihakları için Akkâ- da yapılan anlaşmaya Triyet edi- leceğine işaret etmekle bera - ber bunları kendi emri altına almakta bulunduğunu da İng liz radyos ile neşredilen bir me- la bildirmiştir. dan gezdirilmiş ve kendilerine | gayet enteresan malümat ve -| Gök okulunun küşat merasiminden bir intiba havacılık — sahasında — büyük —ba varlık gösteren Nuri Demirağ müessesi, yeniden çok kiy - Yeni inşa olunan tamir atölyesi, hetngar ve uçuş meydanı ile birlikte inşaatı tamamlanan — (Gök) dün yapılmıştır. | Serbest Romanya Merkezi Londrada olmak üzere yeni bir hükümetmi kuracak? Kahire, 17 (a.a.) — Afi: “Bo ürse eyptienne gazetesinin Besesinin Beşiktaştaki tayya-| yazdığına göre, general Ante- (Sonu sayfa 3 sütun 6 da) Japonlara göre Rus-Japon münasebatı bozulursa Bunun mesuliyeti Krmline râci olacaktır Londra, 17 (a.a.) — Rusya < Amerika arasında harp malze- Mesi tevzi ve taksimine ait an- laşmadan bahseden Japon “Hoc hin Chimbom” gazetesi şunları bundan mütevellid mes- uliyetler münhasıran Kremline raci olacaktır. “Moskova hükümetinin silâh- larını mihver devletlerinin düş- arının emrine tahsise ka- rar vermiş olduğu haberi ta - hakkuk ederse bu cidden tees- süfe şayan birşey olacaktır. De Gaulle taraftarı olan ge- Sonu sayfa 3 sütun 3 de)) Operatör ü Buna tedavi masrafı ö Memleketimizde halledilmesi | lâzımgelen birçok içtimai der Te Birçok — yerle Resmimiz, di de sürpi arışlarından bir manzarayı tes- | sayfamızdadır. | lere hükümetin mümkün mert be devâ olacak positif kaideler tatbik ettiği, ettirdiği, iyi nı'lıri celer alındığı malümdur. Bu dertlerin daha nazarı dik-| kati celbetmemiş olanlarından olan yattığınız hastahane ücretide ilâve edilince kar- şılaşacağınız yekünun azametini kaç kişi vardır ? “Çin meselesinin halli husu: (SonuSayfa 3 sütun 7 de) retleri hakkında bir şikâyat (150) Liraya yapılan bir ameli- yata (500) lira vermek mecburiyetinde kaldım ! biriki yüz lira ile hisetmiyecek birini, başım eçen bir va t- anın tahriki il, zeteniz v tasile alâkadarların ittilama a:z etmeği memleket borcu bilirin İnkâr edilemezki Türkiyede- ki doktorların bazısı tababeti doğrudan doğrüya - ticari san- (Sonu sayfa 2 sütun 5 de)