3 Nisan 1941 Tarihli Yeni Sabah Gazetesi Sayfa 1

3 NİSAN 1941 Perşembe 3 üncü Yıl - No. 1045 Balkanların sulhunu temin için Balkanlarda çıkscak bir karbin Türkige ve Bulga- ristanı da sürüktiyeceğine kanaatimizce hemen hemen ıııbd:kık mazarile bakıla- alkanlarda nerede — ise müthiş bir harp patlar yacak gibi Mı?ç:ş Yugoslavyayı — avucunun almış olduğunu zannettiği da- kikada, bir hükümet darbesi neticesinde Belgratta teşekkül eden yeri hükümetin tamamen hür, müstakil ve bitaraf bir Yu- goslav siyaseti takip etmek da- yasına kalkmasını Hitler kolay kolay hazmedemiyeceğe benzi- yor. Şimdilik âni bir karar ab Mamiş ve ordularına taarruz €mrini vermemiştir. Fakat bu, daha ziyade, Yugoslavyaya hü- cum edecek kuvvetlerin hazır- «lanmamış olmasından ileri ge- mektedir. Ordu hazır oluncıya kadar Alman propagandası ef- kârı umumiyeyi hazırlamak ile iştigale başlamıştır. Yugoslav- vadaki — Almanların tecavüze uğradıkları yolundaki “klâsik,, haberler bütün dünyayı doldu- ruyor. Bunlar Çeklere, Lehlile- re yapılacak hücumlara tekad- düm eden zamanlarda da ayni tarzda etrafa yayılmıştı. Ayni taktiğin şimdi Yugoslavya a- deyhinde — kullanılması — bunu takip edecek askeri safhayı pek âlâ haber veriyor. Yeni Yugoslav hükümeti ise Alman tehditlerine boyun eğe- mez, Üçler Misakını kabul e- demez ve Almanya tarafında yürüyemez. Çünkü kendi ken- disini red ve inkâr etmiş olur. Yeni Yugoslav hükümetinin hikmeti vücudu Svetkoviç ka- binesinin siyasetine kargı bir aksülâmel yapmaktan ibarettir. Yeni Yugoslav hükümeti hiç #üphe yok ki sulh taraftarıdır, bütün komşulariyle iyi geçin- mek ister. Fakat bu sulh taraf- tarlığını vatanın istiklâl ve şe- refini çiğnetmek — derecesine yardıramaz. İktidar mevkiine lesi de Vvardırmamak için- . Binaenaleyh, Almanyanın pek melhuz olan taarruzuna Mmukavemet maksadiyle ihtiyat tedbirleri almak zaruretinde- dir. Böyle hayati bir zaruretin sevkiyle ittihaz edilen Yugos - lav askeri tedbirleri ise Alman- lara aradıkları bahaneyi temi- ne hizmet eden birer tahrik ese- Ti olarak istismar edilecektir. Bu suretle Alman ve Yugos- lav münasebetlerinin, birbirleri- fzerinde vukua gelen müteka- bil tesirler dolayısiyle, gittikçe fenalaşmağa doğru yürümesi gu dakikada ictinabı imkânsız hır keyfiyettir. Balkanlarda Almanya ile Yu- goslavya arasında bir harp çık- ması pek tabil olarak İngilte- tayyare ve tanklara inhisar et- miyerek kara ordulariyle de fiile çıkması pek mümkün, hattâ za- ruridir. Bu takdirde müşterek | Yugoslav ve İnğiliz ordularının | €n evvel Arnavutluğu temizle-| yerek İtalyanların işlerini bi- tirmeğe bakacaklarına ihtimal yerilebilir. Onun için, yeni Bal- kan harbine İtalyanın da elin- den geldiği kadar karışması ta- bil görülmek icap eder. Bu Balkan harbinin Türki- yede bir tesir yapmaması im- kânsızdır. Türkiyenin sulha ne kadar samimi ve sıkı surette merbut olduğu ve Balkanlarda sulhu muhafaza için ne kadar | gayret sarfettiği son bir buçuk | #enenin şahadetivle inkâr kabul | etmez surette sabit olmuştur. | Türkiye Bulgaristanın Alman istilâsı altında kalmasına — bile farf sulbu idame namına taham- mül etmiş ve Almanyanın ver- diği teminatı kâfi görmüştür. Fakat Balkanlarda — umumile- gecek harbin Türk vatanının hayati —menfaatleri ve istiklâl ve hürriyeti namına bize bir ta-| kım vazifeler tahmil etmesi| mümkündür. Türkiye sul-| ne kadar taraftar olursa ol-| #un bu vazifelerin emrine lâkayt | kalamaz. — Binaenaleyh tasvir| gekilde Balkanlarda | bir harbin Türkiye ve Musavva da düşmek üzere Pantere sınıfı bi İtalyan torpidosu daha batırıldı Londra, 2 (a&.) — Londra, askeri mahfillerinden öğrenildi- ğine göre, Asmara İngiliz kuv- vetleri girmeden önce açık şe- hir ilân edilmişti. Asmaradaki İtalyan kuvvetlerinin teslim mi oldukları, yoksa bu kararı ver - meden önce çekilmiş mi oldukları henüz malüm değildir. Eritrede halen 40 bin İtalyan askeri mev cut olduğu zannedilmektedir. Bunlar belki cenuba çekilmiş, belki de Musavvaya gitmişler- dir. Bu kuvvetin miktarına na - zaran, kıtalarımızın Musavvaya | doğru ileri hareketlerinde ax çok mukavemetle karşılaşmaları beklenebilir. Habeşistandaki vaziyete ge- Tince İtalyanların İngiliz kıtaları Adis - Ababaya varmadan önce) bir mukavemet gösterecekleri zannedilmektedir. Adis - Ababa- nın zaptı belki de kolay bir İş olmıyacaktır. İngiliz kuvvetleri- nin yağmur mevsimi - başlama- dan önce Habeş payitahtına va-| rup varmıyacakları meselesi bittabi İtalyanların göstereceği mukavemete bağlıdır. Adis - A-| baba düşse bile, düşman için (Sonu sayfa 5 süötun B de) caltalyanlara göre deniz harbi nasıl olmuş ? Londra, 2 (a2.) — Yunan denizindeki İngiliz zaferinde çok ehemmiyetli bir rol oynamış 0- lan formidable tayyare gemisi- nin kumandamı amiral D. W. Boyd, kaybolduğu bildirilen tay- yarelerden birinin salimen dön- düğünü söylemiştir. Bu suretle müttefikler bu deniz harbinde (Sonu sa; ütun 3 de) kanaatimizce hemen hemen mu- hakkak nazariyle bakılabilir. Halbuki gerek Mihver Dev- letlerinin gerek İngilterenin, gerek Balkanlı devletlerin hep- #inin resmen söylediklerine gö- | re Balkanlarda harp istiyen hiç| kimse yoktur! Ya işin içinde ya- | lancılık ve riyakârlık var, ya herkes çıldırmıştır! Çünkü hiç | birimiz harp istemediğimiz hal-| de hepimiz harplerin en müthi-| | gine doğru yürüyoruz. Buna meydan vermemek için | tedbir alınacak dakika henüz| ir. — Alâkadarlarda hüsnüniyet varsa, yani Mihver Devletleri ile İngiltere harbin Balkanlara sirayet etmemesini | gerçekten istiyorlarsa — Harbin | elân önüne - geçmenin imkânı | yardır, kanaatindeyiz. Bu çare-| yi, sırf hür bir Türk vatandaşı gıfatiyle, şahsi olarak, hiç bir| taraftan bir ilham ve işaret a maksızın, göyle düşünüyoruz: m»ımu da sürükliyeceğinel 1 — İtalya, Arnavutluğu ken- diliğinden tahliye ederek Bab| Thtilâl günlerinde Belgrat sokaklarından bir manzara EDENiN unanistan seyahati İngiliz hariciye na- zırı Atinada Yu- goslav mümessil- lerile temas ede- cek mi ? Londra, 2 (a) — Edenle General Sir John Dillfin Atina- olduğu gibi, Tilleri bir gey söylememekte ve ihtiyatlı hareket etmektedirler. Fakat mazi kâfi derecede gös- termiştir ki şimdiye kadar ha- riciye nazırının seyahatını — her zaman mühim hıd.ıselznn kı- (Sonu sayfa 5 sütun 5 de) ürk - Sovyet Beyannamesi ve İngiltere Londra, 2 (a.a.) — Reuter: Hariciye müsteşarı B. Butler, Avam Kamarasında, Sovyetler birliği ile Türkiye arasındaki münasebetler hakkında beya- natta bulunmasını taleb eden bir mebusun sualine cevaben, Tür- kiyeye bir tecavüz takdirinde 'Türkiyenin Sovyetler birliği hü- kümetinin tam “comprehension,, una ve bitaraflığına güvenebile- ceği hakkında Sovyetler birliği- nin teminatını muhtevi son Türk - Sovyet deklârasyonunun bazı aksamını okumuş ve sözle- rine göyle devam etmiştir: Ayvam Kamarası hatırlar ki tagiliz - Türk karşılıklı yardım muahedesinin protokolu - muci- (Sonu sayfa 5 sütun 4 10) kanlardan çekilir ve müstakil bir Arnavutluk tekrar — toecssüs e- der. 2 — Türkiye, Yunanistan, Yugoslavya ve Arnavutluk bü- yük devletlerden hiç birinin nü- fuz ve tesiri altında kalmıyacak gurette bir Balkan ittihadı vü- cuda, getirirler, 3 — Bulgaristan isterse Üç- ler Mişakında kalabilir. Fakat Alman — ordusu — Bulgaristanı tahliye ederek Rumanyaya çe- kilir hâdiseleri Ve ingiltere İngiliz Hariciye Müsteşarı; Avam Kamarasında ha- raretli beyanatta bulundu Londra, 2 (a.a.) — Reuter: Bugün Avam — Kamarasında hariciye müsteşarı Butler, ye- ni Yugoslav hükümetinin ikti- dar mevkiüne “gelişini, İngiliz hükümeti adına hararetle alkış- lamıştır. Butlerden, Yugoslavyada va- ziyetin inkişafı hakkında ve u- umumiyetle Balkanlar hakkında beyanatta bulunması istenmiş ve Butler verdiği cevanta göyle demiştir: — Geçen haftaki beyanatım- danberi, vaziyet, dahilde hiçbir karışıklık olmadan yeni bir Yu- lav hükümetinin teessüsü (Sonu sayfa 5 sütum 2 de) Yunanlıların bir baskını Amerika Yunan- lılara mühim mik- tarda top gönderdi Nevyork, 2 (a.a.) — Şimali Karolindeki Bragg istihkâmla- rında bulunan mühim miktar- da 75 lik top diğer harp ma- zemesiyle birlikte Yunanistana sevkedilmek üzere vanurlara yükletilmiştir. Dün akşam re- gicümhur Roosevelt bu sevkiya- 'tan icar ve iare kanunu mucibin- ıpıımı:; olduğunu — hildir- İki İtalyan bölüğü ha edildi Atina, 2/(a.a:) — Matbuat nezareti ,Arnavutluk cephesin- de pazar günü cereyan eden ve iki İtalyan bölüğünün imhası ile neticelenen harekât hak - kında aşağıdaki malümatı A- tina radyosu — vasıtasiyle neş- retmiştir: Bu iki İtalyan bölüğü epey rzamandanberi kuvvetle tahkim edilmiş bir tepede tonçunun, ha van toplarının ve otomatik - si- lâhların himayesi altında bu- hunmakta idi. Bir Yunan müfrezesi cep- heden ve diğer müfrezeler de cenahlardan bu tepeye hücum etmişlerdir. Bir taraftan da a- ğir Yunan topçusu tepede bu- (Sonu sayfa 5 sütun 4 de) Şeker tüccarları beyannamelerini verdiler Koordinasyon heyeti karari- le şeker fiyatlarına 10 kuruş zam yapıldıktan sonra elinde yüz kilodan fazla şeker bulunan her vatandaş vilâyete bir be - e vermek mükellefiyeti- le mecbur. tutulmaktadır. Bu (Sonu sayfa 5 sütun 4 de) —HARP—, | VAZiYETİ Son Deniz muharebesi YAZAN: Emekli Generel Kemal Ko Son deniz muharebesi : 4 — Yeni Balkan birliği Bal- kanlara vukua gelebilecek her tecavüze karşı - bu tecavüz is-| ter Almanyadan gelsin wh_r İngiltereden gelsin - silâhla mu-| kövemet — göstermeği taahhüt| eder. Bu suretle, ne Almanlar, Balkanlar yoliyle f,ıllu'ıVİ tehdit edebilirler, ne giltere Balkanlardan — istifade ederek Almanya için bir tehlike vücuda getirebilir. Hüseyin Cahid YALÇIN Orduya katılan Yedek Subaylarımız Dün merasimle diplumalarını aldılar !'lf'i- MECLİSİN dünkü içtimar Ankara, 2 (aa.) — B. M. Mec lisi bugün doktor Mazhar Ger- men'in başkanlığında toplana- rak ruznamesinde bulunan mad- delerden Devlet Denizyolları iş- letme umum müdrülüğü 941 yılı (Sonu sayfa 5 sütun 1 de) Amerika İki ay sonra hari be girecekmiş Vaşinkton 2 (a.a.) — Serip- ps Howard gazeteleri grupu- nun muharriri B. Philip Sim- ms, birleşik Amerika ile mi ver devletleri arasındaki mi nasebetlerin iki aya kadar in- kita noktasına varabileceği kanaatindedir. Muharrir diyor ki: “Vaşingtondaki umumi fi- kir, birleşik Amerikanın ha- ziran ayında harpte olacağı merkezindedir. Herkes Ame- rikadan gönderilen malzeme- yi hâmil kafileleri himaye al- tında sevketmekten başka türlü hareket edemiyecek - lerdir. Bundan sonra ise yal- nız toplar konuşacaktır.,, , “Wı “Tedok Subaylar yemin ederlerken Dün Yedek Subay okulunda bu seneki tedris devresini mu- vaffakiyetle bitiren üç bine ya- kın Yedek Subayın orduya ilti- hakı münasebetile büyük mera- 10 da âbidenin etrafında dizil- miş olan Yedek Subayların ve binlerce halkın hep bir ağızdan göylediği İstiklâl Marşı ile baş- lamış, müteakıben üç yedek su- bay hazırlanmış bulunan çok güzel bir çelengi ihtiramla taşı- yarak âbidenin ön cephesine koyı Mmuşlardır. Merasimde İstanbul Vali ve Belediye Reisi Lütfi Kırdar, Ör- fi idare komutanı Ali Rıza Ar- tunkal, İstanbul komutanı İs- hak Avni Akdağ, şehrimizdeki mebuslarla askeri ve mülki er- kân hazır ” bulunuyordu. Yedek Subay kürsüde Abideye çelenk konulduktam Bonra 8 inci topçu bölüğündem Sabahattin Günday çok âteşlii ve baştan başa heyecanla dinlek güzel bir hitabe söylemiştir. Ga.'ıç subay ezcümle demiştir kiz “— Arkadaşlar, tarihin he satırına bir kahramanlık het sahifesine bir destan yazam 'Türk ordusuna bugün iltihak etmiş bulunuyoruz. Yurdumu. zun dört bucağından bizleri bu- güne kavuşturmak için bağrında tophyan okulumuzdan bir € mizde bilgi meş'alesi bir eli- mizde kuvvet ve kudret kılıcı ile ayrılıyoruz. “Biz, buradan ecdadımıza has olan kahramanlık ilhömme aldık, biz buradan onların Ça- nakkalede, İnönünde yarattık- ları zafer âbidelerinin taşını (Sonu sayfa 6 sütun 6 da) Hükümet fazla Pa- muğa el koyuyor Tüccar elindeki Pamuğu bir hafta zarfında hükümete bildi- recek, hükümet te bir ay zar- fında bunları satın alacak Kıt'ada muharebe İtalya harbe girdiği gün- denberi denizlerde en ufak bir faaliyet gösterememişti. İtalyan donanması, — İtal- yan san'atının bir. enmüze- cidir, iyi ellerde işler göre- ( bilecek bir kudrette idi. İkalya muvaffakıyette mü- essir Üç unsurdan ikisinde fedakârlık etmekle inşa sis- teminde de, politikasından | ilham almıştır. İtalya, bir harp gemisinde en çok sür'a te ehemmiyet vermiştir. ve (Bonu sayfa & sütün 1 de) U—— 7 | tasının n Hitler, Ingilizleri Avrupa kı-| inde görürse oraya ni söylemişti. İn- hücum ede; SABAHTAN SABAHA Selânik cephesi * BALİKESİR TÜRKİYE siltere, hava kuvvetleri ile Yu- nan - İtalyan harbinin başından (Sonu sayfa 4 sütun 4 de) Ankara Tradyo gazetesinin verdiği malümata göre hükü- met bugün pamuk tüccarlarını alâkadar eden mühim bir koors dİnasyon kararı neşredecektir. Bu karara göre Seyhan, İçel, İzmir, Adana ve civarındaki yar lerle İstanbul içindeki bilümum pamuk tüccarları ve âmilleri el- (Sonu sâyfa 6 sütun 7 de) — 37 — MÜSABAKANIN ŞEKLİ Bu parçayı kesip saklayınız. Son parça neşredildikten — sonra bu parçalar bir araya getirilmek suretiyle meydana çıkacak resmi, vazıh adresinizle birlikte idara- mize göndermek bahar müsaba. kamıza iştirak İçin kâfi gelecek-