13 Mart 1939 Tarihli Yeni Sabah Gazetesi Sayfa 3

SON HABERLER Madridde Komünist İsyanı Sona Ermedi Komünist Unsurların Hükümetle Birleşmeleri İçin Çalışılıyor Valansiyas 11 (A. A.) — Net rolunan resmi bir tebliğde müda-| 'a komitesinin komünist partisini geshetmediği ve ancak isyan et -| mek suretiyle kendi kendilerini ka-| 'nun harici bırakanların cezalandı-| Tılacağı, binaenaleyh matbuat ve| cemiyet hürriyetleri hususunda bi tan teşekküllare anayasanın temin tiği haklardan komünletlerin de| istifade edecekleri bildirilmekte -| dir. | RADYODA VERİLEN NUTUK Madrid 12 (A A.) — Milit | müdafaa meelisi âzasından Wen- ceslas Carillo, — radyoda bir nu- rek Cümhuriyetçilerle arasındaki — mücade- henin bir kardeş kavgası olduğkunu tebarüz ettirdikten sonra Nekrin'- An manevi ve kanumı hiçbir nüfı zu kalmadığı için milli komitenin Mmesuliyetleri deruhte etmek mec-| büriyetinde kaldığını - kaydeyle -| miştir. Komünistlerin isyanı insan malzemece memleketin zayıf düş- desini intaç etmiştir. Komünistler ahmakça hareket etmişlerdir. Çün- kü bunların vazifelerine devam et-| Ameriknda Bir Çocukü Düşürt- me Rezaleti Nevyork 12 (A. A.) — Berokln e dirkaç. senedir gecek düşürmek küle uğraşın ve 100 kadar dokterin Sülye nelir maarini Ulusan'ı da Htiya eden bir teskillt meydana B düiye Güme amavisi, aleyhinde, mahkemeye yapılan bir şiküyet ünez Şine iştifa stmiştir. Mahkeme yaptı n tetkikat meticeninde, ba teşkili Öin her ee vaetif olarak 100 bin ço ik düşürtüüğünü ve yize her eee Söü barak müyon önler kamanlğı: T tasbit eylemiştir. Şarki Erdünde Bazı Çeteler — | İsyan Etti Amman, — 12.(A.A.) — Askeri| müfrezeler, Maverayrerdün'ün şima- | Tinde silâhl çeteleri takibe — devam | etmektedirler. Zomal civarında tay- Yarelerin himayortüde hareket eden bir Arap müfcezesi, kuvvetli bir asi | çetestle şiddetli muharebeye tutuşa- Fak asilerin büyük bir kasmını imha etmiştir. Asilerden 35 kişinin öldü- ü ve 60 kişinin de yaralandığı tah-, anin edilmektedir. Arap lejyonuna — mensup - olan| Mac Adam ismindeki zabitle 4 as- | ker ölmüştür. Asiler, 3 askerf tay- | yareye kargı — ateş açmışlardır. Bu | tayyarelerin birinde bulunan mira- Jay Cürystal, — pilotun kalbine bir kurgun habet ettiği için karaya in- mek mecburiyetinde kalmıştır. — j Diğer cihetten — siüühh çeteler, | Summar polis merkezine hücum e- derek binayı ateşlemişlerdir. Ajlum mintakasında - telefon tel leri birkaç yerden kesilmiş ve pet ol boruları tahrip edilmiştir. Cibutiye giden asker Marsilya: 12. (AA.)— Cap Va- rella vaparuna bir Senegmi Ava ta- buru bindirülmiştir. Vapur, Cibutiye hareket etmiştir. g (ü2 Mien - Çocuk başvaniz) ÇOCUKLARI Ü — Bayramınızın bütün beyr Hlardan Üstün olmasını | maiştir. Tmemeleri için hiçbir sebep'meveut| değildir. Habbuki, isyan etmekle Mnücrim - vaziyetine — girmişlerdir. Cümhüriyetçi İspanyada vkubur. Jan kangaşalıklar, ancak müşterek| düşmanın menfaatlerine — hizmet| eder. MADRİDDE KOMÜNİST MUKAVEMETİ KALMADI. Madrld: 12 (A.A) — Dün ak- gamdanberi Madridde hiçbir. ko- münist mukavemet ocağı kalma - muştar. — Komünistler - Madrld'in garkında ve şimalt şarkisindeki bütün mevzilerini terkederek şeh- vin haricine çekilmişlerdir. Mad - ridde evvelce komünletlerin alinde balunan bütün münferid binalar şimdi Cümhuriyetçilerin eline xeç- MÜl müdafan meclisi, komü-| nist fayanını bilfUi! bastırmış telak-| ki etmektedir. | Madridde sükünet hüküm sür-| mektedir. Cümhuriyet kuvvetleri rictat eden komünistleri takip et - mekte olduklarından Madrid. ka urından henüz top seleri gel mektedir. İtaly dan Çıkarılan Yahudiler Roma: 12 (A. A.) — Benebt| Yahudilerin memleketi terketmi si için konulan altı aylık mühlet, bugün sona ermiştir. Şimdiye ka- dar 12.000 Yahudi memleketi ter ketmiştir. Pek yakında 6.000 ya- hudi daha İtalyan topraklarından ayrılacaklardır. 'FRANSAYA GEÇEN YAHUDİLER Paris: 12 (A. A.) — Tempa ga-| zetesinin Nice muhabirtnin - bildir. dikine göre muhacerete icbar edi. den birçok İtalyan Yahüdileri iki| Aydanberi gizlice Pransız hududu-| 'a göçmektedirler. Muhabir, İtal-| yan Yahüdülerinin himayesi/ için | Nice'de bir komisyon teşekktl et tiğini ilâve eylemektedir. Ayni muhabire göre / tardedilen İtalyan Yahüdilerinin böyük - bir| kumi Fransaya, Amerikaya, İn Kiltereye ve Şanghaya gitmekte - dirler. Goering Fransada — | Nice: 12. (AA.)— Georing, bir- kaç arkadaşile birlikte Uç otomo- bille dün saat 1830 — da Fransaya giderek Monte-Cerloda yapılan çi- Çek müharebesini seyretmiştir. Mu. | aileyh akşam Sanremoya hareket etmiştir. | Polonye âyan mecilsinde bir müzakere Varşova: 12 (AA)— Ayan mmecilsinde ekuliyetler bakkında e Teyan eden müzekereler eenasicda Folsayalı Akmanlar meclisinin veini Hasbacl, yeniden Alman talebterini dleri sürmüştür. Polonya üyanından Kornka, Po-| Janyanın dalıta übersi bir akeliyer siyaseti takip ölmiş — olduğunu ve » Yapılanı fedekârlikların bir sümüne Si bühassa Danzig'de görmek ke Bil olduğunu kaydettikten sonra AL manyada bulunen 800.00 Polanya lının vaziyecini anlatmış ve bunların | Zermal şartlar altinde yaşamalarım | temin İçin hükümetleLepebbilete hu Almanyaya İgidecek talyan işçileri —— | Ramar 12 İAAY— Lavico Paselata çazetesinin büdirdiğine gö 2087000 italyan zirnet lççlel yalımı d 8 ay müddetle " sirnal şermnde Kulanilmak üzere mühteni çanıp, lar halinde Almanyaya gidecektir. | müdahaleden Maarif Şürasına Hazırlık (Baş tarafı 1 inci sayfada) Maarif Şürasında — müallimlerin| yeknesak cibise giymelerinin kona, Şulması da İsteniyor. Avrupanın ha | tarafında bu son zamanlarda — mo- G olan renk renk gömlekleri dü-| #öindükçe, aekerf oniforma harldine de, her türlü üniforma fikrinden bi '#za duymamak imkân haricine çık mıştır. Bizde her hangi bir mülüha | zaya mebni ise- bu üniforma fikri| zaman zaman ortaya çıkar. Hamak ırdan, hattâ gazete müvezsilerin den başlıyarak şoförlere varıncaya Kadaz Berkese yakmesak bir kağatet| tesbit etmeyi düşünenler bir mlahat 've bunu aödedenler - görülüyor. bu dertten masum tutar ha. Fertlerin hürriyetine, hele böy- le kalık kıyafetlerine taallük edecek 'en şahal noktalara varıncaya kadar, yet müçtenip bulun- | mak en büyük bir prensiptir. Muab | limlere üniforma yeni bir kültet, ye-| ni bir derttir. Manert'tir tabakküm ve Kayıt teşkil etmesi de ayrı. Hele ayni vaziyette selâmlaşma; tasavvuru bütün bötün gülünç bir ar zudur. Birakalım, bunları nihayetle. | İ Franmaca (isma.) ile biten türlü türlü mezhepler tatbik etsinler. 1e- timaf hayatta böyle makinelileşme, knesaklaşma kadar insanlık şah- iyeti, ferdiyeti, husı iiyen bir d Tasanlar - Ford fabrikalarında seri | halinde çıkan ucur otamobiller cin. | sinden cansız mamulât değildirler. Bugün ferdiyeti, insan / şahaiyetini| yök etmeğe, İnsanları - tefekkürden Mmarhum, camit kütleler halinde işa- | ret İle yörütmeğe taraftar olan n zariyeler, yahut bunları hattâ uzak- tan uzağa bile hatırlatan taklitlere| hör ve inkılâpçı Türk vatanının ka-, pilarını sıkı sıkı kapalı tutmak büyük vazifemizdir. Hüseyin Cahid YALCIN Çekos!ovîıkyu Hâdiseleri (Baştarafı 1 wei sayfada) #e çalışmaktadırlar. Hatip, — Tisso hükümetinin azli | kanunu esasiye mugayir olduğunu, çünkü Slovak hükümetinin ancak Slovak diet meclisinde verilecek bir. ademi itimad reyi e çekilebileceği-| ni söylemiştir. Mümaileyh, Tisso hükümetinin| vazifesine devam etmesi lüzımgeldi. #ini kaydettikten sonra netice ol- Tak demiştir ki: —( Zaferi tam istihsal edeceği-| mizi ve onu Hlinkanın populist par: | tisinin direktiflerine göre muhafaza edeceğimizi size temin ederim ) Berlin: 12. (ALA.) bir menbadan bildiriliyor. Berlin politik mahfillerinin Sio- vak meselesi - karşısında aldıkları vaziyet, Alman — matbuatının aldığı | vaziyetin tamamil& aynıdır. | Pragda, teşrinevvel hâdiselerin-| den sonra müşahede edilen psikolo. Jik değişmenin muvakkat yet gösterdiği burada, bilhassü haftalar zarfında gittikçe artan bir endişe ile kaydedilmiştir. Bilhassa bu sene bidayetindenberi vukua ge len bazı hadiseler, Çeklerin, vekayi, in inikişafı karşısında — terkedil vaziyeti başka yoldan yeniden elde etmek arzusundan vazgeçmemiş 0l. duklarinı göstermektedir. Prag, re. #imi altında Alman gurupunu tedhiş edeceğini ve tazyık altında tutaca, fanı sanmıştı. Şimdi de Çek hâkimi, Zetini yeniden tesis için evvelâ Kar pat Ukranyası üzeri keri tazyıklı de mali ve xa kerasına başladı. Ak: #ülamellerin zaafından cesaret alan Prag, simdi — de Sloyakyaya kargı cebir hareketini yaptı. Bu cebir Teketi hâlâ Çekoslovakyada yaşıyan Almanlar üzerinde aet tesirler toviit eyledi. Süngülerin ve diğer tazyık yasıtalarının yardımı ile Prsburga yeni bir hükümet getirdi. Bu hükü- met Pragın- fikrince Çeklerin pozle. Yonunun fili bir. takviyesi ile caki vaziyeti yeniden tesis edecektir. Beneş rejimine çok andıran bu mantaliteye ve bu metodlaru dönüş Almanyada, hayret ve derin endişe ler doğurmaktan hali kalamaz. Pi hakika Münihte başlıyan ve Viyana: da devam ettirilen - poli a Avrupada — lakişafa yol açmak ve | alması, umuml kültürü değiştirmiz.| Kültür, Şöhret, Anane Ve Aile Rabıtaları retli müellifine göre: Modera / cemiyetin yaşayış tar zındaki değişiklikler; eekiden kuruk | muş allelerin ananelerini, birbirine karı olan / rabıtalarını ve bunların | kendilerine mahsus gahsiyet ve hüv. viyetlerini - bugün büstütün başka| bir hale sokmuştur. Radyolarn; S nemaların istlâl - şekilde çoğalmamı| gazetelerin - yep yeni bir istikamet | ması, rühi; dimağa sokan klüsik te| Tükkiye uygun değildir. Pivaki - bugünün sosyal hayatı- u ilmi cepheden tetkik edince ferd- lerde bir gerileme ve bunun aksi 0-) Jarak topluluklarda bir ilerleme gö- ze çarpar. Fikir ve düşünce ziyal ının en verimli memleketlerinde bi- de artık — bir Hugo, bir Volter, bir Niçe zuhur / edemez. Makineleşmiy adamın bukadar — derine inmesine imkân olmadığı gibi lüzum da kalma | miştir. Vagner, Bethoven, Şübert| ve bütün düğer musiki üstatları da, şimdi Olimpin ilât efsaneleş| ti. Amerika zencilerinin saksalonla-| klüsik musikinin cenaze havasını| çalıyor. Bunlar arasından bir “Şu-| pen,, çıkmaz. Bizer tesbih eaizse: Cazbant ulu-| orta yazi senfonilerde verinli, kaff.| yeli şiirdir. Herkes şiirden anlamaz. / Fakat| kolay bir yazıyı bütün halk okur. İşte asil gaye bügünün zihniye-| tinne göre budur. j Şöhret için de ziçü ayni esasa dayanıyor.. "Tino Rossi.. her hak Beethoven olmaktan — çok uzaktır. Fakat kazandığı şöhret Beethoven. in mahrumiyetlerine nisbet edilse: © dahiyi mezarında bile ağlatır.. Ne yapalım. sürat asri bu.. Tasan bir günde dahi; zengin ve meşhur olabiliyor. Beklemeğe vakti yok.. Yeni dünyanın — yeni bir felseto Higatı var. Bu, Larüslerin Ansiklo pedilerin ihtiva etmediği bahislerle dolu.. (Döviz; Klearing; kontenjan, takas kambiyo.. asrın iktisat; tlca: ret; ve mübadele parolası oldu. Bütün bu yeni hesaplara Luga- ritme cetyelini ezberlemekle cevap| verilemez. | fekkirdi. Şimdi insanların bilünçosunu tanalm etmeği düşün mek istemiyor. Çalışacak makine. dir. Tananın dimağı onun yağı; ben-| #inl Diyeceksiniz ki, peki ama.. Me-| deni insan u mari yaşayışile ecda-| dından daha mesut mu sanki!. O eski saadeti düşünürseniz.. 'Ta- bi değil- Fakat aaadet yalnız genis| zamanlarda: Uzun oturmaktan, bi- raz dünyayı, - birçok da ahreti dü- günmekten ibaret mi' Felsele ve tefekkürden kanaat sabir; tevekkel gibi mücerred keli- melerden başka ne çıkar. Deha, zekâ, ihata bir tek kafadi mahsur kalınen cemiyeti ancak cepheden müstefid — eder. Halbuki ferdin — değil, medeniyetin zeki v dahi olması lâzımdır. Kollektif şuu Tün elâstikiyeti, ammenin menfa tına uygun şekillerde tecellisi ve bü. tün bir makinenin hep birden içle. gmesi lüzımdır. işte. / Aristo; Eflâtun; Sokrat| devrinde — düşünceler bügünkinden | çok daha derindi. — Fakat insanlar| denizde rüzgürın — müsaadesile an. gak yakın sahillere - kadar gidebil- mişlerdi. Bugün öyle craflı ve Allaha ya-| kışacak kadar — ulvi düşünüyorlar Fakat... Atlantiklerde dalgaları sa- bun' köpüğü gibi geride bırakarak | zaman ve mesafe mefhumuna dü- dak büküyorlar.. Eski zamanlarda — insari müte- yaptığ yeni bir medeniyet saltanat sürüyor. Homerin — destanı; Dantenin llâhi komedyası artık Holivoodun. binbir. gesit renkli — ve yine binbir zevkli stüdtolarının —billur kahkahalarına gömüldü. « Yeni ve asri adam eğlenmek is- tiyor, yaşamak istiyor, az düşünmek | ve çok eğlenmek istiyor. Bu.. biraz da onun hakkıdır. Çün Kü nekadar az düşünse; yarını gö- Tüyor. Bütün bu hummalı hazırlık- Jarın sonunda: — nasil bir kıyame: kopacağını anlı Temenni edelim ki: bu gürültü | cazbandın arkasından sert ve ker. kin boru sesleri Polis Bakım ve Yardım Sandığı Teşkilâtı (Baştaratı | inci cut müesses yardım n pa. raları polis bakım ve yardım sandı. #ana devredilecektir. Emniyet mensuplarısandığa ay- lik olmak üzere iki nevi aidat vere, ceklerdir. Sandık hissedarlarına a. delâde olmak üzere iki nevi istikraz yapacaktır. Alelâde istikraz bir ma. aŞ nisbetinde, ölüm, hastalık, evlen me hallerinde - olacak fevkalâde is. tikraz ise birikmiş paranın yarısını geçmiyecektir. Sandıktan ayrılmak ölüm, istifa, tekaüit ve imraç sureti- le olacaktır. Çemberlayn'ın yeni plânı Londra. 12 (A.A.) — Sundav Dispateh — gasetesinin bildirdiğine göre — Chamberisin, Londrada bir (Sulh konferansı) toplamak tasav vurundadır. Kanferansta Avrupayı lâkadar eden - başlıcn meselelerle müstemleke ve silâhları tahdit mese leleri görüşülecektir. orta Avrupayı vaklir Bakanları. hgs vaziyetlerden - kurlarmak iste mişti. Bugünkü vaziyet şu bakım- dan daha ziyade şayanı tecssüfdür ki kendilerine bunun aksine söyle 'nen protestolüfa rağmen, Çek poll orta Avrupanın takviyesine ve sül. has - vaziyotlardı Sine malik olmadıkları gözükmekter dir. rette giden havalar üç gündenber değişmiş ve ardı arkası kesilmi: 'yen yağmurlar dün de yağmıştır. Karadenizde ve — Akdenizde kuvvetle esen rüzgürlar yüzünde: seferde bulunan birçok vapurlar| Sinop ve Amasra gibi mahfuz | manlara sığınmak meeburiyetindi kalmışlardır. Dün öğleye ka Jimandaki naklive istev An aksa, miş fakat ehemmiyetli hiç bir K Za vuku gelmemiştir. “Üğlüden sonra yağmur daha ziyade fazlı Jaşmış fakat fırına dürmüş — v nakil vasıtaları Rasat istasyonunun — verdiği Yurdda hava Karadeniz kıyı- lariyle doğu Anadoluda çok bu htlu ve mevzüi yağışlı, diğer böl gelerde amumiyetle kapalı ve ya Bi — göçmiş, rüz, Trakya, | eli ve Eze bölgeleriyle Kara. | deniz kıyılarında şimal ve diğer| bölgelerde umumiyetle cenup ( | tikametinde kuvvette, Kara- | denizde kuvvetlice, Marmara Ege | denizleriyle Akdenizde fırtına şek- | linde kaydedilmiştir İstanbulda hava kapalı ve ya- Aaşlı ve fırtnalı geçmiş yirmi dört V aaat zarfında metre murabbamna Yalnız öksüz Çocuklar mı k Himayeye Muhtaçtır ? Bugün köşemi Darüşşafakanın yıldönümüne hasretmeği kararlaş- * ftırmış ve yazıma şöyle başlamış - t “Dün, Darüşşafakanın 66 ncı yıldönümü kutlandı. Bu hayırlı lim mücssesesinin gitgide etmesini ve mübarek kollarını yur- dun her tarafındaki öksüzlere ks dar uzatabilmesini kim istemez?,, Tam bu sırada bir muallim ar- kadaşım geldi. Yazıma fasıla ver- * mek mecburiyetinde kaldım. Ar - kadaşım bir ara, önümde duran kâğıda bir göz gezdirdikten sonra sordü: Yalnız öksüz çocuklar mi himayeye muhtaçtırlar? Sonra anlattı: — Sana bizzat şahit olduğum bir hâdiseyi nakledeyim. Bundan 'on sene kadar evvel bulunduğum ilk mektebin dördüneü sınıfında iki fakir talebem vardı. Bunlar - , dan birf son derece zeki, çalışkan | ve akıllıydi. Babası çok az maaş | 'alan bir mütekald memfurdu. Di- ier talebem de onun kadar olma- makla beraber yine çalışkan ve zeki idi. Bunun babası yoktu. Her iki çocuk yekdiğeriyle samimi arka- daş idiler. Ertesi sene başka yere tayin edildiğimden © mektepten ayrıl dım. Ve bir daha kendilerine rast” lamadım. Bundan bir müddet ev- vel bir gene sokakta yanıma yak- Jaştı. Ve kendisini tanıttı. Bu genç babası olmiyan © fakir talebemdi Hayatını kısaca anlattı. O sene Darüşşafakaya girerek ikmal et miş, şimdi de leyh meccanl olarak Tibbiyeye devam ediyormuş. Bir - denbire tedamın sevkiyle aklıma diğer arkadaşını sormuş - bemin yüzünde bu sualin üzerine bir elem gölgesi — dolaştı. Sonra anlat Babasının mali vaziyetinin mü- saadesizliği, onu o kadar müstaid olduğu tahsilden bırakmış, şimdi. bir soba borucusunun yanında ça- hışıyormuş. Babasızlık, öksüzlük muhak - kak ki bir felâkettir. Fakat — bu felüket, aşağı yukarı ayni vazi- yette olan iki çocuktan birinin ha —— yatını kurtarmıştır. — Binsenaleyi, —— demek istediğim şey, — himayeye muhtaç olanların yalnız. öksüzler olmadığıdır. Arkadaşımın sözleri — ve - gös terdiği misal karşısında hiçbir şey söyliyemedim. Yerden göke kadar haklıydı. Hakikaten - memleketta, öksüz çocukları himaye eden Da- rüşşafaka gibi, çocuklarına baka- miyacak kadar fakir olan ana ba- baların yavrularını da mahvolmak. 'tan kurtaracak bir. Darüşşafaka kurmak lâztmdır. MU&AD SERTOĞLU Nevyork. 12. (aa) Gallüp tarafından - yapılan referen. dum, şu neticeleri vermiştir: (Avrupada harp çıktığı takdir. — Doktor de Fransaya — ve İngiltereye gıda Maddeleri satmalı miyız?) sualins verilen cevapların yüzde 76 sı - (E- vet) tir. (Bu devletlere harp malzemesi satmalı miyız?) sualine — gelen co- vapların yüzde 52'si (Evet) tir. (Den asilere — yardım etmek eli miyiz?) sunline gelen cevapı rın yüzde 88'ü: (Hayır) dur. isabet eden su miktarı 64 kiloge üdr. Rüzgürler şimalişarkiden saniyede 12 - 15 metre hızla esmiş. Saat 14 de hava tazyiki 760,5 milimetre idi. Sühünet en yüksek 6.8 ve on düşük 4,8 santigrad kayı dedilmiştir.