13 Mart 1939 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

Pazarlesi Ulus Basımeyi Çankırı Caddesi, Ankara 13 Telgraf: Ulus . Ankara MART TELEFON 1939 İmtiyaz sahibi ı44 çarın Başmuharrirlik 1871 Yazı Müdürlüğü 5 KURUŞ İdare Matbaa Müdürlüğü 1062-1063 1061 1064 Son günlerde bir çok hadiselere sahne olan Bratislava'dan bir manzara Yeni Slovakya kabinesi dün B. Sidor terbiyesi F. R. ATAY Cümhuriyet devrinin başlıca kazançlarından biri, bu memle- kette hüriyet ve hâkimiyet kül- türünün tesis edilmesine çalış- mak olmuştur. Bir millet siyast terbiyesini ne anarşi, ne de ta- hakküm altında elde edilebilir: 1908 meşrutiyeti, bir Cercle vicieux içinde döndü, durdu. Matbuatta ve kürsüde müna- kaşayı serbest bıraktığı zaman, nifak ve isyanlar biribirini ta- kip etti. Münakaşaları sustu- ran keyfi idare ise, yolsuzlu- ğa ve kanunsuzluğa meydan verdi. Halk itimadını kaybetti ve rejimden soğudu. Hiç düşmeme- #ti döveliğgimla yuyuk yürünevel- ni de öğrenmez: fakat onu ağır kazalara karşı koruyarak, emek- lemesinde serbest bırakmak im- kânları da vardır. Cümhuriyet rejiminin matbu - at tecrübesi buna şahittir: bizim gazetelerimizin en büyük illeti, bütün hüriyetini şahsiyat için kullanmak, umumi menfaat işle- rini bırakarak, vatandaşların hu- susiyetleri ve şerefleri ile oyna- mak, vatandaş ferdi daimi bir tethiş altında bulundurmaktı. Kanunlar matbuatı gerek bu tet- hişte bulunmaktan, gerek devle- tin yüksek itibarına halel vermek ten menetmiştir. Keyfilik iki ta- raflı olarak kaldırılmıştır. Keza C.H.P. içinde siyasi faaliyetlerde bulunanlar, daha evelden, bir prensipler anlaşmasına dâvet e- dilmiştir. Hüriyet ve hâkimiyet haklarını kullanan herkes, bir takım kayıtlarla bağlıdır: Hiç kimse anayasa ve kanun hüküm- lerine hiyanet ederek yazamaz ve söyliyemez. Fakat bu hüküm- lere bağlı kalmak şartı ile, hiç kimsenin ne yazısına, ne de sö- züne müdahale edilemez. Bu e- sastan aksıyan hareketler yok mudur? Fakat bu aksayışlardan daha tabii ne olabilir? Yalnız dikkat edilmek lâzımgelen bir nokta vardır ki, o da, her türlü | kayıt ve şarttan âri bir neşriyat hüriyetinin bir asırda dahi siya- si terbiye tesis etmeğe muvaffak olmadığı ve böyle memleketler: de bir asırlık hüriyetten sonra sansür ve diktatür çarelerine baş vurulduğudur. Siyasi terbiyenin olgunluğuna her zaman misal göstermeğe a- lıştığımız İngiltere'nin mebus! rı ve Başvekili, daha geçen gün, (Sonu 8 inci sayfada) | Milli bütünlük Yazan H. Reşit TANKUT Bugün 5. inci sayfamızda farafından kuruldu Son hâdiseler Berlin'de hayret, kaygı doğurdu Alman mahfillerine göre Çeko -Slovakya'da Beneş devrinin zihniyeti geri gelmiş bulunuyor Prag, 12 a. miştir: Başvekil Sidor, Dahiliye Nazırı Sokol, Maarif Nazırı Sidak, Na- fıa Nazırı Stano, İktısat ve Ziraat Nazırı Zatko, Maliye Nazırı Aleksandr Hrunkar, Adliye Nazırı Gejza Fritz. Dahiliye nezaretine getirilen So- kol'un yerine Slovak diet meclisi re- isliğine Teplanski tayin edilmiştir. Başvekil B. Sidor bugün radyo ile MeşerUscE vü Gnmbralride Çekvelur vakya Reiticümhurunun Slovak diye- tinin toplantısını 14 marttan 28 mar- ta tehir ettiğini bildirmiştir. Yeni Slovak hükümetinin erkânı Reisiclümhurun önünde yemin etmek için buraya gelmişlerdir. Yalnız ce- ki hükümete de intisap etmiş olan ve bu sebeple yeniden yemin etmesine hacet kalmıyan Sidor Beratislava'da kalmıştır. Yahudi mağazalarına tecavüz Bratislava, 12 aa. — Gece birçok mağazaların ve iki yahudi kahvesinin — Yeni Slovak kabinesi, şu suretle teşekkül et- Komünist partisinin kongresinde Rejimin —bîşanlırını anlatan mühim raporlar okundu K Maverayi Silahlı asi çeteleriyle harp devam ediyor Harekâta tayyareler de iştirak etti Bir çarpışma esnasında asiler 35 ölü ve 60 yaralı- verdiler Amman, 12 22. — Askeri silâhlı çeteleri tâkibe devam etmektedirler, Zemal civarında himayesinde hareket eden bir arap müfrezesi, kuvetli bir âsi çetesiyle s'd detli muh.ııfbeyc tutuşarak âsilerin büyük bir kısmını imhâ etmiştir. lerden 35 kişinin öldüğü ve 60 kişinin de yaralandığı tahmin ıılıln-ıehedıı Aııp Tejyonuna mensup olan Mak Adam ismindeki müştür. Asiler, J askeri tayyareye karşı ateş açmışlardır. Bu tayyarelerin pilotun kalbine bir kurşun isabet cttiği tinde kalmıştır. Diğer cihetten silâhir çeteler, Summar polis merkesine - hücüm ederek bitinde bulunan miralay Kritı için karaya inmek mecburiy binayı ateşlemişlerdir. ruları tahrip edilmiştiz. Moskova, 12 aa. — Tas ajansı bil - liriyor : 11 mart celsesinde, sovyetler Birli- (Sonu 8 inci sayfada) önünde kestane fişekleri patlamış ve maddi hasara sebep olmuştur. Yapı- lan tahkikattan bu fişeklerin alman- (Sonu 3 üncü sayfada) Dün şehrimiz ehemiyetli bir spor günü yaşamıştır. Halkevinde güreş seçme müsaba- kalarına devam olunmuş, seri bisiklet yarışları yapılmıştır. Bir iki gündenberi Ankata'- nn misafiri olan İstanbul'un Pera takımı da gene dün, At Gücü ile bir maç yapmış ve bu maçı Ankara Güçlüler 6 - 2 kazanmışlardır. Ayrrca İstanbul'da Taksim ve Kadı - köy stadlarında mahtelif kulüpler arasında futbol müsabakaları yapılmıştır. Cerel rimizdeki, gerek İstanbul'daki spor bareketlerine dair tafsilâtı ve entresan bir fot ba reportajı yedinci sayfamızda bulacaksınız. Yukarıdaki resim Pera takımı kalecisinin Ankara Gücü takımının giddetli bir akınını kale içinde durdurmaya çalışırken - görter - edir, İ Anşlus'tan sonra, Hitler'in Viyana' da halka nutuk söylerken alınmış bir resmi Berlin, 12 aa, — Bütün Almanya, alman ordusunun ihyası ve Anşlus'un yıldönümü olan “kahramanlar günü” nü tesid etmektedir. Bütün alman şehirleri donanmış - tıt. Berlin operasında Hitler'in huzu - runda büyük merasim yapılmış ve a - miral Raeder bir nutuk söylemiştir. Amiral Almanyanın sulhu istediğini, fakat kendi emniyetini temin etmiye ve alman hudutlarınım içinde ve dışın- da yaşryan almanları himaye etmiye azmetmiş bulunduğunu tebarüz ettir . miş: Hitler, bundan sonra meçhul asker âbidesine bir çelenk koymuş ve yapı- lan geçit resminde hazır bulunmuş « tur. Tayyare piyangosu 16.382 No.lı bilet 50.000 lira kazandı Tayyare Piyangosu'nun çekilişine dün de devam edilmiştir. 50.000 lira- lık büyük ikramiyeyi 16.382 numara kazanmıştır. 32.232 numara 12.000, 397 ve 12670 numaralar onar bin lira ka- zanmışlardır. İkramiye kazanan diğer numaraların listesi 2 inci sayfamız - dadır, ierdün'de Ajlum mıntakasında telefon telleri birkaç yerden kesilmiş ve petrol bo- Almanya ” kahramanlar günü ,, nü kutluyor Memleketimiz Büyük Millet Meclisi- —| nin yeni seçiminin başında göz ka. maştırıcı bir vaziyette bulunuyor. Türk milleti beynelmilel siyasetin yarın için beklenmedik hâdiseler ha. zırlaması ihtimali karşısında her türlü nifaktan masun ve mütenelffir bir halde, kendine güvenir vaziyet- tedir. LİINÖNÜ Dün taç giyen Papa Pi XlI Papa Pi Xİİ dün taç giydi Vatikan, 12aa. — Papa Pi x. nin taç giyme töreni bugün mutantan bir şekilde yapılmıştır. Çok parlak bir şe- kilde cereyan eden tören, saat 8 den 13 € kadar devam etmiştir. Muhtelif milletler delegelerinin milli elbiseleri kardinalların libaslariyle yan yana göz alıcı bir manzara teşkil — etmekte idi. Taç giyme törenin, İtalya — kıralını temsil eden veliahttan ve B. Musolini", yi temsil eden Kont Ciano'dan başka, 40 muhtelif memleketin delegeleri a - rasında İngiltere kıralını temsil eden Dük dö Norfolk ve İrlanda'yı temsil eden B. Dö Valera da göze çarpmakta idi. müfrezeler, Meverayi Erdün'ün şimalinde tayyarelerin zabitle 4 asker öl- İstanbul'da âyin İstanbul, 12 (Telefonla) — Papa xtr, inci taç giyme töreni — münasebetiyle bugün İstanbul'da, katolik kilisesinde bir âyin yapılmıştır. Patrik Kristea'nın naaşı Bükreş'te Bükreş, 12a.2. — Sabık başvekil pat. rik Miron Kristea'nın naaşını hamil tren bugün buraya gelmiş ve bayraklar la süslenmiş ve siyah tüllere sarılmış | istasyonda, başvekil, hükümet — azası, askeri ve mülki rical ve ruhant rical ve büyük bir kalabalık tarafından hu- şu ile karşılanmıştır. Yeni bir sulh konferansı Londra, 12 a.. — Sunday Dispatch gazetesinin bildirdiğine göre Çember - leyn, Londra'da bir “Sulh konferan - 81" toplamak tasavvurundadır. Konfe - ransta avrupa'yı alâkadar eden mese- lelerle müstemleke ve silâhları tahdit meseleleri görüşülecektir . Madrıdde komünist isyanı bastırıldı Komünistler mevzilerini bırakıp şehir dışına doğru çekildiler Madrid, 12 a.a. — Dün akşamdanberi Madrid'de hiç bir komü- nist mukavemet ocağı kalmamıştır. Komünistler Madrid'in şar- il:..nı::mv:çı.îıı.l:ı:ıı:li.ııdı:ı:.nd:lu bütün mevzilerini terkederek şehrin Madrit'te evelce komünistlerin elin de bulunan bütün münferit binalar şimdi cümhuriyetçilerin eline geçmiş- tir. Millf müdafaa meclisi, komünist is- yanını bilfiil bastırılmış telâkki et- mektedir. Madrit'te sükünet hüküm sürmek - tedir. Cümhuriyet kuvetleri ricat eden komünistleri takip etmekte oldukla- rından Madrit kapılarından henüz top sesleri gelmektedir. Kardeş kavgası Madrit, 12a. a. — Millt müdafaa meclisi âzasından Venceslas Karillo, radyoda bir nutuk söyliyerek cümhuri yetçilerle komünistler arasındaki mü- cadelenin bir kardeş kavgası olduğu - nu tebarüz ettirdikten sonra Negrin'in manevi ve kanuni hiç bir nüfuzu kal - madığı için milli komitenin mesuli (Sonu 7 inci sayfada) B. Negrin