26 Mayıs 1942 Tarihli Vatan Gazetesi Sayfa 4

" BAŞMAKALEDEN DEVAM Bütçe ve Para (Başı 1 incide) (--) fatların başlıca anahtarı olan buğ- day fiyatının en yüksek bir dere- ceye çıkarıldığın farzedelim. Dev- letin en çok parası ordu için ekmek almıya sarfedildiği ve halkın büt- çesinde de ekmek masrafı çok yer tuttuğu .için yüksek fiyatı karşı- lamak üzere devletin daha çok ge- lir temin etmesi, tedavülde olan paranın çoğalması lâzım gelecek. Bu para bolluğu da paranın satın alma kudretini bir kat daha dü- şürecek. İştira kudreti kâfi gelme- dikten sonra elinize geçen para- ya ister yüz, ister bin. ister milyon adi takılsın, karnınızı doyurmaz- Böyle bir enflâsyon bir memleket içinde türlü türlü buhranlara, mü- vazenesizliklere, içtimai haksızlık- lara yol açar. Bu itibarla aranacak çarenin fiyatları miktarca yükselt. mek yolunda değil, iştira kudretini yükseltmek ve fiyatlarda ahenk ve muvazene temin etmek yolunda ol. masi lâzımdır. Yarım tedbirlerle ve hükümetin tek başına uğraşmasile bu derdin çaresi bulunamaz. Bozulan muva- zeneyi el birliğile yeniden kurmak gerektir. Halkı sırdaş haline küy- mak, emniyetini kazanmak ve u- mumi menfaatle, hususi menfaat- leri bir hizaya getirmek ilk şarttır. Hükümet, bilenlerle danısşmanın ve iş adamlarile ve halkla iş birli. ği kurmanın yolunu bulmıya da- ha fazla kiymet vermelidir. Vakit, vakit şu veya bu daire tüccarı ça- ğırip konuşmuş, fakat soaza yine kendi bildiğini okumuştur. Birş İkirraf Faküöle temiz var, Fakülte-. nin vazifesi yalnız talebe okutmak değil, memleketin iktıiısadi Bidişi için bir tet- kik yeri hizmeti gör- mektir Fevkalâde iktısadi şartlar karşı. sinda fakülte ile danışarak, tutu- lan yolun mânevi mesuliyetine ik. tisat mütehassıslarımız ortak edil. seydi, —mahsul vesaire hakkında Vilâyetlerimizden gelen ve umumi bir ölçüye uymıyan malümat İsta- tistik Umum Müdürlüğünün süzgeç ve tenkidinden geçtikten sonra kullanılsaydı, başka leketle. Askeri durum Yazan İksan BORAN YATAN 26 -B5- 942 Devlet Demiryolları İlânları Muhammen bedeli (750) lira olan iki adet sıcak Su için elektrik meo- törlü Santrifuj tulumba teahhüdünü ifa edemiyen müteahhidi nam ve h (11/6/1942) perşemhe günü saat (14,30) on dört otuzda Hay- (Başı 2 ncide) «—» mal verilemez. Zaten Almanlar da İzyum'da Doneç nehrini geçtikle. rini ve buradaki nehre dayalı Rus cephesini yardıklarını hâlâ bildir- memişlerdir. Belki Harkof cenu- bundaki cepheye yapılan yarma ta. arruzile Almanlar — mevzilerinde muannidane müdafaa yapan bazi Rus birliklerini — açtıkları küçük cepler sayesinde — kuşatmışlardır. Gerek Alman tebliğindeki ve ge- rekse Vişiden çıkan haberi şimdi- lik ihtiyatla karşılamalıdır. Ruslara göre, Harkof cephesinde Rus ordusu Alman mukabil taar- ruzunu kıiırmakla meşguldür. — İz- yum bölgesindeki cephede Rus kı- taları Alman mukabil hücumlarma karşı inatla çarpışmaktadır. An- laşılıyor ki, Almanlar İzyum'da Rus cephesini henüz yaramamışlar ve kuşatma hreketine geçememiş- lerdir. Yine hatırlatalım ki, tekmil Doneç cephesinin aşağı yukarı or- tasına düşen İzyum bu büyük mu- harebenin mihrak noktasıdır. Bu- rada Ru$ cephesi yarılırsa, Rus- ların Bilgorod — Harkof arasında- ki cephesi bir kuşatmaya maruz kalacak ve belki de bu cephedeki 'Rus kuvvetleri şarka doğru çekile- miyeceklerdir. İşte bu sebepledir ki Ruslar İz- yum'da inatla çarpışıyorlar ve Al. man yarma taarruzunu — kırmıya gayret ediyorlar. Hattâ son Rus teb liğine göre, Mareşal Timoçenko, Harkof cephesinde tekrar taarruza geçmiştir; Ayrıca İzyum — Bra- venkova istikametinde de ilerle- mesi muhtemeldir. Doneçte başlıyan muharebe. baş | hca tank, zırhlı birlik. topçu ve tay yare gibi silâhların aşağı yukarı denk hale geldiğini göstermektedir. | Almanlar Rus taarruzunu durdur.i | mak için iki hafta kadar uğraştılar, ve şimdi 4—5 gündenberi muka- bil taarruzda bulundukları halde stratejik bir netice alamamışlardır. Bu vaziyeti geçen yaz muharebe- lerile mukayese edersek, Rusların | şimdi daha iyi harp ettiklerine ve kendilerine daha çok güvendikleri. ne hükmetmek lâzım gelir. Rus- Jarin taarruza çok yer verecekleri. ni bu sütunlarda defeatla yazdık; yeni muharebeler Rus müdafaası. fin taarruzla çok beslendiğini gös- rin tecrübelerinden daha iyi ders alınsayd' maksada her halrie daha uygun bir yol tutulmuş ulurdu. Bütçe müzakere edilirken, bütün bu. düşüücelerin. zihind ğ çok tabiidir. Çünkü bütçenin bir mâna ifade etmesi ve bunun tesi. ri altında dönen iktısadi hayatın istikrar kazanması için paranın sa- bit bir ölçü haline gelmesi ve fi- yatlarda ahenk ve muvazeneye va. rılması mutlaka lâzımdır. Memleketi bu geyeye vardıracak yol da, mutlaka iktısadi mânasile bilenl g kt Anadoludan ses (Başı 2 ncide) (X) | latmaya başlarken — yüzündeki çiçekbozukları çiçekler gibi gü- zelleşir: termektedir. | Yaylânın kuzusu koçtan seçilmez Otu yemlik suyu soğuk içilmez Candan vazgeçilir Karstan — geçil- mez Ağam burdan geçer yolu sılanın.. Birakın başınizın — dertlerini, ruhunuzun kaygularını.. Katın Yetten, le n ve iş hayatı ve halkla şuurlu, iş beraberliğinden geçer. Abmet Emin YALMAN jnlünüzü görünmez sürüsüne.. Yaylâ yaylâ gezdirsin... Fakat ne fayda ki, o, yeni dünya şevk ve hamlesini bilmeyen, kendi Lise ve orta okullarda dersler kesildi Lise ve orta okullarda dersler dün kesilmiştir. Yarin bütün mek- teplerde eleme imtihanlarına baş- lanacaktır. Ayrıca, yarın mektep muallim- leri İstanbul Kız Lisesinde bir toplantı yaparak imtihan vaziyet- leri üzerinde görüşeceklerdir. -Radyo - BUGÜNKÜ PROGRAM SABAH 7,30 Program, saat ayarı - 7,83 Müzik: Karışık program (Pl.) - 7,45 Ajans - 8 Müzik: Senfonik parçalar (P1.) - 8,15- 8,30 Evin saati. 12.30 Program, saat ayarı - 12,33 Müzik: Şarki ve türkü- ler - 12,43 Ajans - 13 - 13,30 Müzik: Şarkı ve türküler prog raminin devamı. AKŞAM 18 Program, saat ayarı - 18,03 Müzik: Radyo salon or- kestrasiı - 18,45 Müzik: Eski mesire şŞarkıları - 19 Konuş- ma (Dertleşme saati) 19,15 Müzik: Türküler - 19,30 Saat ayarı ve ajans . 19,45 Serbest 10 dakika - 19,55 Müzik; Kan to ve oyun havaları - 20,15 Radyo Gazğetesi 20,45 Mü.- zik: Bestekâr simaları (Pl.y'- 21 Ziraat takvimi - 2110 Mü. zik: Violonsel soloları: Edip Sezen - 21,30 Konuşma (İktı. sat saati) - 21,45 Müzik: Klâ- sik Türk müziği programı. (Şef: Mes'ud Cemil) . 2230 Sarzt ayarı, ajâans ve borsalar - 22,45-22,50 Yarinki program ve kapanış. içine kapanıp, öteki dünyadan birşeyler umarak avunmaya ko- yulan halk ve derviş z'hniyetin- den haber verir: Sular akar harkın harkın Felek dönderiyor çarkın. Bu dünyada evim barkım Kurdum diyen yalan söyler | Sabahtan akşama kadar bir yığın otun başında âvare ve ez- gin pinekleyen Gülistan! böyle dünyasından geçmiş, başkalarını da vazgeçirmeye — sürükleyecek şeyler söylemekten ne çıkacak? Ne gün hangi halk şairi, bz"i yeni dünyamızın şevkini ve ham- | lesini müjdeleyecek? 'Biz gülis- tanımızı bu dünyada, bu toprak- ta kuracağız. Bu yurt gülistanı- nın tarhlarından biri başında memnun ve mes'ut gülümseyen, türküler yakan ve destanlar di- zen bir Gülistan görmek isterdim seni... Fakat hangimiz, yıllarca peşine düşüp kulluk ettiğin Çil- dirlı âşık «Şenlik» ustan — gibi senin gönlünü çelmesini, seni yeni birşeylere inandırmasını bi- lecek? Hagimiz onun gibi: Çıldır'lı Şenlik'in sevda kasdında Uryan gönlüm gezer abdal pos- tunda Kahve ocağında peyke üstünde Yorgansız, döşeksiz yatar giderim demesini ve dediğini yapmasını bilecek Hangimiz senin gibi Halis müritler bulup, onun gibi gerçek sevgilerle dolup bu yaylâ köylerinde, bu halk arasında, yüksünmeden, yılmadan, garip. semeden dolaşabilecek? Hang'miz: Usanmaz âşıkım ülkü kasdında Uryan gönlüm gezer halkın pos- tunda Kahve ocağında peyke üstünde Yorgansız, döşeksiz. yatar giderim diyecek ve yapacağız? Behçet Kemal Çağlar |hat direğinden düşerek yaralanmış, darpaşada Gar binası dehilindeki komisyon tarafından parerlik usulile satın almacaktır. Bu işe girmek isteyenlerin (112) lira (50) kuruşluk kati temrinet ve kanunun tayin ettiği vesaikle birlikte pazarirk günü seaatine kadar ko- misyona müracaatları lâzımdır. Bu işe ait şartnameler komisyondan parasız olarak dağıtılmakta- dır, (5830) Dağıtma Ofisi Umum Müdürlüğünden: Dağıtma Ofisi Merkez kadrosu için 100 - 260 lira ücretli memmri- yetlere müsabaka ile memur alınacaktır. Müracaat edeceklerin memurin kanununun 4 üncü maddesile tayin olunan vasıfları haiz olmaları şarttır. Yüksek Iktısat ve Ticaret tahsilini bitirmiş olanlarla Ticaret Hse- leri mezunları, resmi ve hususi Iktısat, Ticaret, Maliye ve Sanayi mü- esseselerinde vazife görmüş olanlar ehliyetlerine göre tercihan alınır- lar. Bu gibiler 3656 ve 3659 numaralı kanun hükümlerine göre ve Milli Koruma kanununun 6 ncı maddesile tasrih olunan mütesep hakları mahfuz olarak tayin olunurlar. Müracaatlar Ankarada Dağıtma Ofisi Umum Müdürlüğüne ve taşrada vilâyet iaşe müdürlüklerine yapılmalı- dir. Müsabaka imtihan günleri ve şartları ayrıca ilân edilecektir. «37783> <5800> Maarif Matbaası Kilo 500 Nevi Siyah illüstrasyon boya Yukarıda cins ve miktarı yazılı siyah Müdürlüğünden: Tahmini fiati Tutarı 96716 pey Kuruş Lira K, akçesi L.K. 240 1200 00 90 00 illüstrasyon boyanın açık eksiltmesi 1 haziran 1942 tarihine müsadif pazartesi gün üsaat il de yapılacaktır. Isteklilerin muayyen saat ve günde pey akçelerile birlikte Maarif Matbaasında bulunmaları ve şartnamesi olarak verilir, Müdürlükten - parasız (5614) Türkiye Cümhuriyeti Ziraat Bankası 4 adet 1,000 liralık 4,000 lira 4 » 500 —» LA » 4 » 250 » 1,000 » 0 » 100 » 4,000 » DIKKAT : Kuruluş tarihi: 1888. — Sermayesi: 100.000.000 Türk lirası Şube ve ajans adedi: 265. Zirai ve ticari her nevi banka muameleleri. Para biriktirenlere 28,000 lira ikramiye veriyor, Ziraat Bankasında kumbaralı ve ihbarsız tasarruf hesaplarında en az 50 lirası bulunanlara senede 4 defa çekilecek kur'a ile aşağı- daki plâna göre ikramiye dağıtılacaktır. 100 adet 50 liralık —5,000 lira 1240 » 40 » 4,800 » 166 » 20 » 3,200 » Hesaplarındaki paralar bir sene içinde 50 liradan aşa- ı düşmiyenlere ikramiye çıktığı takdirde ©, 20 fazlasile verilecektir, Kuralar senede 4 defa, 11 mart, ll haziran, 11 eylül, 11 Birincikânunda çekilecektir. —__— Bir memur telgraf | direğinden düşerek yaralandı | Beyoğlu postanesinde hat bakı- mina memur Nuri, Maslak yolunda hastaneye kaldırılmıştır. İnciri fazla fiyatla satmış Mısırçarşisı kapısının karşısında incir satan Hamit Zengin adında bir adam, İnciri fazla fiyatla sattı. ğından 2 numaralı milli korunma mahkemesi tarafından 25 lira pa- ra cezasına ve bir hafta müddetle dükkânınin kapatılmasına mahküm olmuştur. Kokmuş pastırma satan manav Heybeliadada — manav Hüseyin Ünal, kokmuş pastırma satmaktan suçlu olarak 8 inci Asliye cezada sorguya çekilmiş ve 3 gün hapse ve beş lira para cezasına mahküm olmuştur. ı Sabıkalı bir hırsız üç seneye mahküm oldu Nişantaşında Ömer eadında biri- nin evini soyarken çaldığı eşya- larla birlikte yakalanan sabıkalı- lardan Niyazinin, dün 8 inci Asli- ye cezada duruşması yapılarak 3 sene ağır hapse mahküm olmasına karar verilmiştir. Denize düşen polisin cesedi bu'undu Bundan iki ay evvel Rumen va- puruna giderken Beşiktaşta motör- den düşen pölis memurunun cese- di, Beşiktaş civarında bulunmuş- tur. Askerlik İşleri Beyoğlu Yerli Askerlik şube. sinden: Yd. Dz. Gy. Töm. 328 doğum- lu Salihlili Rehmi oğlu Enver Tangör (940/6001, ve Yd. Top. Atğm. Mustafa oğlu İbrahim Tüt- men (55698) ni acele şubeye mü racaatları ilân olunur. (7718/7793) ——— Yeni neşriyat: Lokman Hekim Dr. muallim Hafız Cemal Lokman- hekim tarafından neşredilen (Lok- manhekim) mecmuasının 36 ncı sa- yısı bir çok faydalı yazıları muhtevi olduğu halde çıkmıştır. Okuyucula- rımıza tavsiye ederiz. Hem morfin kullanıyor hem eroin satıyormuş Balatta eroinci Refik, kendisine morfin yaparken ve Fehmiye eroin satarken yakalanarak adliyeye tes. lim edilmiştir. Bir hırsız yekalanarak Adliyeye verildi Çoktanberi Caddebostanında bir çok evleri soyan sabıkalı Avram, yakalanarak adliyeye teslim edil- miştir. Bir eroin kaçakçısı yakalandı Kadırgada Şehsüvar mahallesin. de 68 numarada sabıkalı Serkizle, sahikali kulaksız H ILE SABAH, ÖĞLE ve AKŞAM Her yemekten sonra günde 3 defa muntazaman dişlerinizi fırçalayınız. Z Beyoğlu Vakıflar Direktörlüğü İlânları : Semti Mahallesi Sokağı No Cinsi Aylığı Ortaköy Ortaköy Bahçe ıT Dükkân 7T Hira Galata Kemankeş 6 cı Vakıf han 36 Oda 5 > » » > » 7,88 > 10 > Kasımpaşa Camiikebir Orta 17T Kuhibe 10 > Şişli Şişli Metidiyeköy 9,11 Garaç S1 > 80 Kr Kabataş ÖOmeravni Meb'usan 200 Dükkân 6'y Galata Yenicami Mehmetalıpaşa han 80/3 » UÜ >176>. Yukarıda yazılı gayrimenkullerin 31/5/943 günü sonuna kadar kiraya verileceklerinden 2/6/942 günü saat 10 da ihâlesi yapılacaktır. Isteklilerine o gün saat 10 da Beyoğlu Vakıflar Müdürlüğü âkarat kale- mine müracaatları. (5736) BULMACA v A” ... 2 (o fr Soldan sağa: 1 — Kendi işliyen âlet; Bir peygamber, 2 — Sigara- larımızdan bir cins; Yanlış. 3 — Sonbahar; Zeybek büyüğü. 4 — Menfaat. 5 — Eşi olmıyan yar; Ba. kiye. 6 — Meşru olmıyan çocuk; Bacakta bulunur; İptidai bir taşıt, *7 — Ansızın. 8 — Bir çift küçük |hikâye; Bir uzvumuz. 9 — Halis; 'Tersi: Davalacironun başı. 10 — *Yapmı; Kahramanlık. 11 — Kiıl; Bir eğlence yeri, Şöhret. 'Yukardan aşağıya: 1 — Ay işt- ği; Ad. 2 — Babanın eşi, Tersi: |bir arap harfinin küçüğü, 3 — Kâr; Yapma. 4 — Ek; Caka. 5 — Tersi: Yadeden; Kapının — dörtte üçü; Kaba evet. 6 — Bir neyvi baltalar. 7 — Kunduranın üs- tünü kapatan kap; Tersi: Ge. çen harbin büyük bir meydan muharebesinin yeri. 8 — Tabil fe- lâketler; Harp- 9 — Bir edat; Ha- mam; Değnek. 10 — Şart edatının kaba ve kışası; Uyandıran. 11 — Gelecek. EVVELKİ BULMACANIN HALLİ Soldan sağa: 1 — Kaynana; Eti. 2 — Of; Eleme. 3 — Rekze. den; La. 4 — Ut; Amal; İlk. 5 — Mema; Pas. 6 — Di (id); (K) e- d (i); EL T — Terk. 8 — Atan; Âlim. 9 — Kemençeler. 10 — İp; Goril. 11 — Relivles (selviler); Ne. Yukarıdan aşağiya: 1 — Ko- ruk; Zakir. 2 — Afet; Tepe. 3 — Dram. 4 — Nizami; Nevi. 5 — Em'a. 6 — Nedamet. 7 — Alelâ.- de; Ege. 8 — En; Ralos (solar)- 9 — Em; İpekler. 10 — Tellâl; İrin. 11 — Aks; Um; Le. BORSA 25 MAYIS 942 1 Sterlin 5,24 100 Dolar 130,70 100 İsviçre frangt 30,365 100 Pezeta 12,9375 100 — İsveç kronu 31,60 Türkiye Iş Bankası A. Ş. den: 1 haziran 1942 pazartesi gü- nünden itibaren şube ve Ajans- larımız gişelerinin aşağıdaki saatlerde açık bulundurulacağı- nı bildiririz. Adi günlerde: 9,80 - 12 ve 13,80 - 15,30 Cumartesi günleri: 11,30 9,80 - ZAYI — Sümerbank Yerli Mallar Pazarları müessesesi toptan mağa- zalarından aldığım 7213 numaralı hesabı cari eüzdanımı zayi ettim, ye- nisini alacağımdan eskisinin hükmü yoktur. Kocaeli Karasu kazası manifatu- racılarından Kâmil Kavak. evi şüphe üzerine zabıtaca basıl. mış, Hamparsum pencereden 100 gramlık ero'n atarken yakalana- rak adliyewe teslim edilmiştir. Sahibi ve Neşriyat Müdürü Ahmet Emin YALMAN Vatan Neşriyat Türk Ltd, Şt. Vatan Matbaası l İnhisarlar Umum Müdürlüğünden Cinsi Miktarı Asit süllfirik saf 50 Kge Asit Chlohy Arigue 25 » Asit Nitriğue 15 > Asit Tartarigue 10 > Ammoniacague 15 > Soud Costigue 25 > Ferri sulfat 10 > Potaase costigue 10 > Bulfat6 de cuivre B > Potassium Todure 83 > Potassium Bisulfate ee Acid Citrigue F L Permanganate de potasium $ » Anilin saf 8 » 1 — Yukarda cins ve miktarı yazılı kimyevi eczalâr pazarlıkla satın alınacaktır. 2 — Pazarlık 29.5.942 cuma günü saat 10,30 da Kifbataşta Levazım şubesindeki merkez mübayaa komisyonunda yapılacaktır. 3 — Isteklilerin pazarlık için tayin olunan gün ve saatte teklif ede- cekleri bedel üzerinden yüzde 7,5 güvenme parasile birlikte mezkür ko- misyona müracaatları. (5565) Nafıa Vekâletinden: Eksiltmeye konulan iş: 1 — Su Işleri 5 inci Şube müdürlüğü mıntakası dahilinde Malat$şt ovasının sulanması için Derme ana; kanalının temdidi ile hafriyat ve sınaf imalât inşaatı muhammen keşif bedeli vahidi fiat esası üzerinden «263493> lira «30> kuruştur. 2 — Eksiltme 16/6/942 tarihine rastlayan salı günü saat 15 de An- kerada Su Işleri Reisliği binası içinde toplanan Su eksiltme komisyonü odasında kapalı zarf usulile yapılacaktır. 3 — Istekliler eksiltme şartnamesi, mukavele projesi, Bayımdırlık işleri genel şartnamesi, umumi su işleri fenni Şartnamesile hususi V© fenni şartnameleri ve projeleri <13» lira <«17> kuruş Mmukabilinde SU İşteri reisliğinden alabilirler. 4 — Eksiltmeye girebilmek için isteklilerin <14289» lira <73>» ku- ruşluk muvakkat teminat vermesi ve eksiltmenin yapılacağı günden ef az 38 gün evvel ellerinde bulunan vesikalarla birlikte bir dilekçe ile Nâ- fia Vekâletine müracaat ederek bu işe mahsus olmak üzere vesika âl- maları ve bu vesikayı ibraz etmeleri şarttır. Bu müddet içinde vesika talebinde bulunmayanlar eksiltmeye işti- rak edemezler. 5 — Isteklilerin teklif mektuplarını ikinci maddede yazılı saattef bir saat evveline kadar Su İşleri Reisliğine makbuz mukabilinde verme" leri lâzımdır. Postada olan gecikmeler kabul edilmez <3668> <5766? Bankası Küçük tasarruf hesapları 1942 ikramiye plân! | KEŞIDELER: 2 Şubat, 4 Mayıs, 8 Ağustos Türkiye | 1942 , KK Te ğ 1 adet 2000 liralık — 2000,— liralp 49 < 100 » — d000— 8 > 1000 > — 3000— »> P çe , 2 x YS0 > —10 >ifi 9 > O0 2 S 8$ » /500 > — 15007 15-)1200 — » - GE İ — ee j 10 > 250 » — 2500,— » |J200 > 10 » — 2000,— - Üa dklk ae G0 d ©r t #T d Te sa n 2 a SBKU LARR - FAS