-BU GUN ——— VAK I 'l' Hor yerde 26 Mayıs 1942 SALI 3 YIL: 25 8 SAYI: 8739 ldare evi: Ankara U Vâkm Yar » KUru*| veletomı tânre (24910), Vaz (21413, I Tetz: İstanba) Vakri—-Posta wutasazdı Sayfa ütçe Müzakereleri Başladı Başvekılımızın beyanatı Meliye Vekilinin bir saat süren izahatı Devlet teşkilâtı “a,, dan 194'1de milli müdafaa masrafları K leket iltiyacan gee Günde bir milyon lia memleket ihtiyacına göre tebdil edilmelidir " Yürakaki üahatisülü yarçilir * Fevkalâde ahvalden faydalanarak elde edilen Icap ederse Vesıka büyük kazançları normal zamanlara mahsus ver. usulüne de gideceğiz giye tâbi tutmanın adalet icaplarına uymuyacağı Ankart, 25 (AA) — Büyük Millet meclisinin bagünkü toplantısmda y meydi aııdudı.r. > k " bütçe heyeti umumiyesi üzerinde geçen müzakerelerde bazı halipler tara, Şeker ve Milli korunma kanunu ile tesbit edilmiş fından ileri sürülmüş olan mütalealara karşılık olarak Başvekil Doktor olan şimdiki satış fiyatlarına zam yapılmıyacak. Refik Bayda: satta bulunmuşlardır: ; - . : m"îmmm':::d:ı:' ;:_r;nm' ı_";mb:ı'_h' Z « Varıı ıaınlı.nnd'u mükelleflerin ve memleketin Bütçenin heyeti umum!yesi hakkında burada söz söyliyen arkadaş. iktisadi faaliyetini tazyik etmiyecek esaslar da. hilinde kalmaya dikkat edilmiştir. larımın, vekâletlere taallük eder kzsımlarına vekii arkadaşlarım keadi büt: çelerinde sırası gelliği zaman, malümat arzedüceklerdir. - Bendeniz heyeti e ş ğ * 1942 bütçesi için yeni bazı vergi zamları kabul edilmesi zarüreti hâsıl olı - BRRESEAREYAR umümiyesi üzerinde görüşlilürken, bilhassa sayın müstakil gürup reksi ar. Kkadaşım Rana Tarhâab tarafından ifade edilen fikirler üzerinde noktalnaza. rTmt söyüyeceğim: (Devamı Sa. 4 Sü. 1 de) — Karadeniz kömür limanı meselesi Bugün bu acı hakikati tekrar etmekten maksa dımız kömür limanı meselesinin hâlâ kararsız lık safhasında olduğunu belirtmektir. Bu me sele hükümetçe ele alınarak kesin bir karar verilmelidir Yazan: Asım Üs (Vazım © ei savfanızda) Meclis'eki müzakere'er 'Müstakil gurup reisi Ali Rana Mebusiarın Tarhan'ın beyanatı ileri sürdük- Hayat pahalılığı artıyor.. leri meseleler Ankara, 25 (a. a) — Büyük Mil- nu’.ç İ.dd.: ı' bıllma iztirap vermektedir.. 16) Meclisi bugün reis Abdülhalik Ren- Fakat hiç bir vatandaşı aç | | HERGEGALL Alman tebliği — Harkofta başkanlığında — toplanmış ve 1942 muvarenel umumiye kanunu mü zakeresine başlamıştır. Meclis müzakereye geçmeden Sııu* bütçe müzakereleri devam ettiği detçe her gön saat 14 de lopl-ok kararını — almıştır. Maliye — vekili Fuat Üç Sov;et Münakâlt vekâleti Zonzuldw— Her nodense sonradan kömür -| havzasmda ocaklardan - çıkarıl: anw manını Ereğliden Çatalağyına çe ' kömürlerin — nakli Mıştır. dilen kömürler ancak günü günü-| ne alınıp götürüldüğü takdirde. dir ki muhtelif mahallerin ihtiyae| © imkân derecesinde karşılanmış olacaktır. Yalnız bir ihtimal bu plânm tatbikine son bahar ve kış mevsi tinde engel olabilir; bu da Ereğli ile Zonguldak arasındaki ocaklar dan çıkarılan kömürlerin yapur- lara yüklenmesinde Karadenizin dalgalı günlerindeki zorluklardır. Zira bu bölgedeki ocakhuıl—ı.n u- karılan kömürleri ne de Zonguldağa götürmek mu a kün olmayor, Bunları ocaklara yakm olan açık, her türlü liman vasıtalarından mahrum sahiller- den vapurlara yüklemek lâzım ge liyor. Bu da, sadece denizin sa- kin zamanlarında başarılabili. yor, Fırtınalı ve dalgalı günlerde bu açık denizlerde tutunmak ka- bil olmadığı için vapurlar Kandıl li ve Çamlı gibi ağızlardan Ereği lmanına kaçmak zaruretinde kae İtyor, Bugünlerde ocaklardan çı- karılan kömürler tabif olarak va Ppurlara yüklenemiyor ve ıınk__o- larak yerlerinde kalryor. Bu yüz-| den kömürlerin naklindeki İnti. zam bozuluyor, Kömür havzasır. da stok kömür bulunduğu halde bir kısım yerlerin yakacak ihtiya- © temin edilemiyor. Varlık için de yokluk çekilivor, Bu vaziyet göz önüne getirilim- ©e Karadeniz havzasında bugüne kadar bir türlü halledilemiyen kö Mür liman; meselesini hatırlama. tMak imkânsızdır. Vaktiyle havza işletmesini tet. kik eden bir komisyon burada bü tün ocakların istihsaini bir demir Yolu ile Ereğliye toplamayı ve mc dern bir liman haline getirilecek Olan Ereğlide en yeni tahmil va. Bıtaları ile havzanım kömür istih- talini senenin her mevsiminde tahlikesiz surette gemilere yüklet Meyi düşünmüştü; bu şekilde hav tTadan çıkarılacak kömürlerin ma liyetinin düşürüleceğini hesab etmişti. Nafia vekületi de Ereğlir de bu yolda bir kömür limanı ilk Filyos . Ereğli hattını hem de e. lektrikli olarak yapmayı üzerine almış ve bunların plânlarını se, işini plânla | virmek fikri meydana çıktı ve bıı Bu plâna göre istihsal e- mesele uzun münakaşalara yol tı, Bir aralık limanın Çataln 'ıgmı da yapılması kararlaşmış g du, Fakat sonradan bu flkır yıne geri kaldı. Bugün Zonguldak havzası için kömür limanı nerede olacak, bu dmııe. de kesin olarak bolli değile, ir, Eğer Karadeniz kömür llmanı meselesi böylece senelere karar. sızlık içinde kılnııı.mydı , yanlış da olsa bir liman yeri seçilmiş ola. caktı ve hiç olmazsa beş, altı yıl evvel işe başalnmış bulunacaktı | Bugün Ereğlide, yahut Çatalağe| zında iyi veya kötü, fakat bugııı kü vaziyete nisbetle her halde çok iyi bir Hmanımız bulunacaktı. Havzada istihsal edilen kömür ler denizden vapurlara emniyet & le senenin her mevsiminde, denı. zin en zamanlarınad bile kolaytıkla yüklenilecekti. Çıkarı. lan kömürlerin havalarım müsaa. desizliğinden — dolayı yükleneme. mesi gibi bir sebebiyet ile yerinde kalması ve ihtiyaç mahallerine gönderilememesi tehlikesi bulun mMmayacaktı, Bugün acı hakikati tekrar et-| mekten maksadımız kömür lima» nı meselesinin halâ kararsızlık safhasında olduğunu belirtmek. tir. Bu mesele hükümetçe ele s— lmarak kesin bir karar verilme lidir, Bütün etüd hazarlıkları n mamlanmalıdır. ve dünya şartla» rı Karadenizde bir liman İnşası. na imkân verecek hale gelir geL mez vakit kaybetmeksizin işe baş. lamalıdır. Zira kömür lvmım meıekdı» den bugüne kadar edin rübeler bu işte kmruılığm yan lış kararlardan daha zararlı oli- duğunu çok açık bir surette bize göstermiştir. Arjantin cumhurreisi vekiline telgraf çekti Berlin, 23 (AA.) — Arjantin cum- buriyetinin istiklll günü münaesbe - tile Führer, Arfantin relş — vekiline bir telgraf çekerek gerek kendinin, gerek Alman hükümetinin tememnile. helerce iş proğramında tutmuştu. Fini bildirmiştir. 'ordusu muha- sara edildi Merkezde 30 mevki geri alındı —-—.—— Doneçte şiddetli hava Ağralının ve Parti Müstakil Gurup rel- si Ali Rena Torhanın bütçe hakkında |ki beyanatlarından sonra, Genercl İr zettin - Çalışlar (Muğlel, Berç Türker YAtyonkarahisar), — Halil Menteşe - (iz- mirk, Genercl - Noci Edeniz (Seyhan sırasiyle söz olmışlardır. (Dovama Sa, 2, Sü, 4 de) Birmanyadaki Hind kuvvetlerinin General akınları yapıldı Böorlin, 23 (AA.) — Alman ordula- v başkumandanlığının tebilği: Harkof çevresindeki aakeri hare - ketler büyük kuşatma — çarpışması geklinde gelişmiştir. İçlerinde önemli zırtılı kuvvetler bulunan üç ordudan mürekkeap büyük Sovyet — kütleleri tarafından yapılan bütün delme te . şebbüsleri akamebe uğramıştır. Düş. man çok ağır kayıplar vermiştir. Cep hehin merkez kesiminde otuz kadar | mevzi Alman kuvvetieri — tarafından | yapılan karşılık taarrazları neticesin | de geri alınmıştır. (Devamm Ba, £, Sü, 4 de) Birmanyada ingiliz mukavemeti kalmadı Eumandan Sitivel Hindistana geçti ——— a |Amerikan tayyare- leri bombardımana devam ediyor Vişi, 258 (AA) — Yeni Delhiden bildirildiğine göre, Birmanyadaki İn. Bgülz kumandanı Btivel — Hindistana varmıştır. Vişi, 25 (AA.) — Uzakdoğudan gelen en son haberlerden anlaşıldığı. n& göre Japonlar mühim kuvvetler. le Çekiang eyaletinin merkezine doğ- (Devam, Sa, 2, Sü, 6& da) Sitilvel Hindistanda beyar natta bulundu Birmanya kurtulmalıdır Yeni Delhi, 25 (a. a.) — General Vavel ile görüşmek üzere Asamdan u- çakla buraya gelen Birmanyadaki Hind kuvvetlarinin Amerikalı komuta- n generol Stilvel şöyle demiştir: Birmanyoa alınabilir ve Japonlardan alınmalıdır. Birmanya, bizim Çine gir- memiz için hayati bir nokladır. Birmon yayı geri - alacağımıza koatiyetle emi- nim. Generol Stilvel, Amerikal gönüllü- lerin takib gurublarını teşkli etmek Ü- zere munlazam — orduya ithol edilmek örefesinde bulunduklarını söylemiş ve Birleşik Amerikaden Çine Amerikan hava — kuvvetlerinin teşkili müksadile munzam bomba ve öv uçakları rilmekte bulunduğunu ilâve etmiştir. (Devamı Sa, 2, Sü, 6 4a) Mercan denizinde Japonlar bir Amerikan kruvazörü daha batırmışlar 'Tokyo, 23 (A.A) — İmparatorluk umumi karargâhının bugünkü pazar. tesi tebliğine göre, Japoalar, evvelce yaptıkları bildiriğe llâve olarak Mer. Can denizindeki çarpışma esnasında Carolina sınıfından bir Amerika kru- vazörünü batırmışlar ve portland amnıfından diğer bir. kruvazörü de hasara uğratmışlardır. ve çıplak bırakmıyacağız HiTLER Berlinde Italyanın istekleri. ni tetkik ediyor Fransa Nus dudunda — italyan hazır- lığı artıyor Londra, 25 (ALA,) — Alman haberlere göre Hı(kr ltıl yanım Nis, Korsika ve Tunus ü. zerindeki istekleri ile meşgul ol. mak Üzere Berlinde bulunmakta - dir, Tidningen güzetesine göre Al. manya, bu meselede İtalyayı tu- tuyor ve İtalyan taleplerini kiti. zam ediyor, Romadan alman hâberlere naza. ran İtalya hükümeti, mevzuuba . his toprakların kendisine devir ve teslimini talsp etmek İçin Vişiye göndereceği notayı hazırlamıştır. Relazzione İnternatjonal,; gaze- tesi, diyor ki: “Vişi, mihverin muvaffakıyetin. den şüphe etmektedir. Şimdiye kadar imzalanan anlaşmaların va. kit kazanmaktan başka bir hedefi yoktur.” Londradaki kanaate göre Hitler Vişinin teşriki mesaisini temin ot. | ALİ RANA TARHANIN BEYANATI Ankara, 25 fa. a.) — Büyük Millet Meclisinin bugün reis Abdülhalik Ren- danın başkanlığında — yapımış olduğu toplantıda 1942 muvazenel umumiye kanunu müzakeresine geçilmesi dola- yısiyle maliye vekili Food Ağrolının i- zahatını müteakip parti müstakil gurub adına reis Ali Rana Tarhan şu beya- natta bulunmuştur: Ali Rana Tarhan (İstanbul) — Muh- terem arkadoaşler, — Bütçe müzakeresi müncasebetiyle gurupumuzun bazı gö- rüşlerini arzetmeme müsaadenizi rica (Devamı Sa, £, Sü, $ de) Sovyet tebliği Alman taarruzları püskürtüidü Harkofta Almanlar hatları- mızın köşesini delmeye muvaffak oldular Londrs, 35 (ALA) — Timoçenğo ve Von Bock kuvvetleri arasında ya. prlan başlıca mücadelenin şimdi Har, kof çevresinden, Almanların karşılık taarrurzlarınm yaptıkları İzyum cep. hesine intikal ettiği Londrada sanıl. maktadır. Bu cephede vaziyet çok karışıktır. Moskoeya, 25, (ALA.) — Bovyet tob. ügi eki: Harkof istikametinde düş. man piyadesi çok pahalıya mal olan ağır kayıplar sonunda hatlarımızın bir köşasini delmeğe muvaffak olmuş lardır. Küvvetlerimiz yan taarruzla, riyle düşmanı püskürtmüşler ve ağır kayıplar verdirmişlerdir. Almanlar, mek ümidiyle 22 ay Musolinin is- , 700 ölü tırakmışlardır. teklerine kulak asmamıştır, Fakat | şimdi Musoliniyi tatmin etmek ve mevkiini kuvvetlendirmek için İ. talyayı iltizam edecektir, (Devam Sa, £, Sü, 5 de) İzyum - Barvenkovo istikametinde hâreket yapan bir Rus birtiği Alman piynde ve tarıkları tarafından yapmlan giddetli bir taarruzu püskürtmüştür. (Devarm Ba, $, Sü, 5 da)