27 Mayıs 1942 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 1

h 27 Mayıs 1942 ÇARSAMBA YIL: 25 & SAYI: 8740 idare evii Ankara G Vakıl Yur>u Mefom: ldare (24370), Yazı (3M418) velg: Latanbul Vakıt—Posta kutasartı Memleketimizde tahta gemi yapılma- sını teşvik edelim Yazan: Asımm Üs Yeni cihan harbinin getireceği | Sile bu gibl tesisatm bulunduğu #ulh devrinde ca büyük tesiri, hiç güphe yok, deniz taşıt islerinde görülecektir. Zira 1989 harbimin denizlerda yaptığı tahribat 1914 © nisbet kabul etmiyecek kadar bü- yüktür, Tabü olarak harp sonu devrinde Türkiyenin iktısadi ha- yatı da bu tesjir dalresinin dışma Çıkamaz, Onun için deniz taşıt iş- leri ile ilgisi olan Türkler şimdiden bu vaziyetin yarın memleketimize getireceği zorlukları düşünmeğe başlamışlardır. Geçen gün bir Türk armatörü bana bu husustaki endişelerinden bahsederken şöyle dedi: — Bu harbin sulhu ne vakit geleceğini bilen yoktur, Fakat bu- gün-sulh olduğu farzedilse bile harpten evvelki deniz nakliyat a yirmi sene ister, Vapur buhra- mından dolayı harpten sanra de- niz nakliyelerimde uzun zaman pa- Halılık devam edecektir. Evvoloe İstanbuldan İzmire bir buçuk lira- ya sakledilen bir mal için harp- ten sonra on beş, yirmi lira ver. mek Küzım gelecektir, Bunu çare medir? Türkler için harpten son. va dışarıdan para ile gem;i almak a- deta jimkânsız olduğuna göre kendi tergühlarımızda 150, 200, 300 ton- luk tahta gemiler yapmaktır. Meş- ratiyet devrinde yapılmış bir ka- nun gemi İaşaatını teşvik etmek için yüz ton istiabhında olan her nevi gemllerin devlet ormanların- dan parasız — istifadesine — imkân veriyordu. Yeni ormam kanunu bu kolaylığı - kaldırmıştır. Tahta ge- mi yapanlara deviçtçe mümkün o- lan yardımlIarın — yapılması Tâzım- dır, Zira yeni orman kanunu çdi- fiğmdanberi bu tahta gemiler ya- L i üt Z LE z; tonluk demir geminin bilir. Çünkü mesafe kısa ve tahliyesi kolay i : £ 3 | İ küçük tahta gemi- tahliyesi zor olan büyük demir ge- boy ölçüşebilir. Tahta ge- ı zamanda kısa mesafeyi L İ H Körebilir, Memleketimizde ba türlü tahta gemileri yapacak kabiliyette bir gok tesisat vardır: Alablı, Barlan, Akçakoca, Sinob, Rizc, Sürmene ve | yerlerdir, | Buralarda yapılacak teknelerin | muhtaç olduğu makinelere gelince, bunu da yine memleketimizde bulmak — mümkündür. Zira bugün Ankara Ve Adana gibi bir. takım yerlerde elektrik santralları yapıl- muştır, Bu santrallar yapılmazdan evvel buralarda elektrik — ihtiymet Dizel ve Dömldizel gibi vasıtalar. la temin ediliyordu. Şimdi bu gibi vasıtalar açıkta kalmıştır. - Bütün bunlar tahta gemlleri hurekete getirmek işinde kullamlablir, Hat. tü gerekirse dışarıdan da yeni mü- kine'er getirtilehilir. Bir Yürk gemicisinin beni alü- kadar ottiği ba bahsi bir kaç gün evvel münakalât işlerimiz üzerin- | ti ğ laalağ bil için hiş 0 n ıı'lıı)'ıı[ıltıııulm'hısblbı.l KIra. sinda ben de Münakalât Vekilimiz Amiral Fahri — EKagin'e açtım. Bu mesele haklanda — hükümetin dü- ŞÜncerini öğrenmek istedim: Bayın Vekil gerek bugün, gerek harpten sonra uzam bir raman tah- ta gemilerin münakalât — işlerinde yapacağı hizmetleri kabul etmekle beraber bu türlü gemiler'n inşası durmuş olduğu hakkmdaki fikre iştirak etmedi. Karadeniz sahille- rinde tahta gemi yapan tesisatla- rın hemen hepsi bugün tam faali- tosislerin muhtaç — oklukları bazı yardım gekilleri varsa bu c/hetin buluyorum, Zafer mo- törümüz Karadenizde bir Sovyet denizaltısı tarafından batırlıdı Sofya, 26 (AA,) — D, N, B: 'Türk bandıralı Zafer motörü, 238 mayıs sabaht Zarevo yakınım da Bulgar sahilinden 1800 metre mesafede bir Sovyet denizaltısı - nın taarruzuna uğramaştır. Sov- yet denizaltısı üç torpil atmış we motör üçüncü torpilin isabeti ile batmıştır. Müretebatı teşkil eden dokuz kişi sahile çıkmağa muvaffak olmuştur. Denizlide zelzele Denizli, 26 (ALA.) — Dün sa- at 10 sıralarında oldukça şiddet- H bir yer sarsıntlar olmuştur. Hasar yoktur, Her vatandaş yoklaması yapılmış nüfus kâğıdını yanında bulunduracak VİLÂYETiİN TEBLIĞİ 1 — Her Erkek vatandaşın 1 Haziran 1942 den tüibaren ilg ay zar. fnda (Yani Temmüz 1848 sonancu gününe kadar) mutlaka bir nüfem büviyet cüzdanma sahip olmaları ve olmayanların - bulundakları kaza kaymakamlıklarına müraçaatla vesika almaları. 2 — Nüfüs oludanlarında askerlik munmelelerini kayıt ottirmeyen. lerln Nân tarihindes itibaren askerlik yubelerine şahsen müracaat eder atla - alacakları vesikaları ve aakerlik ettiklerine dalr vesaikle terkile terkerelerini şubeye göstermeleri ve hükümetten aldıkları — vesikaların altınn askerlik muamelesini yasdırmaları, & — Yabancıdardan İstanbul cihetinde ikamet edenler - Eminünü, wlwnı—ıur(—nycrpwuıu—ııw ya- bancı şubelerime. Anadolu cihetinde bulunanlar (Kartal, Adalar şubeleri müstesma) Yabancı Kadıköy şubesine müracamt etmeleri. 8 — Sariyer, Kartal, Adalar, Şile şabeleri numtakasında — bulunan yabancıların işbu gübelere müracaatla muamelelerini Ikmal ettirmealeri Hân olumur. - Bütçe müzake BU GÜN — VAKIT Her yerde Sayfa releri çok münakaşalı oldu Bazı mebuslar Sıhhat ve Maarli Adliye Vekili Hasan Monemeneloğlu Ankara, 26 (Vakıt muhabirinden)— Bugün saât 14 de 1642 mali yılı büt. gesinin müzakeresine devam — edildi, Gümrük ve İnhizarlar, Bıhhat, Dahi. lye, Hariciye, Maarif, Adilye, Nafia ve İktisat vekâletlari bütçeleri müza. kere ve ayhen kabul edildi. Bwvelâ Gümrük ve İnhisarlar ve. Kâleti bütçesinin müzakeresine baş - iandı. Heyeti umümiyesi — hakkında söz söylüyan olmadığından İnhisarlar vokili Raif Karadeniz kütsüye geldi yi kasdettiğini anlamadığını söylei. Afyon mebumu Berç Türker, otur. Bığn yerden bu lmandaki nakil işle. rinin gayri muntazamı bir suretle vur ku bulmakta olduğunu ifade ederek bu yoldaki şikâyetlerden kısaca bah. getti. Gümrük ve İnhizarlar vekili, şim. diye kadar bu ilmandaki gümrük mu amelâtınm gayri muntazam — olduğu yolunda hiçbir gey işitmediğini, bahis | mevzaa alan dedikoduların da güm- | rük muamelâtına dair olmayıp lima. (Devamı Sa. & Sü, 1 de) Vekâletini tenkit ettiler TT Sıhhat, Dahiliye, Hariciye, Maarif. Adiiye, Naha ve iktısat Vekâletleri bütçeleri kabul edildi ea akaali Maarif Vekilinin tenkitlere cevabı Teknik tedrisatta mühim inkişaflar (Yazısı 4 üncüde) Sıhhat ve İçtimsi Muavenet Vekili Hulüsi Alataş Gümrük ve Tahisarlar Vekili Ralf Karnderfiz 1000 Yunan çocuğunun Türkiyeye Japonların getirilmesinden vazgeçildi Hazırlanan binaların kinisesiz Türk çocuklarına tahsisini teklit ediyoruz Ankara, 26 (ALA,) — Yıma. nistandaki büyük laşe sıkınlısı do- leyisiyle bilkassa çocukların kâfi gida bulamamaları —üzerine, bin Klen geli - rilerek korunmaları için lüzumlu- hazarlıklara başlanmıştır. Haber aldığımtaa göre bugün- derde, Yunan — Kizlhaçı başkanı Türkiye Kızılay cemiyetine mü- racaatla, lisan, muhit — ve ajleden ayrılma bakımlarından çocukların wwwb— Alman tehliği iYarım milyon insan çarpışıyor Tarihin en büyük çevirme harbi oluyor Berlin 26 (AA.) — Alman ordula. rı başkumandanlığının tebiği: Harkof cenubundaki kuşatma mu. marebesi en hararetli devresinde bü- danmaktadır. Çember içine — alınmiş olan düşman bütün gayretini topla - yarak doğuya doğru bir delik açma - ı çalışmaktadır. Bu maksatla yapı- — (Dovamı Sa, 2, Bü, $ dt) Harkofta | Taarruz igizli silâhı ilk defa ola- . ee y y ee rak görüliü Slüney, 25 (ALA.) — Japonya- mün jilk “Gizli ailâhı,, Rabaoul — ve Lae Üüzer'nde ilk defa olarak gö- rülmüştür, Müttefik pilotlarınm an'attıkla- (Devamı Sa, £, Bü, 6 da) temesi üzerine bu teşebbüsten vaz geçilmiştir. VAKIT: Uzun müddettenberi Tmlühim masrafar yapılarak hazır- | lanan bu binaların ve karar'aştı- rılan inşe programının kimsesiz Türk çocuklarının bakımma tahsia edilmesini toklif ediyoruz. 1000 Türk çocuğfunun — yiyecek, Biyecek ve yatacak yerine bir de terbiye ve tahsillerini tamamlıya- cak teşkiât ilâvesi suretile açila- İ cak yurt, büyük bir lüzumu önle- miş olacaktır , ı Sovyet tebliği ——— Gik 7 Yeniden başladı lki hücumda 51 Alman uçağı yakıldı Moxkova, 26 (ALA.) — yece yarısı tebliği: Pazartesi Bü- vö Harkof istikametinde çarpışma lara devam - edilmiştir. İzyum - Barvonkovo istikametinde Sovyet kıtsları duşman tanklariyle ve Pi- yadesiyle kanlı çarpışmalar — yap- arşlardır. Cephenin öteki kesimlerinde ö- semli bir şey olmamıştır. Pazar günü 10 Alman tayyaresi — tahrip (Devamı Ba, 2, Sü, 4 de) ni 4 v S LA Ka Ka rtenbnnlerişner ee T - DanaeaN Daarir Vekillmiz Hasan Ali Yucct | Yahudi yurdu Ruzveltin Filistin hakkında bir mesajı Vaşington, 26 (A A ) — Filis- tinde bir yahudi yurdu kurmak lehindeki kongre kararının 20 nti yıeldönümünü kutlamak için pa- yartesi akşamı verilen bir ziya- yette M, Ruzyeltin bir mesajı okunmuştur. M, Ruzvelt bu me sajında, son zamanlara kâadar Filistinin maruz bulunduğu as- keri tehlikenin açıkça bertaraf edilmiş olmasmnmdan dolayı mem- n_unğcünı' 4 izhar elmiş ve demiş- tir : “Filistinde sön yürmi yıldan - beri görülen maddi — ve iktısadi | gelişme demokrasi prensiplerine dayanarak ralışan hür bir mil- letin neler yavabileceğine —mü- kammel bir misaldir. Biz bu şe- gildeki inkişafm sulh eince ve ahenkle ü ve insanlı « fın her yerde özleditimiz dört hürriyete — kavuşmasını istiyo- ruz. Ziyafette bulunan doktor Viz- man da gu demeçte bulunmuş - “Birleşmiş milletlerin - askeri zaferi yurtlarımdan — çıkarılmış olan ve herhangi bir memleketin tâbüyetinde bulunmayan milyon larca yahudinin kargılaştığı me- seleyi hemen halletmiyecektir. Yalnız Filistin bu milyonlarca yahudi için bir yurt teskil ode- bilir, Almanya şampıyonu alke takımı geliyor maçtan bir enstantane, Resimde Viyanalı kalecinin topa hâkim olduğunu görüyoruz, Öznde Şalkroy'dan Kalvitaki yere düşmüş, sağda — Şalknay'dan Epenhof topu tutarken ve oasm yanımda de Adısiradan — Üldamek görülmektedir.