8 Nisan 1942 Tarihli Vatan Gazetesi Sayfa 1

na du 943 Ahmet Emin YALMANİ — &g Vatan Evi — Cağaloğlu, Molla Fenari Bokağı 30 - 32 Telef. 24186 - Telg. VATAN ist. Çarşamba NİSAN 1942 Yıl:2 — Sayı: 539 «DOĞRUYA DOĞRU - EĞRİYE EĞRİ » Fiyatı 5 Kuruş Bugünün adamları Dar kafa ile basiretin savaşı YAZAN: M HAZMAL Bugün 2 nci sayfamızda Fiyatlarla savaş Bu deveyi gütmek lâzım, pahalılığın mutlaka hakkından gelmeliyiz Yazan: Ahmet Emin YALMAN zrailin yardı h dan bi- ri diye dünyanın karşısına dikilen bir düşman ver: Hayat pahalılığı.., Kazancı ölçüsüz olamlar müstes. na olmak üzere hepimiz bunun pençesinde kıvranıyoruz. Hiç in- safı yok, o kadar koşuyor ki ar. kasından yetişmek imkânsız.. Bu umumi düşman yüzünden, her memleketten feryatlar yükse- liyor. İngiltere Başvekili: «Ahlâk nerede kaldı? Bu — vurgünculük ne?» diye bağırıyor. Amerika: «Bu tedbirler olmadı, fiyat artışı- nın- önüne geçmek için ne yapma- h?» diye eli şakağında düşünüyor. Disipline, itaate, vatani işlerde şu. urlu el birliğine örnek diye gös- terilen, fazla olarak yıldırıcı bir idare sistemi olan Almanyada da işler çığırından çıkmış, el altın- dan iştifçilik, vurgunculuk almış, yürümüştür. “Demek ki hayat pahalılığı - bü- tün dünya için amansız bir düş. Mandır. İktisadi teşkilâtı en esas, ll memleketler bile bunun hak- kından gelemiyor. Böyle biz de şöyle düşünüyoruz: bunun omuzunu yere getirmeği nasıl umabiliriz. ki teşkilâtımız zayıf, hı:;ırllğımız ve vasıtafarı- Mız mahduttur. Başkalarını; a. Pamadığını biz nasıl yıparx:?ıı z — olunca «Biz Evet, kimsenin yapmadığını biz yapacağız! Fiyat yarışının önünü kesebileceğiz! Çünkü zaâten biz herkesin hergün yaptığı basit iş- lerde' zorluklar severiz ve en çe- tin bir işte kollarımızı sıvamağa b!r"defı kâarar verince imkânsız görünen gayelere varırız. îşân esa- 81 şu ki biz çok istidatlı, çok canlı | adamlarız. Fakat kırltasi — mecra, lar,dan işleyen vasilik baskısı bu istidatların belirmesine daima sed çekiyor. Fevkalâde ihtiyaçlar kar- şısında baskı kalkıp kestirme yol- dan bir işin icabını yapmak imkâ. nı açılımca derhal mucizeler yara, tıyoruz. Bugüne kadar işin içinden çı- kamadık. Aksine olarak zaten Mevcut zorluklara sun'i zorluk- lar ve darlıklar kattık. Çünkü zorluklara karşıdan pala salladık Ve tetkik etmeden, teşhis kondur- Madan ve düşünd ilâçların İngiliz - İtalyan esir mübadelesi Malül hastaların mübadelesi İzmirde fiilen başladı Izmir, 7 (A.A.) — Anadolu aq'an-ı sıfın hususi muhabiri bildiriyor: Sakat ve malül İngiliz ve Italyan esirlerinin mübadelesi, bu esirleri ta- şıyan hastahane gemilerinin limanı- mıza gelmelerile fiilen başlamış olu- yor. Saat 15 de 14.000 tonilâtoluk Italyan ;Gradisca hastahane gemisi ve saat 16,380 da 22.000 tonluk La- dovericastl Ingiliz hastahane gemisi kendilerini Türk kara suları hudu- dunda karşılıyan lorpltoîa,rımız refa- katinde limana girerek komutanlık önünde demirlemişlerdir. Her iki ge- mide bulunan lmilel Kızılhaç refakatlerinde mihmandarları olduğu halde karaya çıkarak komutanlıkça temas ettirilmiştir, Vaktin gecikmesi dolayısile müba- delenin yarın sabah 7 de başlaması kararlaşmıştır. Komutanlık namına hoş geldiniz demek ve hastaların hatırlarını sor- mak üzere bir yüksek subayla ve Kı- zılay Izmir merkezi namına bir he- yet gemilere gitmiştir. Mübadelenin, gemiler devlet demir- yollarının Alsancaktaki büyük iske- lesinin iki tarafına yanaştırılarak delegeleri tahsis edilen motörlerle y kararlaştırılmış idi, fakat (Devamı Sa: 8 Sü: 7 de) (/) Maliye Vekili Fuat Ağralının beyanatı Ankara, 7 (A.A.) — Maliye Ve- kili Fuat Ağralı şu beyanatta bu- lunmuştur: «— Üçüncü defa 25 milyon N, ralık Tasarruf bonosu çıkarılma- sına salâhiyet veren 4195 sayılı kanun yürürlüğe girmiş bulunu- yor. Faiz, vade ve kupür itibarile - Yeni 25 milyon liralık bono memleketin her taratında- satışa çıkarıldı kılırsa bu son 25 milyonün da te- kâlükle karşılanacağı muhakkak- tır. Vatandaşlar faizi peşin ve is, tenilen anda paraya çevrilmesi kabil olan bu bonoları tasarruf- larına en iyi ve en kârlı plasman bulurlarken ayni zamanda bü bo- nolar hasıl n milli evvelkilerin ayni olan bu bonol bugünden — itibaren memleketin her tarafında satışa çıkarılmıştır. Daha evvel çıkarılmış — olan 50 milyon liralık Tasarruf bonoları. n'ın çok kısa bir zamanda satılmış (Devamı: Sa, 8, Sü. 4 de) — ve: halkımızın bono Sa, tın almak için müracaatlarına ba- Üsküdarda bir tramva mızın artan ihtiyaçlarını karşıla, mağa yaradığını ve bir vatan va- Zzifesi yaptığına da kanidir. Va- tansev.r halkımızın Cümhuriyet Maliyesine gösterdiği büyük iti. mada nekadar teşekkür etsek ye, ridir.» y devriidi 1 ölü, 14 yaralı var Durakta tramvay bekliyen emekli binbaşı Ahmet Cevat meğer 5 da Tesinde 4 Bitmekte NİN Yanıba Sıradı Vütman Kemal numarali araba İken Haydar- Şindaki - virajı | düvarm, FÜi Aç hastaha- | & filiyarak devril- | | Sikıp süratle d“_İ N dürakta tram-! an emekli deniz! *Vad'a çarparak | leri altında dü- tehi Kadıköyüne â::“ dürağı e0| Hay Resinin Miştir, Tramy, & Vara d y Vay vi Taydan TU Biderke €Mekte 1 tekerleki Vatman Kemal Belediye mühendislerine w5 n * Yaralılardan Haydarpaşa — iskele komutanı deniz binbaşısı Neyir ile iki er askeri hastahaneye kaldırıl- mışlardır. Bunların yaraları ağırca- dır, Atalay, Yurdagün adında iki ço- cukla, Behice, Behzad, Rahika, Mel. fan, Ismet ve Sepan adlarındaki di- ğer yaralılar Haydarpaşa Nümune hasta ine götür dir. Ah- met Cevat Askeri hastahaneye nak- ledilmiş ve orada ölmüştür. Sepan'dan maada diğer yaralıların düvll 1 — yapılmış ilk ve evlerine nakledilmişlerdir. Vatman Kemal Avcan bu hâdise. ye firenin tutmamasının sebep olduğu nu söylemektedir. (Devamı 5e: 3, Sü 3 de) X ölümünü bekliyormuş hâüdise hakkmımda İngilterenin cevabı Müdafaa Nazırı, bir Hintli olacak İngittere harp kabinesinin cevabı, kongre reisine 1 tevdi edildi Madrasta ilk defa hava tehlikesi işareti verildi Londra, 7 (A.A. )— Reuter'ir diplomatik muhabiri yazıyor: Ha- ber —aldığıma — göre, — nazırlar Cripps'in Hint liberalleri ve Hini milli kongresi tarafından bir Hint Müdafaa nazırının tayinine da'r olarak bir istekte bulundukları hakkında Cripps tarafından gön derilen mesajı dün akşam tetkik etmişlerdir. Bu hususta Cripps'e çok yakında tebligat yapılacaktır. Yeni Delhi, 7 (A.A.) — Cripps ve Wayvell ile yaptığı görüşmeler- den sonra beyanatta bulunan Cin. nah şöyle demiştir: «— Bugün öğleden sonra Cripps ile buluştum. Mumaileyh, Britan, ya hükümetinin beyanname pro- jesinin son maddesi hakkında ya- pılan tenkitleri gözönünde bulun. durmak suretile ne gibi mütem, mim tedbirler alınabileceğini izah etti. Ve Hint cemaatini temsil ede- cek bir Hintlinin Hint Müdafaa nazırlığına tayin edilebileceğini &- çıkça anlattı,» Cinnah şu sözleri de ilâve et. miştir: «— Cripps mütemmim tedbirle, ri icap ettiren. sebepleri de anlat- miş bulunduğundan benim bu ak- şam General Wayvell ile buluşmak (Devamı Sa, 3, Sü. 2 de) *—t “Bomba hâdisesi şahit Tokadın Bugünkü duruşmada âmme — leri dinlenecek Toros oteli sahiplerinin dinlenmesi Ömer vaziyelini aydınlatacak İ Almanyanın Ankara Bü; elçisi Von Papen'e yapılan ve teşebbüs ha- linde kalan suikast suçlularının du- ruşmasına bügün Ankarada devam edilecektir. Bugünkü duruşmada âmme şahit- lerinden ve yukarıya resimlerini koy- duğumuz Ankara Toros oöteli kâtibi Bekir Seyfeddin. Sarıoğlu, ve yine aynı ötelde çalışan Halit, kapıcı Ali Çelik ve yine berber Süleymanı tanı- yanlardan iki berber ve diğer âmme şahitleri de dinlenecektir, Bugünkü duruşma bir çok nokta- ları aydinlalacak ve bomba patlama- dan evvel olan hâdi de di çıkmış olacaktır. 'Toros oteli sahip ve müstahdemle- A'man Basınının Tass'ın iddiala- rına cevabı Berlin, 7 (A.A.) — Almanya- nn Ankara büyük elçisi Von Papen'e karşı yapılan sulkas- tin Türkiyenin komşularile ara- sını bozmak için Almanya ta- rafından tertip edildiğine dair Tas hi ele alan Alman basını bu iddiaların Soyyetlere mahsus - usullerden D arbira | Amoyda büyük Japon kaflesi görüldü üç büyük petrol gemisi batırıldı Bataanda şiddetli Japon taarruzlarında iki taraf ağır zayiata uğradı Çungking, 7 (A:A.) — Çin as- keri sözcüsü, bugün demiştir ki: Formoz adası karşısında A- moy açığında 13 Japon taşitile bi. Y ri topçeker olmak üzere 6 Jâpon harp gemisi görülmüştür. 3 Japon tümeni Formoz'da tahşit edilmiş, se de nereye gidecekleri belli des gildir. Vaşington, 7 (A:A.) — Bahriye tebliği: Uzakşark: Bir Amerikan deniz- altısı Japon sularında bir düşman şilebini batırdığını bildirmiştir. Pasifik'in cenubu garbisinde bir (Devamı Sa. 8, Sü, 38 de) *e& Milli piyango çekildi 30.000 lirayı 117.089 numa- ra kazandı Milli Piyangonun --9 uncu tertip 3 üncü çekilişi dün Ankara Sergievin- Rus - Alman harbi Sıvastopolda Ruslar şiddetii taarruza geçti Orel şimal batısında Ruslar ağır kayıplara uğradı B. Hitler Rumen. gehel kurmay - başkanını kabul - etti Berlin, 7 (A.A.) — Almşn baî kumandanlığının bildirdiğine Bgö- re 5 nisanda Sıvastopol muhasara cephesinde oldukça kuvvetli Bol- şevik 'kıt'aları iki yerde ve müte, ağdit defâlar Alman ve Rumen mevzilerile temasa girmişlerdir. Bu t üz teşebbüsleri daha baş- " aarîl)evımı Sa: 8 Sü 2 de) (-) olduğunu ve Ankarada yapılan de daha Sovyet lddialarının boşluğunu ispat ettiğini yazıyor ve Sov- yetlerin zorbaca hareketlerle Türkiyeyi ve Isveçi tahrik et- mek istediklerini belirtiyor. rinin ifadeleri parçalanan Omer To- kad'ın hâdisedenm evvelki vaziyetlerini aydınlatmış bulunacaktır. Alman Büyük Elçisinin Ankara Cumhuriyet Müddeiumumiliğine gön- derdiği tahriri ifadesi de bu- celsede okunacaktır. Dızdızcıların bir açıkgözlülüğü Bugünlerde İstanbulda yedi bin liralık yağlı bir av ele geçiren dolandırıcılar yakayı ele verdiler Dızdızcı ne demek olduğunu elbet- Dızdızcı için bu makine ikinci de- te duydunuz. Bunlar parayı çoğalt- | recede bir hizmet aletidir. Asıl iş, mak üsülünü keşfettiklerini iddia | kurbanları iyi seçmektedir. Dizdizci, eden usta dolandırıcılardır. Saf adam- karşısındakinin ruhunu okuyan ma- ların gözünü boyayacak tarzda şata- | hir bir adamdır. Tuzağına düşebile- fatlı bir makineleri vardır. Bunun|cek adamı kolayca gözüne kestirir, içindeki motör elektrikle İşler, Bü-| onu, idare ederek emniyetini kazan- rültüler yapar. Fakat bu işleyiş ve' mak usulleri sanatının asıl hüneridir. gürültünün hiçbir nevi işle alâkası Bugünlerde Istanbulun mahir dız- yoktur; sırf ustaca kurulmuş bir tu- | dızcılarından biri bütün bu sanat er- zaktan ibarettir, (Devamı Sa; 3 Sü; 1 de) 94 Slavlar ko:feran- sında Bulgşır mMüm:zSS İ 942 nin Alman yenilgi yılı olmasını tememni etti Moskova, 7 (A.A.) — Tass ajansı bildiriyor: 4 nisanda Moskovada Slâv k p tır. T bir çok Rus ve Bulgar hatipleri söz al. mış ve bilnassa — Bulgar mümessili Madam Pekla Bladov demiştir. ki: «Bulgarların Alman ordusunda hiz- met etmeleri affedilir şey değildir. Evlâtlarınızı Bulgar milletinih düş- manları emrine vermeyiniz. Onları askerlikten kurtarınız ve Bulgar milletinin düşmanlarına değil, kendi milletlerine hizmet için yemin etmiş de saat 15 de çekilmiş ve çekilişi ka- labalık bir halk kütlesi takip etmiş- ! tir. Ş (Devamı Sa: 3 Sö: 6 da) X olduklarını — hatırlatınız. 1942 yılı Slav ve Alman yenilgisini Dilenciler toplatılıyor Hariçten gelenler memleketleri- ne gönderiliyor, buralılar Darü- İâcezeye depo edi'iyor Bir, iki gündür zabıtamızla bele-l rTuhlü adamlardır. Baziları da küçük diyemiz elbirliği ederek faaliyete geç- ! çocukları merhamet uyandıracak kı- miştir. Istanbul sokaklarında dilen—_yafetleıde sokaklara ('iagıtarak köle cilik ile geçinen kimseler toplattırı- | gibi çalıştıran kimselerdir. lryor, Bunlardan Anadoludan. gelen-| — Emniyet altıncı Şubesinin yeni mü- ler, memleketlerine iade ediliyor, Is-| dürü Kemal Aygün bir kaç gündür tanbulda yerleşmiş olanlar da Darü-| motosikletine atlıyarak şehri baştan lâcezede toplanıyor. ıbeşn dolaşmakta ve âllencilerin top- D ilerden. çoğu, dilenmeyi kolay | Jattırı!masına nezirsl etmektedir. yahı olsun.d bir hizmet diye karşılıyan serseri ' (Devamı Sa, 3, Sü. 1 d9 —