1 Ekim 1940 Tarihli Vatan Gazetesi Sayfa 1
SALI ( * CAĞ 1 | ve İlkteşrin 1940 ATAN EVİ ALOĞLU No 32 LEFON: 24136 TELGRAF: VATAN İst. BAŞMUHARRIRİ AHMET EMİN YALMAN Öğretmen MAARİF VEKİLLİĞİ DEVLET KİTAPLARI MÜTEDAVİL SERMAYESİ MÜDÜRLÜĞÜNDEN ve Talebelere Beyoğlu mıntakasındaki okullar öğretmmen ve talebeleri- ne bir kolaylık olmak üzere İstiklâ! caddesinde Foto-Spor mağazasında bir satış yeri açılmıştır. Alâkadarlara bildi- ririz. (9289) | Fiyatı: 5 Kuruş n î i Yıl: 1—25377"744 | Üçüzlü i Mihver ve | Sovyetler | Bizimle : Sovyetler ara- İ Sihdaki karşilikli emniyet AN'anesi, harbin yeni saha- İâra sirayetine karşı en kuvvetli settir merikalı gazetecinin biri manç, Pit haber - veriyori Al- t..,_"- Hariciye Nazırı Fon Rib- ek DA hususi tayyaresine bine- şMakovaya gitmiş kaya atırları — yazdığımız daki- OA kadar hususi membalardan me leyit edecek bir haber gel- öçBittir. Yalnız Kont Ciano ı__"'d'n hareket ederken ken- "%:."" edenler acasında Fon P» * Btiyaçlar _ı_: velveleli tarafından göster- Yozgtl*e rahat edemezler. Nev- wb"* üç milyon a salan w Jüz) gibi gazeteler birkaç sa- İabif parmak kadar - kalın ser- larla heyecanlı bir haber Ban ktinler de isterse ertesi gün ya- b , tekzip edilsin, umur- tcaretinin — icabı yapıl- ._':,:. bile değildir. O sayı için an K6 halka geniş tertip velvele sa- mukabilinde — parası alm- Vaziyete uyacak şekilde sükA uydurabilen gezeteci, o gü Tamanı sayılır. Bahsettiğimiz Amerikalı gaze- üi de, Ribbentrop'un hususi kâ- İmiş gibi seyahatin sebebi ediyor: Alman Hariciye Na- * Moskovaya Söovyetleri har- &n ke | Ceğitüklemek için - gidiyormuz. daüğtetten bol himseler " vaade- ,.'_:& bu emele varmağa uğra- ikmış... wplT Fon Ribbentrop, Mosko- Tiyeç ee niçin “ehtibini bil- 9 gçruz, Bildiğimiz bir şey varsa at Badur: Sovyetlerin — sağlam e dayanan müstakil bir setleri vardır. Sırf ken- Hi gledefleri bakımından tuttukla- ne Oldan hiçbir tesirle ayrılmala- timal verilemez. epeyce zamandan- “vyetler, dünya h beri İT seyircisi â h"':- idiyorlar. Kendi hakları " kendi emniyetlerine aykırı bir WNeket görürleree eeslerini dere Te ikseltiyorlar, — Başkalarının Magirine, başkalarının / propa- kapıltına âlet edilmeyi kat'iyyen keş “etmiyorlar. Böyle bir hare- n göğtürlerse, derhal İ ._h__': zeliyor ve yalanı ediyor. &kı:h. mihvere son günlerde ü- w_hıı şekil verilince Sovyetler BÇİ telâş eseri — göstermediler. “Avda) gazetesi, Moskovadaki .u_lu!ın şöylece ifade etti: «Bu- taiş,Pize hiçbir alâkası yok. Biz Ama kandi yolumuza gidiyoruz. vüde İLA ine gittikçe geniş bir öl- Tüyo 'ngiltereye yardım edip du- ©. Maksat, olsa olsa Ameri- © Yıldırmaktır.> ajan- açıkça kengi Yetler, sakin bir ile ha di yollarına giderken, dünya- Spki imiz bir yer olduğunu izim gibi daima gözönün- en Muyorlar. Tıpkı bizim gibi. Tetin Rayeleri, sulhün ve emni- ba gç tü bir sürette kurulması- mil olmaktan ibarettir. lardaplün muhafazasına ait yöl- Seçei yaldaşlık. senelerdenberi hm Biç” Türk dostluğunun sağ- Bazgy TLAN'anesi halini — almıştır. tzal iııııı sebepler — dolayı Müye #nlaşmamazlıklar eksik ol- karpılıyf Skat neticede dostluk ve Tange ” emniyet an'anesi az za- aa ĞA Mmutlaka yeniden hükmü- Yor Şiteriyor ve eski yerini al- Taşıpıçi Memleket arasındaki bu Di yarkt Ve emniyeti, harbin ye- t YANİ sahalara sirayetine karşı Vvetli sed saymak caizdir. ü&r_ YALMAN Bazı Mekteplerde İhce Tedrisat Yapacak Şubeler Açılacak Ka '::'Iuhır 164041 c Ten Ankara erkek Si Ytüye M hbulda Galatasaray ve Veta :'ıı“"d— bu lılclu:n Birinci ıu:ı;: Mtey KilBaren lâtince tedriat yapan Küytir, #ube açmıya karar ver. Lit le | Paktın | Gizli | Gayesi: | Rusyayı Cember İçine Almak Londra, 30 (AA.) — Taymis şöy- Ve diyor: Jatikbali tayin edecek olanı başlıca mokta artık Landra değil, — Misırdır. Londranım gelişi güzel bombardımanır istilâ imkânları hazırlamaz ve askeri mukevemetimizi kıramaz. 'Yeni misak Amerikâ aleyhinedir. Almanya ile İtatyadan ziyade Japon- | ya Kin menfsat teşkil eder. Askeri Vaziyet Yazan: Emekli Albay Mecit SAKMAR Müslakil hava ordusumun sevk, idare ve tâbiyesi yeni esaaları mü- hakkak ki, tecrübelerden doğacak- t Halbuki harp başlayıncıya ka- dnr kabul edilea esaslarda umumi harptoki tacrübeler yanl hava- gılığin meselâ ağır topçu gibi or- du teşkilâtına dalir bir sınıf gibl telükkisi dahn ziyade hâkim bu- Tanmakta idi. Bu sebepledir ki, tn- giliz ve bilhassa Alman hava kuv- vetleri yeni yeni twsüller tecrübe etmektedirler. Yalırı İngiliz w sullerinde istikrar Gaha bârizdir. Eylül hiöcumunda ba iki cins tay- yare arasındaki nishetin daralmış olduğu görülmektedir. ki, — İngiliz avcılarını Alman avcılarile çarpış- mıya icbar etmek usulünün ilk de- f olarak tetbik edilmesi demek- tür. Almanların gece hücumu — şid- detlennca Ve bambalanan kaha da genişlemiştir. Tagilirlere — gelince istila tehlikesinin — kulmamasının tabli bir neticesi olarak hücrumun siklet markezi istilâ üsleri üzerin- de temerküz etmekle beraber Al- maaya dahiline doğru hedeflerin artmakta olması İagiliz bombar- diman küvvetinin takviye edilmiş olmasile izah edilebili: Afrika Gephesinde: Trabiusun Masar budüdüna yakm alan sahil tereddittir. Fakat Ttalyanın İspanya üzerine ağır bir tazyık yapması ihti-| mali Vardır.. | Deyli Ekspresten: - <Paktın gayesi, Amerikanın bize yardım et- Mmesirle mani olmak için blöf yapmak- tır. Gizli gaye, Ruayayı çember altına Blmaktır.» Bandey Öbserverden: «Pakt bizim | |kadar Amerikanın ve desiseli bir çe İxilde Sovyetlerin aleyhinedir. Japan- | ya, tarihinin en büyük hatasını işle-| miştir. Japonlar, Alman ve İtalyan- lara dayanarak bizi — ürkütemezler. Aksine olarak İngilizce konuşan mül- | letleri birleşmiye Aevkederler. Bon askeri ittifakın 250 milyon Kişilik bir kuvvat temsil ettiğini söy- tüyor. Sövyetler ve Çin hesaba katıl- madan Amerika ve İngiltere bunun iki mizlini temsil eder.> 'Taymis diğer bir makalesinde şöy- 16 diyor: «Bu pektin mânası — geçen Beneki Alman - Rus paktı kadar ga- riptir. Japonya büyük elçisi Londra- da Kalıyor. Paktın hedefi Amerika» dir ki, mükadderatı. bizimle müşte- Fektir. Öyle sanılıyor ki, “Japonya bekliyecek, ancak biz felâkete uğrar- Bak üzerimize hücum edecektir. Za- ten düşmanın bütün tazyikleri ikin ci plânda kalmıya Mahkümdür. An- bak âna cephelerde İnhizama uğrar- )uı hâd bir şekle girebilir. İngiltere- de ize hiç bir gevşeme alâmeti yok- tur. Maser ve Akdeniz hizi tehdit eden 1xt tehlikenin en cideisini teşkil eder. Bu sebenle Misir İngiliğ askeri si- yasetirin temeltaşı olmalıdır. Ttalyan Siyasetinin mümeyyiz vaz- Üp: Baska millatlerin - uğradığı müş küllerden istifadeye çalışmaktır. Mı- gera kafşı açılan taarruz, Almanya- nn Londra Üzerine olan hücumları- 'nın hâd safhasına tekabill etmek ü- vere başlamıştı. " İngilterenin — harp mükadderatı bakkında — Musolininin fikirleri değişirse Mor taarruzunun göddetinin de değişeceğine Inanmak İiçin sebepler vardır. Harbin başındanberi İtalya — yeni arazi almamıştır. Almanya, Italyanın izmeti nefaini hesaba — katmıyor. - Bu yüzden İtalyan itibar ve nüfuzu saz- silmıştır. İtalyanların Balkanlardaki rolü de çok mahduttur. Müzolini kendi. kendine cAcaba talümi bir tek bağlamış değil miyim ?> Japonyanın Fena Niyeti Yokmuş Tokyo, 30 (AAJ — Reiter: Ja- pon sözetiml, bugün basım mümessil- leri İle yaplığı bir görüşmede demiş- ür kiz Japonya, Berlin paktını leri süre- rek herhangi diğer bir memleketi (Dovamı: Ba. 4, Bü. 1 de) açık yarelarinie hücumları sahil min- takasınım İagiliz donunması tesi- rinden kurtarılmasına mataf bek- denen ve ileride &ik sik tekerrür e- decek olan bir harekettir. ttalyan- miyeti Musul petrollerinih demir borularin —Akdenize — sevkedilen nokta olmasındadır. Ribbentrop Acele Moskovaya Gitmiş nti Çinliler, Japonların Münakale — | Yolunu Kesmiş Moskova, 30 (AA.) Moskova | rağyosunun dün vermiş olduğu bir| hahere nazaran Kwangri istikametin- e ilerlemekte olan Çin kıtaatı Japon kıtaatının münakale yollarmı kesmi- ye muvaffak olmuşlardır. soçuyur numaraya Almanyada akın yapan filoya avdet emri veren İngiliz kumandanı Londra'lı Yangın Çıktı 43 Alman 16 İngiliz Tayyaresi Düştü Londra, 30 (A.A.) — Hava Nezareti ile Anavatan tebli sey nehri mansabı mıntakı uzun ve en siddetli yapmışlardır. Londranın birçok kısımlarına | atılmış ve Lon- dranın tam ortasında çok mübım yangın bombala; bir yangın çıkmıştır. Yangın kon- trpl altına alınmıştır. Diğer yan- ganlar derhal söndürülmüştür. Civarda bir takım evler de ha- sara uğramıştır. Bir hayli ölü ve yaralı vardır. Mersey mit yangınlar çıl akasında — birçok olmadığı anlaşılmıştır yiat fazla değildir. Diğer mıntakalarda ha: telefat ehemmiyetsizdir. Düşman dün 9 bambardıman tayyaresi tayyaresile bir avcı kaybetmiştir. Bizim avcı lotu sağ ve salimdir. 43 Alman, 16 İngiliz Tayyaresi Düştü Londra, 30 (ALA.) 19 a kadar alman raporlar, — bugün İngiltare üzerinde 43 düşman tayyu. resinin tahrip edildiğini bildirmek- tedir. 16 İngiliz Plilot sağ ve salimdir. Uzun Menzilli Toplârla Fransa Sahilleri Edildi Landra, 20 (A-A.) — man etmişlerdir. Vakikanın Kıymeti Şirket vapurlarının hareket saatlerinde wrasına göre on da- kika, bir çeyrek aksaklıklar o- luyor. Amma bu, yıllardanbe- ti böyle oluyor. Onda yazılı yukarıdan geliyor ba- vapur, hanesile - onu ön geçe gelehi. hiyor. — Olağan şey Deyip geçebiliriz amma bu- gün bir dakikama kıyeneti var, Öyle tayyareler ikat olundu ki; pike inişlerde ses — süratinden daha hızlı gidiyor. Böyle bir devirde dakikala zan kıiymetini takdir ve muha iaza edemiyen mücsseseler u- mumi şehir nakliyatı gibi bir müskül işi başaramazlar, — Bu vurdum. duymazlıktan vazge- çelim! Emniyet Nezaretleri tarafından verilen bir Düşman borabardıman tayya- İreleri dün gece Londra ile Lon draya civar kontluklara ve Mer- M en hücumlar mış, bu arada bir ta. kım ticarethaneler mühim hasara | Şimdiye kadar alımaü haberle- sanca zayiatın yüksek Londra- nin cenubunda ve garbında hasa- Tat mühim olmuştur. Nüfusça za- tayyarelerimizden | dördü kayıpar, fakat ikisinin pi- Bugün saat at GüŞMÜŞEE de sekiz Uzun menzll- N İngiliz topları bü sabah gün doğma dan evvel Fransız sahilini bombardı- ' SİYASİ SABAH GAZETES 'Karabükün İlk Karabük fabrikamızın imal et- | tiği pik demirlerden bir parti | bin liralık bir malın Remanyaya ihracına müsa- ne kadar bu tar ehemmiyetli | ade edi bir yekün teşkil etmiyorsa da Memleketimizden harice ma- | Karabük fabrikamızın dış piyasa- demir ihraç edilmesi, sınat ya ihraç ettiği ilk imalât maddesi olmak itibarile ehemmiyetli telâk- ki edilmektedir Pik demir, Karabükteki yük- sek fırınlardan ilk alınan mahsul- dür. Pik demirden çelik yapılır. Çeliğe de haddehanelerde muh telif maksatlara göre gekil veri- | Vekâletinin verdiği müsaade 192 | artiye aittir. Her inkişafımız bakımından ehemmi- ulanacak bir hâdisedir. Beş yıllık sanayi mekte olduğu müsbet neticelere |bundan iyi bir ölçü olamaz Pik demir ihracı için Ticaret yetle kap plânının ver. Mamul -Demirini İhraç Ettik 'DemirSanayiimizin Mamul Demir İhraç Etmesi Sınai İnkişafımızda Mühim Bir Adımdır lir. Pik demirin çelik imalâtı ha- ricinde bir kullanış yeri yoktur. Karabük — fabrikasının programına göre yüksek fırınlar, çelik kısmından evvel tamamlan» Pik de yapılabil. inşaat mış ve faaliyete geça mir için ihtiyat stol mesinin ve bundan ayni dezecede mukabili ola- iktar ihra- lüzumlu malları rük Roman cat yapılmasının hikmeti burada- dir. —a — BAŞVEKİL HATAY'A Hareket Etti Ankara, 80 ÇALA.) — Başvekil Dektor Refik Saydam yanlarında Ticaret Veklli Nazmi — Topçuoğlu olduğu halde bu akşam saat 11,30 da Hatay'a gitmek üzere şehrimiz- den ayrılmışlardır. Başvekil Doktar Refik Saydam İstasyonda, Rehsictimhur nâmıma umumi kâtip Kemal Gedeleç ila başyaver Celâl Üner ve — hunüsi kalem müdürü Süreyya Andriman, B.M. Meclisi Reisi — Abdülhâlik Renda, vekiller ve Parti — Genel Bekreteri ve Parti umumi idare heyeti âzaları, mebaslar, vekâlet- |Bugün de Orta ve Sovyetler Barış ve Bitaraflık Siyasetine Sadık Pravdaya Göre Sovyet Siyaseti Değişmiyecek Tikmektepler Günden itibaren açı- Jlarak yeni sene tedrisatına başlamış- Jardır. Bu münasebetle dün mektep- lerde bayrak merasimi — yapılmıştır. |Bugün de örtanlektenler - ve liseler mecasimle açılarak tedrisata başla- | Mönslerk 30 YA e| Tet ler aa diğma nn ansı bildiriyor: — , Sültei krealikdn, “HAPİZ "eit Pravda gazetesi «Berlinde im- (4 Hasan Âli Yücelin — mualilmlere, za edilen üç taraflı pakt> başlığı | mektep idurecilerine ve talebelere hi- * Takında yakzdığı “Bir başmülalede İsahan bür-imaktaba erunacaktir. Ba diyor ki: «Pakt, Soyyetler / Birliği için tamamen beklenmedik bir şey ol- mamıştır, zira hakikatte bir tar tan Almanya, İtalya ve Japonya ve diğer taraftan da İngiltere ve İtebliğ. her mektebe ayrı olarak — ve merasimin — başlangıcında — açılmak kaydile gönderilmiştir. Arzkaradan dönen Masrif müdürü Tevfik Kut dün kendisile — görüşen bir. muharririmize kadrolar ve Amerika arasında —esasen mev- | mektepler hakkında izahat vermiş- çut münasebetlerin — tesbitinden | tir; başka bir şey değildir. Sovyet| <— Veküâlet bu sene, gerek ilk, ge- , İ|hükümeti üç taraflı bir paktın |çekse orta tedrisat ihtiyacını karşı: yakında imza edileceğinden Al- | amak için ieap eden hütün tedhirleri man hükümeti vasıtasile zaten da- | almış bulunmaktadır. Mekteplerde ha evvel haberdar edilmişti. Kkayıt ve Kabul münmelesine başlandı- Şimdiye kadar harp birbirin- | gından şimdiye kadar resmi ilk mek | den ayrı iki sahada cereyan edi- / teplerin birinci sınıflarına 13.725, ore yordu. Şimdi bu ayrılığa nihayet |ta mekteplerin — birinci zmıflarma veriliyor. Bu hiç şüphesiz harbin 6578, liselerin birinci xmıflarına 3064 bundan böyle şiddetlenmesi ve |kişi yenidan kayıl va kahul edılmak sahanın — genişlemesi demektir. İ suretile vukubulan — bütün — talepler Bunun akdine saik, İngiltere ile | yerine getirilmiştir. Vakâlet, çocul Amerika arasındaki askeri iş be- | larımızın okudukları binaları daimi raberliğinin günden güne genişle- | şekilde bir mektep haline koymak mesidir. Amerikanın harbe he- | makasdile burlardan kira ile tutu- nüz girmemesinin ehemmiyeti | lanları da satın almak prensipini ta- İyoktur, çünkü filen üçüzlü mih- |kip etmiştir. verin düşmanlarile ayni cephede çalışıyor. Pakt, nüfuz mıntakaları ayın- yor, fakat bunu imza edenlerin | mıntakaları filen taksim işinde | muvaffak olup olmuyacakları ay- m bir meseledir. Böyle bir plânın | başarılması harbin neticesine bağ- | hdır. | Paktın Sovyetler hakkındaki | maddesini, her seyden evvel Sovyet Birliğinin harbin ilk gün- lerindenberi muhafaza ettiği bita- İxaflığa bir riayet olarak, ikincisi de Sovyetlerle Almanya ve İtalya amdaki ademi tecavüz pakt! rının teyidi diye kabul icap eder. Barış ve bitaraflık ıi,.mı:ı siyasetin kendi elinde olduğu nit- bette değişmez kalmakta olduğu- | mu ve öyle de kalacağını teyit e- debilir.» Alıııy Şafak Attı! Dün mektebe giden ilk okul talebeleri İlkmğkteplğıî Dün Açıldı Liseler Merasimle Açılarak Tedrisata Başlanacak Barryerde vilâyetçe İstimlâk edilen bina e Bdirrekapıda kiralanan Rum mektebi binasında bu civarda orta mekteplere bağlı olmak üzere birer ortamektep daha açılması kararlaş- tırılmıştır. Vekâlet, İstanbul orta tedriaat mek teplerinin kadrolarını tetkik ederken, boş muallimliklere, hâlen ikametgüh- larma uzak semtlerdeki mekteplerde vazife gören munllimleri nakletimek süretile müallimlerin, evlerine daha yakın yerlerdeki mekteplerde vazife görmelerini temin etmiştir Bu sene İstanbul meletoplerine ma- aşlı olarak hiçbir muallim tayin ©- Tunmamıştır. İstanbül orta tedrisat mekteplerin yılardanberi muvaffakıyatle ça- an yardımcı müallimler, vazifele inde bu sene de ipka edilmiğlerme de bunlardan hiçbirinin asli muallim kadi rotuna alınması imkânı bulunama - mıştır. Fakat yeniden hiçbir Tise me- zunu muallim olarak kadroya alınma mıştır Vekkletin. verdiği direktifler. üte- rine tedrisatın selâmetini temin mak- sadile de bir takım Ledbirler almış bulunmaktayız. Bu arada talebenin, sabahları mekteplere vaktinde yetiş- melerini tamia için şehir nakliye va- sıtaları tarifelerinde ioap eden se - ferler İlâve ettirilmiştir. Bundan başka, bu yıl sinema, kah- (Devamız Sa. 4, Xü. 3 te) di İngiliz — Sam Amca, uyan artık, geç kalıyorsun!
