1 Ekim 1940 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 1
“Trt brt,, çılar Sanatkârlık iddiasın- da olan bunları niçin. farketmiyor? —— , Geçen gün bir arkadaş diyordu — Cemal Nadiri muhtelif cephe den tedkik edenler oldut «İyi çıdır!» dediler. «Çizgi fenni- başardığı kadar muharrirliği de or; zira hatları da, lejandları güldürücü!» dediler, Fakat belli şl: bir hususiyeti unutuldu galiba: Yaşadığımız hayatın o kadar teferruatını aksettiriyor ki, gü- birinde, onun eserlerinden bir rsi gibi istifade temin edilecek” Meselâ hiyeroglif resimlerinden bundan kırk elli asır evvelki Mısır yatma dair malümat elde edildi &ibi, bu artistin eserlerinden de, asadığımız senelerin giyim kuşam, Evlerimizin iç âlemi, muaşeretimi- N umumi ve hususi cepheleri, saz İma, söz söyleme vesaire tafsilât taya çıkacak... e Müstakbel mü- İkik için ne hazine... Devrimizin Pövüsü bunlardan istihraç oluna Kendilerine ilâhi sanatkâr süsü erenlerin eserlerinden ise, bugü e hakikatleri acaba ne dereceye ar anlaşılacık?... Resim vadisinde bu böyle oldur ii eibi yazı sahasında, galiba, baş- törlü değil... 1 Meselâ, orta oyunu üstadları tedi zamanlarının tiplerini çok iyi anlamdırmıştı. Üstad Hüseyin Rah- *» keza, edebiyatta ayni rolü oy- kadı, Fakat sonra?... Hangi roman- inin, hikâyecinin eserinde, şu veya gi #mfa mensup şu veya bu fer-| in «Hah, işteli denecek, akılları) Bene — Bizden başkası beş para et- 57 < diyen sanatkârlarımız. pek tar, fır fır dolaşan Fukat aramızda İ *boh stile tipini bulup çıkarmak, vi ve teferruatile tesbit ederek! şdiyata intikal ettirmek, yüksek #baya değil, edebiyat dışına kov- he istedikleri biz birkaç gazete * müyesser oldu. dünkü mevruum, «burnundan Ki, dırmayan» tipinin tanvirine "edilmişti ki, sayet bu, böyle bir İteto fıkrasına sıkıştırılmayıp vak. k Pol, tetebbil imkân: fazla istidat- İşpir sanstkâr tarafından mevzu WE edilse, üzerinde aylarca, se- çe çalındı, elbette, Gogol" kay tiplerinden biri halinde can- ırılır, Türk edebiyatının bey-| tanzim plânı Bilhassa Mimar Sinanin eseri olan cami 'meydana (o çikarilacaktir Üsküdarın imar plânı hazırlanın ken şehircilik mütehasım B. Prost Üsküdar meydanının plânını ayn bir şekilde (Otanzim etmiştir. Üsküdar meydanın tanziminde bilhassa mi-| mar Sinan eseri olan İskele camlinin meydana, çıkmasını istihdaf etmiştir. Cami, Süleymaniye, Yenicami ve diğer büyük camiler gibi gizli ışıklarla ten- vir edileceğinden ona göre meydana projektörler konulacaktır. Meydanda, istimlâk edilecek bütün binaların muameleleri ikmal edildi.| Einden yakında bunlar tamamile yık-| tırılacak ve yeni projektörler Kona-| caktın. Yeni projektörlerden evvel meydanın ssfalta tahviline başlana-| enkter. Meydanın asfalta tahvili bir) müteahhide ihale edilmiştir, Paynir ve sadeyaj Mürakabe komisyonu dün de fiat meselesile meşgul oldu Flat mürakabe komlayonu dünkü toplantısında sadeyuğ ve peynir flat- lerini görüşmüştür. Komisyon, mınta» ka ticaret müdürlüğüne çağırdığı ba- zi peynir tacirlerinin de ifadesine mü- racaat etmiştir. Evvelce de yazıldığı gibi peynir tüocarlar, bilhassa beyaz peynirin yerinde da yüksek finatlerle satıldığını iddia ediyorlar. Bundan başka, tacirlerin iddialarına nazaran, bu yıl peynir rekoltesi yüzde 25 nisbe- #indo azdır, Komisyon, tacirlerin Iddialarını tav. sik etmek Üzere mahallinde yani Trakyada tedkikat yaptırılmasına ka- rar vermiştir. Diğer taraftan peynir tacirleri, kendilerine isnad edilen ih- #ikâr (o teşebbüslerini reddediyorlar, Hülüze, gerek iktisad müdürlüğü, ge- rekss flatleri mürakabe komisyonu, peynir işini tamik elmeğe karar ver- mişlerdir İzmir ortaokullarina yazılan talebe İzmir 30 (Akşam) — Bu dere yılı için İzmir ortaokullarının fik sınıfları. na 2200 talebe kaydedilmiştir. Bazı ortaokullara, kadro ve nazaran fazla #al et mektepler arasinda talebe taksimi ya pılmuştar, el eserlerinden £ biri halinde B a çıkar, “oka bir tip daha söyliyeceğim: diğada yine dolaşıyor; balkan kitini celbediyor; fakat sanat N gözüne, kulağına çarpmıyor! XTet, brte cılar. YSelimeyi daha içler? 8 olduğunu kısaca tarif etsem: pi biliyorum!» diyeceksiniz, İinler, Kararözdeki Tuzsuz De h yekirin modernidirler. Kabada- İş fabadayı, kurulmuş tabanca İç “onuşurlar, Meselâ «biz» demez-| a, (Biss derler... «Söyledim» de-| A,» asöylemişimdir» Ea | zübdeleştirelim: İli esöys le csoy» arası bir te- 17... İstanbelan sile çocuk- bu tecvid ve aramer tar iyenler oluyor. Bir anne enlatıyord İğ Oğlem «Bas söyl ” sAman bu ne lâf » diye hayret etti Mn mevcudiyetini maşredirez» le yav- Böyle bir iddia etti... *özı kullanarak: de yok!» cevabını verdi. 4 za bu tarz modern lâf kaba- m | İzmir İnhisarlar başmü- | dürlüğünde bir hırsızlık İzmir 30 (Akşam) — İzmir inhisar» lar başmüdürü B. İbrahimin, inhisar- r binasındaki yazıbanesinde bulu- an ve hayat sigortasına ald kursba- falı saati, meçhul bir şahiz tarafından açılmış, parası alınmıştır. Hirmz #a- bıtaca araniyor. kileri | Tütüncülere avans Trabzon 30 (A.A.) — İnhisar- | lar idaresi tarafından Trabzon ve Pulathane tütün © müstahsillerine| avans tevziine başlanmıştır. | 0000000 dayıları okonuşurlarken © boyuna ağızlarından «trt brt, trt brte diye lâfızlar işitiliyor... Bununla caka yapıyorlar akılları sıra. o Hele bir kaç mevki birden selivermiş | manen sonradan görmeler arasmda) bunlara Ok sik oraslanıyor. İşte «burnundan o bl oaldırmazş la «trtbetçın tpi birleştirilerek ne kemmel bir komedi oyaratılabili; Amma, nerede... Edebiyatçılarımız le, yahut da alkışlamı (Va-Na) | İ anlara tahsis edilmiş yerlere yerleş- İ tirtlmiş, ayakta bile duracak vapurundaki müthiş izdiham Feci bir kazanın önüne geçmek için ciddi ve seri tedbirler almak lâzım Dün 945 de Büyükadadan kalkarak! diğer adaları uğrayan Erenköy vapu-| ru köprüye tam saat on bir buçukta yani tarifedeki muayyen sââtinden yirmi dakika sonra yanaşabilmiştir. Vapurda, alabileceği yolcu mikta- rından lâakal yüzde elli fazla insan vardı. Bunu ayakta kalanların mik- tarile tayin etmek pek kolaydı. Bu ye- tişmiyormuş gibi vapurun kaptanı 1s- kelelerden elli altmış parça büyük bii- yük eşya denkleri yüklemekte hiç bir mahzue emiştir. Halkın gikâti, protestoları tabii hiç bir falde verme- miş, inasi omuzlarından aşarak, yolcular itilip kalkilarak bu eşya in- serbes | yer bırakılmamığtı, Dün bu hale şahid olup da esef duy- mamak mümkün değlidi. Geçenlerde Çekmece geçidindeki kaza tahkikatı Bekçi Mahmudun sorgusu yapılarak evrakı müstantiğe verildi Bundan bir hafta evvel Çekmece geçidinde bir tren faclası olmuş, gece Yarısından sonra geçen bir marşan- diz katarı geçldde Şaban adında bi- rinin yük arabasını parçalamış, ata- bacının da kaburga kemikleri kırl- muştı. Hadiseye vazıyed eden müddelumu- mallik evvelki gün tahkikatın intaç eylemiştir, Geçld bekçisi Mahmud suçlu olarak sorguya çekilmiş ve Üç seneden fazla bir zamandanberi blâ fasıla bu geçld üzerinde hiç izin yap- madan çalıştığını, hadise gecesi de farla yorgunluğun verdiği Lesirle uy- kuya dalıp geçidi kapatmayı unuttu. Bunu söylemiştir. Geçid bekçisi Mah- mudun, kazaya bu şekilde sebebiyet verdiği tesbit olunduğu elhetle hak- kında tanzim olunan tahkikat evrakı dün sorgu hâkim'iğine verilmiştir. Manevra yaparken hattan çıktı Evvelki gece saat yirmi dörde doğ-; ru, Sirkecide manevra yapmakta olan konvansiyonel treni makas santralı önünde yoldan çıkmış ve bu bat üze- rinde Iki saat kadar münakalât sek- #eye uğramıştır. Dokuruncu İşletme müdürlüğü icab edenler hakkında tahkikat yapmaktadır. 12 metre yüksekten bahçeye düştü nda Çeşme soksfında 16 vd8 Arifin kızı yedi yaşla- rında Sabahat üst katta kardeşleri ile oy ndan diğer balk İ | | çöye düşmüştür. Çocuk andığından hastaneye kaldırıl- en iketi : ! yari m İ inci Tüm askerlik dairesinden:| Beyoğlu askerlik şubesinde kayıtlı İ yd. Lv, Astğm. Hüseyin oğ. Zeki 1443| kaç tü a v — | kendisinden bir hususun tahkiki için | mektedi, sarf kitaplarını gösterdim... | anlaşılmaz mısra söylemekle yahut! gehzadebaşında Fatih askerlik dalro-| fa «Öylayse! bunları mühimsiyerek tenkit etmek-! sine müracnat etmesini İstanbul hari- ca olunuz. ya gönderlisn dört gözle be miş ve on iki metre yük-| * miş, akla meşgul... | cinde 15 sarih ndresini bildirmesi ri-| Fiatler dün tekrar 24, M5 kuruşa fir- | mıştır. Bu stokun satın almmas İçin Jamıştır. ge buna &nir bir şikâyet fıkfası neş- retmiştik; fakat görülüyor ki, idare bunu ayarı ibare almamış, hiç ol- mazsa Ada vapurlarının en çok İzdi- hama maruz kaldıkları pazartesi için buna bir çare düşünmek zahmetine bile katlanmamıştır. Bu işte balkın yalnız istirahatı değ, daha mühim olan emniyeti de mevruu bahistir. Dün herhangi bir sebep yüzünden va- urda ânt bir kargaşalık olsaydı, bel» 0 feci bir kaza ile karşılaşmış ola- tak, Umumi hizmetleri ifa eden erimiz behemehal bu fena halle- re çare bulmalı, halkın evvelâ emniys- tini sonra da İstirahatını temin ede» esk kati çareleri bulup tatbik etmeli. dir, Eski zihniyet ve usullerle artık bu. işlerin görülemiyeceğin! anlamak 14- sımdı, Karilerimizin mektupları Meydanlardaki durak yerleri Acele işiniz var: Galatadan bir nakil vastasile, meselâ Deyarda gitmek ietiyorsunuz. İlk gelenine bineceksiniz. Fakat ns mümkün? Beşiktaşlan gelenler bir yerde, Beyoğlundan gelenler başka yer- de, hele otobürler büsbütün baş- ka tarafla durur, Karaköy mey- danında otamebiller için tek isti- kamet usulü kabul edildikten sonra bu meydan eski kalabalık halini artık kaybetmiştir. Bina- enaleyh, yataklı vagonlar binasi- le Ziraat bankası arasında bütün nakliye vasıtaları için durak yeri yapmak mümkündür. Koza bütün diğer büyük mey- danlarımızda prensibe ris- m etmek sürat için fayda ve- rir. —R. Mutki'ye piyango biletleri gitmiyor Mutkiden bir okuyucumuz yazı- yor: Evvelce her ay buraya mun- tazaman 20 adet piyango bileti ge- Hip satılıyordu. Dört beş aydır bilet gönderilnemektedir. Bu işle Ügüt makamın dikkat nazarının çekii- mesini rica ederim. Et nakliyatını Belediye idare edecek Et nakliyatı işi bugünden İtibaren bizzat Belediye vesitile Idare edil- meğe başlanacaktır. Kamb nakliye şirketi 16 kamyon ie et tevzlatını ida- re ettiği halde Belediye 20 kamyon to- min etmiştir. Bu suretle et tevrlatı daha çabuk yapılacak, etlerin bozulup kmasının önü alınacaktır, Belediye da denis nakliye vamta- Susam ve keten tohumları fiatleri yine fırladı usam ve keten tohumu (fiatleri yükselmeğe başlamıştır. Bu menin, piyasa İs oynıyan bi 'carın eşeri olduğu zannedi- T, Geçen hafta keten tohumu teri 24, 345 kuruşa kadar yüksel bilâhare 215 kuruşa İnmişti yüks Bay Amcaya göre... JUsküdar moydanıma) | Adalardan gelen Erenköy İ Türk - Rumen ticaret itildfı Bugünden itibaren tatbik ” — mevkiine konacak Geçen hafta şehrimizde İmzalanan Türk - Rumen ticaret anlı ren meriyet mevkline konacağı haber alınmıştır. Türk mu- rahkas heyeti rel B. Servet Berkin dün öğleden sonra Ankaraya dönmüş- tür. B. Servet, dün öğleden evvel bir- liklerde meşgul olarak Romanyays ihracat yapacak tacirlerin içtimsına riyaset etmiştir. Yakında bu tacirler, tekrar biri'kletinde toplanarak terziat işini görüşecekle, Yolcu salonu lokantasin- da akşam çayları Yolcu salonu lokantası birinel teşri. nin ikisinden itiberen hergün saat on İ altıda başlamak üzere akşam çayı ve aperltifii konserler tertip edecektir. Yerli malı Sergisi Milli Sanayi Birliği per- şembe günü toplanacak PM Bu sene sonbaharda açılacak İstan- İbul Yerli Mallar sergisine Hatay vi- lüyetimizin da geniş mikyasta iştiraki temin edilmiştir. Bundan başka, ser- gide, komşu ve müttefik hükümetlerle yapılan ve lacak olan ticari te- blolar ve grafiklerle teba- Basra - Bağdad yo- ketimizin neler temin edeceğinin temsili resimlerle belirtii- mesi de kararlaştırılmıştır. Bu arada bilhassa Irak ile yeniden başlıyan tlesret münasebetleri de (Yakın şark ekönomi) paviyonunda irk ziyaretellerinin mütalâa nazarı- na konacaktır. Sonbahar sergisinde, eği partilerinden başka esaslı olarak ticaret, ve Iktisad kolları bu- lunacaktır, Perşembe günü toplanacak olan MW Sanayi Birliği idare heyo- dsl işi görüşüle- riyaset etmek Üze- re Vali ve Belediye Rels Dr, B, Lütf Kırdarın da davet edilmesi muhtemel- dir. B. Lâl Kırdar, malüm olduğu üzere, geçen seneki Yerli Mallar scr- gisinin tertib komitesinin fahri reisi hdi —— Bir randevu evi basıldı Tal de Billurcu sokakta bir apar- amanın İk katında oturan İrini iş- minde bir kadının bu evi randevu yeri şekline soktuğu emniyet müdür. Yiğü fkinel şubesince haber alınmış ve errelkl geca bir cürmümeşhud ter- tib edilerek suç üstünde yakalanmış- lardır. Evde bulunan dört kadın em- rami zühreriye muayenesine tâbi tu- tulmuş, #parkımanın bu ka mühür- lenmiştir. İstanbulun kurtuluş bayramı 6 Teğrinievvele tesadüf eden İs- tanbulun kurtuluş bayramı progra- mi hazırlanmıştır. Bu programa göre Sultanahmed- de merasim yapılacak ve Taksime gidilerek Cümhuriyet âbidesine çe- lenk konulacaktır. Merasime İştirak edecek kıtalar ve mektep talebeleri Sultanahmed meydanında toplana- caklardır. —g Madeni eşya ve kalay getirtmek için Btadeni eşya temin etmek Üzere bir heyetin Avrupaya gönderildiğini yaz- muştık. Bundan başka, Irakta bulü- Dan madeni eşyanın satın alınmam için do akreditif temin edilmiştir. Irakta, fazla mikdarda İşlenmemiş Kalsy stoku bulunduğu &n babet alm- 4 bin sterlinlik akreditif açılmıştır. DARA Nesil farkı —— Nesi farkl... Bazan bir eskidi dükkâninda bile insan buna rasge liyor. Çocukluğumanberi zaman zaman önünden geçtiğim, tahtadan, bara- kamsı bir dükkân vardır. Bu bir dükkândan ziyade büyükçe bir ku- tuyu andıran yerde bir adam sene- lerdenberi eski pabuçlar tamir eder, durur. Vakia Roçildler gibi bam meşhur zenginlerin eslöcilikten ye- tiştiğini söylerlerse de bu tahta ku Mibe içindeki adam yıllardanberi mesleğinden dışarı bir tek adım st- mamıştır, Çocukken onun önünde tamir için bekliyen bir tekım acayip ayakkabılar görürdüm. Yan- İdan düğmeli fotinler, bağlı, uzun İkonçlu kadın botları, kaloşlar, mest Bilhassa konçlu erkek fotinleri arasında birçok çeşitler vardı. Üstü kurşuni podösüet, altı rugan olan; lar, üzeri kahverengi, altı koyu sari fotinler... Bir aralık bu — tabir caizse — eski nesil ayakkabılar (Oortadaş kayboldu. Artık eskicinin önünde sıra bekliyen yandan düğmeli fo tinler, uzun konçlu kadın botları; kaloşlar ve mestlerin yerini şık İse karpinler almışlardı. Eskici şimdi yalnız iskarpin te mir ediyordu. Bağlı, atkılı, dekol te, yarı kapalı çeşit çeşit iskaye pinler... Çoktanberi bu küçük dükkân önünden geçtiğim yoktu. Yolum düşmüyordu. Geçen gün bir iş için bu tahta barakanm bulunduğu yere kadan uzanmışıma. Lâin iüref ederim ki evvelâ ew kici dükkânmen bulunduğu yeri te yinde adamakılı sılantı çektim Çünkü bura baştanbaşa değişi mişti Eskici dükkânının bulunduğu yer da âdeta yepyeni, bambaşka bi? semt meydana gelmişti. meli fotinler, konçlu botlar, lar, mestler tamir ettiği devirlerde bu mahallede tahta konaklar, bal çe duvarlarından, yaprakları tozla asmalar sarkan tahla evler vardı. Halbuki şimdi bunların yerinde bap tanbaşa, koca koca girintili çıkm- acayip mini mini dükkânı da görünüyordu. Lâkin o dükkân de çok değişmişti, İ Tahin kulübenin yerinde şimdi bö» tondan, insana bir operet dekorunu hatırlatan küçük bir dükkün vardı. Dükkünının cephesini daire selex linde kocaman bir pencere süslü. yordu. Vaktile bu semtte tahta konale lar varken eskicinin önünde duram fotinlere, botlara, kaloşlara, teste lere mukabil şimdi burada altı ya» rım karış mantarlı yeni kadın is karpinleri göze çarpıyordu. İşte bir eskici dükküninden ge çen kundurulardan mürekkep bir nesil resmi geçidi... Evvelâ botlan, fotinler, kaloşlar, mestler, sonra dan ha yeniler iskarpinler, ondan sonra altı bir karış mantarlılar... Hikmet Feridun Es Mestbüzeeetteee02711113008 KÜÇÜK HABERLER Şirketi Hayriyenin sonbahar fee rfeleri dünden itibaren tatbik edib mepe başlanmıştır. X Cibalide oturan B, Teyfiğin kaş sekiz yaşlarında Yıldız eyde koşmasa oynarken bir cam kırığı yıfını Üzezle ne düşmüş, damarları kesildiği elheğe le Etfal hastanesine kaldırılmıştır. Tl pi
