7 Ocak 1941 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

— VAKIT 7 İKİNCİKÂANUN | Radyo Gazetesi Bardiya düştü 28 senedenberi İtalyan olan Bar- dün öğleden sonra İngilizlerin ne geçmiştir. Evvelce alınmış e- n 40 bin esirden maada yeniden örgeneral ve dört generallik bir kumanda heyeti ile birlikte 30 den fazla esir alınmıştır, İngi- lüzler Bardia'ya son taarruzu yap- idan evvel İtalyan kumandanı- fi iki defa toslim olmağa davet et er fakat İtalyan kumandan! unu Teddetmiştir. Bardia'da — mukaveme mevcuttu. —Mukav kısa oluşu mukavemel - azlığını ifade tder, Halbuki — mukavemetin — uzaması geride ka- n İtalyan kuvvetlerinin hazırlan- malarını mümkün kılacaktı. Bardia'nın Gdüşmesinden — sonru lmali Afrikadaki İta! kuvvot- Jerinin vaziyetini gözden geçire - lim, Tobruk mıntakasında iki pi. yade fırkaat mevcuttur, Derne min takasında bir kısmını Mosr hare- kâtmda bir kısmmı da Bardia'da kaybetmiş ufak bir tank birliği dır, Tunus cephesinden Derno- bir fırka sevkedilmektedir. Ay- yıca tahmin olunan — dört fırkalık kuvvet Tunus - cephesindedir. en ikisi do topçu kuvyeti çımından gayet zayıftır. Alman- yıldırım harplerinde deniz ve kuvvetlerini birlikte hareket işlerdi. İngilizlerse, şimali harekâtında kara, hava ve kuvvetlerinin Üçünü hareke- te getirmişlerdir. Sollum ve Sidi B nide olduğu gibi Bardin'da da aynı gekilde hareket etmişlerdir. Dananma şehri denizden bom- diman — etmiştir. İngilisler bu Li manda 38 lik toplarla mü €Z ağır gemilerini ve Çin su- dan sırf Bardia harbi için ge- oldukları 14 lük — toplarla gambotları — kullanmış- y İtalyan - Yunan harbi Yımanlılar şimal ve cenup mın- takalarında ileri harekâtta bulun sağlar, yeniden bazt mühim cep- zaptı e ve mewvziler olması kuvvetle muhtemoeldir, Vişi hükümetinin vaziyeti Muhtelif membalardan gelen ha- er Vişi hükümeti ile Almanya odaki gerginliğin — arttığını ermektedir. Almanya Fransa iş birliği yapmaktan bahaedi- yor, Fakat' Almanya için ilk iş İn. iltereyi yenmektir. Bu olmadıkça hükümeti ile müstakil işbirli- Einden bahsolunamaz, İşte Alman- Vişi hükümetinden du gayeya mak için yandım istiyor. Vi ümeti de buna — yanaşmaymca bet gerginleşiyor. Filofun seyahati — Emin bir membadan — gelen bir habore göre Bulgar Başvekili Fi Viyanadan ayrılmış ve Alman- ' gitmiştir. Amerikan Kolum- biya radyosu Filof'un — Salsburga ttiğini ve Ribentrop'un da oraya dderek kendisi ile görüşeceğini yor. Verilen haberlere göre Almanya Filof üzerinde tazyik ya- pacaktır, ama bu tazyikin gayosi lüm değildir. Aynı kaynaklar tazyikin — mücasir — olamıyacağını Sylüyorlar. - Sovyetlerin Balkan sefirleri çağırıldı Sövyetler Birliği Balkan elçil istişare için Moakoaya çağır- | ir. Amerikan kaynakları bumu | n vaziyeti ile alâkadar | nektedirler. Gelen bazı haber- | göre Romanya ile muhavere imiştir. Bu vaziyetin neden ile ldiği henüz anlaşılamamıştır. at Vekâleti emrine verilen para “Ankara 6 (Hususi) — İstih. Vasıtalarımnın ve malzemesi- tin mübayaası karşılığı olarak Vekâleti emrine 3 mil- on lira kredi tahsis olunmuş. ur, Vekkletin lüzum gösterece- 1041 Başvekilin nutku: (Baş tarafı 1 incide) Bugün dahilde en büyük çalışmamız,dünya buhranı karşısın. ktısadi ve ticari sahada muvazeneyi muhafaza etmek, Türk — va- ya ül eden yiyim, giyim ve yaka. inin bulunması, nakli ve satışı işini sıkı bir nizam altı- tihsali hattâ eimizdeki vesa:tin fevkinde bir dereceye ; ve bilhassa ihtikârla mücadeleyi kuvvetlendi: ti Hükümeti her türlü salâhiyetlerle techiz ediyoruz Bu hususta hükümetimizi lüzur ı her türlü teçhiz buyurdunuz. Sıkı nizamlı bir iktısadi sistemin rindi Henüz ne müstahsilin, ne müstehlikin, ne tücca al devredi Sıkintısı ve - şikâ bütün gayretimiz daha nde b geliri sabit ve mahdud olan vata: şların . İlk safta bu kitlenin yiyeceği, giyeceği etmektedir. Ve edecektir. Bu hususta yerleri tesisisi; hususiler de dahil tin devletin vereceği iş ve İs- nn temini ve istibsalâtın bu tevzli programı üzerinde alâkalı vekâ. Takdir buyurursunuz ki, bu suretle yapıla. delede büyük rol oynuygeaktır. Türk köylüsünden çok mahsul bekliyoruz Arkadaşlar; Gezerken ve tedkikler yaparken, Türk köylüsünden çok, amma pek çok mahsul istediğimiz bir defa da sizlerin İisanından işitmeleri- ni rica ederim, Görüyorsunuz ki, bazan bir sel âfeti, yahud tam istihsale ya. kın bir zamanda fena bir hava vaziyeti, umduğumuz mahsulden bizi mahrum ediyor. Hükümetin çok ekim tavsiyesinin, normol za- mankinden daha fazla, şimdi kıymeti olduğunu Türk köylüsü duy. muş ve yapmaktadır. Fakat, sizin salâhiyetli lisanmızdan bir kere daha kendilerine duydurulmasına hükümetiniz büyük kıymet ver. dir. Gerek toprakta ve gerek sanayide fazla istihsalin, halde ve is- dır. Gerek topdakta ve gerek yide fazla iştihsalin, halde ve is. tikbalde, bizim — yegâne desti iz olduğunu, her — vatandaş bil- melidir. Bu arada hükümetinizin büyük gşehirler için, tek ekmek siste. mine karar vermek üzere olduğunu da arzederim. Bu işin tabil neti. cesi olan u - (abrikalarının devlet kontrölüne alınması, ve çıkarıla. cak ekmeğin yüzde muayyen nisbette çavdar unu ile karıştırılması da göz önüne alınmıştır. Bu suretle, ekmek fiatmı düşürmeye çahşacağız, İhtikârla mücadelede yeni bir üsule müracaat ediyoruz; Fiât mürakabe teşkilâtını merkeze bağlıyarak, sıkı ve daimi bir kontrö. lün mümkün olacağını tahmin etmekteyiz. Görülecek lüzüma göre verdiğiniz salâhiyetlerden istilade ederek, kontröl cihazını mükem- melleştiremek daima imkân — dahilindedir. Bu arada, vatandaşları. mızın da devlet teşkilâtına yardım etmesini ve bilhassa 100 kuruş. tan fazla alış verişte fatura istemekte israr etmelerini teşvik etmek lâzmndır. Müeyyideden mahrum şikâyeler karsısında, cezasız kalan mücrimlerin, ancak bu yoldan tedib olunabileceğini herkesin bilme. si, kendi menfaati ıktizasındandır. Ticari sahada alınan tedbirler Ticari sahada: Ticareti teşvik ve çerçevelemek suretile alıman tedbiler, sizleri memnun edecek şekilde devam etmektedir. Hükümet elindeki her vasıta ile buna yardım ediyor ve edecektir. — İthalât ticaretinde görülen zorlukların, zamanla azalacağını ümid ediyoruz. Bu arada, ithalât tacirlerinden şikâyetim olduğunu söylemeden bu bahsi kapatmayacağım. Devletten het türlü yardımı görecekleri ne şüpheleri olmaması lâzım - gelen bu vatandaşların daha maku! bir yol tutacaklarından ümidvarım, Yakın zamanda büyük şehirle. rimizdeki ithalât tacirlerini buraya çağırarak kendilerinden öğren- meğe uğraşacağım; şikâyetlerini — dinliyeceğtim, vazifelerinin yalnız kendi menfaatlerine inhisar etmediğini, onun fevknde umumi men. faatin hâkim olduğunu anlatmağa çalışacağım, Olmadığı takdirde, bundan evvel başka bir vesile ile huzurunuzda arzettiğim gibi, ithalâtı yalnız devlete inhisar ettirmek teşebbüsüne geçeceğim. Ordumuz her gün daha kuvvetli Aziz arkadaşlarım: Dünyanın arzettiği fevkalâde şartlar karşısında vatan müdafaa vazilesini üzerine almış olan şanlı Türk ordusunun her gün daha kuvvetli olmasına çalışıyoruz. Ve her gün daha kuvvetli olduğunu görmekle seviniyoruz. F Yukarıdanberi — arzettiğim bütün çalışmalar, Türk yatanının müdalaa kabiliyetini en yüksek derecede tutmak için bize verdiğiniz vazilenin icablarıdır. Bu yöndendir ki, altından kalkılamayacak hiç — Eğer beni oraya gönderir lerse iş değişecek.. Siz geldiğiniz vakit orada iscm, hemen sizin ta- rafa geçeceğim.. — Tabit Hasan.. — Çana orada olsa. İki arkadaş biribirlerine — sarıla- Tak ayrıldılar. Ktn bilir bor daha n vakit gö- Tüşeceklerdi. ESRARENGİZ YOLLAR Esir kızlart bastırmak için yapı Tacak harekâtin bir kısenına Ali Paşa da iştirak edecekti, Ali paşa Çerkezistanı, başka tarafımdan hü. cum edilemiyecek şekilde kuvvet- lendirmek istiyor, zayıf noktaları takviye için vareler düşünüyordu. Duhak mağarasındaki esir kız lar seferinin bir kısmma Ali paşa da iştirak etmişti. Ali paşanın maksadı, Rusya ile hudat olan untakaları kuvvetlendirmek, ga. hillerin istilâsma mani olmaktı. | Bu sefer çok güçtü, Çünkü top- |lar da naklediliyordu ve bu toplar İen sarp dağların çok korkunç ge- çitlerinden geçirilecekti. Buralar- da Boğanat ve Tokray oğulları o da Boğanat ve Tokray oğulları o- |turuyorlardı, ki Ali paşa kuvvet- lerine karşı durmaya karar verse- lerdi, top değil, bir tek nefer ge- çinemezleri yerlilerden bu malüma. nalâm gilâhatına baş vurdu: — Ordudan birini — evlendire Aletler Veküâletle Ziraat Ban- | kast tarafından müştereken ku, ruli bir komisyon tarafın n satım alınacaktır. yılm gtı, Her kalibe —AN paşa ile dost olmak istiyordu. Paşa, Rume- | Çerkes No. 21 LA — Büyük Tarihi Aşk K kaymakamı iken Selim andımda bir arnavut çocuğunu merhameten yanma almış ve haznedarmım ter- biyesine vermiş, yanından ayırma- mıştı. Selim şimdi büyümüş, tam evlenme çağma gelmişti. Yanına çağırdı: — Selim, dodi, diğer sevdikle- rim gibi seni de Çerkezistanm en Büzel kızlarımdan biri ile evlen. dirmek istiyorum, Nasıl razı m- Sin.. — EBiz nasıl emrederseniz paşa hazretlari.. — Ben muvalık buluyorum.. Mesele halledilmişti. Geçide var madan önce Çerkez kabilesine el- çiler gitti ve Selime muazzam bir düğün yapıldı. Sonra Anape'ye gi- dilerek buranım tamirine başlandı. Anapo harap bir halde idi, Fakat müstahkem bir mevki haline geti- rilmesine şiddetli lüzum bulundu - Bundan — Soğucuk — ambarlarından binlerce kazma, kürek getirildi. lüleri günde onar paru alıştırılmaya — başlandı. pe civarlarında hâlâ en kiyaların bulunduğu baber verili. kiyalar birleşip buradaki bü- tün ku ler Jesir edebilirlerdi. Al paşa, bunu önlemek için gere- bir müşkül tasavvur etmiyoruz. Sizin yüksek itimadınıza, ve vatanın dört köşesinden Büyük Mecdise ve onun hükümetine karşı gösterilen çok içten gelen bağ. lılığa dayanarak, gösterdiğiniz yolda sükünetle yürümek vazilemiz olduğunu bir kere daha arzetmekde sevinç duyarım. Aziz arkadaşlarım, Bütün dünyada görülen siyasi ve askeri faaliyeti hükümetiniz ami tayakkuzla tattb ediyor, Ve bunların muhtemel inkişaflarını an göz önünde buludurmağa çalışıyor. !hnd siyasetimiz, bu yetler devrinde de sizce malüm olan esaslaı e memleketin selâmeti için ittihaz etmiş bilirim ki, milletin ve dairesinde yürüyor. umuz hattı hareketin isabeti bu ınkişaflarla bir kere dn!şa te. 1 etmiş ve bizim yegâne gayemiz olan masuniyet Vumdesı. ı.m. arımıza tamamen sadık ve merbut siyasetimizdeki şuurlu İs. <rardan iyi netoeler alınmasını intaç etmi: Mühterem arkadaşlarım, tekrar temin mek isterim ki, tasvible Ane iktıran etmiş olan ve hiç bir memleketi üzecek, .MİW düşü- recek anasırı ihtiva etmiyen dürüst siyasetimiz, ayni yoldan yürü- yer da, milletimizin hayrına ür. Arkadaşlarım, Hepi £ ve ümid ederim ki. bugüne kadar olduğu gibi, bundan sonra velüd neticeler vermekten hali kalmayacak ize sıhhat ve neşe ile güzel seyahatler dilerim.” Silâh altında bulunan 'Muvazzat hizmete tabi asker- 'lerin muvazzatlık müddetleri Ankara 6 (A.A) — B. M Meelisi bugün Doktor Mazhar Germen'in başkanlığında top- lanmıştır. Celse açıldıktan sonra Afyon Karahisar, Antalya, Bolu, Çan. | kırı, D. Bakır ve Kars mebusluk larına seçilen Sevket, Hatipoğlu, Nurullah Esad Sümer, Celâl Said Siren, Avni Doğan, Dok- tor Ahmed Şükrü Emed ve E- tem İzzet Benice'nin intihap mazbataları tasvip edilmiş ve and içmişlerdir. Ruznamede bulunan madde- lerden D.D. Yolları ve Limanla rı, Devlet Denizyolları, Devlet Hava Yolları Umum Müdürlük- lerine müteallik alelâmum vesa. it ve teçhizat ve malzemenin te- mini ve bunlara ait hizmetlerin ifası için dört umum. müdürlük arasında İcra Vekilleri Heyetin- ce taksim edilmek üzere on altı milyon liraya kadar teahhütte lât Vekâletine selâhiyet veyen kanun lâyihası ile D. D. Yolları umum müdürlüğü 1940 bütçesi- ne 3.500.000 lira munzam tahsi- sat verilmesi hakkındaki kanun lâyihası müzakere ve kabul edi! miştir. İdare heyetinin Riyaseti Cüm hur 1941 bütçesi ile B. M. Mec. Tisinin 1941 bütçesinde değişik- lik yapılmasma ait teklifi ve Si- irt mebusu Şefik — Özdemir'in teşril masuniyetinin kaldırılma, sina ait talebin devre sonuna berakılması hakkındaki mazba- ta tasvip olunmuş, Türk krymetini koruma hakkınmdaki kanımun meriyet müddetinin üc sene ve halen silâh altında bulu Kızları Yazan: NİYAZI AHMET a ve Macera Romanı leri sabahlara kadar kumbaralar ve fişekler attırryordu. Mehmet, arkadaşları ile buradan Ali paşaya veda etti. Yanma bir top almıştı. Yüz kadar da aaker, Yalar yapılacak işi ilk önce bir kaç zabitten başka kimse bilmiyor- du, Askerlere mağaraya gittikleri- ni de söylememislerdi. Mehmet heyecanlı idi. Hem şan kazanacak, daha çok belki de Ha- sanın Çana'sını bulacaktı: — Ah bir Çana'yı bulabilsom.. diyordu. Mağaranın bulunduğu dağa bir akşam Üstü varabildiler, Anape- den hareket edeli bir ay olmuştu. Erzakları da bitmek Üzere idi, Askerden bazıları — sızlanıyorlar- di: — Nereye gidiyoruz, Bir aydır tok köyle karşılaşmadan, — yokaa Rusya Çarını mı esir edeceğiz. di. yorlardı. İşin bir çıkmaza girmesi için yapılacak şey yoktu. Tek kurtu- lug, esir kızlar mağarasmı bulmak, mağarayı bulamazlars: Kılavuz da tam mağaraya ka- dar gidememişti, Yalnız dağı bili. yordu. Muazeam dağın içinde ma- | bulunması hususunda — münaka. | birer sene uzalıldı nan 1385 ve daha evvelki do. Zumlu muvazzaf hizmete tâbi eratın da sınıflarına mahsus muvazzaflık müddetlerinin bi- rer sene uzatılmasına ait kanun lâyihaları ve muamele vergisi kanununa ek kanun Jâyihası ka- bul olunmuştur. Meclis vize bugünkü toplan. tısında Hatay — hükümetinden devrolunan mütekaid ve yetim- Jerin aylıkları, orta tahsil mek- teplerinde yardımeı muallim ça lıştırılması, hazinenin taksit ile sattığı bütün gayri menküllerin bedellerinin tahsil — sureti ve 'Türkiye Cümhuriyet Merkez Bankası kamımunun Si ve mu. vakkat 8 inci maddelerini tadi- line ait kanum Jâyihalarmı da | alâkadar Vekillerin talebi üze- rine ruznameye alarak müstace. Hiyet kürarile müzükere ve fas- vip elmiştir. Bu müzakerelerin — sonunda Hasan Saka - Trabzon ., Hilmi Uran - Adana . tarafından ve meclisin 1 İkinciteşrin 1940 ta- rihinden busüne kadar hükt. metten gelen lâyiha ve tefsirle- rin mühim ve mületarelleri in- taç edilmis olduğundan mütea. kip içtimam 10 Mart 1541 pa. zartesi gününe talikini teklif e- den takrir okunmusş — ve tasvip edilmiştir. Bunun üzerine söz alarak kürsüye gelmiş olan Başvekil Doktor Refik Saydam memleke. timizin iktisadf durumu ile iç vediş politikamız etrafımda sık vedış politikamız etrafımnda sık nan nutkunmu söylemiş ve mec- Hs ictimama nihavet verilmiz. tir. ğarayı bulmak da bir mesele idi, Çünkü yüz kişilik ordu, kendisine yol açarak yürüyordu. Bu yüzden da bitlsin hir hale gelmişlerdi. Etrafa karanlık basmca mola verdiler. Mehmet, askerlerin mem nun olmadıklarını iyiden iyiye an- lamıştı, Son yemeklerini yiyorlar. di. Hepsini etrafma topladı: Arkadaşlar, dedi. Biz hepi- miz arkadaşız burada... Belki içlk nizde bilmiyen vardır. Ben aslen Çerkezim.. Fakat Ali paşanm em- ri altında çalışmağa yemin ettim. Bu memleket cennet haline gelin. ceye kadar çalışacağım. Bir yeniçeri: — Güsel söylüyommun, ağa, de- di, Biz de çalmacağız, ama, böyle iş ne gördük, ne duyduk, Nerede- yiz, nereye gidiyoruz. Ne yapmca- Bu, Yarın açız, bu açlığı ne ile gi- derebiliriz? — İşte ben de size bunun ceva- Bu, hepinizi sevindirmelidir. Çüa- kü hepinizi hem zengin edecek, hem de hepinize güzel birer Çor- koz cariyesi kazandıracak.. Yeniçeri kahkaha ile güldü: — Bizi aldatma ağa, dedi, Söy. lediğin çıkmaz, sonra.. Sustu. Bu susuşun manası mühimdi. Yeniçeri “Sonra senin başmıı ko- parırız,, demek istiyordu, — Kaç gün olduğunu da unut- tuk., Biz her gün har pederek yol altyoruz. Yol açmak, adam öldür mekten (Devamı var, Tarihten: Harp biraz uzayınca.. Zaman oluyor, bütün dünya kü> laklarını harb sahalarına veriyor Ancak oradan gelen haberler €fh teresandır. Harb biraz uzadı mi bir kaç tayyarenin 5 bü kaç bin esir alınması, bir hayl kilometre ilerlenmesi enteresan O muyor. İşte böyle zamanlarda dif homasi faaliyeti başlar. Bu seler: — Falân selir lilân yere git- miş, acaba manası ne?, — Falân başvekil, filân şehitt gitmiş, her halde mühim kararlar verilecek. denir. Şahıslar ehemmi. yet peyda eder. Onların talâkat- ları, becerikliliği anlatılır, duru- lur. p Bugünkü Avrupa harbinde dip- koması ne derece rol oynadı. kim ler tarihe geçti, bunu zaman gös terecektir. Şimdiden bir şey kesti" rilemez. Burada eski di tları dair bir kaç misal vereceğiz: Hangi diplomat olduğu söylen- miyor. Fakat fıkra güzeldir. Bir diplomat siyasi maksadlar. dan dolayı — ikide bir hastalanır. mış. Bunu pek az sonra herkes anlamış fakat adamcağız bir e. ferinde sahiden ölüvermiş. Gazetö- lerde bu haberi okuyan biri: — Acaba yine hangi siyasi mak. sad uğurunda vefat etti. demiş İngiltere kralı Alber resmi bir ziyalet veya müsamerede sefirler. le hiç lâkırdı etmezmiş. Bir gün Rusya sefiri bunun şebebini sor. muş ve şu cevabı almış: —İstintak olunmayı hiç sev. mem de onuün için... . .* Fransada — cumhuriyet ilân - lunduğu zaman İstanbulda bulu. nan Fransızlar kogord dedikleri alâmetleri taşırlardı. Krallık tâ. raldarı olan Fransa sefirini de İs tanbuldan tard etmişler ve Fran. Ba sefarethanesine — cumhuriyet bayrağını asmışlardı. Fransa ile harb halinde bulunan devletlerin elçileri bu hareketlerin menned'il. mesi için Babıaliye müracaat 3i tiler, Bir gün Avusturya baş ter. cümanı o zaman Reisül.küttah de, nen hariciye nazırı Raşid efendi- yi ziyaret etü: eç t — Şu Fransızlar bizleri deli et. tiler, dedi. Bari şunların başların. dan kogardlarını lrınız, n Raşîâ etendi sükünetle gülümsi. yerek gu cevabı vermiş: —Behey dostum biz size de. fatla ifade ettik ki devlet Aliyede © maküle alâmetlere itibar olun- maz. Dost devletlerin tüccar ve tebaasını biz misalir biliriz. Baş. larına ne İsterlerse giyerler, iste- dikleri alâmetleri takarlar. Başla. üzüm külesi de giyseler niçin giydiniz demek Devleti Aliyenin vazitesi değildir.” ... Mamaafih kabul etmek lâzımdır ki bazı di; tlar mühim işler görüyorlar. Meşhur İngiliz diplo. matı sir Rotenford operatörlük- ten diplomasiye girmişti. Sebebi. ni sormuşlar: ha çok ma öyle değilmiş; İA _;—'—-,_ Dünkü ihracatımız Dünkü ihracat 468 bin Hradır Bunun yalnız 200 bin Hrası tütü ne inhisar etmiştir. Satılan diğer mallar arasında iç fındık, balık, kayısı kurusu, gravyer peyniri de vardır, Balık yağı rekoltesi az Bu sene, balık yağı rekoltesinin, geçen senelere nazaran az olduğu görülmüştür. Buna sebep te kap sül ve mazot hususunda kâfi de- recede vesaite malik olmamaktır. Her sene 1 mllyon kilo balık yağı istihaal ve bunun 300 bin kilosu dahilde istiblâk edilirdi. Her sene kilosu 50 kuruşa satılan balık ya- Emm kilosu son aylarda 60 kuru- şa çıkmıştır. Milli Piyangonun 7 ikincikânun çekilişi Mili Piyangonun döndüncü tertip tçüncü çekilişi bugün öğleden son ra saat 17,30 Eminönü halkevinin konforans salonunda yapılacağın - dan salon saat 16 dan itibaren hul ka açık bulundurulacaktır. Aırzu edenler çekiligi sarbaat bu- rete takip edebilirler.