7 Ocak 1941 Tarihli Vatan Gazetesi Sayfa 1

SALI 7 2.ci Kânun 1941 AHMET Fîyartrznâ Kuruş BARDİA Zaferinin Tesir Ve Neticeleri Bardia bu harbin mühim ir dönüm noktasıdır. Mih- ver devletleri bunu da tevile kalkışırlarsa ancak — kendi kendilerini aldatmış olurlar. Yazan: Ahmet Emin VALMAN; Ört ay evvel Afri Dokm oldukça kötü bir man: dı. İtalyanlar İngiliz Somalisini al mışlardı. Mısır hududunda İng lizler Solumdan Sidibaraniye, son ra Mersa Matruha çekilmeye mec bur olmuşlardı. Trablus ve beşistandaki İtalyan kuvvetleri. min birleşmesinden, Mısırım ve Süveyşin ciddi surette — tehdidin- den bahis vardı. O zaman İngiliz donanmasının Akdenizde tutuna- mayacağı, İngilterenin en mühim | €an damarının kesileceği ve Bal- kanlar dahil olduğu halde bütün Yakın Şarkın mihverin eline dü- teceği ileri sürülüyordu. O sıralarda İngiliz adalarının akıbeti ikinci safta gibi görünü- yordu. İkinci cihan harbine ait kati muharebelerin Şimali Afrika- da cereyan — edeceği hıksındı[ eddüt yok- tu. Almanyanın muharebe meydanına yetişmek için hangi istikametten Akdenize ineceği me selesi, zihinleri işgal eden en bü- yük dava idi. ğ Bugün artık şurasını iddia et mek caizdir ki mihver tarafı, Şi- mali Alrika meydan muharebesi- ni Kaybetmiş, İngilizlerin can da- marlar el uzatmak ümitleri ta- mamiyle suya düşmüştür. Mareşal Graziani'nin, Mısın almak iddia- siyle ve her türlü itinalı teçhizat ve hazırlıklarla ilerleyen kuvvet- | leri Sidibarani'de, üçte bir mik- ta- tarında İngiliz kuvvetleri zafından yıldırım gibi vurulmuş, elli bin esir vermiştir. İtalyanların gene senelerdenberi maz bir müstahlöii MÜVki diy. iıtıaıkl kurdukları Bardia gene az muka- vemetten sonra düşmüş. İngilizle- rin eline otuz bin esir ve çok | miktarda ganimet geçmiştir. E_n garibi şu ki Mareşal Graziani'n'n Tobrukta bekleyen ordusu, ne-| ticenin ümitsiz olacağını iptidadan kabul ederek yerinden bile k- mıldanmamıştır. Şimdi İn;illıluı larının — yardımıyle almak, yH.ıbııiııım*lıki ltalyan kuvvetlerini ezerek zavallı Ha- beşlilere haklı bir intikamı fırsatı işten bile değildir. | İtalyanların dünyayı fethetme- ye ve Akdenizi baştanbaşa - bir İtalyan gölü haline koymaya çik- mişken, Afrika imparatorluklarını tamamiyle elden kaçırmaları ve İngiliz Akdeniz hâkimiyetinin bir kat daha kuvvetlenmesi, harbin bundan sonraki safhaları üzerine büyük tesirler yapacaktır. İspan- | yanın şimdiden gözü açılmıştır. | Bir defa İngilizlere el uzatırken. diğer taraftan Tancayı İtalyanla- rın eline düşmemesi için aldıkları. ni ima etmekten çekinmiyorlar. Fransa da yeniden dünyaya ka- vuşmuş gibi nefes alacak, Alman tezyikına dayanmak imkânları ar- için donanma- Tobruku da vermek Şimali Afrikada — tutu- k hale gelinca ve sene- i tüz. maksadiyle İngilizlerin eli. ne geçince dahilde bi çöküntü- nün önüne geçmek çok — güçtür. Bundan başka- İtalyan — çizmesi, Akdenize bâkim bir deniz kuv: vetinin her taraftan — tecavüzüne maruzdür. Mihverin bir taraftan — bu ka- ğraması bütün mihver bına büyük bir zaaftuır. Afri- t::ı ı:: cenupta bir netice almak ümitleri suya düşünce mihver için dar zaafa vi estii dalarında biricik ümit, — İngiliz. & l'ı:..ı:ı mukavemet nı*uu;u klııııını. da kalıyor. Hıı!guıu ingil s—;:- Fransa çökt Somali ve n barani - İtalyanların eline l 'ğ:] tüğü, Amerika bile M'îı olduğu | halde dünyanın büyük ÖT "7 Zi zaferlerinden ümidi kh $ ci rada İngilizler hava Ki vemet | ve istilâ niyetlerine mukavemi kudreti — göstermişlerdi ğ a srbini parlak bir suretie lıı. bak diktan ve Amerika yanıbaşları da mevki aldıktan sonra mükar Yemetlerinin gevşemesi balıra lf-l ömez, “Bardin bu harbin en mühim dö: Tüm hoktasıdır. Mihver devletleri DUnü tevile kalkışırlarsa — ancak Kendi kendilerini aldatmış olur” dün göde tir. VATAN EVİ CAĞALOĞLU TELEFON: 24136 No. 38 [ TELGRAF: VATAN İst. BAŞMUHARRIRI: EMİN YALMAN la- ($ Sidibarani zaferinden sonra B asgari zamanda elde eden İngiliz General ALMANYA Balkanlardak Nüfuzunu Art- tırmak İstiyor Tayg Gazetesinin rine Göre Maksat: Türkiyeyi Tehdit, Yunanistanı Tecrittir. Londra, 6 (AA.) — Vichy- den alınan haberler birbirini tut- mamaâktadır. Almanyanın, Vichy üzerindeki tazyikı şimdilik azal mışa benzemektedir. İtalyaya ha- va yardımı, müstace| ehemdmiyet. te meselelerden biridir Diğer mühim - bir Balkanlar meselesidir. z “Bulgar Başvekili Filof üzerine, mutat Alman taktiği mucibince, bir tazyik icra edilmektedir. Ro- manyada askeri tahşidat hakkın- ından çıka. mesele de lof'un Alman u;m“: sonbaharda Hitler'le bu- Bim Kral Boris'ten daha ziyade müti bir vaziyot almasından kor- kulması için hiç bir sebep mev- 6 (AA.) — Times inin diplomatik müharriri, Almanların yeni unudpvuielrnnı öyle hulâsa etmektedir: bi ılını':ıhı'.ıırklı entrikalar çe- ve İtalyaya destek T:' mak, Yunanislanı tecrit ve e kiyeyi tehdit etmek için Balkan- lardaki ::ıllı istihsalâtını baltalamaktır. Bunun için harp makinesinin ve harp istihsalâtının büyük bir kıs- munı temerküz ettiriyor. Fakat in- itere ve Yunanistan tarafından talyaya indirilen darbeler, cenu- bu şarki cephesinin tehlikelerini meydana çıkarmıştır. hi eai Sovyet Rusyada OÖskerlik Hizmet S Müddeti Uzatıldı Moakova, 6 (A.A.) — Ordunun ga-| Tına | zetesi olan Krasnaya Bever'nin bi-| Yahiliye veMünaka dirdiğine göre, ordu ve donanmada dört sene olarak tosbit - edilmiştir. Şimdiye kadar erler iki sene ve er- başlar da 3 - 4 sene askerlik yapır yöorlardı. Hükümetinin Elçisi Moskovaya Gitti Belgead. 6 ÇAAI — — Sovyetler Birliğinin Belgrad — elçisi Plotnikov, Moskovaya hareket etmiş- SİYASİ SABAH GAZETESİ e sdıya zaferini de asgari zayiatla, Orta Şark orduları kumandanı Wavel —j — İNGİLİZLER Tobruğa Doğru | İlerliyorlar Alınmı—Esir_S—ayısı | Diplomatik Muhabi- |30 Bini Geçti. İçlerin- de 5 General Var ların Vaziyeti | Karanlık Kahire, 6 (AA.) — . İngiliz umumi karargâhının tebliği: Libya'da bir taraftan Bardiya harp sahasının temizlenme ameli. yatı devam ederken bir taraftan jda ordumuzun ileri kıtaatı Tob- rük mıntakasına yaklaşmaktadır. Bardiya'da alınan esirlerin adedi |30 bimi tecavüz etmiştir. Bundan başka bir çok tanklar, topl harp levazımı ve her nevi himmat ve iaşe maddeleri de iğ- tinam olunmuştur. Sudan ve Ken- ya hudutlarında müfreze faaliyeti devam etmektedir. Beş General Esir Edildi Kahire, 6 (AA.) — Orta Sark Umumi — karargâhının dün akşam neşred'len fevkalâde teb- Hiği: Libya'da mühim Bardiya üssü, tarafından tamamile İtalyan garnizo- nu, bugün tamamile teslim — ol- muştur. Bardiya'daki İtalyan gar. nizonu kumandanı General Ber- gonzoli, ayrıca dört general ve daha bir çok yüksek subay, esir- ler arasındadır. İtalyanların Afrikadaki — Vaziyeti Karanlık Nevyork, 6 (AA.) — Nev- york Times gazetesi, bugünkü başmakalesinde şöyle demekte- dir. «Bardiya'nın sukutu, — İtalyan prestijine ciddi bir darbe daha indirmiştir. Bu kayıp, — İtalyada ciddi akisler doğuracaktır. Artık Afrikada İtalyan ordularının is- tikbali karanlıktır. Almanların, şaşırtma hareketleri, şimdi Mos- solini'nin son ümidini teşkil eyle- | mektedir. İngilizler Bir Ayda 228 İtalyan Tayyaresi Düşürdüler Londra, 6 (AA.) — Daily ngiliz hava fi- İloları geçen ay içinde bötün re- korları kırarak 228 İtalyan tayya. İzesi döşürmüslerdir. Cenup | muvazzaf hizmet, er ve erbaşlar ci (Yö$ Vekilleri Geliycr Ankara & (Hususi muhabiri- mizden) — Bu akşamki ekspres- le Dahiliye Vekili Faik Öztrak ve wMıîıııluıllı Vekili Cevdet Kerim İncedayı İstanbula hareket etmiş- lerdir. Aynı trenle Başvekâlet Müste- şarı Vehbi Demirel de hareket et. “ür Afrikada İtalyan- | —— YARIN GAZETEMİZ TSAYFADIR Yıl:1 — Sayı: 140 BaşvekilHaricîVe Dahili Vaziyetimizi izah Etti | |Yegâne Gayemiz Olan Masuniyet Üm- -desi, Ittifaklarımıza Tamamen Sadık Sinasetimizdeki Şuurlu İstikrardan İyiNeticeler Alınmasın:1İntaç Etmiştir “Vatan Müdafaa Vazifesini Üzerine Almış Olan Şanlı Türk Ordusunun Her Gün Daha Kuvvetli Olmasına Çalışıyoruz Ve Her Gün Daha Kuvvetli Olduğunu Görmekle Seviniyoruz ,, İthalâtçılara Kendi Menfaatlerinin Fevkinde Unııı—mı: Menfaatin Hâkim Olduğu Anlatılacak. Aksi Takdirde İthalât Deilet Eliyle Yapılacak I Ankara, 6 (AA.) — B. M Meclisinin bugünk GEEAMEZ. YKSEEEUNE — tısnida Meclis içtimamin 10 mart gününe tal Haykırıyor: AA takririn kabul edilişini — müteskıp Na Saydam kürsüye gelerek aşağıdak! mutku söylemiştir «Aziz arkadaşlarım, Di aylık bir tati karar vermiş bulunuyorsu: |hap datrelerinizde, veya memleketimizin diğer Bize, güzel intibalar ge- lan ayrılirken dahili ve harici a benden birkaç kelime dinlemenizi | tarında tetkikler yap Her Şeyi Vereceğiz.|| voar anerim Pa asını Ödamese- | veziyetimiz hakkı: Tica edeceğim. || ler Bile Vereceğiz. || — sugün dahilde en büyük galışmamız, dünya buhranı karşısında iktısadi va ticari sahada muvazeneyi muha- Mütecavizlerin İ daza etmek, 'Türk vatandaşının sagari mtiyaema teka- BU edan yiytm, giyim ve yakacak maddelerinin bulun- Sulhura Razı || Olmuyacağız ması, nakti, daşe işini sıkı bir nizam altına almak, | ssüüheali HAtfA ölümlzdeki vesaltik Yevkindü Bir deteceye gıkarmak ve bühassa ihlikârla mücadeleyi kuvvetlen- dirmektedir. Bu hususta, hükümetinizi, lüzumu olan her türlü aolâhiyetlerle teçhiz buyurdunuz. Sıkı nizamlı bir iktı- Badi sistemin ük kademelerinde bulunuyoruz. Henüz ne (Devamı Sa. 4 Sü. 1 de)yr Berlin İle Vişi Arasında Gerginlik Bâl, 6 (AA.) ler Nachrichten — gazetesinin din muhabirine göre, resmi mahfiller, M |Berlinle Vichy arasındaki müna- sebetlerin gittikçe gerginleşmekte olduğunu ve pek mühtemel ola: | rük «tamamile yeni bir vaziyetse varılacağını kabul etmektedir. Harp Vaziyeti Bardimın sukutü, Orta Şark zekeri harekâitinm ©a mühim saf- kasını teşkil etmektedir. Sil Barraninin, — Sallumun ve Yeni Nizam Ancak Hak ve Ad let Olacak Başvekil Mecliste nutuk İrat ederken İstanbulda Ayın Son Haftasında Hava Denemesi Yapılacak Daire ve Büyük Bina'lardaki Ekiplerden Başka Denemede 8000 Kişi Vazife Alacak Şehrimizde ayın son haftamın- teharrik canavar düdüklerile ve |da yapılması takarrür eden umu- / kısa faslalarla verilecektir. — Bu W,m hnv_ı denemesi hazırlıkları ik- | alârme, bütün fabrika ve müce- mal edilmek üzeredir. Vilöyet Se- | seselerdeki düdükler de iştirak e- |ferberlik müdürlüğü bu deneme-| decı de halkın ve nakil — vasttularının| — A — Korunma teşkilâtında-va- ne süretle hareket — edeceklerini| zife alanlar nlârmle baeraber der- B. Roosevelt Amerika Cümhurreisi B. Ruz- velt kongrenin açılması münase- betile Amerika âyan ve mel larına hitaben büyük tarihi ehem- | miyeti haiz bir nutuk söylemiştir. | Sık alkışlarla kesilen ve mnundl* gürültülü alkışlarla karşılanan bu nutukta demiştir ki: | «Amerikan — milleti — tarihinde | misli görülmemiş derecede tehli- keli dakikalar geçiriyor. 1914 harbinin bize kargşı olan tehdidi bile bugüne nisbetle kü- | çük kulır. 1919 da kurulan sul- | hun yıkılması hareketi Münih hâ- disesinden evvel başlamıştır. Amerikalılar dajma bu gidişe karşı davranmışlardır. Bunun ne- Teye varacağını Her realist insan iptidadan görmüştür. Bugün mütecavizler be ta hücuma geçmişlerdir. ve zehirli propagandalarla her ta- tala saldırmışlardır. Henüz sulh halinde bulunan küçük ve büyük bitaraf menleketlerin de milli birliğini yıkmak, tefrika uyandır. mak ve bu memleketleri — içten çöktürmek için her vasıtaya baş- vuruyorlar. Vazifem şunu size haber ver- mektir ki, istikbalimiz emniyetsiz ve demokrasimiz tehlikede bulu- nüyor. Avrapa, Asya, Afrika ve Avustralya kıtaları bugün demok- rasi prensiplerinin müdafaası için | bütün insan ve teçhizat membala- mını seferber etmiş bulunuyorlar. Bunlar ezilecek olursa —Amerika bunların karşısında tek başına ka- lacaktır. Me bürriyetlerinin muha. | (Deva a 56 $ Bü. 6 da) —4 | diğer muhtelif müstahkem mev- kilerin zaptı, — Mesırı istilâ husu- sunda berhangi bir teşebbüs lmkâ- mini azaltımışlır. Bardianın zaptı ise bu İmkAnı tamamile ortadan kaldırmıntır. Tobruk, — Rardiadan 110 kile- metro uzakte olduğu için İtalyan kumandanı, —evvelâ — kaybettiği toprukları geri almak, sonra da | Mesirn karşı hanekete — geçmek mecburlyetindedir. Bu da bilhas- gösteren bir talimatname hazırla- | hal vazifeleri başına - gidecekler- mıştır ve bugünlerde bütün kaza« | dir. lara tamim edilecektir, Bu tali| B — Cadde, meydan. ve so- matnameye göre halk ve nakil kaklarda bulunan halk, - telâşsız vasıtaları şu suretle hareket ede- | ve fakat acele olarak — sükünetle ceklerı Tevlerine gideceklerdir. -Evlerine ı lârm işareti, tayyare hü- | gitmek imkânı olmayanlar poli- cumu halka el ve elektrikle mü-| — (Devamı Ba. â, Bü. 7 de) & x ——— ——— *A Afrikada kolüy birşey değildir. Bardianım zaptı İngilizlere, mer- | kesi Akdenizde yeni bir tis daha temin etmektodir. Bu, batı çötün- de daha büyük bir ordu tutmak meselerini kolaylaştıracaktır. | Rardindaki imparaterlak kuv- vetleri bir. taraftan — temizleme | ameliyerlar devam ediyorlar, di- | ker taraftan dü — Üeri küvvetler, Bardianın 110 kilemetre Herisin- de bulunan — Tebrüka — yaklaşmış bulunuyorlar. Burada İHalyunların üç tümen kadar - küyvetleri vardır. — Fakat, yopsuları sayıftır. Tanklarının bir kasannı da Sidi Barrani harbin. de kaybetmiştir. Mareşal Grazla. ni bu kadar bir kuvvetle — harbi kabal edecek mi, yoküa 6 da ge- | merallerine iltühakı — Muvafık mu bulacak ? Banun — cevabini — ünümüüzdeki hatin içinde İnkişaf edecek olan (Devamı Sa. 3, Sü 5 de) —ğ— Kurban Bayramının Hnsusiyeti Yarın Kürban bayramıdır. — Şeker sürülere ve haldın alıp evine gen- bayramında şekerci — dükkânlarında | derdiği sırtta taşınan kurbanlık ko- sıra bekliyen halk, bu bayramda da | yunlara tesadül edilmektedir. Yuka. şehrin meydanlarında yer alan ko-| rıdaki renim dün fotograf muhabiri. yün sürülerinin başında birikmiş bu- müzin teshif ettiği ve Kurban hayra- lunuyor. Bu arada, şehrin caddele- manim hüsüsiyetini Zösteren bir intı- rinde, bir meydandan diğerine giden | hadır.