4 Mart 1940 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 20

2 — VAKIT 4 MART 1940 |İPOLİTİKA Berlin - Mostova karşısında Roma - Bükreş, Roma - Romanya Kralmın yakımda Ro tnayı ziyaret edeceği bildirilmek. tedir. Aynı haberle birlikte Ma- €ar Hariciye Nazırı Kout Çakinin da istifa edeceği gayinsı — dolap maktadır. Bir veyahat ve bir İstifa arasın. da görümüşte biç bir alâka yok. tur, İhtimal Çakinin istifası me. selesi techhür de eder. Fakat bu istifa şayiası Macaristanın hari- €i siyasetinde olduğu gibi Ro. manya Kralının seyahati de hari- €i politika bakımından manalı ol- Macaristanm hariçiye narzırını değiştirmekte âmil olan — mesele e ise, daha doğrusu Macax hari. €i siyasetini Berlinden ziyade Ro. maya daha sıkı süretle bağlayan âmil Romanyanın da Romaya doğru temayülünü aynı sebepler idare etmektedir, a yet aldı. Halbuki daha önceleri yine hariciye gal - ilen Kont Çaki daha ziyade Ber- Berlin . Roma mihveri yanım- da Berlin « Moskova işbirliği in- kişaf ettikçe #/lacaristan İtalyan siyasetiyle bağlanmayı daha mu- rin hakiki sebebi budur. Konl Ça- ki de bu siyasetin unsurlarından biri değil midir? Şüphesiz o da bu siyasete taraftardır. Fakat daha demokrat bir bünyeye malik olan küçük çiftçilerin harici politikas: İtalyanın revizyonculuğu hiç ol. mazss tehir etmeyi faydalı bulan eli ziyade uygun gelebilir. Bunun için Mactristan. da hariciye nezaretine bu tema- yülü ifade eden bir şahsiyetin ge- Ririlmiş olması İtalya siyasetinin ı&ııiııvılünb. Peşte daha köklü bir şekilde inkişafı manasını ilade edecektir. döe iki milyon ton kadar istifade ettiği söylenmektedir. Romanya- nin istihsalâtı senede yedi milyon tondur. Manzara bu şekildedir. e lll lll İ ; H İ ğ İ l g | E | t manyadan petrol satın almakta Diğer taraftan İtalya ile Ro. manya arasındaki Almanyadaki heyetimiz dün şehrimize döndü Vapurlarımızın harp bilmeden ev- vel gelmesi mümkün görülmüyor Almaayada İnşa edilen vamır - Tarımıza nezaret etmek Üzere bun dan © ay evvel Hamburga gitmis olan heyetimiz dün sabah şehri- mize dönmüştür. Birkaç aza bir müddet evvel gelmiş olduğundan dün gelenler heyetin reisi eski tahlisiye umum ürü Neemet tin Erol. mühendis Kemal ve di. ger bir azadır. Hükümetimizle Alman ve İn- çiliz hükümetleri arasında vapur- ların getirilebilmesi için termas lara devam edilmekle beraber. harp bitmeden «vvel bu hususta süsbet bir nesice alınmasına pek 1t Ümit vardır. Roma büyük elçimiz Italya- dan gelip Ankaraya gitti (Baş tarafı 1 incide) Muharririmizin — kendilerin - Gen aldığı malümata göre geçen yul imzalanan ticaret anlaşma. Bının kliring yolu iİle vaki olan Mübadelelerde, bir tarafın faz. İa ithalâtta bulunması yüzünden Muvazenesizlik hasıl olmustu. Bir taraftan bu vaziyet, diğer taraftan eylül buhranı esnasın da her iki memleketin ihracat eşyası hakkında aldığı İhtiyati feadirier eylülden evvelki gera. ite göre yapılmış olan muahede- Bin veni vaziyete Intibakmı te. min lüzumunu tevlit etmiştir. Bu maksatla iki heyet arasm. da 10 kânunusanlde başlıyan müzakereler — tabil bir cerevan içinde nihayet bularak 23 gu- batta İi tarafım ithalğtıma ta. #flük eden yeni kontentan liste- lerinin Merbut bulunduğu pro. tokollar iemas edilmiştir. Aınlağma Türk piyasasının i- tiyeceği bir takım sanayi ma. mulâtını ve İtalya niyasasının istiyeceği iptidaf maddeleri mü. tekabilen temin etmektedir, İki tarafın da ticari ihtiyar- ları biribirine mütearız olmadı. ndan yeni kararlaştırılan ted. birlerle önümüzdeki tene milba- delesinin tebil bir surette cere. yanı Ümit edileb'lir. Esasen her iki teraf ta bu ar zu ile hare'tet etmiş ve müzate- reler sonuna kadar dostane bir hava icinde gesmletir. Klirinzde İtalvanlar Jehine vücut buluo mübade'evi müekül lettiren teraküme gel'nce: Bu. ptın eritilmesi İcin tedahir der- niş edilmis ve son haftalarda bloksi mübim mikvasta nzal. mretir. Ahman tedbirler de pek vakında tamamen tesviyesini teshil edecektir. Anlaşma müddeti 1940 yılı #onuna kadandır. eker buhranmı Vali buhrana sabep olanların şiddetle cezaya çarptırılacağını söyledi Dün bir Çek heyeti geldi Memleketimizden mü- him miktarda tütün alacak Çek rejisi umum — müdürü Yunkverin reisliğinde dört kişi- den mürekkep bir Çek tütün he. yeti dün sabah şehrimize gelmiş- lir, Eski Çekoslovakya ile aramız- daki ticaret anlaşması meriyette sayıldığından heyet memleketi mizden mühim miktarda tütün mübayaa edecektir. Bu tütünlerin miktarı eskilen Çekosloyakyaya yapılan ihracat yekünunu geçe . ceği anlaşılmaktadır. Çünkü mal ların mühim bir kssmt Almanya daki diğer müesseteler hesabına olacaktır. Heyet Ankaraya da gi derek alâkadarlarla temaslarda bulunacaktır. — Limanlar umum müdü- rü Ankaradan geldi Bir müddettenberi Ankarada bulunan Devlet Limanları İşlet * mesi Umum Müdürü Raufi Man yas şehrimize dönmürtür. Umum müdür Münakale Vekâletile ida. renin yeni sene bütceleri Üzerin- de görüşmüş ve İngiltereden ge- tirilecek bazı Timan tesişatınım İngiliz kredisinden istifade etti - rilmesini İleri sürmüştür. İdareye yeni bağlanan İsken . derun limamı için de yeni bir büt- ge hazırlanmaktadır. Umum mü- dür sahillerimizde inşa edilecek yeni İskeleler hakkında da Vekâ letle tematlar yapmıştır. Vapur tarifeleri henüz tesbit edilmedi Dün bazı gazeteler, liman tari. fe komisyonunun Şirketi Hayri- ye ve Haliç idarelerinin bilet üc- retleri tarifesini aynen ibka etti- gini yazmışlardır. Fakat dün kendisine mülraca at «ttiğimiz liman reisi Refik A- yantur İse, komlsyonun henliz ta rifeler üzerinde bir karar verme diğini, binaenaleyh bu haberlerir yanlış olduğunu söylemiştir. Komisyon azaları henüz mez . kür idareterin besapları Üzerin - deki tetkiklerini bitirmemisler - dir. Bu hafta içinde vapılacak top lantıda karar verilmesi muhte meldir, . Hava açtı Evvelki gün sabahtan akşama kadar yağan kardan sonra dün sabah hava tekrar açmıştır. Yal niz hava çok soğuk olduğundan her taraf donmuş bu yüzden bazı ulak tefek kazalar olmuştur. Trakyadan gelen yolcuların söylediğine göre, o taraflarda da çok fazla kar yağmış, yollar ka - panmıştır. Silivriden — şehrimize Yoğurt getiren kamyon Hadımkö yünde kara saplanmış, makineleri donmuştur . Fırtına Karadeniz, Epe ve Akdenizde başlayan şimal fırtınası devam etmektedir. Maamafih, — fırtına çok şiddetli değildir. Vapurlar muntazam şurette sefer edebil mektedirler. Şeker fabrikaları İstan- bul mümessilliği Türkiye şeker fabrikaları a nonim şirketinin fstanbul şubesi müdürü Baki başka bir vazifeye tayin edilmiştir. Yerine kimin getirileceği henüiz belli değildir. Alman sefirinin oğlu Berlinden geldi Almanvanın Ankara büyük el gisi Fon Papen'n Bezlnde bulu van oğlu dün şehrimise gelmiş ve Sirkeci garında kız kardeşleri ta- rafında * “argılaşmıştır. Baca tutustu Tarabvada Stelyonun 132 mt maralı fırınında beca — tutuşara'; yangın çıkmış, itfalye — yetişarek söndürmüştür. Evvelki akşamdanberi — şehri - mizde bir şeker buhranı başla maştır. Cumartesi günü — öğleden sonra mahalle aralarındaki en küçük bakkallara müracaat eden bhalk şeker bulamamıştır. Bazı büyük bakkaliye dükkünları da ber zamanki müşterilerine ancak bir kilo şeker vermişlerdir. Tahkikatımıza göre işin mahi- yeti şudur: Cumartesi sabahı şeker fabri . kalarının şehrimizdeki depoları « nâ baş vuran bazı kimselere şe - ker verilmemiş ve bunun sebebi de kendilerine — bildirilmemiştir. Bunun üÜzerine şeker alamıyan esnaf da, “geker fivatlarına zam edilecek, onun için bize şeker ve- rilmedi.” diyerek ellerindeki şe - kerleri bakkallara vermemişler ve derhal saklamıslardır. Bu rivayet ağızdan ağıra der - hal bütün şehre yayılmış ve ma- halle bakalları bile dükkünların * daki şekerleri ortadan kaldırmış. lardır. Bundan baska bu fırsattan Tstifade eden bazı müecsseseler de 4 - 5 kuruş fazla fivatla halka şeker satmışlardır. Dolaşan ri - vâyetlere inanan bazı kimseler bu şekilde farkı fiyatla olmasına rağmen fazla şeker almıslardır. ı l Bugün bu varziyetin önüne ge giler ve derhal piyasaya fazla şeker çıkarılacaktır. Dün kendisine müracaat etti Kimiz şeker fabrikaları Türk A - mnonim Şirketinin İstanbul şubesı miüdürü Baki, Ankaradan yeni geldiğini vaziyet etrafında fazla malümatı olmadığını söylemiş ve bugün için lâzımgelen tedbirle rin alnacağını ilâve etmiştir. Diğer taraftan yaptığımız tah kikata göre, memleket iİcindski fabrikalarımız bu yıl şimdiye ka dar görülmemiş uerecede fazla is tihsalât yapmışlar ve 95 bin ton geker İmal etmişlerdir. Memle - ketimizin en fazla Ihtiyacı 100 bin ton olduğuna göre bir şeker buhranına sebep ve mahal yok: tur. Yakında haricten mühim miktarda şeker getirtilecek ve memlektein gelecek mevsime ka dar bütün ihtiyacı istok hale ge tirilecektir, Vali Lütfi Kırdar, dün kendisi- ne müracaat eden bir muharriri mize: *— Şeker buhranı mevrubahı olamaz. Halkı telâşa düvürüp fır sattan İstifade etmek — İsteyenler hakkında yarın (bugün) derhal tahkikat yapacağım.” demiştir Tercüme ettirilecek Bir belnelmilel eserler aftadanberi çalışan heyet işini bitirdi Ankara, 3 (AA,J) — Bir halta: danberi Maarit vekilliğinde tercü- me işlerini pes''k vir — programa bağlamak — için çalışan he yet evvelki gün son — top- lantısiniı — yapmıştır. — Heyete Maarit vekilliği başmülettişlesin den Avni Başman , profesör Ab dülkadir İnan, profesör Ragıp Hu tüsi Yüntem, profesör Halide E- dip Adnan, Talim ve terbiye heye ünden Sebahattin Eyüpoğlu, do çenet Enver Ziya Karal, Bedni Tuncel, Sallet Pala, Cazi terbiy: enstilüsü muallimlerinden Nurul lah Ataç. Cemal Köprülü ve Bed: ri Tahir Şaman, Sabahattin Ali Nurettin Artam iştirak etmişler dir. Ça'ışmalar Dr. Adnanın reisli Şinde idare edilmiş, heyetin ilk ve son içtimalarında Maarif — vekili miz Hasan * Ali Yücel de bulun muş ve tabedilmesi laydalı olacak aserler için bir liste hazırlanmıştu Bu listede: Hameros destanları Soloklesin, Kral Oidipos, Oidipo: solonosda, Ajax, Filoktetes, An ükone, Etektra, Trakyalı kadın: ar adlı trajedileri. Erasmusun, deliliğin methiyesi Boccaclonun, Decameronu, Cervantesin, Don Kişotu. Shakespearenin Kral Lır, Ham Izt, Antuvan ve Kleopatra, Kuru şürültü, Fırtına adlı eserleri. Mo'yerin Mizantrop, — Tartül Jilgiç kadınlar, Kadınlar mekteh ıdlı komedileri. Rousseau'nun Emile adlı eseri Goethe'nin Vilhelm Meisteri, Stendhalin kırmızı ve siyah. Balzacın Vadideki zanbak isim 1 romanı vardır. Bu kitaplar vekillik taratındar heyetin tayin ettiği mütercimleri veri'ecek, kontrol'n — geçtikten onra önümüzdeki sene bastırıla zaktır. 12 — *abtan mürekkep ol mak Üzere ikinci bir liste daha ınzim edilmiştir ki birincisinin |- 1 bittikten sonra bunun tatbikine “aşlanacaktır. Bundan baaşka Türk tâbileri - nin vekilliğin bu mesaisine ciddi ere ayrıcd serbest bir liste tertip sdilmiştir. Tâbi ve naşirler bu lis- teden seçecekleri kitapları arzu et ükleri zatlara tercüme ettirdikten sonra tabıdan evvel vekillik tara: undan bilâhare ilân edilecek tari' he kadar tercüme heyetine gönde secekler ve kontrol neticesinde mu yalık görülen kitaplar — vekillikçe gusust bir himayeye tabi tutula caktır. Mevcut usuller dahilinde neşri- yata yardım için vekillikçe mutad altıma miktarı bu kıtaplarda iki yüz elli tazlası ile olacaktır. Ayrı: ca bütün okullara tavsiye edilecek tir. Kitabın iyi bir tercüme — &e: aduğu maaritf vekil iğinin manevi mesuliyeti altına alınarak kitabın zabına yazılacaktır. Bundan baş <a tercümesi beğenilen zata veya zatlara da nakdi mükâlat verile vektir. Bu listedeki eserler ve mü AHMeri şunlardır: Jane Aüstenin Gurür ve Peşir üküm adlı everi. Emi'y Brontinin Vatering tepe Mi Freldingin Tom Janesu. Mark T'vainin Mahuck, Fin ad 1 romanı. Kleistin Michael Kohihaas ve Hiğet hikâyeleri. Kellerin, hikâyeleri. Zolanın Germinali. Baizacın, Sagren derisi adlı ro nanı, Stendhalin, İtalya hikâye'eri, Dostoyevskinin Budalası. Lermortofun, Zamanımızın bi: sahramanı adlı romanı. Tercüme işlerini devamlı bir su- ette takip e tertip etmek Ünen laimi encümen halinde bir “tezcü ne bürosu.. kurulmuştur. Bu bü roda reis olarak Nurullah — Ata; ve aza olarak Saffet Pala, Sabahat 'n Eyüpoğlu, Sabahattin —Ali Bedri Tuncel, Enver Ziya Kara “ulunacaklardır. Yakında çocuk ve gençlik neşri vatını plânlamak — ve programla: mak üzere başka bir heyet veki'"i v eeli ilelendiril surette iştiraklerini temin — etmek - cektiz, Sab kalı İ yankes ei TELZR ns:ı;'W/ İN Abıdtl ikala, a. mu":::_,ı.â;_ğ f Y de ederek cebindei Fi # İs n:çılmı,ııf.?'w ee | 4 vaziyeti görenler ? iç l kesicınin üzerine #4 ge nııımıh:ı:"b y& Ş Üi cılardan mhRM'.* ha : U ı:vlııııyuık ıd:'d:';% İ D_ derüm.gi/ id erci Ş ş#reu 0 | Şoför ım% " a Ç 5 sinde 41 numa e kânınm vizrinine bu Si © kırmıştır. Şoför TeAdiYDüN Mrwgı ;İ. den otomobil bü dy maralı tramva” dil ü Bn kısmı u:rl"'”!fıl» " v ö ni Sen zit olör M :;!I':rb z ! eT eREE 9:_1# V4 şinda Pırıpıll!m’ ü / | he tr Z pışmştır. Otomobül öt g) ehemmiyetli “RV, tardır. Şoförle n lu'ınuııı nıîşnıı ç_j Otobüs N " ee e P Pa MA İ AYT ı-ıı'ı"'ki Köprü üzeri zz üzerinden geçt da Kodamran ;l:gff rada oturan lu Durhan ee SADA N ı Lise ve orta Mifigesif 1$ den itibaren , palt, baslıyacaktır. W olan bu tatil de Vekâletten zelmesi bekle: Yi