6 Ağustos 1939 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 6
6 - VARKIT 6 AĞUSTOS 1935 : Moskova görüşmelerinin ihtilâf noktası Baltık devletleri meselesi deBaltık devletle- - rinden ne şekilde istifade etmeğe çalışıyorlar ? Fransızca Paris - Soir gaze. tesinin sureti hususiyede Bal. tık devletlerine gönderdiği mu. habiri, İngiltere - Fransa ve Sovyet Rusya arasında yapılan Moskova görüşmelerinin en büyük ihtilâf noktası olan Bal. tık devletleri hakkında şunları yazmaktadır: “Danzig ve Polonyadanberi, f dan geçmek suretiyle, Lond. ile Moskova arasında ihtilâf mevzuu olan Baltık devletleri. ni katederek Tallin'e geldim.. Çiftçi ve arazi sahibi olmak ü. altı milyon nüfus bu üç k devlete taksim olmuş. Görünüşte bir, hakikatte ta. mamen ayrı bulunan bu kü devletlerin hiç biri, bugün bü. tün Avrupa devletlerinin bu | | e ç topraklara vermiş oldukları e. | Sin Baltık denizine ait mesele. hemmiyetin sebebini aslâ göse | İer üzerinde ihtisas sahibi bir |lar bu toprakları 1914 te oldu. Üzmez. zatla görüşürken Tallin körfe. / ğu gibi istilâ ettirmeğe hiç de Bugün bir yandan “Alman- |Zi açıklarnda, Estonyayı ziya- | teşne değildirler. yanm, diğer taraftan Fransa |rete gc!mış, yepyeni Eııır Alman Binaenaleyh, bir harp halin. ve İngilterenin ve nihayet Rus. kruvazörü olan Admiral « Hip. ' de İsveç çe in Almanyaya yanın alâkadar olduğu bu me. |Per manevralar yapıyordu. İnakli çok büyük ziyanlara se. selelerin mahiyetii anlayabil. | Bir iki gün evvel de bunun | bebiyet — verecekti Büyük mek için buraya, Talline gel k:ırdeşlrrî olan dört Alman tor- | harpte olduğu gibi Norveç ile mek Jlâzımdır. Burası şimal;| Pidosunun Rigada aynt sebep- | Danimarka arasındaki dar ho- yollarının dört yol ağzıdır. Bü.' le'bulunduklarını görmüştüm. | ğazları aşmağa muvaffak ola, devletlerinbn Almanya, Lehistan, Rusya ve B oltık gösterir harita vasiyetini | mıştır. Aynı zamanda Fransız. rada her şey aydınlanır ve 'Al.' manların söyledikleri gibi nel Danzig, ne Memel, ne de Balz tık devletleri meselesi mevzuu. bahs olmadığı görülür. Burada Ayvrupa sulhünün; bağlı olduğu siyasi, askeri ve iktisadi bir mesele mevzun- bahstır. Herkes Tallini Almak İstemişti. Tallin körfezine doğru gidi. yorum. Burada yedi asırlık cc« nebi hâkimiyetinin izleri gör: lüyor, Bütün dünya Tallin'e hâkim olmak hevesine kapıl. Bu her balde sebepsiz de. L Limana doğru ilerliyorum. Sarkta Leningrat'a kadar ilerli.' yen Finlandiya — körfezi ve Kronstat askeri üssü. Şimalde sekten — kilometre mesafede Finlandiya.. Garpta ve şimali garbide Botni körfezi ve niha« yet İsveç hudutlarının Aland adaları. Cenuba doğru Alman. ya ve Şimal Denizi. İşte bütün mesele Baltık devletlerinin içinde bulunduk. ları bu coğrafi ve stratejik va. ziyete bağlı. Rusyanın Noktainazarı.. Ruslar için Finlandiya köre fezi Avrupaya yegâne mah- reçleridir. Bu yol kendilerine kapandığı takdirde Ruslar şi mal buzlu denizinden veya Ka. radeniz ve Boğazlardan büyük bir tur yapmak mecburiyetinde kalacaklardır. Ruslar Almanların Leton- ya, Estonya ve Finlandiyayı is. tilâ etmesinden korkmamakta. dır. Çünkü İngiltere tarafından teklif olunan anlaşma bu dev. letleri aleni bir taarruz haline karşı garanti etmek esasını ih. tiya etmektedir. Rusları düşün. düren mesele Almanların bu memleketlere tesir ederek her. hangi bir şekilde Tallin veya Finlandiyanın merkezi üslerin. den Helsingfor istifade sureti. le Finlandiya körfezini kesmo. leridir. Ben bu fikirleri toplamak i- İngilizlerin Noktainazarı Denizlerin büyük hâkimi o. lan İngilizler, bir harp halinde her denizde olduğu gibi Bal. tıkda da irtibatı muhafaza et. mek istemektedir. Bu münasebetle Leningrat ve Kronstat bahri üslerinin kendilerine açık olması ve icap ettiği takdirde Almanyaya bir abloka yapmak üzere Rus do. nanmasının kendileriyle teşriki İ mesat etmesi birinci derecede |bir ehemmiyeti haizdir. Almanlar son harbi hazırla- makta ve Baltık Denizi boyun. ca şimale çıkarak yapmış ol. dükları taarruzlar neticesinde Rusları mağlüp etmiş oldukla. rınt unutmamaktadırlar. Bu münasebetle bu taarruz im- kânlarının, Rusya ve Polonya. | ya karşı daima bâki ve açık kal. masımı istemektedirler. Bunun için de Rusları Bal. tıktan uzakta tutmak ve Polon- yalılardan Koridoru almâk ica. betmektedir. Aynı zamanda bir harp ha- linda Rusya ile İngilterenin Baltık yoliyle birleşmesine ma. ni olmak, aynı zamanda Rusla. rı şimal buz denizine atmak 's« temektedirler. Fakat bütün bunlara rağmen henüz esas noktayı söylemiş değiliz. En Mühim mesele: Çelik Meselesi Tallin — limanmdan Botai körfezine doğru bakıldığı za. man şimalden cenuba doğru uçan duman izleri görülüyor. Bunlar her sene 1300 seferde İsveçten Almanyaya beş mil. yon ton taşıyan Alman gemi- leri,, Ve işte bütün facianm bağ. landığı nokta da budür. İsveç çeliği olmadıkça Al. manyanın harp yapmasına im. kân yoktur. Çünkü Almanya demirden tamamen mahrum. dür ve evvelce elinde hulunan en mühim demir madeni de bugün Majino hattiyle kapan- bilecek İngiliz Denizaltı gemi. |leri, Gydnia limanındaki 5 Leh |dexzaltı gemisi ve Kronstat'. |daki altmış Rus tahtelbahiri bu nakliyat işinde çok büyük bir rol aynayabilecek ve Almanla. ir büyük kayıplara sokabilecek | vaziyettedirler. İsveçten çelik nakledebilme. sinin çok büyük fedakârlıklara bağlı olacağını takdir eden Al. manya, Baltık Denizinde kati hâkimiyet tesis etmek ve bu. nun için de şimale doğru uzan- mak lüzumunu şiddetle hisset. miş ve bu gaye ile Memeli iş. gal etmiştir. Fakat bu liman da Alman gayelerinin tahakkuku. na kâfi gelmemektedir. Bahu. |sus Leh Koridoru bu mıntaka. da her türlü Alman kara nakli. yatına mani olabilecek ve de. nizde de oldukça Mmüessir bir rol oynayabilecek vaziyettedir. Çeliği Nereye Boşaltmalı? Bugünkü vaziyete göre Al. manların İsveçten getirttikleri teliğin ubek ve Stetin Alman limanlarına - boşaltılabilmesi i. çin Lehlerin elinde bulunan Gdynia limanmın önünde ve. yahut İngiliz denizaltı gemileri. nin mücesir bDir rol oynayabile. cekleri şimal denizi suları civa. rından geçmeleri İâzımdır. Bir de bunün a!':sini meselâ, |Leh koridorunu isalkmış olarak | Farzederek Şarki Prueya ile Al. |manyanm birleşmiş olduğunu |kahul edelim. Bu takdirde İs. veçten getirilen çelik kolaylık. UÜa Memel limanına boşaltıla. Dilir. Bir de bunun daha ilerisini meselâ Baltık devletlerinin bi. taraf kaldıklarını düşünelim. Bu takdirde Almanlar İsveç çeliğini Rigaya veya kim bilir belki de Tallin'e boşaltabilirler. Bundan başka bir de Rus meselesi kalır.. Almanların Rusyayı hapset. meleri için Estonya ve Finlan. diyada muhakkak üaler tesis etmeleri lâzımdır. Peki şu halde Ruslar hare. kete geçmiyecekler mi?. kr İspanyollar Ce- » Kİ belüttarıkı geri ! istiyor Son muvalfakıyetten sonra İspanyol askerleri, | bunt da alabilecek mi? General Frankonun resmi ge- zeteleri ve radyosu Cebelüttarı. ğın İspanyaya iadesi için noşti - yata girişmiştir. İspanyol faşist- lerinin nâşiri efi olan gazrlo-; ler de, Cobelüttarığın bugünl vaziyetinin, İapanyol mill bediyen rencide ettiği yolun.*.laL yazılar yazmaktadır. Bilhassa diyorlar ki: | “İngiltere, Cebelüttarığı bun - dan 235 sene evvel Akdenize hâ- | kim olmak maksadile işgal etti. O zaman kaleyi müdafas İçin yalnız 100 İspanyol neferi vardı. Onlar da teslim etmekten imtina | edince, İngiliz donanması beş sa- at bombardıman etti, Tarihin mühtelif devirlerinde biz, Cebe . lüttarığı tekrar almağa teşebbüs | ettikse de muvaffak olamadık. Fakat şimdi İspanya, büyük bir zafer kazanmıştır. Milletimiz ar- tat etmiyor. Şimdi asker n Cebelüttarık meselesin de bizi tatmin edecek bir netice Jelde edeceğine emin bulunuyou - | TUZ.., * * VAKIT — Cebelüttarığı İngi- Tizlerden almak için son teşeb . büs İspanyollarla Fransızlar tara * | tu. (1779 - 83). Üç sene yedi ay jsürdükten sonra 6,100 askerlik bir garnizon kuvvetiyle refedilip nihayete eren muhacara netice - sinde İngilizlerden yalnız on altı kişi ölmüş altmış sekiz kişl yara. lanmıştır. çç : adın Geçen haft Almanyada dar arasında yapılan büyük bir atletizm müsabakasında yularda resmini gördüğür üyhoer i « simli genç kaz, cirid birincisi ol- muş ve büyük bir muvafafkıyet Razanmıştır. Ruslar bu şerait içinde işe 2! koymazlarsa altmış — tahtelba. hirleri bertaraf edilmiş olur. İngilizler de Baltık Denizin. de deniz üssüne malik olma. dıklarından bu cibetlerde hare. İkâtta bulunamazlar, İşte Almanlat bu şekilde dü- şünmektedirler. Ve bu sebeple de Danziz meselesini halletmek ve Baltık devletlerini İngiliz » Rus anlaş- masına karşt koydurmağa ça- lışmaktadırlar. Bu mükemmel hareketlerinde muvaffak - ol. dukları takdirde Rusayi tama. men Baltık sahillerinden atma- muvaffak olabilecekler ve sveç, Danimarka gibi devletle. re de hâkim olacaklardır. Bundsn sonra çelik cihetin- den daima takviye edilmeleri temin olunmuş — bulunmakla harbi istedikleri yere, Balkan. a Jenize veya Fransaya “loğru gütüreceklerdir. l İşte burada mevzuubahsalan fından müştereken vaki olmuş -| Alman casusu diye İngiltered kovulan bir kadın Kontess dö Mar Bu defa da Holandada yerleşt bir şatodan tardedildi Kontes dö Mar aç S maf gözlü güzel |bir kadındır. Almanya hesabına casutsluk yaptığından şüphe edilerek İn- deti' KöYütâ'n * Koöntes 'dö D Wransaya: gekilgi takdirde tevkif olunacağını arkadaşları lıktan son 3 erleşmişti. Pa: Uman haberler Kontaa dâ bu defa da Hollanda kovulmuş olduğunu bildir: tedir. Kontes dö Mür, Hollandada çok kibar bir ailenin şatosuna bir o- da kal- maya karat vormiş idi.. Konte ir - koyulduğu isle ğer taraftan — şato — Biz Kontese mevkâünin bu: vast olmaudığını anlattık.. tedirler, dÖ Marı misafir et - miş olan Hollandalı ailenin in. gilizce Dally Expres gazetesin- de çıkan bir makaleden bu k! bar kadının hakikt hüviyae anlamışlar ve tabil artık kendi atolarında — tutam nişlerdir. KON DÖ MAR NE-DİYOR ? Almanyada doğup bir Fran sini ta nı le evlenmiş olan Madam dü bir müddet evvel Puriste reyan etmiş olan bir davada Alman vasusu olarak gösteril - miş idi., ereden kaçtıktan sönrmn e Dail muhabi sinin bir rm'; olan Kon M teg d ar: Ben bir Alman casusu de T ilim: buna başım Üzerine ye- min ederim. rtık bu davanın uzn mamasına ,bu id arın aksin nek istediğini bildirmiş. tir. Kontes dö Mar ga fevkalâde açık may meseleler bunlardan ibarettir. - | gayetle muntazam bir ağıza ma-* uklelere, lere ve di GÜLe haderleri teksip et-|) 5 | — İl ; | | ğ .ı: ü 0 Mi a Nı.'“ * Yar j lik olan güzel bir kıdl'î,ııf Ku disl almanca, fransızciı yan, Ispanyolea ve DNW b |lzce bilir. TayyartTa merak etmiş olan ı.#. ; Mar pilot Bröve'sin€ Ön genedenberi ği sıralarda ta: öğrenmiştir. | Kontes dö Mar hâ | mış olan şayialardâfi xati ha İtakiplerden fevkalâd? | İsir görünmekte ve: ”/ , — Eğer beni rahat ',(i ayi o zaman ınııı-f"pdıf, :'—*ı N reşal Balbonun yöf” ğım.,. demektedi” y 1934 de, o zamall ":ıff zabet Butner diye SHİ y) tes dö Mar, ıngınerff: 'ı'; l ve Kroydon'a çıkmış ŞGi Di dun tnellizler Kontesi yirBİ ö? |Ndtar at sonra hudut hartti * ç şttı banuyorlardı. i’ 'ülz"hı ğ mi AM Kontes dö Mar bn, kını M şöyle anlatmaktadif* K İz, * - Kroydon'da ; defi kvıı land Yard memurlaf! dan durdurulduk. V ye ’ valler gordular.. BT gtil O tine ertesi gün içik ““;ıd.q, w4 rketi ile randevW©ü “L üf ı,'*lu. tedim, Fakat b";' yl"' ı: ıkşam avdet etmeni aç Reddettim.. Bunün “"f:l“' e alm tolefon ile muhâb” yi mi menettiler.. Ve Bİf ıuli’ sonra da içinde polif “ı”, Ğ bir kamyon geldi Y? h“ıı" N larak gitti., O gect "ur,ıl' K de yatmağa Me0*' y ; BO gl «5 n 'kv İ Bay “ H, resine bindirdiler e doğruca nı—ıcl“":“ı an da Fransayâ g ispanyada 1936 eT gi ihtilâl başladığı sAmi de orada bulanuyordÜir cct ahhayları V müteakıp "“ı. bilâhare Barselöna yet Cenevreye k,:".. Parlat0 * | Aynı sena d sorgisinde Möayö MAT g (Devamı karşt” ee betl
