9 Temmuz 1939 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 11

'Yurtta sulh, dünyada sulh,, (Baştarafı 1 incide) Yıllarının porgun. f :Emç Yangınların tah- Mı r'mx Yyıl içinde tami: kteplerimizin ve mek- n )'ln çocuklarımızın a. tesnasında birka raj a.ıl»adıı istihsa. i çoğalıyor :'ir evvel on milyon li. Gin ) Püramızı hari: imiz un'a ve uık Bugün m'yonlarce t satıyoruz. diferlerimiz. her sene yııı kilomnetre enğslryor P Yok danerek bir. halde hlnııavıımız, memleke - İ Ucağına kurduğu bü - "“l— fabrikalar sayesin - Bi Böstermekte ve bun . lnı :dıı yer yer neşe! >ap €ut bulmaktadı ı'ı devlet merkezimiz tina borçluyuz. " Mükemmel bir üni &, Ankarada bi çten ekmek'e kaç fa - | kiler, men, bazılarını da kismen yak- atti. Siyasi hâdiselerin bu yeni in- |kişaiları karşısında yurtta sulh ve cinanda sulh politikamızı ta- kip ettiğimiz bitaraflık yolunda suhsal etmenin artık mümkün ha ze sormağa başladık. Mesrutiyet ile hiç bir telif ka. riliyeti olmıyan hâdiseler, bu üdiselere uzak ve yakm he millet gibi, bizi de düşün neğe başladı. Orta ve Şarki Avrupanm bu ada ciddi bir buhran geçirdi. ni hep hatırlarız. Hakikatkı ise bu buhran Şarki Avrupad: la henüz zail olmamıştır. Va. zt vakr* ”” Yevletlere ta ÜMlük eden şekillerde bu buh- |ranlar tazelenmekte ve - ağırla ıp hafiflemektedir. Bu ahva. in haslaması bize memleket i. İn yeni emniyet tedbirleri al nak ve cihan sulhuna başka yol bazı memleektleri tama. | bi >Imadığını kendi kendimi. | dür | gösterdiler. (Alkışlar). Akdenizin bozulan asayişini iade için Niyonda toplanan mu-! rahhaslarımız, aynı kararın al- :m;ı imzalarınt koydular, ve ni« haye on vum r)*'ı Çekos'»w-'-— hâdisesi ve j Ar- da ay- 1 n ia v hisleri duydular. İ—ılc bu siyasi hâdiselerin tev. 'it ettiğ rlizi, bu üç deve| 'eti sulh cephesinde daha sıkı yağlar a birleştirdi (Alkışlar). Üç devlet arasındaki kat'i anlaşma ü Bugün, bu üç devleti birleş. irecek olan uzun vadeli, kat'i inlaşmanın teferrüatımı — tesbit le mesgulüz. Şimdiden size söy-) “iyebilirim k Türk - İngiliz yardımlaşma muahedesi üzerinde çalışılmak- tadır. Bu muahede her iki devlet a-, asında muhtelif sahalarda işbir- iğini tanzim eden hükümleri ih-| EL € çelik gibi bir gençli -| Jar: faydalı olmak için geçirile-| » va edecektir. kiz, İhun memlekete ediyesi Sulh yılı Türk nüfusuna " âfi ettikten eonra, d 8 " Türk çocuğu hedi ÇCölkışlar) "'ıım Büururunu teşkil eder nn Ürk ordusunun ka: Mi :d- ve havada bugün. Rnun h':melnetım de suli zırlırıma bor;luyuz tı '*"'n alkışlar). ıç—od glar, ',"'»“m'— Zaler, sulh yıllarınır Naj l devam ettiği br “&remez ve hiç bir vie İ ı:rı Zel şeylerin bir harr © erimesine razı ola ri) &n bizim memleketimi” <. nfek te ile her memleket i huı yalnız Refik Say- Ükümetinin değil; bütür letinin sulha ne kada q* arla, ve ne kadar sağ “bitalarla bağlı - olduğun” l— 'YL_".'ln saydım. ha, sulh olduğ? 3 Türk mem Ve insanlığa ; eç ve ölçüs”z ıu'vl'-r î Z. istenirse, ( & in ve zaferin bize n F:I olduğunu gösterme bış; Pedeyiz. (Bravo seler Ve,_,,,.ı # alkıslar). ÜZün yıllar yurtta — sull ""n— :"ı politikamızı ü ıılımıl'lvk siyaseti yo h i akvam ıulh mü A“ün kuvvcü 'IC a üyor ideolojis K gğbinleri arasında ma Üyordu. Ve nihayet herhansi bir verinde | : ham cıkacak - olürsn Mevzii bir halde kala | "B"'ı')'oıdu C. e'""tın nüfuzu 'rı Vi "' kvama yavaş ya- — hüfuzu kaybettirmeğ İidi tes 6— ı|x h VEy: qa“id T mihraklar ve mihver. aK v blerik Cgbrm' Mesafeler azaldı. teşebbüsler tor cek çok vaktimiz kalmadığın: ir maddei iptidaiyı si ve hiç j ne dt l'nn'am ne madenleri, zengin h—pnıl ları A selitikamızı — terkederek, sulh TCBSRBE Baralorr ae vura leel dürdü. ÇAlkışlar) Ok nanlar lzlerle malüm beyannameyi ilân ettik. Sulh cephesine iltihakımız arını ver Buündan sonra dahi, yurtta şulh, cihanda sulh politikamız değişimemiştir. - Sulh: cephesine Teyvulhu takviyebetmek içinik ttik. Bizim bu cepheye - girişimiz, | çarşı gazeteler tarafından çok ait edildi. Bu gazeteler ken. rejirr'-”'>'n en esaslı kitapla- “ında Alman milletine tavsiye nan İngiliz ittifakını. velar mı? Natina tavsiye edi. dostluğunu Türk mil- m fena göstermek, doğru kasmbr Eecis olarağiğdak ölip- te edilebilir. (Bravo sesleri) Ingilizlerle başlıyan temas ve ercelrimize müvazi ola - miş idik. Hnıav n.mı_lı'ııır'm hallinden yonra, Fransa ile Türkiye ara - ımda, muallâk hiç bir. mesele Jağı için; İagilizlerle yap : | nış olduğumuz beyanname, ay. ren Fransızlerla da imza ve te. vi edileerk, İnsilizlerle kat'i a. stans mukavel-si için — yapıl kta olan müzakereler ayn izaya >> ' rilmiş oldu. Arnavutluğun işgali ktan ayrılrp sulh ce ihakımıza, bir bakıma göre, en âmil olmakla beraber, di r 'İoma göre de, bu ilt ı son senelerin siyasi hâdi lerinin tabil bir neticesi ad. stmek Tüzımdir. Tarihi dostluklar yörükkalede, S “-ede ve | 1 karşıva harp eden z ve Fnıvmz mitlet. ettiler d'»sıl iklarla bir. | » ir incizabla se- eğe ha:şl adılar. Habeş harbi rın.—ıııııdn San. Momrrıu de, İr z murahhasları, Boğazları ye- niden Türk hâkimiyetine iade eden mukaveleyi yaparken Türk Yapılan bazı emriva-| milletine karşı hakiki bir yakın- bulunmıyan | ) " isgali, bitaraflık )*ıc_.rnn yet de hür milletlerin e- bilmi. | Arkadaşlar, Hiç bir medeniyet harbin ço- cuğu değildir. Bilâkis her me- eniyet uzun süren bir sulhun hsulüdür. Harp esaret tev-| it eder. Sulh hürriyet yaratır. yeridir. Bugünkü Avrupa medeniye- tinde. lâakal büyük devletler ka- dar, küçük ve müstakil devlet. lerin de hissesi vardır. Bunları bertaraf etmek, me- deniyetin ve terakkinin seyrini kırmak demektir. Bu mümkün değildir.. Mümkün sananlar a- 1 akıbetler ile ergeç karşı kar. “aya- kalacaklardır. Bugün dünya politikâsmmn «ündelik seyrine bakılırsa görü- tür ki silâh ve cephane fabrika- ları tam bir harp faaliyeti için. dedir. Diplomasi görüşmeler bir barp havası içinde devam edi. yor. Gazeteler, radyolar, ajans. lar beşeriyete aylardanberi - bir harp günleri yaşatmaktadır. De. nilebilir ki bugün sulh içinde ya. $ kiszat harbi lön — ordulardır. Te- tmenni ederim ki bu bulanık ha. | wva içinde sulhu kurtarmak gay- ri mümkiin olmıyacaktır. Sovyetlerle dostluğumuz Sovyetler ile dostluğumuz, 'İk dostluk günlerinin bütün ha- raretini tamamiyle muhafaza et-| nektedir. Beynelmilel her me- sele, iki devleti yanyana ve dai- ma aynı safda bulmuştur. (Al- uşlar). Potemkin'in Ankara ziyareti, Jostluğumuzun bu haratetini tebarüz ettirmeğe bir kere daha esile teşkil etmiştir. Böylece bir kere daha anlaşıl- mıştır ki, konuşmadan, meden, her iki memleket diğeri aynı şeyleri düşünmekte ve anmaktadır. (Bravo sesleri). İki muhtelif inkılâbın çok, vüşkil sartları arasında ve aymı *amanda do”an Tir! Sav- 2eatleri, vekdiğerini seve nektedirler. Balkanlıları, vekdiğerine bağ- hyan Balkan paktı, şimdiye ka- dar Balkan sulhuna yapmış ol Juğu hizmetleri, bundan sonra| la, aynı kuvvet ve kudretle yap| ir. Son zae temaslar vazihan' makta deyam e* manlarda n e mubavereler bumu Türkiyenin kerarı Arkadaşlar, Sulh cephes ken, sulhu takviyeden bnşkn ne iltihak eder. görüş-| Almanyada Bazı sınıflar askere çağrıldı Berlin, 7 (A.A.) — 1918, |1919, 1920 tevellütlülerle 1914| den 1917 ye kadar tevellütlüle.| ia bekayüst ve göndiyn - kadidi muayene görmemiş 1906, 1907, 1910 ve 1913 tevellütlüler, so.. kaklara yapıştırılan ilânlarla 7 temmuzdan 9 temmuza kadar, askerlik muayene şubelerine müracaata davet edilmişlerdir. e lli Cenup Kutbuna yapılacak sefer Vüşlüzten,; LAY — 'Aç merika Birleşik Devletleri Reisi Ruzvelt bugün büyük kutup kâşifi Amiral Byrd'in cenup kut! puna yapacağı seferin plânları- nı tasvip etmiştir. Amiral Byrd, gazetecilerle konuşurken. sefere teşrinievve- lin 16 ine doğru çıkılacağını ve bu seneki seferin esas hedefi- nin, evvelki seferler esnasında Amerikalı!srn Hoefatköj arazi. leri Amerika Birleşik Devletleri hükümeti adına temellük etmek olduğunu bildirmiştir. Bimeğikmel Amerika Bahriye Nazırı öldü Nevyork, 8 (A.A.) — Bah- riye nazırt Claude A, Swan- ileyh, birkaç ay süren bir hasta. lıktan sonra beş haftadanberi nekahat halinde bulunmakta Pidi. ' Bahriye nezaretinden verilen malümata göre perşembe günü beynine kan hücum eden Swan- son, doktorlarım gayretine rağ- men cuma sabahı saat 8.06 da vefat etmiştir. çe bir emelimiz olmadığı için, Al-| manya ve İtalya dahil, bütün devletler ile normal münaseba. tımızı devam ettirmek kararm-, dayız. İsteyoruz ki, her çeşit alış ve-| riş ve kültür münasebetleri ve umumi olarak dostluk münase betleri eskisi gibi devam etsin. Yalnız şurası da muhakkak. tır ki normal ve dost münaseba. tın eskisi gibi devamı için, arzu ve kararın iki taraflı olması şart- tır. Bu noktayı hassasiyetle ta- kip ediyoruz. İtalya ile alış veriş münase. betlerimiz, eskisi gibi devam et mektedir. Almanyada ilk günlerde bir tereddüt ve bir kararsızlık belir- di. Fakat, yavaş yavaş bu te- reddüt zail oldu, ve işler normal yola girmeğe başladı. Bugün bir tek iş müstesna, iki tarafın biribirinden bir şikâ- yeti yoktur. Bu tek işin de yakın bir atide müsbet olarak halledileceğini ümit ediyoruz. | Bir aralık, Almanyanın Türk talebesine fena muamele ettiği havadisi verilmişti. Bu havadi- sin doğru olmadığı anlaşılmış tır. Arkadaşlar, Tekrar ediyorum: - Politika. ilmız. yurtta sulh, cihanda sulh- tur. Gene tekrar ediyorum: Biz sulha, fakat emniyet ve şerefi- mizi ve bunlara bağlanmış olan teahhütlerimizi korsvon bir sul. ha âşıkız. (Sürekli a!kışlar). Bu izahatı müteakıp sual sae| ihibi Ali Rana Tarhan söz ala- rak ı'.'cn fzin mur'rkt! h İkımda lütfettikleri um-ıınlıuır |sözlerine arzı teşekkür ederim. Ve isabetli siyasetlerinde mu- vaffakıyetlerinin tevalisini dile- rim. Bravo sesleri, alkışlar). son, dün vefat etmiştir. Muma-; | ( 11 — YAKIT 9 TEMMUZ 1839 Amerikada ecnebi gümüşü İtha- lâtına ambargo konacak Vaşington, 8 (A.A.) — A-|kârlı addedilecek bir fiyata sata. yan meclisinin tali maliye ko. miteşi Adamş'ın riyasetinde top- lanarak ecnebi den yaptlan gümüş mubayaala. rını durdurulması — hakkında ToWwnsend tarafından teklifi tetkik etmiştir. memleketlerin.! bilecektir. 2 — Para darhedilmi 500 milyon ons gümü caktır. 3 — Amerika endüstrisinin yapılan| gümüş - maden iztihlâkini ko- Bu hu | laylaştırmak için 250.000 dolar susta bir karar verilemediği için| ayrılacaktır. gelecek hafta bir toplantı daha yapılacaktır. Sonkânun 1939 da tevdi edil. miş olan Townsend projesinde derpiş edilen noktalar — şunlar. dır: | — Maliye nazırı, hazinede bulunan bir milyar 700 milyon onsu tecavüz eden gümüş sto. kunu Amerika hükümeti - için 4 — Ecnebi gümüş ithalâtına ambargo konacaktır. Tali kamite, hariciye nazırı Hull'ün gelecek hafta komiteye gelerek ecnebi memleketlerden gümüş mübayaası hakkında ne. zaretin noktai nazarımı bildir. mesini istemiştir. Hull, bu daveti kabul edip et- mediğini henüz bildirmemiştir. Polonyanın Danzig meselesi karşısında vaziyeti ! Paris, 8 (A.A.) — Danzig me- selesi hakkında — tefsirlerde bulu- nan Excelsior diyor ki: Totaliterlerden bütün — propa- ganda gaytetleri, dünyayı Danzig- in bir hatbe değmekiğini iknaa ça- lışmaktadır. Fakat Danzigin bir harbe değmediği leğildir, zita Avrupa için, birbi- rini takibeden — tecavüzler politi- kası karşısında bir kere daha bo- yun eğmesi İmküânsızdır. maalesef doğru Ocuvre garetesinde Bayan Ta- bowuis diyor ki; Vaziyette en tehlikeli nokta, Almanyanın bir karbi göze alma- dan Danzigi işgal edebileceğine kani bulunmasıdır. Halbuki bütün hükümet merkezlerinde emih bir sürette bilinen cihet, Polonyalıla- rın Danzig statüsünde değişiklik- leri katiyen kabul etmiyeceği ve buna silâhla mukabelede buluna- cağıdır, Figaro diyor ki: Esasen, resmi Polonya mahfil- leri, dün bir kere daha Polonya- nın Danzig meselesi karşısındaki battı hareketini tasrih etmişlerdir. Polonya noktâi nararına göre: 1 — Danzig, Alman hudutlarr nın haricinde birlik olarak kalma- lıdır. 2 — Danrig, Polonya gümrük şebekesi dahilinde bulunmalıdır. 2 — Polonyanın Danzig üze- OSMAN Ll rindeki hakları başka bir devletin keyline tabi haklara yalnız kâüğıt üzerinde de“ ğil fakat aynır zamanda da bürmet edilmelidir. bulunmamalı ve bu filliyatta 4 — Danzig. Alman ekseriyeti nin kültürel inkişafı için imkânlar mevcuttur. Fakat buna — mukabil Polonyalı ekalliyetin milli şahsi: yetine de hürmet edilmelidir. Bu beyanatın kasten kapalı üçüncü noktası, yazılı ki tehditlerin Polonyayı hnrckı— bir mağiyet aldız dakikayı tesbit etmek yalnız Pc lonyanın hakkıdır ve Polonya hl getirebilecek kümeti, bu plânı katiyen daha ev velden ifşa emelinde değildir Almanyaya giden İtalyan İşçileri Roma, 8 (A.A.) — 2.256 endüstri işçisini hamil dört hu. sust tren Berlin, Nürenberg ve Stuttgart'a gitmek üzere bugün İtalyanın muhtelif şehirlerinden hareket edecektir. Bunlar, senelik tatillerini ge- çirmek üzere Almanyaya gitme lerine karar verilen 30,000 İtal. yan endüstri işçisinin dördüncü grupunu teşkil etmektedir. BANKASI TORK ANONİM ŞİRKETİ TESİS TARIHi 14863 Statüleri ve Türkiye Cümbariyeti ile 2292 Numaralı TOİGİİ9II tarihli (€ 2R6L1933 tarihli 2433 Numaralı B Sermayesi : ihtiyat akçesi : makir mwbavelenamesı amu: ni Gazete ) 10,000,000 ingiliz Lirası 1.250.000 Ingiliz Lirası ——— Türkiyenin başlıca Sehirlerinde PARİS, MARSİLVA ve NİS'de LONDRA we MANÇESTER'de MISİR, KIBRİS, YUNANISTAN. İRAN, İRAK, FİLİŞTİN ve MAVERAVI ERDÜN'de Meorkez ve " Şubeleri A*ı“ YUĞOSLAVVA, RUMANYA. YUNANİSTAN, SURİYE, LÜBNAN ve HATAY'dı * HL Filyatleri ve bütün Dünyada Acenta ve Muhabirleri vardir Her mevi Banka Muameleleri çapar tar. ve mevduat Besapları küşak | krediler ve vesaiklı krediler küşadı Türkiye ve Ecnebi momleketler üzerine keşide genedat uhcetase. Borsa ermrleri. Esham ve tahvilâr, altın ve ermlaa Üzerme avans Senedat tahsilir En yüksek eriniyet şartlarım haiz kiralile Kaşalar Servisi vardır. * (kumbaratı veya