25 Haziran 1939 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

a İ A o £— VAKIT 28 HAZİRAN İ İşaretler Hatay ve anavatan 1918 denberi Anavatan hur dutlarından uzakta kalan Ha tay bugünden itibaren bir vilâ- yelimizdir. Orada — yaşayanlar da vatandaşlarımızdır. Hatay, Büyük Harbin s0- nunda Türkiyeden uzaklaştırıl- mıştı. Halbuki tarihi vasıfları, ve tabü, coğrali şartları itiba- rile Türk olan Hatay için reva görülen bu akibet ne Cumhuri- yet Türkiyesinde, ne de Hatay- da muvafık bir şekilde telâkki edilmedi. Cumhuriyet Türkiyesi her zaman ve her şart içinde Hata- yı kurtarmak için çalıştı. Daha| 1921 senesinde Anavatan ken- disini tehlikeden kurtarmaya muvaffak olmadığı zamanlarda dahi Hatayım mukadderatı ile hususi bir surette meşgul olmak ihtiyacını duydu. Ona hususi bir idare temin etti. Hatayın istikbali şüphesiz 921 — muahe- desinin hükümlerile ermmniyet al- tına alınmış değildi. Fakat bu muahede Türkiyenin Hatay hakkındaki telâkkisinin rüşey- mini izah etmekle dikkate lâ* yık bir vesikadır. Hatay, kendini hiçbir vakit Anavatandan ayrılmış diye ka bul etmedi, İstilâdan kurtulmak için ya- pilan müsellâh mücadeleler bur gün Anavatana tekrar kavuşan Hataym tarihinde destani kah- ramanlıklar halinde nesilden nesle naklolunacaktır. Sulh mücadelelerini Hataylı ların politik mücadeleleri takip eliiştir. Bu mücadele de Hata- yın Anavatana kavuşmak hüu- susundaki azmini işaret eder. 936 danberi Hatay bir hayli sıkıntılı günler geçirdi. Cumhu- riyet Türkiyesi Anavatanm bir parçasının koloni olarak — yaşa- mdasına asla tahammül edemez* di. Bunun için iki usul vardı. Bu sullerden birincisi kuvvete istinat ederek davayı halletmek, ikincisi beynelmilel hak ve ada- let ölçüsünden ayrılmayarak gayeye bu yoldan gitmekti. Cumhuriyet Türkiyesi zor- balık sistemini tercih etmedi. Adaletin ve hakkın kendisi ile birlikte bulunduğuna kanidi. Bu sebepten alâkalı devletlerle konuşma usulünü kabul etti. Hatayım müstakil bir devlet olması, Hatay Millet Meclisinin | muhtelif tezahürlerle kendini Anavatanın ayrılmaz bir parça- 81 telâkki etmesi, bir hakikatin ifadesinden başka birşey değil- di. Son Fransız - Türk anlaşma- sı da bu hakikatı, beynelmilel bir vesika ile beşeriyte maletti. Sadri ERTEM Kadıl;:d_ydeld fakir ço- cuklar için müsamere 1938 Elektrik. tünel, tramvay Bir hafta zarfında bütün tesisatile belediyeye geçecek Tesellüm muamelesi devam et- mekte olan elektrik, tünel, tram vay idareleri, bir haftaya kadar bütün tesisat ve kadrolarile İs . tanbul belediyesine göçmiş ola - caktır, Bunun ardımdan hemen otoblls işinin tanzimine geçilecektir. Be- lediyenin getirtmek istediği oto. büzlerin tipi tesbit edilmiş oldu- Rundan hazırlanan şartname, e . lektrik, tünel, tramvayların dev- rinden sonra ilân edilerek otobüs | ler münakasaya konacaktır. | Şimdilik otobüs mübayaatma | tahals edilen meblâğ bir milyon liradır. srmağama | Kazalarda köy okulları Ders âletleri için bütçe- ye tahsisat kondu İstanbulun mülhakat kazaları köylerii okul vaziyeti Maa rif İdaresi tarafından tetkik e - dilmektedir. Bu yıl muhtelif ka. zalardaki yı y ktir. Bir kısım köylerde d yapılân okul binalâ . | ngaatı tamamlanmıştır. | Bina teşkilâtı itibarile okul ol- | Mıya müsall olmryan köy okul - lârı da kısa bir zaman zarfında tamir ettirilecektir. Maaftif Vekâleti köy okulları. nın âleti dersiye bakrmımdan da | zenginleştirilmesi için bütçeye tahsisat koymuştur. Evvelâ köy okullarına Bellibaşir ders vasıta. ları temin edilecektir, ——— Tarihi iki çarşı Asri şartlara uygun ola- rak imar edilecek İstanbulun iki ihi çarşısının, tarihi — hususiyetli muhafaza | etinek şartiyle asti şartlara uygun | olarak yakında imarına başlana. | caktır. Kapalıçarşının bilhassa zemini, — asfajt değil de — şarkkâri çi- | nilerle ve morzayıklarla — döşene. | cek, esnaf kendi zenaatlerine göre | muayyen mıntakalarda cemedile: tektir. Mıisırçarşısı da edilerek evvelce katarlaştığı gibi gıda md- deleri pazarı hbaline getirilecek, bu çar, estafmdan bir kismı Çapaltçarşıda kendilerine ayrıla. cak bölgeye nakl di eünlağeinendiü Beşinci asliye ceza reisi Kaçakçılık işlerine bakân beşin: ci asliye ceza mahkemesi reisi B Atıf temyiz mahkemesi âzalığına tayin edilmiştir. Ka ddi Tokyo elçimiz | imar Kadıköy halkevi sosyal yardım komitesi kendi çevresi dahilindeki in kışlık ihtiyacını ten yle 8 Temmuüzda F ü gazinosunda bir ba| ğe karat vermiştir. Balo*| nün güzel olması için programa değerli sanatkârlarımızdan Münir Nurettin tarafından bir de konser ilâve edilmiştir Programa hediyeli danx müsa- bakaları ve daha birçok eğlence. ler konmuştur. -— —— Beyazıt meydanı Eminönü meydanından sonra, Beyazıt meydanını da genişlet - mek ve oranm en güzide tarih! “(ayırılmıştır. Tokyo büyük elçimiz Hüsrev '(Gerede iki ay mezmmiyetle mem. | lekete gelmek üzere Tokyodan Hüsrev Gerede ayrilmasınc evvel Japan İmpa: dan kabul edilmis, imparatorun kardeşi tatafından da — şerefine bir çay ziyafeti verilm' yeti de, büyi gerefine ayrıca bir kabul resmi taritp et- miştir. — Gümrük ve İnhisarlar müsteşarlığı Birkaç gün evvel Ankarada kalp hastalığından vefat e sanat âbidesi olan, Beyamıt cami. | ini bütün güzelliğiyle Mmeydana sikarmak için civandakl ahşap Sinalarm jstlmlâk edilerek yılıl- masmma yakmda başlanacaktır. | Gümrük ve İnhisarlar Vekâ müsteşarı Adil Okuldaşın yerine eski İstanbul gümrükleri başmü- dürü Mustafa Nurl anılın tayini takarrür etmiştir. abakıcı okulunda dünkü merasim ldu * Ha Aral, Hatice Cantürk, Hayriye Erinç, Hayrünnisâ Kanter, Kad- tiye Mandi, Mehpare Akşit, Me. liha Gökçen, Münevver Güner, Nimet Barlas, Rahime Tuban, Baadet Birsen, Sabahat Dilebaş, Bamime Sâkin, Seher Gerçekler, Vahide Akırmak, Zikriye Sey - hanli, Nivar Akpapazoğlu, Rey- han Sargiz, Sırpuhi Sakin, Sıl . vât Kirdırağlır'dır. Resimde diploma alanlar bir a . rada görülmektedir. Hastabaktörlık — okulundan bu yıl mezun olan talebelere dün dip imaları merasimle verilmiştir. Merasime öğleden sonra okulun Aksaraydaki binasında başları - mıştır, Okuldan 25 talebe mezun olmuştur. Mezün olan talebelerin adları şunlardır: Aygşe Bürün, Bedriye Yüksel, Fatma Gündemir, Fatma Kırım, lr, Gülsüm Güleryüz, Hamdiye Ekmek meselesi Yarın Belediyede bir toplantı yapılıyor Fırıncılar imaliye ücretlerine itiraz edecekler Ekmek meselesi üzerinde gö « | görüşülecektir. Fırmotlar övvel « rüşülmek için dün fırmerlar ce * | 6& 193 kuruş olan imaliye ileret. miyetinde bir çok esnafın iştirüâ . kile bir toplantı yapılmıştır. Fı - rrmacılar bu toplantıda belediyeye yapacakları teklifi kararlaştır « mışlardır. 'Yarm belediyede yapılacak i4. tişare heyeti toplantısında ft * rmcrlardan da Iki murahhaa bulu nacak ve esnafm fikirlerini bil . lerinin istişare heyeti tarafın « dan bundan bir müddet evvel 156 kuruşa indirilmesine itiraz et , mektedirler, Bu indiriş esnasın - da kendi fikirlerinin almmadı . Emı söyliyen fırıncılar yarın | - maliye ücretlerinin arttırılması hüsüsünda iarar edeceklerdir. E. ğer bunda muvaffak olurlarsa ekmek fiyatlarına da zammedil- mesi icap edecektir. direcektir, Yarmki toplantıda bil hassa imaliye ücretleri üzerinde Türkiye - Fransa anlaşmasında Taarruzu benliğinde eritecek olan 7 nci madde İngiltere ile yaptığımız anlaşmanın ardından, Fransa . Tür. kiye teşrikimesai beyannamesinin de bir maddesi, bu an- laşmanın beynelmilel camia içindeki hüviyetini anlatıyor: Be- yannamenin “7 inci madde,, #inde toplanan bu mefhum “her iki hükümete de, sulhün takviyesi yolunda diğer hükümetlerle an- laşma akdetmek serbestisini,, vermektedir. Bundan anlaşıldığı veçhile, girişilen hareket, tek - taraflı bir muhastm cephe kurmak için değildir. Tam tersine olarak, her tarafı manen açık, büyük ve insani bir teşrikimesai alânı vücude getirmek içindir. Hiç gşüphe yok ki büyük sulhperver devletler arasında ta. hâkkuk eden bugünkü siyasi anlaşmalar, yarın iktısadi, sosyal, külltürel ilâh,, sahalarda . her birinin mill! bütünlük ve haysi- yelleri tanınmak Üzere - müşlerek bir inkişaf kendini göstere- gektir. Ve bu hareket daima kuvvetli olacağından, atılan me. deni hamleyi her taraftan korumak imkânlarına sahip buluna- çaktır, Bu vaziyotte . hâdisat şaşırtmaya görsün - bir taarruz vukua gelirse, o taarruzun yer ile bir edileceğini yüzde yüz mukadder görüyoruz. O halde ne olacaktır? Umumi sulh ve rofahı; ve kendi masum milletlerinin saa- det ve inkişafını ciddi İdeal edinmiş memleketlerin bu samimi rları, henliz bu harekete suinazarla bakan diğer camlalar. da öyle gıbta ve incizab uyandıracaktır ki « blimecburiye deme- ğe dilimiz varmaz . tabil olarak onları da bu kudsi gayenin pey- ki olarak görmekte gecikmiyeceğimizi umabiliriz. İşte o saman “muhtemel tanrruzlar,, sağlam bir hüsnjini . yetin bünyesinde erimiş olacaktır. Bu hüsnüniyetin, Büyük Britanya ile olduğu kadar, büyük Fransa devletile de akdetti- ğimiz anlaşmanın "7 inci madde,, sinde fazlasile göze çarp- maktadır. RİKMBT MÜNİR | iş bulamıyan dilenci Üçüncü defa olarak be- lediye hizmetine mah- küm edildi Bu hafta üçüncü defa olmak U. zere dilenitken yakalanan Yakup adındaki dilenti dün de Sultanah met birinci sulh ceza hâkimi tara fından 10 gün belediye hitmetle. rinde çalışmağa mahküm edilmiş tir Yakup: uz, ben yine dile. neceğim. Çünkü ne iş bulabiliyor, me de çalişâbiliyorum. Kimsem de yoktur,, demektedir. D müdürlüğünün —nazarı cefbederir. Tozkoparandaki kamyon kazası Suçlu şoför ele geçerek tevkif edildi Evvolki gün — Tozkoparanda vukubularak Elize adında bir ka dinin ölümüne ve Kasımpaşa pos tanesi müvezzilerinden Ahmedin de ağır yaralanmasma sebep o. lan kamyon kazasının müsebibi, şoför Yusuf Kemal, vakayı mü - teakip kaçmış yakalanamamıştı. İki gündenberi yapılan sıkı bir araştırmadan sonra Yusuf Ke , mal dün sabah Beyoğlunda bir arkadaşğının saklandığı evinde bulunmuş, adliyeye teslim edil. miştir. Sultanahmet birinci sulh ceza. ca sorgüya çekilerek tevkif edi- len Yusuf kazayı şöyle anlatmış. tir: — Kamyonuma Cihangir tara- fından toprak yükleyerek Toz . koparandan Kasımpaşaya iniyor dum. Kamyon yokuş aşağı fazla Yükün tesirile birdenbire sürat « lendi. Derhal vitesi değiştirdim. Fakat fayda etmedi. Bunun ü . zerine el ve ayak firenlerini kul- landım. Hiçbir tesiri görülmedi. Bu sırada kamyon korkunç bir sürâtle yokuş aşağı uçmağa baş- ladı. Gözlerim karardı, hiçbir şey görmedim, Sonrası bildiğiniz gi. bi bir kadın öldürmüş, birisini de yaralamışım, Kaza kamyonun eski olması ve içinde fazla yük bulunmasın- dan ileri gelmiştir. Benim suçum yoktur.., Hâkim Reşit, suçlu goför hak. kımda tevkif kararı vermiştir. —— Kadın çorapları hakkın- da hazırlanan rapor İpek kadın çoraplarının sağlam |bir şekilde imali hakkında Ticaret Odası tarafından — yapılan tetkik- ler de bitirilmiştir. Oda hazırlık. diği taporu Vekâlete göndermiş" tir, Rapot muhteviyatı bundan bir kikler yapan Alman mütehass:sı Karl Obe'nin raporuna tamamen zıttır. Çorap fabrikatörlerinin - seçtiği Üç kişilik heyet de buğgün Anka. raya gidecek ve Vekiletle temas- lara başlayacaktır. — — İki kişi hakkında tahki kat yapılıyor Müddeiumumilik tarafından ye- ni bir ihtilâs tahkikatına el kontul.| muştur. — Hüdisenin maınııııîırıW Beyoğlu postahanesi —muhabere memurlarından Cemil ve Niyazi adında iki kişidir. Tddiaya göre bu iki memur iş sahipleri tarafından verilen telgraflarda cümlenin mâ- değişiklik yaparak urzun telgrafla. rinden bir ksamını ihtilâe mı"'ı kikata başlamış bulunmaktadır. İ müddet evvel bu iş üzerinde tet- İlinin yakın bir h tedbiri İRayşbank - idaresinde nasına halel gelmiyecek şekilde| ti kısaltıp dipkoçanlarına tam ge- mali buhran eseri olsun, çirmek suretiyle — telgraf ücretle- yakın bir harp tedbiri bu dir. iyan eden hâüdüselerin Dördüncü sorgu hâkimliği tah- dikkat ve alâkayı eewü eei a D V S Rayşbankın - yefil statüsü yakın bi 'harp alâmetimidif Yazan: ASIM US Evvelki gün bu sütunlardaâ |manyanın Rayşbank stati değiştirdiğinden ve kâğıt çıkarmak, Alman devletint di açmak hususunda haiz * gu salâhiyetlerin doğrudan ruya cumhurreisi Hitlere ğinden bahsetmiştik. Hâdise rek Almanyanm dahili, harict vaziyeti bakımından yük ehemmiyeti olduğunda!! nokta üzerinde bir kere durmak isştiyoruz. tikten sonra Alman devlet ' kasımım idare sistemi birkaç d7 |t değiştirildi. Bu esnada nn kâğıt para çıkarmak $8 Wlts yeti de genişletildi. Fakat hit Üİ vakıt devlet bankasının t İlaki ihtisas sahiplerinin selii yetleri almarak gâyri mesul # |h kide olan devlet reisine ve! |temayülü görülmedi. Bugüne kadar hiç hatırı lmiyen böyle bir ğişikliğin birdenbire — yapılı acaba nedendir? Ray: ıf daresi Doktör Şaht'ın elin&'l b lındıktan sonra yerine iktısat zırı Doktor Funk [eM ; Alman devlet bankasımın KÜ Pu para çıkarmak, Alman — matl ft nezaretine kredi açmak ; yeti bugün olduğu gibi gent * kanun ile genişletilebilirdi. nunla beraber bu salâhiyet V tor Funk ile banka idare m€ sine verilirdi. Yoksa yeni banka idaresi ile alâkadar © ihtisas sahiplerinin m ne uğradı, bu rejimin tı den mütevellit mesuliyetim lar tarafından kabul edilm B ği anlaşıldı da her türlü itiraslf kesmek için mi müessesenii yüksek âmiri mevkiüne NŞ Hitlerin geçmesine zaruret sıl oldu? duğu farzedilirse — Almany! mali vaziyetindeki zorluklaf” artık son dereceye gelmiş b ği lunduğuna hükmetmek dır. Alman devlet idare mesuliyetini maliye tebassıslarının — üzerlerine maktan çekinmeleri işlerin tık akıl ve mantık, ilim ve (f yolları ile bir düzene kı cak hale gelmesi neticesidir. Son bir tedbir olarak Fühif rin Alman milleti uxenndj iyüksek prestijinden — istifade " İ dilmeğe karar verilmiştir. Bununla beraber bu husust' || ıkinci bir tefsir şekli daha buli mabilir ki bu da Alman devlf bankasına verilen yeni idare 4 |ması ihtimalidir. | Zira Almanya bir harp ketine girişir girişmez 'mali vasrtalar ile tedariki imkö/ <ız. bir para ve kredi ihtiysi |X karşınında — kalacaktır; — de bankasının Hitlar gibi 4 i emir ve iradesi hiç bir tarf, (tan itiraz edilemez bir şahsiy? (tin eline verilmesi böyle bir vi takdird” çok esaslı değişiklik Almanı mm beynelmilel işlerde en him kararlar vermek üzere ğunun bir alâmeti demektir. £ Fakat Alman devlet bankı q na verilen statü gerek derin bi | ziyete vaktinden evvel tedbiri de olabilir. Bu İher ild ihtimal Almanyada c t mıhı.M .mm 'mii