25 Haziran 1939 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 10

10 — VAKIT Türk - Fransız anlaşması | J açmıklıd r. rın ve şarki Akdenizin sulhunda işbirliği ede ceklerdir. Xlu'c—kıbcn Bönnet Moskova müzakerelerine dair izahat ver - miştir. Fransız gazeteleri ne diyor? Paris, 26 (A.A.) — Fransız. 'Türk anlaşması hakkımnda Matin gazetesi diyor ki: | Ötedenberi — söylenegelmiştir: Her türlü ittifak ve anlaşmada bunları aktedenlerin vasıflarıdır ki hesaba katılır. İmzalanan kâ - ğıdın mahiyeti sonra gelir. Her şeyde olduğu gibi bir ittifakta da manevi cihet her şeye üstün. | dür. İşte bu bakımdandır ki Türk | - Fransız ittifakınm çok yuksek bir kıymeti vardır. Öcuüver şöyle yazıyor: Fransa Suriyede deruhte etti - ği vazifeden başka bir devlet le. hine vazgeçmeği taahhüt ediyor. Bu suretle eğer İtalya Suriye ve Lübnan Cumhuriyetleri üzerinde istikbal Için bazı emeller besliyor sa bütün emelleri suya düşmüş oluyor. Humanite şöyle yazıyor: Fransız - Türk muahedeleri . nin akdinden dolayı hiçbir kimse | bizim kadar memnun olamaz Türkiye Cumhuriyeti her türlü emniyet sisteminin zarurt bir un- surudur. Ankara hükümeti mih- ver devletlerinin rica ve tazyik, lerine mukavemet güöstermek ve sulh cephesine iltihak etmek gi. bi büyük bir kiyaset göstermiş tir. Anlaşma hakkında eski bahriye nazırının makalesi Parls, 24 (ALA.) — Eski bah- riye nazırı Pietri, Fransız - Türk anlaşması hakkımda Jour gazete. azdığı bir makalede diyor Yeni ittifakın stratejik fayda. larınım teferrilatına girişmek is- şyorum, Fakat iki nokta var srizdir: Boğazlardan ge- gerek icabında denizden Roman- yaya yardım etmek ve Sovyetler Birliği ile irtibat tesis etmek im” tem kân dahiline girmiş olduğu gibi | Süveyşin de karadan müdafaası temin olunmuştur. Nihayet şımu da tebarüz ettir mek lâzımdır ki, Sicilya . Pantel laria - Libya üçkenini kabul da- hi etsek Akdenizin gerek garp gerek şark havzası İngiltere ve Fransanın tefevvuku altında bu . Tunmaktadır, Türk ittifakının bütün — islâm fleminde yapacağı derin tesiri de kaydötmek lüzımdir. Alman ve İtalyan emelleri ve propagan- dâalarının ölüm çanrı çalmıştır: Amerika memnun Vaşington, 24 (A.A.) — Ame rika diplomatik mah: Türk — Fransız anlaşmasının akdini Av- rupada sulh cephesinin kuvvetlen- mesinde ciddi bir âmil olarak te. Tükki eylemektedir. Aymı mahafil Türk — Fransız anlaşmasının Moskova müzakere. leş Üüzerinde de müsait bir tesir yapacağı ümidindedir. Amerikan mahafili Moskova ile yapılmakta olan müzakerelerin neticelenmesi- ni totaliter devletlerin genişleme sine set çekmek için siyasi ve as- keri bir zaruret olduğuna işaret eylemektedir. Anlaşmayı Ruslar hayır:- h bir iş addediyorlar Paris, 24 (Hususi) — Moskova üşmeleri bakkında hiç bir yeni habor yoktur. Ancak Moskova 25 HAZIRAN | dan sonra Bonnet'nin radyo ile de |terimlerini ele almktadır. Bu dek. mnatbuatı Türk — Fransız anlaş. msnasınır tabhili etmekte ve bu hare. ketin taarruzlara mukavemet ve sulhün müdafanar için çok hayırlı bir iş olduğunu bildirmekte, bu 1939 PURPRLARARALRAIRIRG A Cumhurreisimizin teşekkürleri Yalov, 24 (ALA.) — Riya. seticamhur. Umumi — Kâtipli- ginden; Reisicumhur — İsmet İnönü, Hatayın Anavatana kavuşması dolayısiyle yurdun her tarafın. dan aldıkları ve vatandaşların sevinç ve tebriklerini bildiren telgraflardan — çok mi olmuşlardır. — Teşekki ve mukabil tebriklerinin iblâ- ğına Anadolu Ajansın: etmişlerdir. vaziyetten mektedirler. memur memnuniyet göster Bonnet'nin nutku Paris, 24 (AA.) — Tü Fransız deklârasyonunun imzi k — verilen beyanatının metni şudur: “Pransız — Türk karşılıklı yar- dım deklârasyonu 12 Mayıs İngi- liz — Türk deklârasyonunun aynı lücasyon, — Fransayı İngiltereye bağlıyan teahhütlerle Büyük Bel: tanyayı Türkiyeye bağlıyan teah> hütlerin tamamiyle müvazi kılın- mâsını istihdaf eylemektedir Filhakika Türk — EFransız dek. lârasyonu, evvelâ, Akdenizde bir harbe müncer olacak bir taarruz takdirinde Fransız ve'Türk hükü. rlerine ellerinden yardım ve mlza- herzette bulunacaklarını, Saniyen, işbu teahhüdün, Bal- kanlarda da emniyetinin teminini daf edecek olan kati anlaşma- da tasrih olunacağını derpiş eyle. mektedir, İşte deklârasyonun noktası bunlardır. esaslı iki Esasen bu hususta şunu da kaydetmek gerektir ki, Anlaş - ma, açıkça taşrih edilmiş oldu” | u üzere, hiçbir memleket a -| leyhine müteveccih değildir. Bu, İngiliz - Türk deklâras- yonunun aynidir ve Paris, Londra ve Ankarayı teşrik e den ve muvaffakıyeti — sulhun idamesi hususunda esaslı tesa - nütlerini gösteren müzakereler sırasında tanzim edilmişti. Husust meseleler - üzerinde |.. olduğu gibi, umumi siyasetin | yüksek sahasında da tezahiir e- den bu sıkt anlaşmanın arada- ki bağları daha ziyade sıkılaş - tırmış olduğunu gördüğümden dolayı bilhassa bahtiyarım. Türkiye i Suad Davaz da de- miştir ki: *“Dostum hariciye nazırı Bon net, yapmakta olduğumuz şey- ler hakkında icap eden malü- matı vermiştir. Buna ancak şu> nu ilâve edeyim: Türk - Fransız birleşmesinin bugün teeyyü ü görmekten mütevellit büyük sevincimi ifa- de etmek isterim. İki memle ket, bugün anlaşmaları sulhu tarsin için imzalamıştır. Bu an> laşmalar kimsenin aleyhine mü teveccih değildir. Bunları en sulhçu maksatlar ilham eyle- miştir. Bizim idealimiz - sulhtur ve bu suretle sulhun muhafa- zasında teşriki mesai ediyoruz. Fransa, Türkiye ve İngiltere bütün beşeriyet için aziz olan "|giltere konsolosu imtiyazlı mm İsoyulmalarını tahrirt olarak şid sulhu korumak için ellerinden geleni yapacaklardır.., Hatayda bayram hazırlığı si günü büyük millet meclisin” de tasdikinden — sonra ayni gün Hatayda bayram yapıla caktır. , Asıl büyük kurtuluş bayra - mı 23 temmuzda pek muhte şem ve muazzam - tezahüratla kutlanacaktır. Ogünkü —mera- simde bulunmak üzere Anka- radan mütcaddit heyetlerin ge- leceği — anlaşılmaktadır. 5 temmuz kahraman — ordu- muzun Hataya girdiğinin — yıl | dönümü olması münasebetiyle bu mesut gün de parlak mera: simle kutlanacaktır. Hatay, şehirleri — bayramlar münasebetile fevkalâde suret te donanmaktadır. Halkın se vinci görülmemiş derecededir. Mebuslarımız Hatayda İskenderun, 24 (A.A.) — Anadolu ajansının hususi mu * habiri bildiriyor: Mebuslarımızdan Rahmi A-| pak, Cevdet Kerim İncedayı, Ali Münif bugün Hataya gel - mişlerdir. Payas istasyonunda parti erkânı, mebuslar ve da- haliye müsteşarı, emniyet w mum müdürü tarafından kar* şılanmışlardır. Misafirler, İskenderun halk- evinde karşılayıcılar ile hasbi- halden sonra Antakyaya git- mişlerdir. Tiyençinde kıtlık Vaşington, 24 — (A.A.) — Hariciye nazımı Hull, matbuata beyanatta bulunarak Amoyda- ki Amerika mümessilinin Ku - langsuda hüküm süren yiyecek kıtlığı hakkında Japon makam- ları nezdinde teşebbüslerde bu- lunduğunu söylemiştir. Japonlar, bu itirazt tetkik e deceklerini vaadetmişlerdir. Hull, Tientsinde ayni şekil- de teşebbüslerde bulunulduğu- nu, fakat yiyecek getiren — var| purların Tientsinin methalinde daima Japon makamları tara> fından durdurulmakta olduğu - nu teyit etmiştir , Çıplakları protesto Tientsin, 24 (AA.) — İn takadaki İngilizlerin çırılçıplak detle protesta etmiştir. İngiltere - konsolosluğundan öğrenildiğine göre, Tientsinin |Çin belediye Teisi muvakkat Pekin hükümeti tarafından İn- giltere ve Fransa sefirlerine gön| derilen — ayni mealde iki mek-| tubun birer suretini — İngiltere | ve Fransa — konsolosluklarma tevdi etmiştir. Bu mektuplarda ihtilâfen hal lini mümkün — kılacak bazı şart lar ileri sürülmekte ve Fran-| sız - İngiliz makamatı bu şart-| ların tamamını kabul etmedik- leri takdirde Pekin in esaslr bir tasfiye işine ve vaziyetin icap ettirdiği — tedbir-. lere müracaat —mecburiyetinde| kalacağı bildirilmektedir. ——— ingilizler aleyhine nü- mayişten vazgeçildi Tientsin, 24 (A.A.) — Dün Tientsinde Japonların kontrolü altında bulunan mıntakada İn-| giltere aleyhinde yapılması ka-| rarlaştırılan nümayişlerden vaz! 'Rus-Alman ticaret ingiltere -Le anlaşması | Tekzip edilmekle beraber mümkün de görülüyor Moskova, 24 (A.A.) — Havas: Bugüne kadar mevçut intibaa göre, '7 Alman mütehassısmın Moskavayı Birl linden çıkan haberler uygun değildir. Moskoyadaki Alman ma de hu haberi tekzip etmekted Moskova mahafili: Fransız . İn - giliz , Sovyot müzakerele! ain | ım;.ı bir sırada Alman ticaret müzakereleri muvafık olamıya . pya ile de | yapılması cağı mi Bazı ki İngiltere v j " tesi ile siyasi bir anlaşma ve anlaş- ması yapabilmesinde hiçbir mah-| Bur ı:orment 'kı-—ilr . | Um.u.w ile de bir tiçare! Uzakşark hâdiseleri | Mançuride Sovyet tayyarelerı faaliyete geçti Hsinking, 24 (AA.) — “Do-| mel Ajansı,, Mançurideki — Japon ordusu neşrettiği bir tebliğde hü. Tâsaten diyor ki: Soövyet hava kuvvetleri tarafın dan sön zamanlarda Matiçuri top. raklarının ihlâli hâdiseleri Buir gölünün şimalinde 200 kilemetre genişlikte ve Mançuko toprakla- rında 60 kilometre derinlikteki bir |sahaya şâmil bulunmaktadır. Bu tahrikât lâyık mukabeleyi cektir. Eğer Sovyet hava kuvvetleri iki defa uğradığı ağır zayiattan mütenebbih olmıyarak tecavüzle. rine devam ederse Mançurideki Japon ordusu karşı tarafın teşebr büsü yüzünden hasıl olacak her türlü vaziyeti süratle ve müessir bir trzda karşılamak üzere icabe. den bütün tedbirlere tevessül et- meğe karar vermiştir. ÇEMBERLAYN'IN NUTKU Cardiff, 24 (ALA.) — Burada bir mitingde söz söyliyen Başve- kil B. Çemberlayn, Uzak Şark me. selelerine temas ederek demiştir | ki: — Hiç bir İngiliz kendi tebeasının Tlen - Çinde ya. pudığı bildirilenler gibi muameler ye tâbi tutulmasma müsaade ede- göre- , mez. Ve hiç bir İngiliz hükümeti, kendi harict siyasetini tesbit için başka hükümetlerin emrine tâbi| olamar, Bundan dolayı Ümit ede.| |rim ki, Japonyanm böyle bir ni. yeti yoktur, kendi askerlerinin bu| hareketlerini Aaffedecek değildir ve İngiliz mületinin Çindeki hak ve menfaatlerini arzusunda bulunmamaktadır. LİMANA GİREN İNGİLİZ VAPURU 'Tokyo, 24 (A.A.) — Svtov'dan bıldirildıgîue göre, dün bir İngiliz torpito muhribi ile bir İngiliz ti- caret gemisi, limana girmişlerdir. Japon makayaları, rıhtımlar Üzeri: ne barikatlar koymuş ve gemilerin mürettebatını karaya — çıkmaktan menetmiştir. Bu gemiler, üç saat sonra Svatov'u terkeylemişlerdir. Bu hâdise üzerine, Japon mâ- kamları, Üçüncü devletlerin, her. hangi bir geminin limana girme. i-isinden yirmi dört saat evvel Sva- tov Japon makamlarını meseleden haberden etmeleri Jüzumunu bil- dirmişlerdir. Svatovda oturn yabancılara ait yiyecek ile mektupların Japonlar tarafından kontroldan sonra kara-| ya çıkarılmasına müsaade edil. mektedir. * Paris, 24 (Bususi) — Bugün siyast hâdiseler gevşemiş bulunu. yor. Uzak Şarktaki gerginlik bir dereceye kadar zail olmuştur. Ja ponlar evvelce ecnebi gemileriniz *. . geçilmiştir. — Bulgar kralı İtalyaya gidecek Roma, 24 (A.A.) — Romal siyasi mahfillerinde söylendiği", dolaşmalarını mpenettikleri Suva- tov limanında bügün seyriselere müsaade etmişlerdir. Bir İngiliz gemisi Suvato'da yolcu, posta ve yemek maddeleri çıkarmıştır, ancak Japonlar tdiğer Antakya, 24 (A.A.) — A-İne göre, Bulgar kralt Boris, ya- 4ıuı(u— da Hanstu körferi karşı- nadolu ajansının husust muha-İnında Bulgar başvekili olduğu sındaki Fuzan adalarını işgal et. biri bildiriyor * Hatay anlaşmasının -pazarte- halde, yakında Romayı ziyaret edecektir. —wıım-ı»".ş—!-g ;M di B £ eee — Ddi — Cei — dd öadisi l 26 |mişlerdir. Japon Bıhrly: kolları bu işgal hükümeti, | istihkar etmek | vâdis; yalnızca | kuvvetlerini yapılaçak yardımlara mani olmak gayesine matuf bulun. duğunu heyetimiz ediyor Türk askeri heyeti, İngiliz mü- tehassıslarile birlikte çalışmala- rına devam etmektedir, ağır top| lar hususunda henüz kati bir karar ittihaz olunamamıştır. Buradaki heyet, ayni zaman da topların çap ve modelleri meselesile de alâkadar olmak- tadır. Türk heyeti, ayni zamanda, Türkiyede büyük bir tayyare fabrikaşı teşkil edilmesi husus |Yarını da tetkik etmektedir Böyle bir taBrta'Maöyyen bir zaman için şarkt Akdeniz ile garbi Akdenizin ayrılması halinde şarkt Avrupadaki müt- tefiklere tayyare ve motör yetiş|" tirebilecek vaziyette olacaktır. 14 yahudi |Yahudi ırklarını sakladı ğı için mahküm oldu Tirieste, 24 (AAY — Ya- hudi kma mensup - oldukları- na dair vaktinde beyanname vermiyen beşi kadın olmak ü- zere (4 yahudi on Deşer gün hapse ve biner liret para ceza”| sına mahküm olmuşlardır. gidlüğeiatin Rus sefaretindeki gardenparti Ankara, 24 (A.A.) — Sov- yet büyük elçisi ve bayan Te-| rentlev, Du akşam büyük elçi- lik bahçelerinde bir gardenpar H tertip etmiştir. Çok samimi bir hava içinde geç vakte kadar devam edeni bu gardenpartide, ezcümle na - fia vekili Ali Fuat Cebesoy,| muhabere ve münakalât vekili Ali Çetinkaya, B. Ali Rana Tar, han, birçok ' mebuslar, bağşta kâtibi umumt B. Numan Mene-| mencioğlu olduğu halde - hari- ciye erkânı, kor diplomatik ve| Türk gazetecileri bulunmuş- tur. Taksim emlâk şirketi Taksim Emlâk Şirketi, son bir. içtima akdederek şirketin tasfi- yesine ve muamelâtın hükümete devrine karar vermiş oldu ğımdsıı Maliye Vekâleti burasmı vıkm. da belediyeye verecektir. » İstanbul âmire binasınım stad- |yom inşası maksadile hazine ta -| rafımdan Beden Terbiyesi Umum Müdürlüğü emrine verildiği al- kadarlara bildirilmitşir. dasındadır. |_ Şankayçek|'r Londradaki askeri li Çalışmalarına devam| Londra, 24 (Hususi) —| askeri ittifa Pek yakında Lof” da imzalanact” 24 (AA.) İ Jardan öğreti Raisinin ? laltındaki Polonya askeff nin Londrada İngiliz ordut /arşavı anlaşmasının abit eden yalında Lond jtir. askeri k Danzigde bir me , 24 ÇA, A) — en Alı nin şerefine yap nasebetile Alman donan! nından bir heyetin Da£f Varşo harpte öl Heyete Alman donanmfi mandanı Amira) Roedef : jedecektir. rmişlerdir. | A e İngiltere aleyhif nümayiş Tsingtav, 24 (AA.) © singtavda İngiltere alt) büyük nümayişler yapıif İngiltere - Rom Cei ticaret nnlııml" aktedildi Londra, 24 (A.A.) <$ tere ile Ramanya a'aı!'ı) |drada cereyan eden mali J İzakereler nihai bir anla neticelenmiştir. Bu anlaşma mucibind giltere, Romanyaya bet / milyon sterling ikraz tür. Bu para, iki memlrkl sındaki mübadelelerin İf laştırılmasma tahsis tir, ” Meclisin yaz ta" Büyük Millçt Me! muzun ilk haftasında e hsıglayaıaktır. Türkiye - Frall aras'ında | q Mütekahil yard'p tBaştararı 3 ÜÜR| beyanatı münhasıran me$' W dafaa haklana istinat e dafüi) bir vasıtadan — ibef $ Alman - İtalyan — ittifaki (tecavüzi) değildir. Bu kın ihtiva ettiği (hayati "f tabirile başkasının evınu " ı lına göz kaymaz. Akı |kullanılan (bizim drn;î ! siyasi düsturlar ile, bu yalnız İtalya inhisarma zihniyeti takip etmez. Of hillerinde yaşayan bütün Tetlere hayat hakkı tanır İdenizi sahildarlarının 1 rek malı,, addeder. | —Akdeniz tarihte, yalı |ma imparatorluğunun mamıştır. Ondan evvel dan sonra Türklerin paratorluğunun da gö muştur. Türkler — yakıf ziyi ileri sürerek ve başks J letlerin hakkını — unutar! (bizim deniz) demediklef ğf bi, başka memleketlerin d Jf le vahi iddialerdan — vazgf ı leri lâzımdır. Hülâsa Başvekilin dün jlet Meclisinde okuduğu 'natile şarki Altdenizde iye, İngiltere ve Fransadar! rekkep yeni ve kuvv ıi sulh camiası meydara ıt Bu hayırlı teşekki iyetle selâmlar, Refik 5’ hükümetini tebrik dırî:a. * |