11 Nisan 1939 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 5
İlmen! aa aaa Abdülmecit devrinde Tanzimat Paşaları Yazan : Asım US Devleti ali; mevci Lai dahili ihtilâlle. ti; Kanı döktürmeyiz diye vu- kubulacak bücumlars, bü halle - tin neticesi olarak Gi harebelere nasıl karşi g* Öyle umumi bir hücum karşı A sında yalnız saltanatı seniye de” gil, belki dünyada bir devlet ve; bir kuvvet tasavvur edilemezdi. O takdirde bilfarz Rumeli kıtası! elden bütün bütün çıkmasa bile Yanya ve Tirhalenin Yunanis'a, na, Bosna Herseğin ve Bulgaris-| tanın Sırbistana ilhak olunması ve hiç olmazsa bunlar dahi birer müştakil imaret yapılarak Sır- bistan ile Eflâk ve Buğdan gibi ancak ismen devleti aliyenin ta. bliyeti altmda kalması muhak. kaktı. Ufukta belirmekte olan bu bü. yük boraya karşı devlet gemi- ini tehlikeden kurtarmak için © yapmak lâzımdı? Âli Paganm bu nokta hakkın. x düşüncesi devlet gemisindeki #ır yüklerden bir kısmını âta- ik zorlukları hafifletmek, yani İristiyan tebaaya devlet tara - oydan bazı müssadat ve hukuk irmekten ibaretti, Zira böyle Ypılmayıp ta gemi karaya düşe- *k olursa sonradan kurtulmak İn feda edilmiyen yüklerle be- Tber her şeyin mahvolması ih. İnali vardı. Artık o vakit son Mametin faydası olamazdı. Ali Paşa Osmanlı devleti için İşlikeyi bu şekilde görüyor ve b tehlikeden kurtulmak için ce. bi devletlerin müdahalele Yiydan.ve.imkân vermeksizi dörudan (doğruya padişalil kağiliğinden hıristiyanları mem Niş edecek tedbirler almasını is- tiprdu: — Padişahın kendiliğinden hi. Pimiyan tebsaya göstereceği mü. Bândit felâketi bertaraf ödebi - lir; fakat böyle olmaz da ecne. bi derletlerin midahalelerine se- bebiyıt verilirse onların mücbi. Tane'gefnatleri İle yüzde on DİS. betinde bir müsaadekârlık göste. Yilse yine devletin istiklâli el - den gider... diyordu. Ali Pöşa günlerce Zat içinde kafasını yorğuktan #onra bütün düşüncelerini birli. Yiha şekline koydu ve padişaha arzetti, Üzenerek, bezenerek yaz. dığı bu âyihada psa ipiparator. luğun beynelmilel vaziyetini ve devitler arasındaki yalnızlığını. Rus düşmanlığına * karşı harici bir yardımın imkhnsızlığını izah ettikten sorra maksadmı gü ga. retle ifade ediyordu! li — Bugün bütün dünyanm m nizi va kuvvetini ve millet. lerin mukadderatı miyet vasıtalarını ellerin# almış “bir takım yeni “lan Avrupalılar. bi 50 başladi. her memle- bu mülâbe- Rize, (Hususi) beri çalışmalarını hızlaştırr. ye 2 halkevi temsil kolu her AY 20- ii nunda bir temsil) verm K Bu defa da Yanıkefe isimli Pi- dl v ut kuvvet - |ketin halk da hıris-İdevleti için de kacak mu .| icaplarını takdir lebilirdi?| mektir. Ayrupalılarm negrettik. Pm meş — Beş ayden-) arasma giren ve yer- legen bu fikirleri artık Osmanlı dikkate almak za. manı gelmiştir. Bunları ihmal et. mek, içinde bulunduğumuz asrın etmemek de - leri bu yeni fikirlere göre her fert hürriyette ve her şeyde mü. savidir. Azasından bulunduğu heyet ve cemiyetin umum! işle - rinde halince reyi bulunması, hatti o cemiyetin şekil ve hali bile umumun reyleri İle tayin ve tesis olunması lâzımdır. Cemiyet efradı arasında ne dince, Me de gati asaletçe aslâ fark ve imti. yaz olamaz. Her şahıs liyakat ve istihkakma göre her mertebeye ve her hizmete nail olmalıdır. İş. te bu esaslı kaideler bugün Avru panm her metleketinde mer'idir. Devlet nazarında katolik, protes. ; İfilesi çıkmış, Neşetin karısına sa tan, Yahudi ve dinsiz lâkırdıları bütün bütün unutulmuş bulunu. yor. Oralarda herkes umumi ig. lerde müşterek hak sahibidir. Avrupalılar bu fikirleri böyle- oe kendi memleketlerinde tatbik ettikleri gidi başka memleketle. re de sirayet ettirmek ruyorla Avrupaya ve Yunanistana gön- dererek, hattâ muktedir olmıyan. ları da yiyecek ve içeceklerinden keserek, ve börç ederek, herhal. de bir çare bularak çocuklarımı tahsil ve terbiye ettirmekte, dev- let idaresine lâzım olan ilim ve fenleri öğrenmekte, Avruralıla. ikleri fikirleri bu su ritle Benimdetnektedir.” i Böylelikle memleketittizdesye. ni fikirli hıristiyan tebaanın sa- yıları günden güne artmıştır. Bunların hepsi de: “Biz de bu mülkün ahalisindeniz. Bu devle- tin tebaasından (o bulunuyoruz. Müslüman olmadığımızdan yal - nız bizim üzerimize bir takım vazifeler yüklenilmiştir. Sadece devlete vergiler veri » yoruz. Müslümanlarla hukukça aramiğda mllsavat yoktur. Bu a- amda bu türlü haksızlığa nasi tahammül edilebilir?,, gibi lâkır- dılar etmektedir ve bu türlü söz. lerin tesiri haricten gelen tahri. kâtla bir kat daha şiddetlenmek- tedir. Bu hal bu gekilde devam eğecek olursa İlerisi için daha müşkül vaziyetler husule gelece. ği şüphesizdir. Ondan sonra bu bıristiyan tebaayı devlete bağlı olarak tutmak İmkânsız ola « caktır.» “Bu takdirde devleti aliye » nin daha evvelden davranıp bu türlü zararlı fikirlerin kaldırıl - mast ve bilhassa ecnebi devlet - lerin bu fikirleri vesile tutarak memlekette tahrikât yapmaları - om önüne geçilmesi iktiza eder. (Devamı var) yesi muvaffakıyetle temsil eğil » miştir. Gönderdiğim resim yalnız! Yankefede rol alan arkadaşlari Neşet adında birisi pazar günü karışı ile birlikte Küçükpazarda bir ahbaplarına misafirliğe git - miş, saat 11,5 sıralarında da evle” rine dönmek Üzere ahbaplarından ayrılmışlardır. Karı koca birkaç| sokak geçince karşılarına, altı ar-; kadaştan mürekkep bir sarhoş ka taşmak istemiştir. Neşet, kaldırım değiştirmiş, fa. İmuşlardır. Nihayet tecavüz artın. işin elle. İten almağa karar vererek kendi « rinden gelen her çareye bâş vu.'sini bir köşeye r.'Türkiyede bulunan va-| Bunlardan İhsan ile Cemil Neşeti | kit ve hali yerinde gayrimüslim | dövdükten başka jiletle yüzünün | tebaa çocuklarını ve akrabalarmı | birçok yerlerinden de kesmiştir. *İ şahitleri ile bunu tesbi bekçi Mehmedi baldırından ve ko. ,İkemeye verilmek üzere evrakmı kat sarhoşlar peşlerini bırakma - ca kadın korkup kaçmış, sinirle * nen sarhoşlar da öclerini Neşet - sıkıştırmışlardır. Neşetin bağırıp çağırmasına bekçil.e gstişerek İhsan ve Cemili yakalamış, Wçüncü sulh ceza mah, kemesine vermişlerdir. Suçlular mahkemede mütecavizlerin ken dileri olmadıklarını o saatte kah - vede bulunduklarını iddia etmiş” İer, fakat dinlettikleri müdafaa mişlerdir. “içühieti salhseza hâkimi Kâ - sil, katar vermek Üzere, Neşetin yüzündeki jilet' yaralarının sabit iz Obrâkıp © bırakmıyacaklarınm mütehassıs doktorlar tarafından tesbi muvafık görmüş, muha. xemeyi başka bir güne bırakmış - tari Bekçiyi yaralıyan — sabıkalı Birkaç gece evvel Alemdarda lundan yaralıyan, polislere de ha” 'karette bulunarak geceyarısı bü * tün semti heyecana düşüren sa - bıkalı Osman oğlu Nadir, dün ad. Hiyeye teslim edilmiştir. Nadir, sorguya çekildiği birinci sulh ceza mahkemesinde, çok #ar- hoş olduğundan ne yaptığını bil mediğini söylüyerek” — Salm adında birisi karıma söz atmş, kadın bana ağlıyarak anlatmen kızdım, kafayı çekerek Sultanahmette Kasımın dükkân; - na gidip Sajmi aradım, Yoktu. Dönüp giderken arkamdan bi saç kişi koşuştu, kaçmak istedim, bek ler gelmiş bu sırada bilmiyerek içlerinden birisini yaralamışım. dedi. Hâkim Reşit, suçlunun tevkili- ne karar vererek, ait olduğu mah» müddeitmumiliğe iâde etti. Teyzesinin sandığını keserle kıran genç Küçük Ayasofyada oturan 20 yaşlarımda Hüseyin adında bir genç, ticaret yaparak zengin ol . mağı kurmuş, faakt bütün arama” larına rağmen bir türlü sermaye bulamamıştır. Nibayet düşüne dü şüne teyzesi 60 yaşında Hanife kadının binbir itina ile saridığında sakladığı sarı altınları almağı kur muş ve bir gün kadıncağız evde bulunmadığı bir sırada, sandığı keserle kirmiştır. Hüseyin bir kese içinde düğüm Süğüm üstüne bağlanan 61 altını 45 küâğrt Jirayı cebine indirmiş, gıkkıp gitmiştir, ii ? | likeme Sokak ortasında hü- cuma uğrıyan aile Mütecavizler mahkemeye verildi Hanife kadın evevgelince vazi. yetten haberdar olmuş, polise baş vurmuş, fakat Hüseyin bir türlü ele geçirilememiştir. Hüseyin, nihayet pazar günü urtında son model bir elbise ile dolaşirken görülmüş, yakalanarak adliyeye teslim edilmiştir. Birinci sulh ceza mahkemesin de sorguya çekilen genç; — Hepsi doğrudur, faakt mik - darda yanlışlık var bay hâkim, de- miştir, Kırdığım sandıkta 61 de. gil 35 altın vardı. Annemin san *| dığından da 19 tane aldım. Etti 54. Bu paraalrla toptan ticareti yapacaktım. — Peki, bu müddet zarfında paraları ne yaptın? — Elbise yaptırdım. Tabii zen gin bir tüccar yırtık pırtık elbise. lerle gezecek değildi ya. Fakat lırsat kalmadı, elbiseyi sırtıma gi” yer giymezyakalandım.,, Hâkim Reşit, müstakbel tücü tevkif etmiştir. zeytin Hıfzıssıha Müzesi tamir ediliyor müzesinin genişletilmesi ve tan. zimi işine başlanmıştar.. İl iş olarak müze binasının altındaki üç dükkânın istimlâki yapılmış bulunmaktadır, Bu dük. kânlar da müzeye ilhak edilecek. tir, Müzenin bütün salonları yeniden tanzim ve tasnif olunmaktadır. Bundan başka müzeye ig kı- sım daha ilâve edilmiştir. Bun. lar anâtomi ve fiziyoloji ve ze - hirli gaz kısımlarıdır. Diğer üç kısımda esaslı bir ge. kilde tevsi ve tanzim edilmiştir. Bundan başka müzede ayrıca bir sinema tesisine de karar ve - rilmigtir, X Futbol, Güreş, Yüzme ve Atletizm Amatörleri Arasında SPOR Yıldızını seçiyoruz BİRİNCIYE Bir Bisiklet iskarpin; dördüncüye: — Bir diyeler. VAKIT SPOR MÜSA Tkinciye; — Şık ve kıymetli bir saat; üçüncüye: — bir gift Resimli Hafta abönesi; altıncıdan onuncuya kadar: Birer yunbağı; 4 kişiye birer çift ipekli siye 10 kişiye birer ii Tayyare piyango bileti, onbeş okuyucumuza birer şişe bü- po 15 okuyucumuza birer gişe küçük kolonya 25 ki./ | at (17.30) da Evimizin Cağaloğ. tavalet sabunu; ayrıca 150 kişiye muhtelif cins he. || lundaki salonunda Üniversite pro 5 —VAKIT 11 NISAN 1939 Radyove Tiyatro Ankara Radyosu TÜRKİYE RADYODİFÜZYON POSTALARI 'yosu - Ankara Roilyosu LUĞU:; * izel » Arleziyen süt No“). a) Prelüd. b) Menuel. c) Adaciyo. d? Kariyon. 5 — Hanns Löhr » Düğün marşı. “28 Müzik (Cazband * pl). 2345 - 24 Son ölans haberleri ve ya- rınki program. Türkiye Ph, DALGA UZU 1619 m. 188“Kon./190 Kur. T 19,74 m. 15195 ağ mini zari Yabancı Radyolardan 31,70 m. 94635 Kes./20 Kur. Seçilmiş Parçalar TÜRKİYE SAATİYLE Çarşamba 12-4.939 Programdaki vakitler Türkiye li üzerine ve öğleden sonraki saat olarak verilmiştir: 9.10 Berlin (Uzun 4): Senfoni 12.30 Program, 12.35 Türk müsi- (Haydn), 8. Çalanlar: Refik Fersan, Fahire | (© O Türino &r.: “Manon” (Mas Fersan, Zühtü Burdukoğlu. Okuyan senet) - Roma < Operasından | Melek Tokgöz. 1 — Kürdili hicazkâr nakil İ beşrevi. 2 — Rahmi beyin - Kürdü, | 10. o Varşova: “Apennin'lerde bir “| alcnrkâr şarkı * Sana ey canımın ca- gece" (Mirecki). İns efendim. 3 — Selâhattin Pinar - 10.30 Paris PTT: Radyo opera or- i Kürdili hicazkâr şarkı - Nereden sev. kestrasi ve koro konseri. dim. 4 — Kürdili hicszkâr şarkı Çu | 10.30 Ttrasburg: “Weriher” (Mas İnen sevip. 5 — Zühtü Bardakoğlu - senet). Santir taksimi. 6 — Türkü » Benliyi | (2. o Berlin (uzun d.): Senfoni aldım kaçaktan. 7 — Türkü - A be (Haydn), nim mor çiçeğim. 1$ Memleket saat/ (2. o Stuttgart: 4 üncü senfoni | haberle. (Brukner), ri, - Vi li üzik (Riyaseti cum-| ODA MUSİKİSİ VE KONSERLER | hor bandosu - Şef: İhsan Künçer) | 4 — Marş » Friç. 2 — P. Linke Aşk valsı. 3 — Mercadanle - “Elisa ve Claudio” (uvertür). 4 — T. W. Thur. ban - Afrika sültü. a) Marş. 5) Se renat. e) Eğlenti. 5 — H. G. Amers - Skoçya © fanterisi. 18.30 Program 18.35 Müzik (Dans müziği - pi). 19 Konuşma (Çocuk esirgeme kurumu). 19.15 Türk miziği (Fasıl heyeti). Ça- anlar: Makkı Derman, Eşref Kadri, Hasan Basri Üfer, Hamdi To- kay. Okuyanlar: Celâl Tokses, Safiye | & ıkay. 20 Ajans, meteoroloji haber- | 8.4 leri, zirast borsası (Ciyat) 20.15 Türk Ş. müziği, Çalanlar: Fuhire Fersan, Ke | 9.10 fik Versan, Zühtü Bardakoğlu. Oku- yanlar; Semahat Özdenses, o Haluk Recai, 1 — Mahur peşrevl. 2 — De denin « Mahur şarkı - Sana layık mı, 4 — LAMf ağanın » Mahur şarkı - Al dı aklım bir gonca leb. 4 — Neyzan Puza « Suzinak şarkı - Çaldırıp çal. #iyu 5 — Kürdili bicezkâr şarkı -| 1, Gönlümü başka. 6 — Refik Fersan - Tanbur taksimi, 7 — Leminin - Hicaz şarkı - Sorulmasın bann ye- sim. 8 — Şevki beyin - Hicaz kı * Demem cana beni yadel, 9 — Hafız Yusufun * Hicaz şarkı - Sev. dayı vahun uşk eline, 10 — Saz se maisi, 21 Memleket sanl ayarı, 21 Konuşma, 21.15 Esham, tahvilât, kam biyo * mukal borsası (fiyat), 21.25 Neşeli plâklar - R. 21.30 Temsil (İki kadın tipi - komedi). Yazan: Ekrem Reşit. 22 Mü; (Küçük orkestra - Şef: Necip Aşkın), 1 — J. Strauss Sabah havadisleri. 2 — Toman - Vi- ) yana hülyaları. 3 — Zander » Polka Viyana: Sonata (Grieg). Londra (R.): Kantatş (Becb), Lille: Piyano konseri. Soltens: Bariton. Strasburg: Piyano konseri. Münih: Sokstet (Beethoven). Londra (N.): Kusrtet. HAFİF MUSİKİ VE OPERETLER Radio Paris: Cumhuriyet ban» dosu, Varşova: Halk prograrsı, peret parçaları, Londra (N): Hafif musiki, Leiprig, Berlin: Öperet par çaları, Londra (N.): “Kiz arkadaş” musikiii kömedi. Londrâ (R.): Fil mmusülisi, Romu gr.: “Melodi ve Ritm”, Birçok Alman İstasyonlar: Hafif parçalar, (Gece Y. sonra): Serenatlar, VARYETE VE KABARELER 10,10 Hiülversum 2: “Salı akşamı”. , (Gece Y. sonra) : Poste Pari- sien, DANS MUSİKİSİ 0.10 Königsbeçg; 9.30 Kolon 11.30 aNpoli gr.; 1215 Romu 1225 Londra (R.); 1 Londra (N). PİYES, KONFERANS VE KONUŞMALAR Roma 1: İngilizce havadis. Kolonya, Hamburg: İngilizce havadis, 10, 1145 (eri 11.30 8.18 g.15 030 MÜSABAKASI |. Beromünster; “İngilterede mu siki hayatı”. Breslar: “Mefster Cardillac” (Hoffmann). Stutlgart: “Kayzer'in isyanı” (Kanig). Radio Paris: “Allenor” (Mo 040 Dalmaz şarkılar söyliyecektir. MN TURAN TİYATROSU. Bu akşam (Halk gecesi) Ertuğrul Sadi Tek ve arkadaşları (İki oyun birden) CİĞERLİ BALO (Vedvll 2 P.) (Se) Atilâ Revüsü - Miçe Pençef Varyetesi Güresçi Hüseyin şapka; beşinciye: — Bir senelikl| pgalkevinde konferans Eminönü halkevinden; 15-4 —9039 cumartesi günü sa fesörlerinden Hamit Nafiz Pa - mir tarafından (İstanbul Boğa. znm teşekktilü) mevzulu mühim bir konferans verilecektir, Dave- tiye yoktur. * j Soltens: Üç perdelik komedi. KARANLIKLAR İÇİNDE (8 P) | : i
