30 Eylül 1934 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 7

. Al LK Rağio amatörü neler bilmelidir ? Detektör bobini aşağı yukarı anten yani Hotfrekans bobinin- den farklı değildir. Yalnız evvel- de söylediğimiz gibi bobinin diğe- rinden farkı üç devreli olması ve 78 sargılık orta dalga bobini ile 150 sargılık uzun dalga bobini a- rasında 60 sargılık reaksiyon bo - bininin bulunmasıdır. Bu bobin de 3 santim kutrunda ve 10 santim boyunca evvelce ha- zırladığımız boru üzerine saraca- ğız ve bundan evvelki sayımızda söylediğimiz, resmini gördüğünüz gibi her iki bobinin yekdğerinden farklı olmamasına dikkat edec&- ğiz. Detektör bobinimizi de yap - mış olduk. Elimizde hâzır bulu - nan malzeme ve şase ile montaja başlıyalım. Evvelce tarif ettiği - miz alüminyom şase üzerine ge * çen nüshamızda neşrettiğimiz 4€- kil üzerindeki malzemeyi yerli ye rine bâğlıyalım ve bu bağlamaya ilk defa kondansatörler ve küçük anahtarlar ile başlıyalım. Kohdansâtörlerin piyasada sa ulanlarımım altında şase üzerine vidalanmak için delikler (o vardır ve bu deliklerden istifade etimek gayet kolaydır. Eğer kondansatör ler bu şekilde altından vidalı de- ğilse 3 ilâ 4 milimetrelik ince kö- şebentler ile şaseye bağlıyabiliriz. Bu makinenin ön kısmıdır. Şimdi yan ve arka taraflarını bağlıya - ım, Transformatörün bağlanma” sr gayet kolaydır. Bu transforma* törü elinize alır almaz nasıl bağla- nacağını bulabilirsiniz. Yalnız Re dresör © Transforatörünü primer ve Segonder uçları ile dört votluk çift açlarıni güzelce âyrmak lâ“ zrmdır. Bu transformatörün de bağlar- | dığını farzederek montaja devam | edelim: Yaptığımız maki nenin dött lâmbası olduğunu biliyorsunu?. | Şu halde dört tane lâmba âyağı lâzımdır. Yalnız bu ayakları şe- kil (9) da görüldüğü veçhile flâmanları bir sıraya getirmek ve biribirine ilâve ederek paralel o - larak bağlamak lâzımdır. Bu lâm- balardan üçü ahizeye ve biride redresöre ait oldüğu için fleman - lafı ayrıdır. Ahize lâmbalarmın flemanla- ri ila redresör İâmbasının Flaman» larını biribirine (o karıştırmamak şarttır. İşte limba ayakları ile be- raber lâmbaların flemanlarmı da bağladık, Maamafih ahizenin montajını burada bırakârak redresör trans * formatörünün montajına devam edelim. Çift plâklı lâmba ile çalı şan bir redresör transformatörü- nün sekiz ucu olduğunu ve bu uç: lardan ikisinin Primer altısının Se gönder olduğunu söylemiş idik. Bize şimdi lâzım olan bu seğon * det devresinin altı ucudur. Bu üç“ İarın ikisi bize yüksek cereyanı verir, Diğer dördü de ikişer, iki * şer ayrılarak ayrı ayrı dört volt verir ki bu dört voltluk uçlardan | biri ahize lâmbalarının flemanla- rını, diğeri de redresör lâmbası - nm flemanlarını yakar, Bir trans- formatörün yüksek cereyan uçla- rıni ayırmak gayet kolaydır. Bir voltmetre ile bunların tıçlarını bu- labiliriz, Fakat bir transformatö - rün ahizeye ait dört voltu ile red- resör lâmbasına ait dört voltü a * yırmak için âtnper meselesi mev » züü bahsoldüğundan ayrı bir te - sisat ve ampermetreye lüzum var- dır, Bu müşkülâttan kurtulmak i » i sin Yransformatötü mağazalardan alırken bü iki dört Vvöltu ayırt: mâk daha doğru ve daha makul olar. e ml Sorgulara c cevaplarımız Şişlide Nuri beye: 1 — Radyo sayıfasının günden güne tekâmül ettiğini görüyorsu - nuz. 2 -- Desler devam edecektir. 3 — Avrupa şemaları ile başla- dığımız dersler bittikten sonra A- metikari şömâlarma başlıyada - ğız. 4 —- Son şemanın #Mmontajma yeni başladık. Sit de devam ede- bilirsiniz. Vaniköyde Ali beye: Kulaklıklı makineler ile Av - rupahih bazi istasyonlarmı din * lemek kabildir. Haftaya bu tarz - da bir makine yapacağız. Ankarada Kemal beye: 1 »- İstanbulda (Radyöcu ba - 45) eminde bir mecmua yoktur. İ- Ankara ve coğrafi vaziyeti e a İren itibariyle yüksek olduğu için oras da ratrp ve müsait havalarda dün- ya radyo heğriyatınr İstanbuldan ani iyi dinliyebilmek ihtimalden uzak değildir. 3 — Gazetemize abone öluhuz ve adresinizi bildiriniz efendim. Adanada Ali beye: 1 — Sorduğunuz redresör lâm- basmin flemanları dört volt ile ya nar, Eksitasyon için plâklara iki defa 250 volt verirseniz çok müs- pet netice alırsınız. Lâmbanın yehi olması ve mik- roforatların çök olması şarttır. Üsküdarda Tevhit beye: 1838 modeli makinelerin niha- yet teşrinievel sonunda İstanbula gelebileceğini öğrendik. Bu ma- kineler İstanbula geldiği zaman #life yardım etmeği vazife biliriz. yosunda Mile. An Selma Vöyner Neşriyat itibariyle en mühim istasyonlardan biri olan Viyana meyil ven EŞİN 7 — VARIT e Çe e 30 EYLÜL 1934 or Viyana Rad-Kısa, orta ve uzun dalga Radyo sanayii dev adımlarla koşuyor. Memleketimizde bugüne kadar bu işle ciddi surette uğra » şan bir fabrika veyahut bir lâbo » ratuvar yoktur, Bunu burada bü - yük teessürle işaret ediyoruz. Son gelen Avrupa ve Amerika radyo tekniği mecmualarında çr- kan mütehassıs yazılarına naza- ran bütün cihan radyo teşekkülle- | ri mürsile merkezlerini küçük dal- i gaya uydurmağa gayret ediyor - i Jar, Filhakika küçük dalgada da radyo için kuvvetli ve müziğ o * lan bir düşman var: Fading. Fa kat bu düşmanı yenecek ve ahize radyosu mevsimlik programını | haricinde tatbik edilebilen bir ta- hazırlamıştır. kım teritbatla bu müşkülün de Bütün dünyaya Rikard Tavber. | A2amİ surette. önüne geçildiğini gibi kıymetli sanatkâr dinleten | memnuniyetle kaydediyoruz. Viyana radyosu bu kış için Mat » | mazel An Selma Vojner'i anğüje Bu senenin yeni radyo mevsimi dolayısiyle son gelen 1935 modeli etmiştir. Bu kadın Viyananın en | ahizelerde ariti fading ve anti pa" mühim opera artistlerinden biri - razit tertibata tesadüf edilmekte- dir, On dört yaşında sahneye çı | dir. kan bu san'atkâr, daha ilk günle- Bu makinelerde bilhassa kısa rinde çok kuvvetli bir yıldız ola * | dalgaya yani (onde coute) da fev- rak tanınmış, bu sevgi ve takdiri | kalâde ehemmiyet verildiğini gö- yirmi sekiz yaşında Viyana rad » yosü tarafından angaje edilmek suretiyle daha ziyade kuvvetlen- dirmiştir, Radyoyu kim İcat etti? Yayin Rihertz., Hepimiz radyo denildiği za « man Markoniyi hatırlarız. Fakat Mile. An Sikaa Vojner ekserimiz bilmeyiz ki Markoni radyo ihtiramda yalnız | yi yalız ona birâkmıya ve ras değildir. Ona birçok büyük adasi: | zı olmuyor. rüyoruz. 1935 senesi modeli yeni makinelerin kısa dalgası harekete getirdiğiniz zaman karşımızda hiç bir parazit gürültüsü duymadan © | sakin bir hava içinde gayet temiz bir musiki sesi kulağınızı okşar.. Bir müddet sonra musikinin hafif surette kuvvetten düştüğünü gö « rürsünüz, Buna karşı yepine | ya- lar yi yarın etmiştir. Hatta belki, o, radyonun (Rı) smı bilmezken bu branşta etüt yapanların adedi yüzleri geçmişti. 1870 te doğan i Rober Fön Liben 1905 » 1806 da ilk mütektâmil radyonun“ irsal ve | ahize lâmbası bulmuştu, Halbuki ! bu adamdan evvel de radyo ile | uğraşan ve iptidai irsal lâmbala- ri vücuda getiren büyük mücitlet yök değildi. Bugün kullandığımız irsal ve ahize lambaları, aşağı yü: karı, bu adamin yaptığı lâmba «| lardan çok Farklı şeyler değildir. | Bu adam öserini ikmal edemeden | 1913 te öldü. Ve büyük eseri de Markoni tevarüs etti. Radyo ile alâkadar olanlar ga- yet iyi bilirler ki istasyonları tef: | rik mestlesitde en mühim şeyler. den biti de kilohetrz meselesidir. Eğet bu düsturu Mösyö Hayimrih Hertz keşfetmemiş bulunsaydı bu gün radyo dinlemenin imkânı yok tu. Son zamanlarda Mösyö (Fa » rat) Mikrofaratlık büyük kondan- satörleri keşfetti. Bu kondansa » törler bir radyorun * tekâmülüne en mühim âmil olmakla beraber — ki bü bir radyö işinin kalbidir — şehir cereyaniyle radyoları ça- lıştırmak imkânmi verdi. Bütün bu hakikatler ve bu büyük adam- lar gözönünde dururken yalnız | pılacak şey makinenin anti Fa- ding cihazını harekete getirmek » tir, Göreceksiniz ki, gene ayni musiki ayni kuvvetle ve ayni te mizlikle makinenizin hoparlörün- den çıkıyor. Bu muvaffakıyet karşısında bütün cihan istasyonları mürsile « lerini kısa dalga üzerinde tadil etmek için zaruret duyuyorlar. O halde yakım bir âti bize yal nız kısa dalgada neşriyat yapan birçok istasyon veretektir. Eli » mizdeki makineleri buna göre tas dil ettirmek hemeri hemen elzem- dir. j i i ? 3 j Memlekette bu tadilâtı yapacak (| bir tadil müessesesi maateessüf yoktur, Bu hale karşı yegâne çare de radyo satışı ile meşgul müesses selerin bu iş için Avrupa ve As merikadan mütehastıslar getire » rek müşterilerinin işlerini olay ei . laştırmalarıdır. Filbakika birkaç hafta evvel gene bu sütunlarda bir tertibat- basit âletin imal ve istimali bile radyo işleriyle uğraşmıyan karile- rimiz için çok ince ve gayet dik « katle hesap edilmesi ' lâzimgelen bir fendir. Yaptığınız herhangi bir montajda yüzde bir hata mu - vaffakiyeti kökünden siler götür. tan bahsetmiş ve buna dait de bir a şema koymuştuk., Ancak bu en “i rür, Eğer karilerim (Radye ama * törü neler bilmelidir?) baslığı ile yazdığım teknik yazıları takip e - diyor ve bunları ellerindeki maki- j neler üzerinde yürüyerek “ameli surette de nazariyatlarını kuvvet- lendiriyorlrasa 6 zaman bahsetti» ğimiz tertibatı kendi makinele - rinde hatasız olarak tatbik ede - ride ve iyi neticeler de alırlar. Uzun ve orta dalgalarda para» zite karşı kullanılmasını evvelce tavsiye ettiğimiz tellerden, yazıla" rımız üzerine, radyo satışları ile uğraşan bir müessesenin getirtmiş olduğunu haber aldık. Ellerinde orta ve uzun dalgalar için ahize » | leri olan karilerimiz bu telden ala | rak tarif ettiğimiz şekilde anten » lerime tatbik ederlerse orta ve u 4 zun dalga düşmani olan parazit» lerden de — bir dereceye kadarss kurtulmuş olurları, a Hususi surette yaptığımız tet - kikatta, memleket dahilinde orta ve uzun dalga icin imal edilmiş ; ve el'an çalışmakta olan 10000 den Fazla ahize Yakinesi oldu « ğunu anladık, A Ve pek eminiz ki, bütün önler. yicileri parazit gürültülerinden şikâyetçidirler. Su hale nazaran radyoyu temiz ve iyi bir surette dinliyebilmek için bugün elimiz. ia de iki şekil var: v Ya Yadyolarınızda kına dalga tadilâtı yapmalıyız veyahüt da | meşhur Markoniyi tâkımak ve bu terakki- | anti parazit usul ve ilâveleri tat | bi ederek orta ve zon dalgalar , dan istifade etmeliyiz.