30 Eylül 1934 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Gazetemiz bugün Sahifedir 12 Unhirinni UnDirmCI nu Nn Q7Q7 110 RU. O»O» u m hu r i y İSTANBUL • CAĞALOĞLU Telgraf ve mektup adred: Cumhuriyet, trtanbul . Posta kutusu: İstanbul, No 248 ve Gazetemiz bugün ,Al . . . . n n n rflZar 3 U fcylÛI 1 9 3 4 Telefon: Baçmuharrlr Te evl: 22366, Tahrlr heyeU: 24298, İdare matbaa kısmile Matbaacılık 've Neşriyat Şirketi, 24299 24290. Sahifedir 12 Parlamentolar Konferansı dün akşam mesaisini bitirdi Orman işlerimizde Madalyanın öbür tarafı: 7 tedenberi memleketin orman zenginliğinde tahriplere ma • ruz bulunduğunu söyler duru ruz. Hepimizi sinirlendiren bu hakikat bir müddettenberi orman işleri de kendi idaresinde olan Ziraat Vekâletimizi neticesiz, yanhs ve tahripkâr tedbir lere sevketmiş bulunmaktadır. Ormanlanmızı şimdiye kadar halk tahrip ediyordu. Denebilir ki Ziraat Vekâletimiz de şimdi tabiî asla farkında olmak • sızın bu tahribata istirak etmege başlamıştır. Ziraat Vekâleti yalnız ağaç Ian değil, orman servetimiz üzerindeki nvllî iktısadı da baltalıyor. Bunun için Vekâletin orman zenginliğimiz üze • rindeki tahribab katmerlidir. Bundan beş alh sene evvel orman lanmızı tetkik eden bir ecnebi müte • hassısi verdiği raporda netice olarak: Eğer Türkiye ormanlannda ke • aim usulü şimdiye kadarki minval ile devam ederse yarun asır sonra Türkiyede ormandan eser kalmaz. Demiş imif. Mütehassu diye kendi • sinden fikir sorulan bir adamtn vardıih bu netice hükumetimizi fevkalâde kuskulanduıntfhr. Ayni zatm ifadele • rinden cıkanlabflen tedbirlere göre o zamandanberi ormanlan müteahhitler ve mültezimler degil, binnefis devlet ijletsin fikri hâkim olmağa başlamıs • tır. Bu mütaleaya göre eğer ormanlan husust şahıslar ve •irketler degil de bmnefis hükumet isieiirs* kesim usulü kendı eiımiz alttna girmis olacağından art,k orroani. edilmekten t a h r i p kurtanlmış bulunacakbr. Bu fikrı teyıt eden bir deUl obnak fizere de bu işin guya Avrupada böyle yapılmakta olduğu ileri sürülüyordu. Daha bu Avrupalj mütehassu memleketimize gelmemiş oldugu stralarda biz bir aralık buna benzer bir teşebbüs yapmışbk. Galiba tzmirin üzum ve incir kutulan kereste ihtiyaçlanm karsı Iamak üzere balta girmemiş Karadere ormanlanmızın hükâmetçe isletümesine karar verilmiş, Karadeniz sahflierinden bu orman kıt'amua gidecek bir dekovü hattmın güzergâhınm tayinine b.le baslanmışb. Fakat hahnrmzda kaldığına göre bu iş üzerinde beş on kilometre çalışıldıktan sonra dekovil yo • lunu çizecek müteahhitle beraber Vekâlet te harta puslayı kaybettiklerin • den i; yüzüstü kalmışh. Halbuki güzergâh hartasmı çizebil • miş olsaydık ondan sonra sıra şimendiferi yapmaga ve işletmeğe gelecekb*. Ormanm işletilmesi ise büyük bir ser maye, büyük bir bilgi ve bir orduluk insan istiyecekti. Devletçe îlk defa tecriibe olunacak bir teşebbüste bir tonv rukla bir metre mikâbı kereste kaça malolurdu biimiyoruz. Herhalde ga • liba epeyce pahalıya malolurdu. Mali • yet fiab" bunu iktısadı bir iş olmaktan çıkarınca hükumet bu yolda devam eder miydi etmez miydi onu da bilmiyoruz. Herne halse o iş arzettigi müskü lâttan dolayı daha başlangıcuıda kal • Vekil Sabri Beyin İkhsat Vekâleti zamanında mütehassıs geldi, ve ormanlan devletin işletmesi fikri de beraber. KısMen Sabri Beyin yürüttüğü bu zflı niyete Şakir Beyin Vekâleti zamanın da da devam edildi. Hatta Karadere ormanlaruu işliyecek büyük bir sermaye de bu suretle elden kaçınldı. O zihniyetle müteahhitlere yeni ihalelerden çekinüiyor, günun bhinde ormanlan devletin işletmesi imkânlan uzerinde kafa yoruluyordu. Halbuki orman iş • letmesi bizde mülî ikhsadın hiç ehemmiyetsiz olmıyan bir subesini teşkO ettiğinden hususî teşebbüse ormanlan îşlettirmiyeceğiz demekle yalnız naza rî bir fikir söylemis olmuyor, belki fi; Jen halkm isini ve kazancmı, devletin de varidahnı hırpalıyorduk. Rahmi Beyin Vekâleti zamanında bu siddet yu O D Hariciye Vekilimiz bu saba h geliyor T. Rüştü B. Sofyada mühim beyanatta bulundu «Avrupada herkes Balk&nlarda vuku bulacak bir aniaşmayı candan arzu ediyor» Sofya 2 9 (Hususî muhabârimizden, telefonla) Tevfik Rüştü Bey refakatlerinde Paris sefirimiz Suat, Necmettin Sadık, Refik Âmir Beyler bulundugu halde bugün saat 17 de Sofya istasyo • nuna geldiler. Hariciye Vekilimizi Bulgar hududunda Sofya sefirimiz Ali Şevki Bey karşıladı ve kendisile birlik • te Sofyaya kadar beraber geldi. Tevf!k Rüstü Bey Sofya istasyonunda Kralın müsaviri, Bulgar Hariciye Nazırı, Yugoslavya Hr^iciye Nazırile b<rlikte Sofyada bulunmadığı için teş rifat müdiri umumisi, Yunan seftri, Türk sefaret erkânı ve gazeteciler is tikbal ettfler. Hariciye Vekilimize Sofyadan itibaren refakat eden Bulgar gazetecilerîne Tevfik Rüstü Bey şu beyanatta bulunmustur: « Cenevreden çok müsterih ola rak avdet ediyorum. Orada Bulgar Hariciye Nazırile birlikte cahstım. K'fn disi yabnz Cenevrede değil, bütün Avrupada büyük bir nam karanmıştır. Harldy* Vekilimi* Tevfik R&stti B. Bahusus Yunan Hariciye Nazın M. MakYugoslavya Klrahnın Sofyayı rfya • simosla Oıtilâflı meselelerin halli için reti nılh ve Balkan anlaşması içm fle • aktetfaideri itilâf Cenevre muhitinde çok ri aUmvs çok bâyük bir adnndv. An • iyi bir tesir yapmışrır. (Mabadi besinci sahifede) Son celse nihayetlenirken Türkiye lehine büyük tezahürat yapıldı ı Beynelmilel Parlâmentolar Konferansının dünkü celsesînden bir inttba Dün geceki ziyafet 'Hariciye Vekâleti vekili Şükrü Kaya Bey dün t geceki ziyafette mühim bir nutuk söyledi Sovyetlerle yeni bir itilâf 2,000,000 liralık ihracat yapılacak ve o kadar mal alacağız Ankara 29 (Hususî) Türkiye ile Sovyet Rusya arasında yeni bir ticaret itilâfnamesi iıtızaianmıshr. Bu itilâfname 1 kânunusani 1935 ta* rih'ne kadar muteber olacaktv. ttilâfnameye g8re Türkiye ticaret mumes silliği Rusyaya 2,000,000 I'ürk lirası kiymetindeki şu maddeleri ihraç ede cektir: , Yün, tiftik, canlı hayvanlar, av derisi, zeytin, portakal. Buna mukabil Sovyet Ruiyadan kıymeti 2 milyon lirayı tecavüz etmemek üzere hazırlanan bir listede mezkiir mallan kontenjan harici olarak roemlekete sokmak esası derpis edilmiştir. Bu miktann 650 bin liralıgı Kafkas hudutlanndan girecek, mütebaki it halât bütün memleket gümrüklerinden yapılacaktır. Kafkasyadan girecek e* ya Kars merkez müdürlüğü tarafmdan murakabe edBecektir. Hicaz Türk malı istiyor İktısat Vekâletine müteaddit müracaatler yapıldı, Necit maslahatgüzarlıgımızda bir meşher açacağız N « o t v « Hİcaz maslabatgüzan nuı Cclâl Bey mı zuniyetle memle keb'mize gehniş, Hariciye Vekâle tfle temas ettik tea sonra tekrar mahalli memuri • yetine gitmiştir. Celâl Beyin bu temaslan Türkiye Hicaz ticareti ba kımmdan faydali Necit maslâhatgüza. oknuştur. nmız Celâl Bey Aldığımız malumata nazaran Necit ve Hicaz ticarî mehafili Türk emtiası • nuı Hicaza &o>nderilmemesinden sikâ • yet etmekte, bunu •rarla İstemcJde dirler. Müteaddit Hicaz firmalan tkh ssâ Vekâletine miiracaatle bn arzuyu izhar etmişlerdn*. Mu mehani Hicaza ihracatımız Türk sancagını tasryan va purlannnzla yapıldıgı takdirde bflhas sa büyük menfaatler temm edilecegi kanaatindedtrller. Harbi Urmımiden evvel Neck ve Hicazla Arabistan sahiHerinin bütün ih tiyaçlan îstanbul vasıtasile temm edilmekte, Türkiye mamulât ve mahsulâtı bunlar arasında ekseriyeti teskü etmekte idi. Harbi Umuminin ilânı üzerine bu mevki Mısıra intikal etmistir. Hicaz ve Necit Kralı tbnissüut Hazretleri de memleketımize karsı büyük bir mu Konferansın son hatiplerinden: Fransız murahhast M. Kadant ve Türk murahhast Naztm Bey söz söylerlerkenGeçen pazartesi günii Yıldız sarayında toplanan otuzuncu Beynelmilel Parlamentolar konferansı dün ykf«m saat 19,30 da biitiin murahhaslar tarafın • dan memleketimiz hakkındi yapılan büyük ve heyecanlı tezahürat'a mssaisine nihayet verdi. Son toplantı mfinasebetile bilumum murahhaslar, hatta sündıye kadar mü • zakerata ve reylere istirak etmiyen Japon murahhaslan bile dünkü celsede hazır bulunarak tezahürata istirak et • mislerdir. Dünkü ruznarnede pariımantarizm rejiminin münakaıası vardı. Bu mühim mesele hakkcıda muhtcüf murahhaslar söz a'arak beyanatta bolundular ve temsilî rejimin en iyi idare sekli oldu • ğunu müttefikan bir daha teyit ettiler. (Mabadi dSrduncü sahifede) tlk celse tlk celse dün sabah saat İS te toplanarak temsili rejim meselesini müzakere etti. Siyasî komite raportörü ve Fransız heyeti murahhasasi (Mabadi sekizinci sahifede) Üniversitede yarın dersler başlıyor Zonguldak kömür ocaklarında ıslahat Konferans salonunda Madenlerde gaz iştiali ve yangın afetlerine karşi en son fennî tedbirler tatbik ediliyor merasim yapılacak ve Reyler yarın atılnıağa başlanacaktır. Bugün Sultan bir açış dersi yerilecek Üniversitede yeahmette sandık alayı ve tezahürat yapılacak nndan itibarer Yann sabahtan itibaren bilfiil bas • lanacak olan Beled'ye intihabab hazırlıklan bitmis gibidir. tntihabata ait propaganda levhalan ve afis'eri dün de sehrin muhtelif mıntaka ve mahallerine asılmışhr. İntihap edilecek 68 azadan yedisi mü'hak kazalardan, 61 i de İstanbuldan seçilecektir. Aza tevziatı söyledir: derslere başlana • cakfar. Bunun için sabah saat do kuzda, Universl te konferans sa lonunda, yeni ders senesi münasebe tile merasim ya pılacaktır. Merasîmî, bir nutulda U^nfversite Rektörü Ce Universite Rsktoru mfl Bey açacak, Cemil Bev bımu müteakrp Hukuk Fakültesi profesörlerinden Fuat Bey Universite tale Zonguldak kömür havzasında Cunv huriyet devrile başlıyan ve havzanın mb'safını ve istihsalin çoğahnasmı ve asrileşmesini istihdaf eden ciddî ve 3 ÜncO s a h i f e d e Bizim Budin • Yazan kat'î tedbirler ve faaliyetler bu hare İsmaıl Habip. ketlerden beklenilen faydalan müspet 4 ÖncÖ «ahifede On beş gvnde b«? milyon lcilo tütün safaldı. bir şekilde ve pek kısa zamanlar içinde 5 Ind tahliede Sinema Balkan yürej tşhakkuk ettirmiş bulunmaktadır. îanjpıyonas. ^ ^ C ^ Filhakika havzada cumhuriyet dev • * m a tahif ede pilimiz duzilirlren . rine kadar: , , •• , » Yaıan Fendun Osm«a «• Yerli Mallarpaıarları 1 Kömür ocaklarında yağ kandir 7 ted sahifede Çocuk sshifesr. * | 19e çalısan amele bugün tamamen em • fincO sahifede Radyo sütun1arî i ruyet ve elektrik Iâmbalarile iş gör Morocastle faciasıniH tafsılâtı. '• mektedir. Intihabat başlıyor YUNUS NADt (Mabadi ikînci sahifede) Eminönü kazasından 10, Fatihten 12, Beyoğîundan 16, Besiktastan 5, San • yerden 3, Beykozdan 3, Usküdardan 4, Kadıköyden 5, Ada'.ardan 1, Bakır köyden 2 aza... Bundan baska yedi miilhak kazaya ait olan namzetler İstanbul şehri inti • habatı bittikten sonra ilân edileceğin • den buralarm intihabatı biraz sonra olacakbr. tntihabat münasebetile şehir dünden itibaren donahlmaga baslanmısbr. Halkın intihap sandığı başında beklemeden reyini kullanab'lmesi için intihap encümeleri tarafından hazırlanan numara puslalan bütün evlere ayn ayn dağftılmıştır. Bu puslalar uzerinde mantehibîn intihap defterindeki sıra numarası ya» zıhdır.. Bn numara He müracaai ed'Iince h : ç beklei^eden sandığa rey puilası ahlabilecektv. Kıdıkoy Beledıye ota namzetierinden avukat Hüsamettın ve Fatih namzetlerinden Dr. Ali Mazhar Beyler Bugün intihap günü arifesi olduğundan fehirde bir sandık alayı yapıla • cakfar. Hazırlanan programa göre bugün alaya istirak edecek olanlar saat 14 buetıga kadar Sultanahmet meydanm (Mabadi 3 üncü sahifede) Zongnldakta maden amelesi bir ocak dahîlinde... 2 Kömürün çıkarılması Ve nakli amelenin kolu ve sırtı ile yapılırken bugün ocaklar en mükemmel kömür istihsal makinelerile ve nakliyat vasıtala rile teçhiz edilmis bulunuyor. 3 tstihsal metotlannın fenalığı amelenîn oldugu kadar ocağın da mü • him zararlaruıı mvcip o'urdu. Bugün havzayı bu vaziyetlerden hemen hemen sıynlmış ve yakın zamanlar a kadar «Conservatif» muhafazakâr bir vazi • yette kalan ocaMan dahi inkılâp ve teceddüt hareketlerine imtisal etmis ve Bugün: (Mabadi alttncı sahifede) Yazan: AĞAOĞLU AHMET Yarmki sayımızda (Mabadi alttnct sahifede)