1 Ağustos 1934 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 10
ww i0 — VAKIT 1 AĞUSTOS 1934 li Alman - italyan Do Dostluğu Bitti! (Baş tarafı 1 inci sayıfada) i Naziler üniformaları, miğferle-' ri ve kollarında gamalı haç işaret- leri olduğu halde gelmişlerdir. İç- lerinde iki de Alman vardır. Mülteciler, hududu zırhlı oto- mobiller, mitralyöz ve silâhlarla geçtiklerini söylemişlerdir. Bütün silâhları Yugoslav memurları tara- fından alınmıştır. Akibetleri hakkında sorulan su- allere hepsi Berlinin, Almanyaya gönderilmeleri için müdahale e - deceği cevabını vermektedirler. Asiler nezaret kampına konulacaklar Viyana, 31 (A.A.) — Kabine bugün toplanmış son © İsyana işti- rak edenlerin bir nezaret kampı- na konularak mecburi hizmete ta- bi tutulmalarına ve bütün asilerin emlâk ve emvalinin musaderesine karar vermiştir. Kabinede yeni ziraat nâzırı Viyana, 31 (A.A.) — M. Schu- schnigg'in teklifi © üzerine, relsi- cümbur M. Miklas, aşağı Avustur- ya-valisi Joseph ( Reitheri ziraat nazırı, ve bugüne kadar yukarı A- vusturyada emniyet müdürü olan | Hans Hammertein - Eguord'u em- niyet nezareti müsteşarı tayin et - miştir, Dolfus (okabinesinde hariciye müsteşarı olan M, Tayschnitz, ye- ni hariciye nazırı Berger Walde- negg vazifesine başlar başlamaz. Avusturyanın Berlin sefaretine gi- dezektir. Yüz sosyalist tevkif edildi Viyana, 31 (A.A.) — Kitba- çhelden bildirildiğine (göre yüz memleketteki sermayelerin işletil- meşine de yardım etmektedirler. Maamafih, küçük bazı istisna - lar hariç Oolmak üzere, yabancı ham maddeler kullanan yeni smai tesisat vücuda getirmek yasaktır. Çünkü bu gibi smai müesseseler, mevcut tahditler dolayısiyle hem kârlı değildir, hem de mevzu ser- mayeleri bile amortize edemez ve bu suretle ileride milli iktisadıya- tımız için yeni tehlikeler yarata- bilirler, Bilâkis yerli ham maddeler kul- lanan fabrikalar kurmak ve mey- cutlarımı genişletmek (| serbesttir. Maamafh bu müsaadeler dahi, milli iktisat nezaretine tabi bulu- nan sanayi encümeni tarafından etraflı tahkikat yapıldıktan sonra verilmektedir. Bu müsaadeler an- cak yerli ham maddelerin mevcut fabrikalar tarafından O tamamer istihlâk olunamadığı takdirde ve- rilmektedir. İhracat sanayiimize de ( diğer Balkan memleketleriyle yaptığı. muz ticari anlaşmalar ahkâmı ile huşusi bir himaye temin olunmak- tad. İhracat ticaretimizde smaf mamulâtın teşkil ettiği miktar şüp- hesiz azdır. Fakat yapılmakta o - lan gayret, henüz başlangıçta bu- lunmasına (o rağmen ve bilhassa memleketimiizn coğrafi vaziyeti bakımından Mısır, Anadolu ve Balkanlar arasında bir rabıta teş- kil etmesi itibariyle, devletin ih- timamma lâyıktır. Netice olarak şunu söyliyebili- rim ki sanayimiz, smai bir bünye sahibi bulunmıyan bütün memle- Ketlerde olduğu gibi büyük bir in- kişaf kabiliyeti göstermemekle be- raber, mahsulâtımıza iyi bir ve- rim temin etmek noktai nazarm- — dan diklinte şayandır. !I me edecektir. kadar milli sosyalist tevkif edil - miş ve eski belediye reisi Ernest Renschin otelinde mühim bir pat- İayıcı maddeler deposu bulunmuş- tur, Ernest Rench o ve iki kardeşi kaçmıya muvaffak © olmuşlardır. Dördüncü kardeşleri yakalanmış - tır, ! Dolfusüu katili diva nıharpte hesap veriyor! Viyana, 31 (A.A.) — Adliye nezaretinde dolaşan (bir şayiaya göre müddelumumi, adliye nazırı- na, şubatta tevkif edilen sosyalist şeflerin tahliye edilmeleri netice- sine varan bir rapor vermiştir. Tahliye edilmeleri (o istenenler! arasında Viyananın sabık bele - diye reisi M. Seitz, mebus Danne- berg ve jeneral Koerner vardır. Askeri mahkeme Viyana ile bü- tün vilâyetlerdeki asileri muhake- Dün askeri mahkeme M. Dolfu: su katletmekten suçlu Otto Planet- ta ile başvekâlete karşı (o hücumu idareeden elektrikçi Holzwerberin muhakemesiyle meşgul olmuştur. Mahkeme reisi jeneral o Ober- weger bu celseye riyaset için mi- ralay Kabini memur etmiştir. Sorguya çekilen suçluların Vi-! yanalı oldukları anlaşılmışır. Pla- nelta 35, Holzweber (30 yaşında- dır. İkisi de evlidirler ve şahsi ge- çinme vaşıtaları yoktur, Planetta, M. Dolfusu öldürmek niyetinde olmadığını fakat müda- faa mecburiyetinde kaldığını söy- liyerek nazilerin her 'zaman kul- landıkları müdafaa sistemini kul- lanmıştır. Müddeiumumi, bu tarzı garip bulduğunu söylemiştir. Celse, suç-| luların avukatlariyle konuşabilme- leri için tatil edilmiştir. Katil ve şeriki ölüme mahküm ediliyor Viyana, 31 (A.A,) — M. Dolfu-| sun katillerinin muhakemesine bu| sabah saat 9,30 da devam edilmiş» tir. Tabibi adli ile silâh mütehas- sısının ifadeleri dinlenmiştir. Bu ifadelere göre kurşunlar maktu- lün başından on beş (o santimetre mesafeden atılmıştır. Ameliyatla M. Dolfusun hayatı © uzatılabilir idiyse de bu, cok elim şerait için- de vaki olabilirdi. Müdafaa vekilleri hükümet ile asiler arasında vaki uzlaşmayı ile- ri sürerek ademi mesuliyet kararı istemişlerdir. e Müddeiumuminin müdahalesi üzerine (divanı harp bu talebi reddetmiş ve muhakeme- ye devam < eylemiştir. Nihayet mahkeme M. Dolfusun katili olar Planettayı ve şeriki cürmü Holz- weberi ölüme mahküm etmiştir. Hükümden evel Planetta, öl- dürmek istemediğini söylemiş ve Madam Dolfustan af talep etmiş- tir. Holzweber ise demiştir ki: “— Kan döküleceğini bilmiyor- dum. Rintelen gelecek © ve bizi başvekâlette bulacaktı. Ben mür- hasıran vatanperverlik © hissiyle hareket ettim.,, Katiller hemen asıldılar Viyana, 31 (A.A.) — Reisi- cümhur M. Dolfusun katillerinin af talebini reddetmiş ve (katiller bugün saat 16,35 te asılmışlardır. Bir tedhişçi 10 seneye mahküm! Viyana, 31 (A,A.) — Divanı N harp, milli sosyalist tethişçi Röck'i İ ği azim ehemmiyetle on sene ağır ile ay ymm ği cezasına mah- küm etmiştir. Yugoslavya hadiseler kar» şısında dürüst hareket etmiş Berlin, 31 (A.A.) — Alman a- jansı Yugoslav sefaretinin bir teb- liğini neşretmektedir. Bu tebliğ- de Avusturya hadiseleri esnasmda Yugoslavyanın tamamiyle dürüst hareket ettiği ehemmiyetle kayde- dildikten sonra deniyor ki: Şimdiye kadar Yugoslavyaya yedi yüz Avusturyalı mülteci gir- miş ve bunların hepsi silâhlarm - dan tecrit olunarak tevkif edilmiş: tir. Avusturya isyanı meselesi Yu: goslavyada münhasıran (dahil i bir mesele olarak telâkki edilmek tedir. Bu mesele bir ihtilâl tevlit ettiği takdirde bunu ancak millet. ler cemiyeti beynelmilel çerçeve içinde hallebilir. Yugoslavların tebliği Muso- liniye bir ihtar mı? Berlin, 31 (A.A.) — Havas a- jansı muhabirinden: Matbuat, Yugoslav sefaretinin tebliğini heyecanlı bir şekilde neş- retmekte ve bunun M. Mussolini - ye bir ihtar olduğunu söylemekte- dir. “Der Duetsche,, gazetesi, Al « iman — İtalyan dostluğunun niha: yet bulduğunu haber vererek di- yor ki: “İtalyanlar bize Venedik ko- medyası ile bir hayal vermeğe ça- lıştılar. Asırlardanberi olduğu gir gi, 1914 ağustosunda, O ve 1915 ihanetinde ve bugün olduğu gibi lâtin, lâtin olarak kalmaktadır. Diğer taraftan Berlin gazetele- şubatta olduğu gibi tenkil işi- nin fecaati üzerine ısrar etmekte, Schuschnigg kabinesinin iştikrar- sızlığından ve kabinede çıkan re- kabetlerden bahsetmektedirler. Dolfussuz bir Dolfus kabinesi! Belgrat, 31 (A.A.) — Siyasi mahafil, yeni Avusturya kabinesi- nin Dolfussuz bir Dolfus kabinesi olduğu ve ayni siyaset hattını mu- hafaza ettiği kanaatindedirler, Cehuse « Chingg temayülünün, İtalyan taraftarı olan Stanrenberg temayülüne galebe çalmış olması memnuniyetle kaydedilmektedir. Fakat matbuat o Sehuschnige'de mazisini ve krallık taraftarlığı ka- naatlerini hatırlatmaktadır. Avusturyanın vaziyeti Milletler cemiyetinde Londra, 31 (A.A.) — Milletler cemiyeti icra komitesi, Avusturya- nın vaziyetini tetkik etmiştir. Komite, hadiselerin ehemmi - yeti karşısında İngiltere hüküme - tinin, konseyin müstacelen top- lanması talep etmesi temennisin- de bulunmuştur. Fransızlar yeni başvekili takdir ediyorlar Paris, 31 (A.A.) — Viyana buhranının süratle halledilmiş ol- masından dolayı burada memnu niyet izhar edilmekte ve veni baş- vekil M. Sehuschnigg'in gösterdi- kaydolun- maktadır. Yeni obaşvekilin M. Dolfus kadar (o sosyalistlerin düş- manlığına uğramıyacağını tahmin edilmektedir. Berlinde Italyan gazeteleri kapışılıyor! Berlin, 31 (A.A.) — muhabirinden: ri, Havas Siyasi polis, dün sabah, söy- lendiğine göre, Avusturya ve Sar- re meselelerinden bahseden Time: gazetesinin bütün nüshalarını top latmıştır. Diğer taraftan İtalyan matbua- tınm Almanya aleyhine (şiddeti: hücumları, hükümet ricalini meş: gul etmektedir. Halk, İtalyan ga - zetelerini kapışmaktadır, Alman diplomasi mahafili, A- vusturya kabinesinin teşekkül et | tiğini, fakat von Papenin Viyana ya orta elçici olarak tayini icin ya-| pılan teşebbüslere henüz müsbe! cevap verilmediğini kaydetmekte- dir. İlhamlarını siyast mahafilder alan son günlerin Alman gazetele- ri, von Papenin vazifesi hakkınd: ecnebi matbuatın, bilhassa İngiliz ve İtalyan gazetelerinin neşriyatı: nı asabiyetle kaydetmektedirler. Bugün bazı gazeteler, Viyana * dan gelen bir şayiayı o yazmakta” dırlar. Bu şayiaya göre, İtalya hü: kümetine istinat eden Avusturye hükümeti, von Papenin tayininir Almanya tarafından evelce kabu' edilmesi icap eden bazı o şartlar mukabilinde tasvip edecektir. Halbuki, bu tarzda şartlar ko- şulması, diplomasi adetlerine muhaliftir ve matbuat, bir anlaş! manın peşinen gayri kabil olaca»| ğını kaydediyor. | Diğer taraftan, Avusturya hü:| kümetinin M. von Papeni M. Hit- lerin hususi murahhası olarak de- ğil, fakat sadece tabii diplomasi şartları dahilinde Almanyanın or- ta elçisi olarak kabul edeceği sa: yiaları da yardır. Vaziyete bakılırsa ,bütün dün- yaya anlaşma (iradesini isbat et” mek ve M. von Papenin o vazifesi hakkındaki fena tefsirleri ortadar kaldırmak için, Hitler hükümeti Avusturyanın tam istiklâlini tanı» yan resmi beyanalta bulunmaktar çekinmiyecektir. Yugoslavyaya İltiça eden Naziler neler anlatıyorlar? Zagrepte çıkan “Novosti,, ga zetesinde okunmuştur: “Bu (akşamki (29 temmuz) treniyle Varajdina, Avusturyadar kaçmış olan 428 Avuşturyalı nazi gelmiştir. Bunlar Avusturyada- ki Hitlerist teşkilâta mensup kim- selerdir. Firariler (o arasında bir hakim, altı Omühendis, on ik muallim ve birçok memur, O tacir. amele ve köylü vardır. Firariler “Hücum rehberi,, Wels'in riyaset' altında bulunmaktadırlar. On ki şiden mürekkep olan siyasi idare heyeti dahi bunlarla beraber kaç- mıştır. Yugoslavyaya iltica eder bu asiler hâlâ mensup bulundukla- rı teşkilât üniformalarını ve yahu' askeri üniformaları taşımaktadır- lar. Bir çokları da şivildir. Maa- mafih hepsinin kollarında Hitle alâmeti olan “kuyruklu salip,, alâ- meti bulunduğundan Varajdin bu- gün Hitlerciler akınına maruz kal- mış bir şehir halini almıştır. Ker- dilerine tahsiş edilen mahalle sev- kolundukları zaman ilk olarak v? yecek içecek istemişlerdir. Çünkü aralarında bir kac gündenberi ağ- zına lokma koymamış olanlar var- dır. Bunlara isyanm uzun zaman - danberi tertip edilmiş olup olma- dığı sordum. Cevaben: “Hayır dediler, bu hareket bizi de hay- rete uğrattı. Biz de isyaf ti yapıyorduk. Fakat için değil. — Silâhı nereden ted niz? — Gizli silâhlarımız Yi de herkes yirmiden kırk dar müsellâhtır. Bütün zimledir. — Mademki, bütün zinledir, niçin muvaffak nız? — Çünkü hazır değildi) şey ansızm oldu. Bund kumandada da bir birlik — Artık evlerinize # miyeceğiniz icin bundan *| yapmak niyetindesiniz? — Bu hususta Berlin na hükümetleri arasmda rat vuku bulmaktadır ve * kerata Romanın da müd tiğini haber aldık. Bu m müşbet bir surette (o nef umumi af ilân edilebilir. fih buna ihtimal vermiy©! dan sonra da Almanyay# memize müsaade oluna€ netmektediz.,, Ayni gazeteye göre şehrine de birçok isyan€ miş bulunmaktadır. Maktül başvekil nasıl bir adam" Birkaç gün evel Viy#” dürülen ve boyunun fevf) sa olması (1.50 metre) * le “Millimetternich,, yaf” metrelik Meternik,, ve başvekili,, manasına henkanzler,, diye anla! fa M. Dolfus, cenubt köylerinden birinde Kendisi bile cüceliği ile M. Dolfusun anası ve bs” idi. Anası ve kardeşi bil doğduğu köy olan Texiff, makta ve ciftçilik ile maktadırlar, Müteveffa M. Dolfuf lini yaptıktan sonra ilâ rak etmiş ve Viyanadi tahsilini ikmal etmiş, b ra da hukuk ve Berlind€ bsadiyat tahsil etmiştir” Harbi umumide, hel iki yaşında iken silâh * nan D, Dolfus Halyi mülâzimliğe kadar terfi di mütarekeden sonra B€© Lil rek köylü ittihad ve bö ratif sandıkları teşkilât”. etmiş ve Avusturyayâ bu teşkilâtların kendi © de de tatbikine başlan”. kim Avusturyada bir sı,, teşkil etmiş ve 195... bu odanm umumi kâf Bundan sonra yuk” vaş otorite halini alm" nelmilel konferan / yayı temsil etmiş ve! de başvekil Bureş tF9') lamento azası almadı, ziraat işlerindeki int siyle ziraat azl tir. 1932 senesinde “4 si düştüğü zaman dahili vaziyeti çeri manzara arzediy© ie kuvvetlenmiş ve inti bir muvaffakiyet © Bu sırada reisi cü” Dolfusu lll Maktul başvekil bet / ni deruhte etmez” yf kiliseye kapansr# orada kalmıştır. |
