— i—VAKIT 19 MART 1934 3 Milyon lira işinin! 5 .. .. di ? iç yüzü nedir —Z pr” (Başmakaleden devam) Filhakika operatör Emin Beyin şehremini olduğu sada Tramvay Şirketi ile emanet (arasmda yeni bazı hatların inşasmı mümkün kılmak için yapılmış olan mukave- lenamede şöyle deniliyor: “Işbu tadilâttan maksat marüzzikir müukavelâtın zamanı aktinden beri aha- linin muhtelif mahallât beynindeki tara Demek ki vaktiyle tramvay ücretlerine zam yapılırken bilhas- sa iki cihet nazarı dikkate alın mıştır: 1 —Umumi harpten o evvel İş- tanbulun muhtelif mahallerinde- ki nüfus kesafeti değişmiştir. Bi- naenaleyh yapılacak o yeni hatlar eşkisi kadar hasılat veremez. 2 — Umumi harpten evvelki in- gaat masrafı da sulhtan sonra art- mıştır. Tramvay Şirketi yeni hat ları yaparken fazla masraf ihtiya- rına mecbur kalacaktır. Bu iki noktadan birincisi bugün gene devam ediyor. (Fakat ikin- cisi ortadan kalkmıştır. Bilâkis| inşaat mesarifi —altm kıymeti s$as tutularak hesap edilirse görü- lür kim bilâkis o umumi harpten| evvelkine nisbetle eksilmiştir. E | sasen bugün bütün cihanı meşgul etin.kte olan cihan iktisadi buhra- nm mânası bu fiat ve ücret düş künlüğünden başka bir şey değil dir. İşte mukavelenin akti zamanın da mevcut olan ve bu mukavele - nin metninde aktine sebep olarak gösterilen © ahval ve şeraitin bu tarzda değişmiş olması derhal fes- hi ile tramvay ücretlerinin tenzili- ni icap ettirmektedir. Tramvay şir» keti trafından şimdiye kadar alınmış olan fazla paralara gelim! ce, bunları da geri almak tabiidir. Şu kadar var ki Tramvay Şirketi mukavele mucibince Fatih — E - dirnekapı hattımı O yaptığından bahsedebilir. o Bunun için fazla| bilet paralarından bir kısmını isti- | yebilir; Bu nihayet bir hesap meselesi- | dir. o Tramvay Şirketinin tahak- kuk edecek zararına mukabil par | ranın bir kısmı terkolunabilir. Fas kat geriye kalan büyük kısım şir - kete bırakılamaz. Diğer taraf- tan mukavele mucibince bilet pa» ralarma yapılmış (olan zamlarm halktan hâlâ almıp gitmesine de asla müsaade olunamaz. İ ahmet ASIM ime Sinemacıların istedikleri hükümete bildiriliyor İstanbul (sinemacıları, film gümrükleri, elektrik ücretleri ve saire hakkında İstanbul ticaret o- dısına müracaat ederek teşebbü- satta bulunulmasını istemişlerdi. Oda da müracaat üzerine bir ko- misyon seçmişti, Sinemacıların dertlerini tesbit ile meşgul olacak komisyon dün toplanmış ve filmlerin gümrük re- simlerinin vaziyeti hıkkında bir karar vermiştir. Bu karara göre başka (memleketlere memleketlere nazaran memleke- timizdeki film gümrük resmi fazla olduğundan bunun tensili için te- şebbüsatta bulunulacaktır. Komisyon tekrar içtima ederek elektrik ücretlerinin tenzili husu- sunda da teşebbüsatta bulunacak- tır. nazaran arama Raşit Rıza Beyin bir mektubu 933 Eylülünden itibaren İstan- bul belediyesi şehir tiyatrosunda çalışmaktayım. Kendi ismimle teşkil etmiş olduğum tiyatro heye- İ tini o tarihtenberi dağıtmış bulu- nuyorum. Binaenaleyh ötede be-| iride ve bilhassa (Anadolunun muhtelif yerlerinde “Raşit Rıza. firmasını kullananlarla hiç bir alâ- kam yoktur. Bu ismi iştismar için de kendilerine muvafakatimle ver- miş değilim. Bu yüzden tevellüt et- mesini muhtemel gördüğüm karı- şıklıkların maddi ve omanevi hiç bir mesuliyetini tabiatiyle kabul e- demiyeceğim. Maliye vekâletin- den almış olduğum “istihlâk ver- gisi,, nden muafiyet vesikaşını da kaybettim. Bunun da trupumu da: ğıtmış bulunmaklığım hasebiyle başkasınm elinde hiç bir hükmü ve İtibarı olamaz. din İstanbul şehir tiyatrosu #E. sanatkârlarmdan Raşit Riza a kilerliğmmmiğiei Tunus, tütün alacak amma. Tunus rejişi şark tütünleri işte- mektedir, Bu maksatla da bir mü” nakasa açmıştır, İstanbul ihracat ofisi bu hususta tacirlerin nazarı dikatini celp için ticaret odasma mütacâat etmiştir. Fakat tütün ta- cirleri, Tunus rejisinin münakasa şartlarını gördükten sonra bunun bizim memleketimiz £ tütünlerine değil Bulgar ve Yunan tütünleri- ne ait olduğunu söylemişl rdi Bır dilek er m sn Rami gençleri ve idman- cıları Halkevi istiyorlar Ramideki gençler orada bir Halkevi şubesi açılmasını dört gözle beklemektedirler. Haber al- dığımıza göre bu gençler ve bu gençlere önayak olan bazı kimse" ler bunun için lâzım gelen makam lara müracat edeceklerdir. İs- İ tanbulun üç bin haneyi geçen bu en büyük köyündeki gençler bu suretle boş zamanlarmda (kahve köşelerinden kurtulmuş olacaklar- dır. Diğer taraftan Ramideki idman yuvası da bu sene kendi / binası ve kadrosu içinde bir kütüphane ve bir okuma odaşı açmıya karar vermiş ve bunun için yuvanın rej- si Ahmet Bey şimdiden teşebbüse girişmiştir. Bununla beraber yu- vanın önünde güzel bir de bahçe açılacak, sonra idmancılarm yr kanmaları için bir de duş tertibatı yapılacaktır, Şimdiye kadır dektorsuz olan Rami idman yurdunun sıhhi ve sıhhati ile uğraşmak üzere Bakır« köy asabiye hastahanesi doktorla» rmdan Kemal Osman Bey de bu- rada haftada Obirgece gençlere konferanslar da verecektir. Japon harp gemileri gelecek Nisanm 12 sinde Japonların Asama, İvata mektep kruvazörle- rinin limanımza gelerk dört gün kalacakları İstanbul vilâyetine bil- dirilmiştir. Gemileri karşılamak i- çin bir program hazırlanacaktır. —— İbrahim Kemal Bey Ankaraya gitti Devlet demiryolları umum mü- dürlüğüne tayin edilen müteka- it erkânı harp kaymakamı İbra» him Kemal Bey dün o akşamki trenle Ankaraya gitmiştir. İbra him Kemal Bey, Cümburiyet Halk fırkası İstanbul vilâyet idare hey- eti azasmdandır. Bir zamandan beri ayni Türkiye idman çemiyet- leri ittifakı İstanbul mıntakası re- isliğini yapmaktadır. ——— Darüşşafaka mezunlarının çayı Darüşşafaka mezunları cemi- yeti tarafından dün akşam Tepe- başında Turing palas otelinde bir çay ziyafeti verilmiştir. e Ziyafet» te Darüşşafaka mezunları ve tale belerinden bir kısmı hazır bulun: Belediye ile Evkaf arasındaki ihtilâflar Belediye ile evkaf arasındaki ibtilâfları halletmek için bir müd- dettenberi toplanan komisyon işi- ni bitirmiş, raporunu (o Ankaraya Komisyondaki belediye mürah- hasları evkaftan şunları istemiş lerdir: 1 — Sular belediyeye devredil- diği halde varidatı o devredilme- miştir, Varidatın da (belediyeye verilmesi , 2 — Halen devredilmemiş me- zarirklarm devri, 3 — Üzerlerine bina yapılmış ve evkafça satılmış mezarlıkların satış bedelinin nısfr, Evkafta belediyeden mukataa |. vergisinden (80) bin lira istemek» tedir, aiiğimeii Cuma günü muayene- hanelerini açacak doktorlar Cuma günleri muayenehanele- rini açacak olan doktorlar da be- lediyeden ruhsatname alacaklar. dır. Belediye ruhsatnameleri ve- Günün siyaseti Sovyet Rusyanın Avrupada rolü Son haberlere göre Sovyet Rusya, uzak şarkta Rusyadan yana, önce oldu ğu gibi bir tehlikeye maruz olmadığını görerek Avrupada yeni ve mühim bir si- yasi rol almak üzeredir. Sovyet Rusya geçen sene Baltık dev- letlerile ve küçük itilâf devletleriyle a demi tecavüz muahedeleri yapmış ve bü suretle Avrupadaki bütün hududunu e. niyet altına almıştı. i Onun bu sene daha mühim bir rol, almak istediği anlaşılıyor. “Deyli Telgraf, m diplomat muhw i biri tarafından verilen malümata göre Av | rupa devletleri arasında silâhları azalt mak için devam eden müzakerelerin bir İhetice vermemesi Obeklenildiğinden M Litvinof yeni bir emniyet plâm bale imaktadır. Bu plârın esası, mütekabil yardım ve ademi tecavüzdür. Plân hazırlandıktan sonra (Obütüs devletlere teklif edilecek ve bütün deve) etlerin buna iştirak etmeleri İstenecek” tir. Aynı menbadan verilen o malümat$ göre, buplânın asıl hedefi mahdut olacak ter, Çünkü bu misak, geçen sene yap" lan misaklar gibi mütesavizi tarif çsasınf muhtevi olaçak ve bu suretle Japonyi nın misakı reddetmesi temin edilerek nun mütecaviz bir vaziyette bulundu; bütün dünyaya gösterilecektir, Sovyet Rusyanın bu misaktan asıl be“ defi, Fransa ile kendisi arasındaki bağ” rirken doktorlardan ücret almıya» | caktır. —o— Profesörlerin kitapları Verilen bir karara göre, üniver: sitenin bütün protestoları talebeye verdikleri derslerin notlarmı neş- redeceklerdir. Önümüzdeki ders senesi başın- da bütün talebenin kitapları ikmal edilmiş olacaktır. Profesörler bu ders kitaplırmdan başka © ayrıca ilim ve ihtisas kitapları hazırlıya» caklar ve bu kitaplar İstanbul ü- niversitesi namma neşredilecek- tir. Yer Mk Pırasa içinde esror! Dün sabah Yalovadan Maltepe vapuruna binen Hızır oğlu Hüse- yin isminde birisinin sırtında taşı dığı zenbilden şüphelenen gümrük aza memurları zenbili ara" mışlar prasa ve soğanlar | içinde 3 kilo esrar bulmuşlardır, Kaçak- sr yakalanmış, gümrük (ihtisas ma ine verilmiştir. —— Kanser araştırmaları hakkında ders Üniversite cerrahi profesörle- rinden Oherndorfer çarşamba gü- | nü üniversite teşri ve pataloji ens- titüsünde (Kansr tahribatının nes Şimdiki Fransa hükümeti, © selds” fazla merkez ile sağa dayanıyor. onun erkân; arasında, Fransa ile yet Rusyanın hem siyasi sahada, heri” sair sahalarda teşriki mesaiyi iltizam “ğ den M. Heryo bulunmaktadır. Deyli Telgraf gazetesinin di muhabirine göre Rusyanın plânı ri tereye Kiç te uygun değidir. Çünkü bu plânın ihtiva edeceği mf tecavüz tarifi kollektif ve otomatik mai yette bir takım müeyyideler temin ©“ mektedir, Bu da İngilterenin memleketlerin hududile fazla alâknd”f olmasına ve Avrupa işlerine fazlasiYif karışmasına sebep olacaktır. Onun İŞİ" Ingiltere imparatorluğu bu yeni tan memaun almıyacaktır. 8. R. Bir ölümden başka bir ölüme.. Eyüpte Bahariyede lâstik rikasında makinist muavini Ab dullah Ziver Efendi — fabrikant”| damında çalışmken ayağı kaymıf| yere düşmemek için elektrik tef i ne yapışmış, cereyana kapıl yanmıştır. Cesedi morga kaldırı mıştır. ticeleri) iv bir açış dersi ve recektir. Derse bütün üniversit profesörleri davet edilmiştir. VAKIT'ın Edebi Tefrikası : 8 — Aman, hskimler hep öyle söylerler, bir şeycik olmaz. İstanbulda olsaydı, ben omu çoktan aldırtırdım. On yedi İireya a- İeyorlar. Burada otuz beş istiyorlar. O doktor sizin arkadaşmız, ne olur, sevabı- na beni kurtarsın! — Ben yapamam kızım; can pazarı bu. — E, ben şimdi her gün ölüyorum ya? Acıyorsanız bugün de acıyınız. Ses çıkarmadım. Gene o dedi ki; — Beni, kucağında çocukla kim çalış- tırmr? Açlıktan ben de ölürüm, çocuk ta. — Sen ona, çoğuğu yaparken babasma anlatmalıydın. — Söylemedim mi? Kaç kere söyle dim. Benim çocuğum oluyor, dedim, Ba na: “Olsun, olsun,, dedi. Cemile ne iyi; Eskiden hastalık almış, şimdi hiç çocuğu olmuyor. Ben kırk yılda bir halt edecek olsam, yüzüme, gözüme bulaşıyor. Biraz sustuttak sonra: — Gelsin, cevabı dikeceğim: Ya bana bakam, yahut otuz beş lirayı verip çocu- ğu aldırsm. Ben çocukla kimin kapısına sığarım! Eğer dinlemezse ben de müdü- rün& kadar çıkarım. n Müdür na yapacak? Sen başma ge- leceği, gebe kalmadan düşünmeliydin. — Gebe kalmadan düşünmedim mi? Söyledim, diyörum ya! Kadın kısmının elinde ne var? — Seni zorla dâğa kaldırmadılar ya, ! olmaz diyeydin. — Söylemek kolay! Hasta oldum, bana bir kış baktılar, Tek başma yaşamak ko- lay mı? — Ha, çocuğun babası o maliyedeki 4- dam mı? — O ya, olamaz olaydı! Maliyedeki efendi ona bir kış bakmış, ama bedava değil! Bana onun için bu a” damı soruyormuş! Meğer bu hanım, o ha“ yır seven adamm çocuğunu karnında ta» şıdığı için onu düşünüyormuş. Kimbilir daha evvelki hastalığı da nedendi? — Eh, dedim, adamakıllı bir koca hü” lup otursaydın! — Koca pereden bulunur? dedi, yorlar mı? “Halide Hanım metris ot”| ralım, sonra nikâh ederiz,, diyorlar, İşte bir odacı var, Erzincanlı imiş, pf Yim sıra dolaşıp duruyor. Metris gideyif mi? i — İşte, gitmişsin ya, buna da git! ,â,ne zaman gitmişim? ol) — Karnındaki çocuğun babası yili ! İm mıydı? İ — Olmasın. Başıma bir kaza geli w m Metriş oturma dım ya. — Ne farkı var? Halide yüzüme baktı, alay edip, eri diğimi anlamak istedi. Anlıyorum rinin kapatması olmak, birinden malabf bir çocuk almaktan daha ağır, daha ağır. Halide böyle düşünüyor. Ama” İ nun niçin olduğunu anlıyamıyorum. | — Ne farkı var olur mu? Ben açl! geberirim de gene elin kötü karıları -