14 Mart 1934 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 3

IŞARETLER | | Edebiyatta zarar | veren muvaffa- kıyetsizlikler Seneler var, hep söylüyoruz: “iz 4 sanat için sözünü bırakalım, sanat cemiyet içindir. Ce Edebiyatın kendi içine çekilen, ken- di hulya âleminde © yaşıyan fert: | çi telâkkisi sermaye sahiplerini kı .İ dit şirket bile vücude getirmekten me- heee ln öylesi sa sanatts! olan talebeler ise mektep hakların- tn b *İ dan istifade ederek: bakaloryeye vr amd kB an vey değildir. Smit'in © dilinde; SİF ir. İn iktisat adam nasl kendi şahsi menfaat.) (| Liselerin adedçe tahdidine ve leriyle iktsadi davasını hallederse, cs | Anadoludaki altı lisenin orta mek» tetik adam da sadece | hislerinin. ve) şebe tahvilinedekarar o verilmiş- estetik unsurlarmın içinde onları tenef-| e. “e ee Mesleki tedrisat umum müdürlü- eserini verir demek bir acaip fantezidir. pe teşkilâtında bazı tadilât yapıla Liselerde .u. Yenikararların tat- bikine başlanıyor Liselerin on iki seneye iblâğı | tekarrür etmiş gibidir. Bu itibar | la bu sene hiç bir lise mezun ver. miyecketir. Geçen seneden ikmali | Fakat ateli İN cağı söylenilmektedir. Buna dair Bir gün elinize meselâ: talimatnameler talim ve tedris en- “Haydi vatandaş cümeni tarafından. hazırlanacak- Yönü marş marş!,, tır. Duyduğumuza göre o meslek! Diye birkaç satır yazı verseler ve ar mektebine tahvil olunucak elli or- ki e ta mektebin ders proğramları Al- Siz sorsanız: manya meslek mektepleri tedrisa- “— Neresi güzeli tıma uyacaktır. Cevap verseler: - Z . “— Gayesi var. Cemiyet için yazı.) Trikotaj fabrikalarında mış ecnebi işçiler Trikotaj fabrikalarında usta, ustabaşı ünvanı altında. bir o çok ecnebi işçilerin çalıştırılmakta ol- düğu haber alınmış ve bunun önü- ne geçilmesi için teşebbüsata baş- lanmıştır. Ne hale girersiniz? Herhalde fena şekilde canınız s& kalır. “Çünkü bu sözün gayeli bir kanun» | dan, gayeli bir hizamnameden, gayeli hir istidadan ne farkı vardır? | Mutlaka bir edebiyat kıyafetine gi- | Pen ve günün gayelerini söyliyen © her satırı edebiyat diye kabul etmek yavaş,| İ Yavas bana bir acaip tiksinme verme- fe başladı. | | Niçin? Kendimi tahlil ediyorum bu henzeyişte şu sebepleri Buluyorum: A) Aşağı bir sanat kabiliyeti yahut iran içtimai bir davanın kendisi” 8 yanarak edebiyat hududu içi“) vermek"üzere dün Ankaraya git- La ri istediğinden nefret ediyorum. m ri ) Sunat kiymetini arttarün şey İner) amman immun rm evel imandır. Dinleşen, yaşeİler, yahut edebiyat tarihinin gösterdi. hir büyük © ihtirallar gibi... He vukilği kösedir. e sosyal davalar bir maske gibi| (o Yaşıyan sanat adamının imanı, yaşi: ç anarak edebiyat hududuna ayak'Yan sanat adammın görgüsü içinden bir *mak istiyen eser belki bir politika yanar dağ gibi fışkırır. Onun cemiyetin Syunu olabilir. Fakat bu eser, sanatin|izah edilmemiş, ruhlarda eksik kalmış işi Vereceği öz neticeleri vermekten uzak-| yaklarını anlatması arının bal yapması gi- br. bi tabiidir. Samatkârm cemiyet ülkülerini sanat eserinde söylemesi | böyle olur. Yoksa lâf olsun diye söyleten sözler sa-| dece bir özenli hududunu aşamaz. Onun daha kölü bir tarafı vardır. Millet davasını müdafan eder gibi söz söyliyen| sanat adam: eğer eserinde muvaffak ola- miyorsa, meselâ bir tiyatro oynatıyor, bir gir esmetiyorsa, ikide bir çakıl çiğ- ner gibi bart hart © kelimeler, fikirler dişinize sarParsa bunun zararım anlat- —— Alman profesörü profesörlerinden M. Ostertag yük- sek ziraat enştitüsütde konferans E) Kendini gündelik cereyanlara sa- veren ve bütün kabiliyeti sadece merak , yandırmaktan olan bir o sanatsızlığın kendini sanat şeklinde göstermesi sanat gniyet için diyenleri daha © ziyade s1. "ar, daha ziyade hayıflandırır. va. Sanat, sanat için demiyoruz. Fakat sanat, sanatsızlık için sanat edebiyat Şehrimize gelmiş olan Alman |tarıldıktan sonra, Adliye sarayı Enkâz kaldırılıyor,yeniden kasalar bulundu ENKAZ KALDIRILIYOR Yanan adliye sarayı enkazının kaldı- İrilması işine dün sabah başlanmıştır. ye teslim edilecek eşyanın © bulunduğu kısımda araştırma yapılmış, enkaz altın” daki üç kasa meydana çıkarılmıştır. İçin- de birçok para ve kıymetli * senetlerin bulunduğu kasalar daha evel bulunmuş. tali derecede ehemmiyetli olan bu kasa” ilarım araştırılması sonraya o bırakılmuştı. Esasen, dün çıkarılan kasalar enkaz al tında adeta gömülü bir vaziyette bulun- duğundan, daha evel yapılan tetkikte, etraf iyice kazılmadan meydana çıkarıl- maları imkânsız olduğu anlaşılmıştı. Dün ilk iş olarak kasaların etrafı ka- zılmış ve bunlar, gömülü vaziyetten kur diğer eşyayı araştır. İmağa devam olunmuştur. Bu arada ad- liye emanet dairesinde saklanılmak üze re mahkeme kararlariyle ahkonan taban- ca, bıçak v. 8. bir takım suç (o eşyasıda tekrar ele geçmiştir. Dünkü araştırma,.. daba ziyade yanan binanın yangının çıktığı mevzuu bahso- lan kısmında yapılmıştır. Bu araştırmı- ya bazı adliye memurları nezaret etmiş-! lerdir. Bulunan eşya, muhafaza altına alınmış, bir kısmı torbalara © konularak İtorbaların üzeri mühürlenmiş ve bir kam- yonla adliye dairesine götürülmüştür. İ Araştırma, geç vakte kadar sürmüş“ tür. Bugün işe daha etraflı olarak devam olunacak, bu iş tamamlanınca, sıra du- varlar yıkılmasına gelecektir. Duvar- İların yıkılması srasmda, dün de yazdı ğumız gibi, işçiler başlarına madeni baş- lıklar geçireceklerdir. Civarda bu işle a- lâkadar olmıyan kimselerin durması me- nedilecek, bu suretle herhangi bir kaza- nim önüne geçilmesine çalışalacaktır. — a mak istenen dava çeker. Kıymetsiz eserin kiymetsizliği dava» ya da sirayet eder. Bunun © için davalı ve muvaffak eser hakikaten sanat kıyme Şia Sanat eseri özlüdür, — Özlü olunca o bir kültürün ifadesi-|ti olan eserdir. dir. Kültür bir cemiyetin malıdır. Senatte muvaffakryetsizliğin en 28- ç Sanatkâr cemiyetin geride kalan de: |rarsız! sanat, sanat için diyenlerin eser- öl, ileriyede olan adamıdır. İleride o-|lerinde Sörülür. Çünkü onların eserleri adam imanlı, aşkir ve dolgun adam: |muvaffak olmamışın o okuyan, müellif k için: : Geri kültürlü bir sanatkârda — süp-| O “— Beceriksiz herif, nihayet: hesiz Fakat gerilemiş.) | Jipir der, geçer. Fakat berikilerile tolünü tamamlamış, müstekaseleşmiş |bütün bir davayı tehzile sebep olur. Mir insandır. Müstehaselerin yeri müze- — Debri Efendi, Nasrettin hoca bir e. Bumu zamı imleri; 2.1 Kün kendi edi ka sekli aa zengirlerinden bi- kendine söylenirmiş: “Alla işitmiş. Hi Kadan, Bredlğik bill - locayı tecrübe etmeğe karar Türk— Ingiliz Tica- ret muahedesi İngiltere ile hükümetimiz ara- sında yeni bir ticaret muahedesi yapılmak üzere bugünlerde An- karıda müzakerelere başlanacak- tır, İngiliz elçiliği müsteşarı M. Morgan ile ticaret ataşesi bu mak- satla İktrsat Vekâletiyle temasta ün akşamki trenle Önce, müteahhit tarafından adliye") “© Kız lisesinde bir kovulma kararı İstanbul kız li taleebsinden hanım enlerde adadaki bir wetkebin çay ziyafetine gitmişler- dir, Geç vakte kadar kaldıkları için vapuru kaçırmışlar ve Adadi bulunan tanıdıklarının evlerinde geceyi geçirmişlerdir. A ; | Mektep inzibat meclisi kız tale- besinin bu hareketiri mektep ni- zamına muhalif bulmuş ve te yi mektepten tarda karar vermiş- tir, Bu karar da talebeye tebliğ e- dilmiştir. Adadaki mektebin nedir? Kim davet etmi yoruz; fakat asıl vapur kaçırma gibi her hang gına gelmesi muhtemel olan hâdi se yüzünden yedi kız talebenin mektepten kovulmasmı o çok acı bulduk . Hususiyle haberin inti- aşrında bu kizlerin (ogittiği bir mektebin değil, talebe arkadaşla- rından birinin çayı olduğu yazılı idi. Mektep müdüriyetine mür t ettik. Müdür Sabri Bey bir mu- harririmize bu hususta gözleri söyledi; > “.- Talebeler mektebin miza- matına muhalif hareket etmişler- be feti ? Bilmi- dir. Bu sebepten haklarında tard | kararı verilmiş ve Kararın esbabı mufassalan Maarif Vekâletine bil- dirilmiştir. Bu hususta daha faz | la malümat vermekte mazurum.., Mektep idaresi muallimler mec- lisinin tard hakkında vermiş oldu- ğu karar ile esbabı mucibesini gs- teren rapor dün Maarif Vekâleti- ne göndermiştir. ——————— Şehrimizde yaptırılacak iki abide için Cumhuriyetin onuncu yıl dönü- mü münasebetile Beyazıt meyda - nından toprak alınmış ve bu mey“ da Cumhuriyet meydanı ismi ve- rilmişti, Toprağın alındığı yere cumhuriyetin onuncu yılının hatı- rasını temsil eden bir abide yapı!» ması da tekarrür etmişti. Aldığı- mız malümata göre, belediye o bu abide ile Şehzade bışımda müta-! rekede şehit edilen kahraman Türk askerlerinin hatırasını oyad için dikilecek abidelerin inşa mas- | rafı olmak üzere bu seneki bütçe- sine elli bin lir: kadar bir tahsisat koymuştur. Tahsisatm kabulü Şe- hir Meclisinin bugünkü toplantı. | sında umumi heyete arzedilecek-| 3 — VAKIT masum insanın ba“ | aynen Şu | )4 MART 154 SOHBETLER Kabahat i Yumurtada İ Biz, Muhsinin, bize İstediğimiz &- ; Im hayatını verdiği ci yıl dönümü ilesini lir memleket < her an hazırız; zaman, olsun, iz 29 uncu bayramı haline geti: fakat bu ümüz kırgın ve içimiz raahzun, susuyor ve bekliyoruz. Bu satırları 12 mart tarihli “Hakimi yeti Milliye, refikımizda okuyorum. Ya- şar Nabinin buna benzer bir iki yazısını daha okumuştum. Daha başka imzalarda öyle yazılar yazdılar. e Darülbedayi nkılâp vazifesini yapmamıştır. Ertuğrul Mahsin, beklediğimizi vermemiştir.,, İ Biz, tavukçuluk yapmağa kalkan ve İbu işim, sade para kuvvetiyle yapılabile- İceğini zanneden adama benziyoruz. Mhkellef bir İkümes, cins bir tavuk, rahat bir folluk... âlâ... Bu cins tavuğun İsltma yumurtaları koyar, tavuğu yatırır, civcivleri eskartırız. | Fakat cins tavuğun altına koyduğu- İmuz yumurtalardan ya civciv çıkımıyor, yahut da, çöplük tavuğu civcivi çiki- yor... Kümesin, folluğun, tavuğun ne kar bahati var bu işte?... Tavuğa ne hakla kızarız? Şehir tiyatrosu bir kümes, o sahnesi İfolluk ve Muhsin cins bir tavuktur. Na- lan tüzmetini Yaşer Nabi de inkâr etmi- yor. Kümese getirilen, folluğa Okonan yumurtalar crlksa, adi tavuk yumurtası Jise, buna Muhsin ne yapsm? Şehir tiyatromuza, Muhsine (değil, Jkızacaksak, rautlaka serzeniş edeceksek, İlkendimize kızalım, kendimize darılalım. Kabahat ne kümeste, ne follukta, ne İde tavukta. Kabahat: Yumurtada, Yu- İmurtada.... Selâmi izzet Çikolata fabrikalarının bugünkü vaziyeti İstanbuldaki çikolâtn fabrika larını bugünkü vaziyetin beş misli nisbetinde imal kudreti oldukları tespit edilmiştir. İstanbul ticaret odası . mevcut çikolüta fabrikalarının daha fazla ! faaliyette bulunmamaları hakkın- İ da tetkikat yapmış ve bunu da bi- tirmiştir. l Orânın tetkikatını gösteren ra- porı nazaran “kakao, şeker gibi maddelerin gümrük resimleri faz- la olduğu için Türk çikolâtalarının | maliyet fiati fazla yekün tutmak- ! tadır, Çikolâta tacirleri bu resimlerin tenzilini istemektedirler. e Ticaret | odzsı hazırladığı raporu İktisat ve- I kâlet'ine gönderilmiştir. ———i Yaş meyvalarımız için Yaş meyva ihracatını artma» $ı için şimdiden tedbirler alınmak- tadır. Bilhassa #on iki sene zarfında yapılan tecrübeler müspet netice verdiğinden alâkadarlar ihracatın artırılması için ehemmiyet veril mesi icap eden 6s3zları tespit et - | mektedir. ... Bir kese içerisine doksan dekuz zi hi ra koyarak bir gece hocanın evinin baca: sındarı aşağı attırmış., Bira olduğunu görünce:ı “Doksan doku- zunu veren Allah elbette bir tanesini de iyerir,, diyerek cebine atmış. ... Bacadan kesenin düştüğünü gören bunu açmış, içinde doksan dokuz Dehri Efendi — Herhalde Naserttin Jboca akıllılık etmiş. Hocayı tecrübe için gin budalaya da çok yerinde bir ders vers miş. yg zen- sıl ki Muhsinin sahnemize, tiyatroya ©- * “|