10 Aralık 1933 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 6

— VAKIT 10 Loci kânun 1 933 | Umumi Harpte .Alman casusluğu Lord Kiçner'i götüren zırhlı nasıl battı? İngilizlerin mayn tehi ikesi etrafında verdiği emirler o kadâr gizli tutuluyordu ki.. a 1916 senesi haziranın yedinci günü İngiliz bahriye nezareti âti « deki tebliği neşretmişti: “Büyük dona mandanı tar rük bir te essürle verilen bir habere naza- ran, erkânı harbiyesini hamil olan (Hampshire) zırhlısı (Orkney) a- dalarınm garbında bir manie çar- parak ve yahut bir torpil atılarak batırıştır, baş kır Deniz çok fırtmalı idi. Hemen yardım etme lü tedbirlere k hi aat edilm de zırhlrdakilerin kurtarıldığı midinin pek zayıf olmasından kor kulrsaktadır.,, Aynı günde (Reuter) ajansı da $u haberi tebliğ etmişti: “Lord (Kiçner) askeri ve mali meseleleri müzakere etmek n acarı tarafından vakı olan davet üzerine Rusya yo lunda bulunuyordu.,, Zeuter) şunu da ilâve ediyor- redilen bir Ciçner) in ve- emleketin derin | hizmeti mekte hafta matem t Kiçneri si yere vu - racak derecede büyük bir tesir u yandırmıştır. o Londrada insan - lar kahmlarmdan» lokantalardan dışarıya fırlıyarak te muvez- zilerinin etrafmı sarıyorlar ve ga zeteleri kapışıyorlar. Klüplerde — hasıl olan ıztıraplı ciddiyeti tarif etmek kabil değildir.,, “Bütün binalarda bayraklar Yarıya indirilmiştir. Harbiye ne Zaretinde pencerelerin perdeleri kapalıdır. İngiliz ( gazetelerinin hepsi bir ağızdan Lord Kiçnerin ölümünü vatan için milli bir felâ ket telâkki ediyorlar. “Kiçner,, in ölümü nüfuz edilmesi kabil olmı-- yan bir esrar perdesi ile örtülü ol duğu için galeyan bir misli daha artmaktadır. oHerkes biribirine soruyor: “Nasıl olur da, böyle yük sek hir zabiti hamil bulunan bir İngiliz zurhlısı düşman tarafmdan iz'aç edilecek bir surette muhafa- za alima almamaz?,,. işin içinde gayet geniş tertip olunmuş bir ca susluk ve yahut teferrüatr malüm olmıyan ve hiç bir zaman da anla- şılamıyacak olan bir suikast bu- lunduğu kanaatı umumidir.,, İngiliz bahriye nezaretinin ver. diği haberler ve umumi harbin tam ortasında en büyük İstinat - gâhmın faaliyet sahasından kay - bolduğunu milletine bildiren teb » ligatrı bundan ibaretti. | Yalnız İngilterenin değil, bütün itilâf devletlerinin o hadise karşısında ne gibi tesirler altında kaldıkları- nı dünyaya ilân eden telgrafname ler de bunlardı. 1916 ssnesi haziranınm ilk gün lerinde, yani İskajerak muharebe- Lord | İsine tekaddüm eden günlerde, İn. giltere hükümeti Alman orduları. | İna karşı mukavemet kuvveti git- İ tikçe azalan müttefik Rusyayı ye- İniden canlandırmak için lâzım ge- İlen tedbirleri almağa karar ver-| İ mişti, O zamanlarda Amerika dev. İleti henüz itilaf devletlerine ilti- hak etmemişti. o Amerikanın hü- kümet ricalı tereddüt halinde ol duklarından, İngiltere Rusyanm Almanyaya karşı büyük bir taarru za geçmesine intizar edilebilece - ğini mütereddit Amerikaya ıspat eylemek istiyordu. Bu taarruzun İngiltere tarafından Rusyaya yar- dım edilmesile kabil olabileceğini bazı İngiliz ricali, uzun uzadıya düşündükten, taşındıktan Oo sonra İngiliz ordusunun ve donanması - nın malik olduğu en müktedir, en âzimkâr, en durendiş ve en mü - teşebbis adamını Rusyaya gönder meğe karar vermişlerdi. Bu karar verildikten sonra göm derilecek adam (Lord Horatio Herbert Kitehner) den başka kim ise olamazdı. Bu adam İngilizlerin müstem - leke muharebelerinde mektep gör müş ve tecrübe geçirmişti. O Mı - sırda âsi mehtilere karşı harbe - den “Hartom) fatihi idi ve bu sa - yede Lord ünvanını” kazanmıştı. Transval muharebelerinde de ga » İlip gelmişti. tam bir askerdi. £ Sokakta rasgel İ na mukabele ettiği hiç görülme- mişti. O yalnız bir askeri kıta - ya ve yahut harbe girmek üzere o- lan tek bir askere selâm verir, se- lâm alırdı. Lord “Kiçner,, e Rusyaya git « mesi emredildiği zaman (İska - jerak) muharebesinin arifesinde İngiltere bahriye nezareti elindeki vasi ve bin türlü vasıtalara müra - caatla Lord “Kiçner,, in İngilte - reden Rusyaya kadar katedeceği mıştı. Bir harp sefinesile gidile - telbahirleri ve manileri bulunma - mak lâzım geliyordu. İngilizler tarafından alınan ilk İ emniyet tertibatı mutasavver se - yahatin tamamen gizli tutulması idi. Bir ihanet neticesi o olarak seyahat haber verilse bile, Alman donanmasının büyük harp sefine « lerile meydana çıkarak “Kiçner,, i tutmağa çalışacağına İngiliz bah - riyesi ihtimal vermiyordu. Onun için yalnız tahtelbahirlerden ve manilerden korunmak lâzım geli - yordu. İngiliz bahriyesinin mayn teh - likesini bertaraf etmek için ver - diği emirler o'kadar gizli tutulu - yordu ki, harp esnasında bir bah riye nezareti hiç bir emrini bu ka- İdar gizli tutamamıştır, denilebi- jlir. Buna rağmen “Kiçner,, i ha- mil olan bir zırhlmın nasıl olup ta batırılabildiğini ve bu vakada “Kiçner,, in öldüğünü bir Alman askeri bize gayet meraklı bir su « rette anlatmaktadır. Umumi harp te Almanyanın (Nevmünster) de - ki telsiz istasyonunda büyük şifre O bütün manasile | diği münferit askerlerin selâmları. | deniz yolunu emniyet altına al -| cek olan bu yolda düşman tah «| Bandırma | yolunda Bir otomobil kazası oldu Balıkesirle Bandırma arasında bir otomobil kazası olmuştur. Ha- | dise şöyledir : Şoför Hasan Ef, idare ettiği yedi numaralı kamyonuna vapur- dan çıkan yolcuları (o alarak saat | dörtte Bandırmadan hareket et- miştir. Kamyonda altısı kadın ve biri çocuk olmak üzere yirmi bir yolcu bulunmaktadır. Şoför bir müddet 30 —40 kilometre ü- zerinden gittikten sonra düz yol- da otomobilini altmış kilometre vermiştir. Kamyon Ban. i dırmadan çıkalı henüz yarım saat olmuştur. Böyle süratle yoluna devam ederken önlerinde giden bir öküz arabasıyle karşılaşmış - tır. Kamyonun ne lâmbası ne de kornesi vardır, Aradaki mesafe çok az olduğu için durdurmak ta kabil olamamış ve bu suretle Deb | leki köprüsü üzerinde müsademe vukua gelmiştir. Müsademe oldukça şiddetli ol muştur. Kamyon içinde büyük ceviz kütükleri bulunan arabaya çarptıktan sonra köprünün biraz ilerisinde ve yolun yanmdaki hen değe devrilmiştir. Korku ve deh- şet içinde kalan yolculara hiç bir | şey olmamış, hatta hiç bir yolcu- | nun burnu bile kanamamıştır. sürat Yalnız kamyonun ön kısmı parçalanmış, araba hurdehaş ol- muştur. Bilahare kamyon yolcular ta - rafından hendekten çıkarıldığı sr rada üç dört metre derinliğinde ! bulunan dereye düşerek o da ara i ba gibi parçalanmıştır. İ o Kazazedelerin bir kısmı yaya olarak üç çeyrek saat bulunan Sığırcı istasyonuna git- miş, diğer bir kısmı arkadan ge - len bir kamyonla yollarına devam etmişlerdir. Sığırcı istasyonuna iltica eden kazazedeler tren vaktine kadar istasyonda bekliyerek ekspres tre nine binmişlerdir. Cenup hududu- muzda yakalanan kaçak eşya Cenup hududumuzda beygir - lerle huduttan içeriye girmek isti- yen iki kaçakçı tam hududun ö- nünde karşılanmışlardır. Netice | de iki kaçakçı hayvanı, 98 kilo kaçak eşya yakalanmıştır. Bu ka çakçılığa (o cüret edenler ihtisas mahkemesine verilmişlerdir. mesafede Bunlardan başka son bir hafta zarfında yakalanan otuz kadar kaçakçıdan 3 bin kilodan fazla kaçak eşya müsadere edilmiştir. kaleminde çalışmış olan bu Alman askerinin naklettiği şeyler, şimdi » | ye kadar bir çok ihtimaller içinde karışıp giden (Hompshire) zırhlısı hadisesi etrafındaki esrar perdesi ni, aradan on yedi sene geçtikten sonra tamamile kaldırmaktadır . (Devane var) Mersinde Bi; .Cümhuriyet marşı s Çomu zade ile Fı r M hhakekeğ öyle "nirken kalkmadığındar rka reisi arasındö çıkan münakaşanın sonu Mersinde büyük bir alâka u - yandıran bir hâdisenin muhakeme sine Mersin sulh ceza mahkeme - sinde başlanmıştır. Davacı Ço- mu zade Kâmil Bey namında bir zattır. o Dava edilenler Cümhu - riyet Halk Fırkası Mersin idare heyeti Reisi Necip (Mecit, kaza heyeti reisi Veysel Beyler ve ar - kadaşlarıdır. o Dava, hakaret da sıdır. Mersin barosunda yazılı a - vukatların hepsi, —on iki kişi— i dava edilenlerin vekilliğini almış- tır. Davanın ilk celsesi şöyle geç - miştir: Hâkim Abdurrahman Bey, ve kil beylerin hepsinin (o hüviyetini tesbit ettikten sonra davacıya sor- du: Kâmil Bey istidasını dı: — Şen yuvada bu efendiler be- ni tahkir ettiler. Tecziyelerini is - tiyorum., dedi, Suçlu Necip Mecit Bey: — Davacının istidasında yaz - mış olduğu şeyler yalandır. Hâdi- se şudur: Gençlik Cümhuriyet bay ramının birinci günü akşamı teza- hürat yapıyor, heyecan ve sevinç içinde bu kafilenin başlangıçtaki adedini bilemiyorum yürüyor ve yürüdükçe çoğalıyor. Ben yolda bu kafile ile karşılaştım ve cazibe sinden kendimi kurtaramıyarak il- tihak ettim, Bazı yerleri gezdikten © sonra Şen yuvaya girdik. Saz çalıyordu mevcut olanların o huzurunu ihlâl etmemek için bekledik. Saz çaldı - | ğı şarkıyı bitirdi. | i ! tekrarla - Gazinoya girenlerle oturanlar milli bir his ve arzu ile cümhu- riyet marşmın söylenilmesini iste- diler. Herkes ayağa kalktı ve cümhu- söylemiye başladı. Yalnız sahnenin 80) tarafında iki arkadaşı ile oturmakta olan davacı Katil kim ? Bartın civarında Karasu kö- riyet marşını yünde esrarengiz bir cinayet ol » muş, Bartının maruf zenginlerin | den Kurdun oğlu Ahmet, Karasu köyünde kendi değirmeninde öl- dürülmüştür. Cinayet gece yarısı işlenmiş, Ahmet ağa, dışarıdan atılan kurşunların isabetiyle öls müştür. Cinayetin niçin işlendiği | On üç yaşında ayağa kalkmadı ve yepkasını £ karmadı, milli hisleri rencid€ Ben yanına gittim, “Vatan€ yağa kalk, şapkanı çıkar, : | söyle sana bunu teklif ve ibtâ diyorum,, dedim. N Buna mukabil: d “— Bu istiklâl marşı değildi Kanunda böyle bir şey yoktuf” yerek münakaşaya başladi. Bu münakaşayı işiten ve aye kalkmadığını gören bir çok y seler üzerine hücum ettiler. Bu sırada serkomiser Hay Beyin içeri girdiğini gördüm. , İ vacıya bir taarruz yapılmasın!” zu etmediğinden mumaileyh # mil beyin oradan uzaklaştırıM”.. | sını rica ettim. İddia (ettiği 4 kendisini sövmedim ve hakâf” İ vaki değildir . ö Necip Mecit beyden sonra i. 4 lulardan Veysel, Dindar Sel ” İ tin, Hayri, beyler: : Davacı ile aralarında bir d metleri olmadığını, hâdisede cip Mecit Bey ile beraber bul, | duklarını, mumaileyhin ifadef”. de tamamen iştirak ettiklerini din edilen hakarette bulunm" larını, bilâkis taarruz ve teca! den kurtardıklarını söylediler Şahitler dinlendi, şahitler #5 | yuvada oturmakta oldukların*” , | halk kütlesinin içeri girdikler” Necip Mecit beyin Çomu zad€ mil zeyi ayağa kalkmağa dav tiğini söylediler, Cümhuriyet şı için kat'i bir şey söyleme! Bilâhare hakim beyin sordif rı sualler katşısmda o cümhi» marşı söylenirken ayağa kalk” dıkları anlaşıldı. İl Şahitlerden birisi selmedi den yarım lira ceza ile vezir ve mahkemenin 19 birinci ağ salı günü oğleden sonraya ti Ki karar verildi. kızı dağa kaldı” mışlar o, Malatyanın yukarı Beni i ok yünde bir kız kaçırma hadis muş.. Köy halkından Sö nın kızı on üç yaşlarmda w yanındaki iki kadınla bi pü” lışırken, dört meçhul cumuna uğramış ve 28 ğız birkaç dakika içinde 1 i ve kimin tarafından (yapıldığı Tahkikat esnasında İ Bartında bazı evlerde araştırma- | lar yapılmıştır. Bu araştırmalar neticesinde meçhul k; in hüviye tine dair ipuçları elde edilmiştir, | meçhuldür. Yurttaş Yerli malı kullanmak, milli ahlâkımız olmalı- dır. M.I ve T. €. Ji2 dırılmıştır. ve İki gün içinde kızı» Ss pir iğini ve hadisenin çok şekilde nihayetlendiği”" leri gık mahalli jandarma kr inle bir takipten sonra güle. | yakalamışlardır. Bunlar likanlılarından Ahmet; ger Ömer ve Alidir. Ahmeti dili > mineye göz ( koymuf I kandırmıya muvaffak 9 4 ca dağa kaldırmıştır” ve