3 Ağustos 1933 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2
eni bir işgal usulü ka Başmakaleden Devam “Yunanlılara gelince, onlar bu > adaların Yunan kara sularınm hu- dı değil, tamamen kara su- la ahilinde olduğunu iddia ediyorlar. Bu itibarla Yunanista- na aitteze şüphe edilemiyece- ini ileriye sürüyorlar, o Bununla © beraber Yunan başvekili M. Çal- daris hadiseyi soğuk kanlılıkla kar — şılamıştır. Herşeyden eveltltal - yan bahriyelilerinin üç adaya çık- ması teşebbüsünün fenni bir tetkik hareketi hududundan ileriye geçip geçmediğini resmi tahkikat ile an- | — , lamak istemiştir. Hadisenin bu şe- kilde tabii inkişafı devam edecek ir, İhtimal ki mesele Akvam Ce- — miyetine, yahut Lahey hakem © mahkemesine gidecektir. oS#mdiye kadar her tarafta ka- edimiş bir hukuku düvel kai» | ardı. Bir memleketin kara rr arasındaki her şey o memle| ketin tabii hududu içinde telâkki! edilirdi. Halbuki son işgal hadise- | leri şunu gösteriyor ki geyri mes - - kün küçük adalar bir memleketin kara suları dahilinde olsa bile ec- sına ve yahut bir vesileyle vaziyet edilmesine mâni olamıyor. ibi adacıkları hakimiyet altında — tutabilmek için hiç olmazsa üzeri- © ne birer bayrakla birer bekçi oturt mak icap ediyor! l Bir memleketin kara suları için de olan kaya parçaları gayri mes- kün oldukça o memleket için hiç bir fayda temin edemez. Fakat bu gayri meskün adalar ecnebi bir devletin işgali altına © geçerse çok zararlı ve tehlikeli olabilir. Onun « diğer taraftan ©. İtalyanların Adalar denizinde yap. — tıkları son işgal (hadiseleri her i memleketin gözünü açacak ehem- miyet ve mahiyettedir. Her mem- leket kendi kara suları dahilinde olan geyri meskün adacıkları (o ve kaya parçalarmı muhafaza etmek için tertibat almak ihtiyacını duya- caktır. Hiç olmazsa bu adacıklar ve kaya parçaları © üzerine birer milli bayrak dikerek ve bu bayra- ğı muhafaza için yanına bir bekçi koyarak icabında mülkiyet hak - kını onunla ispat edecektir. Mehmet Asım - YunanistanM.Her- yoyu davet ediyor | Atina, ağustos (Hususi) — Baş | vekil Çaldaris Rusya ve Bulgaris- tana, Türkiyeye bir seyahat yapa - cak olan sabık Fransız O başvekili |, Heryoyu birkaç gün Yunanis- da geçirmesi için davet etmiş - İngiltere ile dominyonları buğday fiyatını yüksel- tecekler Londra, 29 temmuz (Hususi) | — Londra konferansı dağıldıktan | sonra İngiltere ile Kanada, Avustu ralya, Yeni Zelanda, cenubi Af- rika ve Hindistan arasinda müşte- rek bir beyanname imza edilmiş - — tir. Bu beyannamede İngiltere İm- paratorluğuna dahil olan memle - ketler arasmda para © istikrariyle tuf bir siyaset takip olunacaktır. Londra, 30 temmuz — İngiltere Avam Kamarası (O (7) teşrini one karar vermiştir. k İ Bahusus ki Eye denizinde İtanyanlar tara- fından işcal edilen adalar mesele saje D'alen, Doktor Stefan Nikoğ lu imzasiylebir bâşmakale yazı - i yor. Bü yazı, bir imza taşımakla beraber çıktığı gazete nim resmi olduğu için Yunan hükümetinin noktai nazarınada tercüman olmuş i sayılabilir. Makaleyi aynen alı yoruz: Üzerinde Sovua hanedanının nebiler tarafından tasarruf iddia- | DAS! görülen yeşil, beyaz, kırmızı bandıra, Yunanistana ait Amogos Bu | adası Kıyılarındaki Kynaros, Mav. ronissi, Lovitya ve Diadi adaları üzerine çekildi. Adalara gelmesi ve ihraçta bulunmasının esbabı sorulduğu zaman İtalyan zabiti: “İtalyaya ait adalar,, üzerinde fen- ni tetkikatta bulunmak üzere gel miş olduğu cevabını verdi. kendi arazisinin lâyenfek aksamın» dan addettiği için bundan heyeca- na geldi. Bu ihracın oldukca bir matbuata bir nazar atmak kâfidir. Fakat bu heyecan haklı mı?, İki şıktan birisi mevzuu bahs tr: Ya bu adalar İtalyaya aittir. Bu takdirde İtalyan müddeasmın yerinde olduğunu tasdik etmeli, yahut Yunanistanın lâyenfek bir kısmıdır, Bu halde ise Mösyö Mu solininin sui tefehhümü izale için mevcut yegâne çareye tevessül et- mesi icap eder. Bu da hemen tah liyedir., Her ne suretle olursa olsun, iki dost hükümetin meseleyi zahmet » sizce halledecekleri o muhakkatır. mevzuu bahs adala: hali kayalıklardır.. Binaenaleyh meselenin büyük hatlarını sırf nazarı bakımından bir prensip için bir taraftan Fransızların bü -İtesir hasıl ettiğini anlamak için | ! merbutturlar?. Lozan muahedesinin on beşin ci maddesi mucibince: “Türkiye si hakkında © Atinada çıkan Me | hüküümeti, İtalya lehine olarak İstanpalya, Rodos, Kalki, Sakar - yanto, Piskopis, Misiros, Kalim » nos, Leros, Pağos, Lipsos, Si- mi, ve İstanköy (Kuş) adaları ve onlara tabi olan adacıklar ve Kar tellorizo adası üzerindeki huku - kundan ferağat ediyor.,, (Muahedeye merbut iki numa» ralı haritaya nazar) Şu halde me- selenin halli için iki numaralı ha: ritayi tetkik etmek kâfidir. Eğer harita lâzım gelen vuzuhu haiz de- ğilse muahedenin dördüncü mad- desi muahedenin metni ile harita- lar arasında ihtilâf görülürse mu ahede metninin muteber olacağını tesbit ediyor. Halbuki on beşinci maddeye göre hudutların tesbiti nazik bir | Yunanlılık bu adacık silsilesini ! nik anana yEiEEME çıkar yor. Bu adalar hakikaten Yunanis- tana ait Amorgos adası mülhaka tından mıdırlar?. Yoksa İtalyanın malı olan Kalimnos adasına mı Bütün mesele bır i misakın on üçüncü maddesi muci- rada.. Adaların en yakınının Kalym- nostan 228 mil mesafede bulum duğuna göre bunların Kalymnos un mülbakatından olmaları ilk na» zarda bize güç kabul edilir bir fa- raziye olarak gözüküyor. Diğer cihetten Lozan muahede- sinin altıncı maddesine göre bah- ri hudutları sahile üç milden daha yakın yani kara suları içinde bu- lunan ada ve adacıkları ihata e- der.. Bu küçük adaların Yunan ara- zisinin lâyenfek bir parçası oldu- ğu şununla da sabittir ki 1923 te Lozan muahedesi imzalanalıdan- beri Kiklad grupuna idareten mer- mahiyetinde tutarak kayitle iktifa | butturlar ve içlerinde yegâne mes- edeceğiz.. Gümüş para Vekiller heyetinin kararı Ankara, 2 (Hususi) (— Yeni basılacak gümüş paralar için mem leketin muhtelif vilâyetlerinde gü müş mübayaasına devam olunmak tadır. Vekiller Heyeti, vilâyet - lerimizin birçoğunda gümüş fiat - larının muhtelif olduğunu nazarı itibara alarak gümüş fiatlarında istikrar temin etmek ve lâzım olan gümüşün daha ziyade memleket içerisinden tedariki için beher me cidiyenin 37 kuruş ve (oOon gram halis gümüşünde 19 O kuruşa sa- tım alınmasına kara vermiştir. Ankara, 2 (A.A.) —. H. Fırka $ı umumi idare heyeti bugünkü top lantısında Tekirdağı vilâyeti kaza dildi. ikün ada olan Kinarosun nüfusu Yeni banka açılmış olacaktır Ankara, 2 (Hususi) — Beledi- yeler bankası nizamnamesi Devlet Şürasınca tetkik ve tasdik oluna -| rak Vekiller Heyetine (| verilmiş, Vekiller heyeti de (o nizamnameyi tasvip etmiştir. Niz: sek tasdika arzedilmiştir. | Belediyeler bankasının bir teş-| rini evelde resmen teşekkülü kuv- | vetle tahmin edilmektedir. Banka nın teşekkülü için lâzım gelen 200 bin liranın da iki ay içerisinde top lanarak sermayenin tamamlanma- sı beklenmektedir. buğday fiatının yükselmesine ma- C.H.F.Umumi idare heyeti G— H. F. Erzurum heyeti Ankara, 2 (Hususi) —C.H. Fırkası Erzurum idare heyeti için Erzurumda intihap yapılmış ve a- s.nide toplanmak'üzere yaz tatili- | reislerinin yeni seçimleri tasdik e- | vukat Mesut Beyin reisliğinde yeni | tırılmıştır. ©! bir heyet seçilmiştir. ' iç Yeni paralar hakkında BankaTeşrinevelin birinde) Umumi merkez heyeti Itâlyanların işgalindeki adalar Yunanistana göre Yunanlıların, Italyanlara göre Italyanların malıdır Lozan muahedesinin bir maddesi ve içinde 9 kadın 1 erkek nüfusu bulunan adanın kime ait olduğu meselesi 1928 Yunanistan tahriri nüfusun- | da (dokuz kadm, bir erkek ola». rak) on kişi diye kayt ve tasrih edilmiştir. On sene bilâ itiraz tasahüpten sonra mevzuu bahs adaların Yu» nanistana ait olmadıkları iddiası güç kabul edebileceğimiz bir şey- dir.. Bu hukuku beynelmilel ile de tearuz eder. Hukuku beynel. | milelde: “Aidiyetinde ihtilâf çıkan arazide, araziye evvelden sahip o- lan devlet, talip devletin hiç bir 'akkı olmadan tam hakimiyetini icra eyler,,, denir. Bu hadisenin siyasi turuk ile hal ve tesviye edilmesi şayanı te - mennidir.. Meseleyi nazari suret- te tetkik ettikten sonra şurasını hatırlatalım ki eğer siyasi tarikle meselenin halli mümkün olmazsa bince cemiyeti akvama müracaat çaresi kalır. Misakın bu maddesine göre, bir muahedenin tefsirine müteallik her ihtil†ya, beynelmilel, daimi | adalet divanına, veya alâkadarlar tarafından gösterilecek her hangi bir mahkemeye tevdi olunmalı - dır.. Fransızların işgal ettiği Adalar ve Japonya Tokyodan Matin gazetesine ya zılıyor: Japon hariciye (nezareti, Fransizlar tarafından işgal edilen adalar meselesini tetkik ederken, bir Japon cemiyeti, 1918 de ada- ların kendi tarafmdan keşfedildi- ğini ve adalara, cemiyetlerinin is mi kazılmış taşlar diktiklerini id - dia ile, hükümete müracaat etmiş- tir. Hariciye nezareti o beynelmilel hukuk noktai nazarından bu yeni vaziyeti tetkik etmesini hukuk mü şavirliğine bildirmiştir. PTO oC : | dün toplanarak çalıştı İstanbul, 2 (A.A.) —T.D. T. Cemiyeti umumi merkez (o heyeti bügün saat 14 te umumi kâtip Ru- şen Eşref — Beyinreisliği altında; Dolmabahçede toplandı. Cemiyet | 'amname yük - | azasından Ali Seydi Beyin irtihali | lar ve kılavuz komisY l haberi duyularak heyelçe teessürü | len listelerin tetkikin€ mucip olmuş, ailesine taziye mektubu yazılmasına karar veril- miştir. Onuncu cümhuriyet yılmı kut- lulama yüksek komisyonundan ge- len mektup okunarak oOAnkarada Besim Atalay Beyin bu komisyo- na yardımcı aza olarak tayini, bu- raca, da bu işin neşriyat kolu başı İbrahim Necmi Bey tarafından ta- kibi ve yüksek komisyon reisliğine o yolda cevap yazılması kararlaş - Bundan sonra (o osmanlıcadan dir. —— , Eski Fransız el” dün gitti M. Şambrön'ün gaze mize beyanat! ui Fransanin Roma büyük ne tayin edilmiş olan eski Rİ elçisi Kont dö Sambrun Paf kalkan Semplon ekspresiyl€ İ hareket etmiştir. M. dö Şambrun şerefin€ İtalya elçisi M. Lojacomo ' dan öğle, İngiltere elçisi Şir tarafından akşam ziyafetler! miştir. / Sefir Sirkeci istasyonun ları tarafından çok samimi 04 «ilde teşyi edilmiş, teşyide 1 tere, İtalya, İsviçre seirleri merika maslahatgüzarı, m da bulunan diğer bütün sefaretler (o erkânı, şehri : Fransızların ileri gelenleri 9 muşlardır. i Kont dö Şambrun dün ettiği bir muharririmize $U natta bulunmuştur: “— Beş senedenberi hükümetinin mümessili e lunduğum Türkiyeye ve karşı bende derin bir mubah bağlılık vardır. Bu itibarla netim tarafından başka .a feye tayinim dolayısiyle ; ayrılmaklığım beni çok mü etmiştir. Birçok samimi ii metli dostlar bıraktığım Tür” daima eski bir dost olarak #€ ve hatırlıyacağım vebu İ Türkiyeye karşı duyduğum” 4 beti bana hiç bir zaman u#” mıyaçaklır. Türkiyeyi her ve vesile buldukça | ziyar€* © daima benim için aziz bif lacaktır. Türk — Fransız siyasi sir) batı azami derecede dostan yl mimanedir. İki memleket” | daki ananevi dostuğun iyor” iyi münasebetlerin takviye#” da son zamanlarda mühim atılmıştır. Bu neticeyi her iki memleket hükümet yöyük rının hüsnü niyetleri çok pen mil olmuştur. Bu işlerde hisseme düşen vazifeyi Y' ! sem bu, benim için en büyük j #ftihar vesilesi olacaktır- i Biliyorsunuz ki iki b il rasında artık halle muht3€ v mesele kalmamış bul! | Ticari itilâf geçenlerde peri, za edilmişti. Bu mukavel* içinde meriyet mevkiine * ittikçe il ş Bu mukavelenin gitti! hapi her iki memleketin “mim in bından olan ticari m üzerinde büyük ve P verici tesirler yapacaği Yize, Türkçeye karşılıklar kale açılmış olan ankete gele 9 Umumi merkez heyeti at 14 te toplanacaktır” Yeniden 8524 fi* 1 9; Ankara, 2 (AA) — il Cemiyetine temmuz ay! niden gelen derleme le , yısı 8524 tür. Bu ei p kadar gelen fişler 11 A muştur. : Istanbul, 17 küsur PİL. ciliği ve Ankara 12 bin“ fişle ikinciliği muhafaif va miştir,
