14 Haziran 1933 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 6
—a— VAKIT 14 Hikme 1933 Kürelarz, Bir zn M. Marks Bir Romen Zİ Dikkat ediyor musunuz?.. 1918- den, cihan harbinin sonundanberi yıl on iki ay, muhtelif şehirler a - rasında mürahhaslar mekik do - kuyorlar . Diplomatlar kong- re ve konferanslar aktedi - yoralr. Batman batman mu - kavele, muahede, misak imzala - nıyor. o Bunlar kâfi gelmiyormuş gibi, ber altı ayda bir yenileri im- za ediliyor. Bu vesikalra on va - gonlu bir tren doldurur. İsviçre - nin Genöve şehrinin azametli, hey- betli, tantanalı, debdebeli, külfetli, masraflı, eğlenceli bir Milletler cemiyeti kuruldu, Silâhtarağada - ki büyük fabrika gibi çalışıyor .. Gayesi “sulh,, ıtlak olunan bir ne- vi manifatura eşyüsı imal etmek - tir. Bu cemiyet Genâve otelcilerini ve esnafını ihya etmekle işe başla- dı.. Bununla beraber, umumi tera - ne şudur: — Olmadı! Dert büyük bu mu- ahedeler hastalığı gideremedi . Bunun üzerine diplomtalar ge- ne seferber oluyorlar, Çantaları - nı alıyorlar. Harcırahlarını alıyor- Asr. Gazeteler makaleler, telgraf - lar basıyorlar. Ziyafetler çekili - yor. Bu ziyafetler iade olunuyor .. Mideler bozuluyor. Fazla içki içik diğinden damarlar şişiyor. Tansi- yon hastalığı aldı yürüdü. İş gele - çek haftaya asılıyor. Gene bir kaç müzakere, bir kaç © celse., Ufak bir veya bir kaç kav - ga.. Arayı bulanlar meydana çıkı- yor.. Gene yarım yamalak bir mu- ahede aktolunuyor. Sonra bu mu - ahede hiç yokmuş gibi bir yenisi yazılıyor. Münakaşa ediliyor. Güç halle imzalanıyor, Muahede üze - rine muahede, ziyafet üzerine zi - yatef ve Fakat buhran berdevam .. Buhran içinde buhranlar. İktısadi ve malt buhran, Siyasi ve diplo - matik buhran. İçtimai ve ahlâki buhran, Enez bataklıklarında, Me- riç mansabındaki Gola gölünde kaç nevi sivri sinek, sıtma haşere- si varsa © nevi buhran.. Her devletin bir şikâyeti var , Her devlet âvaz âvaz bağrıyor . Kimi alacağını alamıyor; kimi ve- receğini veremiyor. Hiç bir devlet hududundan emin değil.. Hiç bir devlet eyaletlerini hazmetm, Herkes hummaya tutulmuş .. Borç o kadar çok ki! Her memle- ket müzayedeye çıkarılsa, evler, yollar, çiflikler ve tarlalar, dük - kânlar ve fabrikalar, menkul, gayri menkul bütün mallar ve kıy metler satılsa, başlıca garp devlet- lerinin borçlarını ödemeğe yetiş - 1927 de Almanyanın umumi ser yeti 310 milyar markmış; o za - manki yalnız harici borçları ise 315 milyar markmış. Alman mil - leti 3000 senesine değin elde kaz - ma kürek çalışsa bu borcun altın- dan kalkamaz. Demek ki bu borç hiç bir suret- le ödenemez. İtibaridir. Galiplerden Fransa hiç rahat değil; Uykusuz, romatizmalı, ka- şınıyor, sinirli.. Almanya, her ge - ce bir ejder gibi onun rüyasına gi- riyor, Belçika da uykusuz. İngiltere bir kilo kloroform yut- muşa benziyor. Daima ayağmı 1sı- ran İrlandaya karşı bile nezaketle muz meleye mecbur ve hattâ mah- emiş .. | Tarihin idrak ettiği en küm, Hindistan bir kazan gibi fı- kır fıkır kaynıyor. Dominionlar i- se çoktan ayrılmış, Bütün gök İn- gilterenin üzerine çöküyor, dökü- lüyor gibi - Almanya, zavallı Almanya... İz- zeti nefsi kırılmış, kolları incin - miş, ayakları meflüç, Lâkin kalbi eskisinden kuvvetli.. o Bulunduğu hastahane yatağından atılmak is- tiyor. İtalya... o Bütün kuvvet ve | kudretini askervari bir inzibattan almak emelinde.. Küçük itilâf ve Lehistan: Nü- fus ve arazi bol, lâkin çeşit çeşit .. Düşman, hem sağda, hem solda, hem yerde, hem gökte, hem içte, hem dışta.. Rusyalar âlemine bir nazar bi- le edilemez: En koyu gece, kutup gecesi o ralarda hükümfermadır. Beyaz mı, siyah ma?, Bilmiyorum ki! O diyara dair her ne okursanız mütenakızdır ve belki yalandır. Lehte söyliyen de, aleyte söyliyen de hata ediyor. Amerika, biçarele- rin biçaresi Amerika.. Boş boşuna, icapsız, sebepsiz harbe girdi. Avrupanın züğürtlüğünden isti- fade ile esaslı bir servete kondu . Meğer o refahiyet rüyada visal imiş. Buna eski tabirle fasıkı mah- rum derler. Şimdi altınlar içinde kıvranıyor, lâkin aç, susuz. Japonya, Uzak Şarkta, koca - man bir leş bulmuş. Avrupanın nü- fusça muadili bir ülke, O leşe kon- muş. Akbabalar gibi onu kemir - mekle meşgul. Japon adalarınm i- çinde bulunduğu büyük Okyanos kabarıyor. Elbette ve elbette bu Bahri Muhitin altından bir ada çıkacak. O adadan bir yanardağ feveran edecek.. Hasılı: Cihan harbinin sayısız sulhlarından sarfınazar küreiarz mülki kıvamını “bulamamıştır. . Hudutlarda mütemadiyen 2elzele- ler oluyor. Muahedeler haksızdır ve hiç bir devleti tatmin edemi - yor. Galipler korku içinde.. Mağ- lâplar sıkıntı içinde., Hava bula - nık, elektrikle dolu, Buutlar kur- şuni.. Lâkin yağmur yağamıyor . — Hiç bir zaman, hiç bir de- virde, tarihin vukuatı kaydettiği gündenberi bu kadar şümullü bir buhran arzımızı kaplamamıştı .. yaman buhranlar (mahalli) idi. Bu buh - ran ise bütün kürciarza ve bütün beşeriyete samildir . Fakat buhran yalnız siyasi ve mülki değildir. Celaj; Nuri ————m——— Memurların şerefini azal- tıcı neşriyat davası (Akm) gazetesinin 31 mayıs tarihli sayısında çıkan “Vazife,, serlevbalı bir baş makalesinden dolayı Ağaoğlu Ahmet Beyle ga zenin umumi neşriyat müdürü Yu- suf Ziya Bey ve bu makalenin bir kısmını alarak neşreden Son Pos- ta gazetesinin neşriyat müdürü Halil Lütfi Bey bir kaç gün evvel müddei umumilikçe memurların şerefini azaltıcı neşriyatta bulun - dukları kaydiyle, dava edilmiş - lerdi.. Bu muhakemeye, bugün saat on dörtte İstnbul ikinci ceza mahke- mesinde başlanacaktır. Çıkmazda Konservatuvar mütehas- sısı tekrar geldi İ İ | | M. Marks İstanbul konservataıvarında ya- pılacak ıslahata nezaret etmesi i» çin belediyece memur edilen Vi - yanalı Profesör M. Marks dün Viyanadan gelmiş, Tokatlıyan o- teline inmiştir. Profesör öğleden evvel konser- vatuvara gitmiş, orada bütün mu- allimlerin iştirakiyle bir toplantı yapılarak | konservatuvara ait işler! harririmize şunları söylemiştir: '— Konservatuvarın yeni taşın- ğu binadan çıkmasını ben tavsiye etmiştim. Yeni bina kâfi derece- de büyük olmamakla beraber €s- kisine nazaran çok daha iyidir. “Burada bir müdet kalarak pek yakında başlıyacak olan imtihan- larda bulunacağım ve konservatu- larda yeniden bazı tadilât yapıla- caktır. “Konservatuvar muallimlerinin geçenlerde bir konser verdiklerini öğrendim. Bu, çok iyi bir şey... Hattâ talebe de sık sık konserler vermelidir. Bu suretle halkın mu- siki terbiyesi temin edilmiş ola - caktır.,, KISA HABERLER Muhtar intihabı Çatalca kazasına tâbi Dayaka- dın köy ocağında evvelki gün muh tar intihabı yapılmıştır. Fırka köy ocağının tesbit etti - ği Yusuf efendi en fazla rey ala - rak muhtar intihap edilmiş ve Sa- Kh oğlu Hüsmen, sabık muhtar | Rahim, Tahir oğlu Tabir, Murat| oğlu Hüseyin efendiler azalığa se- çilmişlerdir. İntihapta çatalca kay makamı ve köy muallimleri de bu- İunmuştur. Yılan ticareti Mekezi Berlinde olan bir fab - rika Türkiyeden yılan almıya ka - rar vermiş ve İstanbuldaki mü - messiline tecrübe edilmek üzere bir miktar yılan göndermesini bil- dirmiştir. Mümessil burada hemer faaliyete geçmiş, yılan tutanlarla görüşmüş, Berlinden hususi san - dıklar getirtmiştir. Dün 11 yılan bu sandıklara konarak (O Berline gönderilmiştir. Gönderilen yılanlar ok, fındık, ot, Bozyörük, engerik yılanlarıdır. Bu yılanları tutturan Beykozda çiftlik sahibi Ahmet Hamdi Bey - dir. Liberal 'fiırkâsı lideri şehrimizde Son baharda siyasi maksatla gelecekler Romanya -mebuslarından ve i Romanya liberal fırkası lideri M. G. Bratiano bir kaç günden beri şehrimizde bulunmaktadır. Ro- manya meclisinin muhalefet gru - pumu temsil eden fırkanın Teisi bulunan M. Bratiano gazetecilere şunları söylemiştir: “— İstanbuldaki müşahedele - rim hakkında size bir şey söyliye- cek vaziyette değilim. Bu defa buraya tamamiyle hususi bir mak- satla ve bir seyyah sıfatiyle gel - dim. Son baharda siyasi bir mak- satla ve Romanya hariciye nazırı M. Titulesko ve diğer bazı mebus- larla birlikte gelerek, genç türki - ye cümhuriyetinin kuvvetini sem bolize eden şehire, Arikaraya gi - deceğiz. O zaman sizinle uzun uzadıya konuşuruz. “Romanya Tiberal fırkası prog- rTamınm en esaslı hatlarından biri bütün milletlerle dost geçinmek ve Türkiye ile mevcut dostluğu takviye etmektir. “Dobricedeki Türk vatandaşla» rTımızın Romanyadan hicret etme- lerine çok mütcessifiz. Onlar çok iyi ve çalışkan vatandaşlardır. Romanya türklerinin parlamento- da üç mebusları vardır. Diğer fır- kalar arasında da taraftarları bulu nuyor. Bundan evvelki intihabat- ta fırka namma Türk ve musevi- lerden mebus intihabımı teklif et- tik. Fakat namzetler kâfi dere - cede rey alamadılar. Romanya mebusan meclisinin sağ cenahını i | (Cuza) tarftarları teşkil ediyor.. Hitler cereyanının Almanyadaki son muvaffakiyetleri bu grupun nüfuzunu nisbeten arttırmış, bir kaç taraftar daha kazanmışlardır. “Fakat bu grup daima akalli- İleğiilemm yette kalmağa mahkümdur. Mem- leketin siyasi hayatı üzerindeki te- sir ve nüfuzları çok mahduttur. Son zamanlarda bu gruptan bir mebus bazı skandallara sebep ol- | duğu için muvakkat bir zaman meclisten çıkarılmıştır.,, Bir itiraf Mahkemede bir suçlu Hırsızlık, zorla çanta kapmak ve biçakla yaralamaktan suçlu Si- noplu Mehmet oğlu Şükrünün İs- tanbul ağır ceza mahkemesinde muhakemesine başlanmıştır. Şükrü, Taksim civarmda Sami- ha Hanım evinden bir duvar ha- ısı çalmak, sokakta Matmazel Ka| ğ tina ile Sabiha Hanımın çantala- rını kapmaktan suçludur. Bunlardan Matmazel çantası - nı vermemek isteyince, bacağın - dan biçakla yaraladığı da iddia ediliyor. Kendisi, yalnız Matmazelin i- çinden altmış kuruş çıkan çanta - sini kaptığını itiraf etmiştir. Di - ğerleri için şöyle diyor: — Karakolda faili meçhul ev- raki da bana yükletiler.,, Bazı şahitler dinlenildikten son ra, muhakeme, tahkikatın tamam lanması icin kalmistır. ( TAKVİ! Çarşamba pe 14 Haziran O! 1 20 Sefer ? Gün doğuşu 4,38 Gün tatış io Sabab bamaz: 30 Öğte namazı vt İkindi samazı 1t.i$ Akşam namazı 1ö4l Yatsı tarazı saz imsak ai Yahın geçen gülen © 169 kalan, w MAYA — Weşiiy selesi #9 den verilen malümata göre PERİ men bulutlu ve cemiptan caktır. Düne sicaklik on derle 8“ #ece, bava taxyiki 155 2 Trapy9 Bugün ISTANBUL — 19 gramolen, rma M3 80.30 Karagöz (Hazım Ml ramatan, 28 örn Mibaren A” mat yarı Yarın 15 Haziran perşembe: 18,30 Grümeten, 19 Frans Temiş olanlara mahsus) — eğen” Bey ve arkadaşları — 2080 mall Faklı bey, #130 — geni ve aikndayları — 28: Mibaren ajans, borsa, saat ari BORSA fihzalarında yıldız işaret ds lerinde 13 Haziran mwamele Rakkamlar kapanış Fiyadarf m Kuraş l “ 90 £ Fransız 171,.— ve N #1 Sterlin rü Pezei “Dolar 174— KEN 900 Lir dik İİ Zel #20 Belçiks Tin — | *L İnel 930 Levlçre 820— | “ee *20 Leva 54 | et Alf bülent #20 Kuron Çek 120,—İ #1 Çek fiatları (kap. * eParis T206 1 #Praja 5 Londra 7lü 4 Viyan Ner-York o 05s— | #Mağmi &9150 | #Rerlis e Brüksel 43050 | #Varşof? * Atina 82 3156 | #Peşti Cenevre | 21575 | #Rükres Seva 08015 »Beiyrsi # Amsterdam — 1.1805.) e Musko” Esham e iş Ranikas (O 959 ! "Terkos Anadolu 2905 (e Ssi al er ir, Maytye OS e 5130 İ Bılyı # “. Sipona 1030 | Sert | Bomons 2165 | Telelos istikrazlar İİ ie dam sn) Elekrik 1k vi Trarsyat » Sark Dirollan 275 5 # D.Muvahhade 54. Apadol0 | Gilimrükler | SES |“ yl 1938 Mömes. A 795 | * Bağdat 175 İş A. Mü Bir cinayetin m Yarın sabah İstanbul za mahkemesinde, Yeni bir bostanda yapılan Bu davada arnavut Fi navut Ramazanı tabanc# ile öldürmekten, efendisi fil, onu bu suça teşvik davetlilerden on kişi de rini saklamaktan suçlu yorlar. Geçenlerde cinayet ie tanda bir keşif yapıl por okunacaktır.
