z J ri i ii b İ ; k 5 i , — şeyden eser bulunamazdr. “sonra şârk vilâyetleri de —z — VAKIT 27 Mayıs 1933 Şark vilâyetleri- mizin imarı Başmakaleden Devam hiç blmazsa içinde birkaç satırı 5 doğru olurdu. Şark vilâyetlerinde sükün tâmamen teessüs etmiştir. Şimdi artık hükümetin vazifesi imar safhasına / girmiştir. Ve bu imar mutlaka yapılacaktır.,, Hilmi Beyle aramızda geçen bu konuşmadan sonra şark vilâ - yetleri hakkında ayni (derecede salâhiyeti haiz zatlarla temas et - tim. Bu temaslarımdan da gene ay ni neticeye ve kanaate vardım. Öyle anlaşılıyor ki şark vilâyetle- rimizden on beş, yirmi sene evvel çıkan ve şimdi ecnebi memleket - lerde Türkiye aleyhinde tahrikât yapmakla meşgul olan adamlar hâlâ bu vilâyetlerimizi eski vazi - yetinde sanıyorlar, Cümhuriyet devrinin bu vilâyetlerde tesis et- tiği sükün ve huzuru bir türlü gör- mek ve anlamak istemiyorlar, bu vilâyetleri her vakit karanlık gös- teriyorlar ve karanlık göstermekle ortalığı istedikleri gibi karıştıra - bileceklerini tahmin ediyorlar. Ermeni milleti için şarkta müs- takil bir memleket yapmak dava - sile ortaya çıkan bu adamlar “Türklerle beraber kendi milletle - rine de tarihin hiçbir devrinde gö rülmemiş fenalıkları (o yaptıktan sonra şimdi şark vilâyetlerimizde ki kürtleri maksatlarma âlet ola - rak kullanmak hayaline düşmüş- lerdir. Fakat şark valâyetlerimiz- de ermeni fesatçılarının bu yolda- iklerine aldanacak bir kürt » Onun için hudutları- de bu esas üzerine ya- pılan tertiblt hiçbir ehemmiye- ti yoktur. Filhakika bir zamanlar © şark vilâyetlerimizde asayiş denilen Hükü- met memurları bile bazan eskiya reislerinin yardımları ile tehlike- li gedit yerlerinden geçebiliyorlar- dı. Şimdi ise artık o yerlerden her kes serbestçe gelip (| gitmektedir. Cümhuriyetin demir pençesi baş- tan aşağıya kadar şakavet yatağı olan bu yerleri kurtla kuzuyu yan yana geçindirecek bir hale getir - miştir. Yalnız şimdi noksan olan bir cihet kalmıştır: Büyük fedakârlık- lar ve gayretlerle şark vilâyet: - Yişi idari ve iktısadi tedbirlerle bir daha bozulmıyacak şekilde kuv - vetlendirmektir, daimileştirmek - tir. İşte, bizim anladığımıza göre, | müfettiş Hilmi beyin şimdi bütün gayreti bu maksada bir gün evvel varabilmektir. Hilmi bey ilk tayinini mütea - kip Diyarbekire gittikten sonra vaziyeti tetkik etmiş, en az mas - la ençok fayda temin edecek bir imar plânı vücuda getirmiştir. Bu plân hükümetçe de tasvip edil - miştir. Aradan üç dört sene geç - miyecek; şark vilâyetlerimizin u - mumi manzarası o inanılmıyacak kadar değişecektir. Şimdiye ka - dar yersizlikten dolayı ailelerini vazife aldıkları kazalara götüre - miyen memurlar buralarda ailele- rile birlikte rahat rahat oturacak yerler bulacaklar, gene rahat ra - hat işlerini göreceklerdir. Ondan artık garp yiiyinlerinden farksız bir va Fransanın mukabil projesi verildi Başlıca istedikleri muahedelerin değiş-. memesidir. Silâhları bırakmakta İngilizlerle Baştarafı Birinci Sayfada 10 uncu 16 ıncı ve 19 uncu mad - delerin ledelhace Avrupaya tatbi- ki için, milletler cemiyetinin salâ- | hiyettar heyetleri tarafından itti - haz edilebilecek kararlar mahfuz kalmak şartiyle, bu maddelerde | mezkür usulleri müessir kılabile - i cek surette vaki olacak teklifleri i kendi aralarında tetkik etmeği te- ahhüt ederler. Madde: 3 — 11—12—32 tarihli | kararı teyit ederek silâhsızlanma | konferansının sür'atle yeni bir mu kavelename hazırlıyabilmesi için İngiliz projesini esas ittihaz eder- ler. Bu yeni mukavelename mik - tarnıda hakiki tenzilâtı ve silâh - larda tahdidatı ihtiva edecek ve bilâhare yeniden tenzilât icra edi- lebilemesi icin tadile müsait mad- deleri havi olacaktır. Almanya em- niyeti usulünde müsavatın fasıla - larla elde edilebileceğini kabul e- der, Madde: 4 — Akit milletler Av- rupayı alâkadar eder bütün mesa- ili ezcümle iktisadi meseleleri bir- likte müzakere hususundaki azim- letini beyan ederler; Bunlara dair buluracak' çareler milletler cemi - yetine gitmeden Avrpa ittihadımı tetkike memur komisyon kadrosu dahilinde aranabilecektir. bir oldular i Nİ. .8 — Bu itilâfname tas- diki tarihinden itibaren 10 sene i- çin akdolunmuştur. Eğer 8 inci se- nenin bitamına kadar akitlerden | biç birisi diğerlerine çekileceğini bildirmiş olursa mukavele müd - detsiz tecdit edilmiş addolunacak: tır. Bu takdirde akitlerden her biri iki sene evvel haber vermek şar - tiyle mukaveleye nihayet verebilir. Madde: 6 — İşbu mukavelena - İme tasdik edilecek ve musaddak nüshalar teati olunacaktır. ler meclisine kaydettirilecektir. Italyan murahhas: CENEVRE, 26 (A.A.) — İtal yan murahhası Baron (Aloisi, Dörtler misakının akti hakkında Fransız hariciye nazırı M. Paul Boncour ve Küçük İtilâf hükü- metleri hariciye nazırlarile uzun uzadıya konuşmuştur. Umumi komisyonda CENEVRE, 26 (A.A.) —Si- lâhları azaltma konferansı umumi | komisyonunda İtalyan murahhası, silâhlarrazaltma hakkında ileride yapılacak müukavelenin her mem- leketin menfaati ve hususi vaziye- İti esasma dayanması gerek oldu - ğunu söylemiştir. Karaya oturan gemi kurtarıldı İSTANBUL, 26 (A.A.) — Bir hafta evvel sis yüzünden Çanak: kalede karaya oturan 9800 ton benzin ve gaz yüklü İngiliz ban - dıralı Seminol vapuru, dün akşam Türk gemi kurtarma limited şir - ketinin Lavalet ve Sezar tahlisiye vapurlarış tarafından kurtarılmış- tır. Kazazede vapur, Köstenceden Londraya olan seferini yarın ta- — rinde tesis edilen bu sükün ve asa- ! başlayacaktır. kuzu, BÜKREŞ, 26 (A.A.) — Türki- ye elçisi Hamdullah Suphi Beye - | fendi ile Romanya bükümetini temsil eden bir ceneral bugün Türk şehitleri için Türk mezarlı - ğında yapılan merasime iştirak et- i mişlerdir. Bu merasimde iki aske- İri kıt'a ve büyük bir kalabalık bu- i lanmuş bir çok nutuklar söylenmiş tir. Romen askerleri ve talebesi Türk mezarlarına çelenk koymuş- lardır. aaa arena reaaeeseaanası. kartal Yahudi, hıristiyan, Roma — Pazar günü başlayacak tefrikamızdan: — Yahudiler hürriyetlerini yeniden kazanmak için mütemadiyen didişiyor, fatih 'bir halâskârın elile kaybettikleri istiklâle kavuşmayı umuyorlardı. Fakat Yahudilerin bekledikleri Fatih halâskâr yerine, sulh ve müsalemet peygamberi olan Isa zuhur etmiş, ye- ni bir harekete rehber olmuş, bu suretle Yahudiler, Hıristiyanlar ve Romalılar arasında kavga başlamış- tı. Yahudiler, Hıristiyanları ve Romalıları tepeleme- ğe, Hıristiyanlar Yahudileri ve Romalıları teshir et- meğe, Romalılar hem Hıristiyanları, hem Yahudileri mahvetmeğe uğraşıyorlardı. Her hasmın iki düşman istihdaf ettiği bu karışık, bu kanlı, bu müthiş müca- dele tarihin en meraklı, en büyük hailelerinden bi- ridir. Bu tarihi haile neticesindedir ki Yahudi devleti munkariz olmuş, Yahudiler dünyanın her tarafına ve onu müteakıp bugüne kadar devam eden “hâdiseler birbirini takip etmiştir. Ve İ milletler cemiyeti misakı mucibir- ! ce en yakın bir zamanda cemiyet | Romanyada Türk şehitleri mezarında | Milli devlet Fon Papen bu yeni telâkkiyi anlatıyor | BERLİN, 26 (A.A.) — Başve- kil muavini Fon Papen, Uburg'da söylediği bir nutukta milli devlet lâkkisini izah etmiştir. Bu yeni telâkkiye göre millet devletin çalışma arkadaşı tağıdır. Münasip ve müşlerek bir bağlılık yahut ailenin nesep cihe-| tinden devamı esasına dayanarak! devletle bir arada çalışır. On dokuzuncu asırda yaşamış milliyetçi ve demokrat telâkki milletin şahsiyetinin devlet vası - ör. İrredantism tehlikesi Avrupa: İnn harici siyasetine bu zihniyet ve telâkki yolile girmiştir. Mevcut sulh muahedeleri Av - rüpanın balkanlardaki © vaziyete benzer bir hal almasını tacilden maktan başka bir netice verme- miştir, Ekalliyetlerin Milletler cemiye- ti ve Lahey'deki beynelmilel ada- let divanı tarafından himayesi te- sirli çare ve tedbirlerden âri Bazı değersiz haklar temin etmiş, ekal- liyet milletleri ile ekseriyet millet- leri arasındaki münasebetlere bir düzen verememiştir. Ekalliyetle - rin hukuku sözü hakiki manadan Imahrum boş ve idealist bir cüm - ile halimi aldıslır. * Millet ve devlet hakkındaki ye ni telâkkiyi yapmağa Almünyayı asıl sevkeden şey tesadüf değil - dir. Bir çok devletlere ayrılmış o- lan Alman milleti Balkanlara dön müş Avrupa meselesine bir hal ça- i resi bulmağı durup dinlenmeden tetkike mecburdur. Avrupanın gümrüklere taallâk eden ve halile muhafazası müm- İ kün olmayan bugünkü vaziyeti Avrupayı kuvvetlendirmek için sarfedilen her türlü (o emeklerde | mill? birliğin, içtimai muhtariye - tin ve yeni federalizmin teminata bağlanmsaını nazara almak gerek- tir. Başvekil M. Hitler, Rayiştag meclisinde söylediği son nutukta ihtilâlci Almanyanm Cermanlaş - tırma fikrini aksettirdiğini ve mil- letlere riayet ettiğini beyan etmek- palı bir inkılâpçı olduğunu göster- Harpsonu Almanyasının elde ettiği inkılâip neticelerinden en değerliği olan bu yeni devlet te -) lâkkisi Avrupa hükümetlerini me- sai iştiraki hedefine götürecek yo- lu gösterecek ve Avrupanın” yer yüzündeki vaziyetini tehlikeye dü- şürecek gibi bir hal alan anlaşa - mamazlığı yenmeğe yardım ede - cektir. Milletleri biribirinden ayıran milliyetçilik yerine Avrupa mil- letlerini bir araya getirecek bir Milletler Birliği teminatının ika - mesi lâzım gelir. jEreğlide demiryolu bayramı | ZONGULDAK, 26 (A.A.) — Üç gündenberi devam eden demir İ yolu bayramı şenliklerine © iştirak | (için halkın daveti üzerine vali ve Cümhuriyet Halk fırkası vilâyet bizin gitmiş” I teşkili hakkındaki yeni Alman te-| ve or-. tasile inkişafına imkân vermemiş» | yahut istikrar merkezlerini artır - le harici siyaset işlerinde de Avru | Ankara€ Dünkü spor faaliyeti ANKARA, 26 (A.A.) za İgun Gazi (o Terbiye enstiti *İ stadında lise ve orta meki lebesi tarafından idman ri yapılmıştır. Maarif vekili tor Resit Galip Bey meb" uslar arif vekâelti erkânı, binli şenliklerde hazır bulunmuştU”" Mekteplerimiz verilen daya tek bir kişi gibi itant 4 rek gayet muntazam ve d man hareketleri yaptılar. BU i gencin tam bir ahenk içinde ket yapışları görülecek bir zara teşkil ediyordü. Şenlikler iş, ne mekteplilerimizin bir Kine; mi ile bitti. hk i ik han int İba an At. yarışları Bugün ilkbahar at yar" üçüncüsü de havanın yağmurlu olmasına rağmen balık bir meraklı huzuriyle mıştır. Koşuda Başvekil paşa H#” 4 liye, Maliye, Dahiliye, İ Ziraat vekilleri bulunmuş! Birinci koşu tay koşusuy' lâmet birinci, Yıldız foş iki i İkinci koşu İngiliz ha; di İna mahsustu. Koşuya dört 9” iştirak etti. Dört hayvan çok i çıktılar. Baytar birinci, Fle: kinci, Friz ücüncü. İkinciyle üçüncü koşu I Muhafız süvari bölükleri 78 İnmin mânia atlama müsab i yapıldı. Müsabaka çok a İ Ve verilen numaralarla Mustafa Beyin birinci gel laşıldı. ğ Ücüncü koşu yarım kan WE lere mahsus handıkap koşi Dört hayvan koştu. Klay Nasibe ikinci, Bozkurt üçü Dördüncü koşu altıncı | Gazi koşusuna koşacak ola” 4 lekete doğmuş olan üç İ halisüddem İngilizlere İ İştirak edecek hayvanlar ği için yapılamadı. Beşinci koşu ke ! arap hayvanlarına mahsust” iner” ceylân birinci, Ceylân iki! fer üçüncü, > .. .. Çi ok bayramı Baştarafı Birinci sa Vefik Be çok neş'eli oldu. çok alkışlandı. Bu esnada çiçeklerle * beş araba geldi. Bu mabel İş de en güzel çiçekle süsler lan Ali Efendinin yük *E di Ali Efendiye bir kup# i dildi. İkinciliği de Kadıköy" larından Ali Efendi kani ire he tekerlekli bisiklet mü Güney birinci ve Ergun di. , Çember yarışında nlar miha Hanım birinci VE ei 8 den Nimet Tali Be — , Bisiklet © yarışmda Bel klübünden Abdullah ; geli, i ve Siron Efendi iline en Çuval yarışında eld İci ve Sabahat “a lerden de Nimet İlan orta eid i dun ikinci geldi. Birinci ve ikinci 8*” yeler verildi. Çok net” gi leeçildi. dü