28 Mart 1933 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

S :2 e “ii. z LK ŞTİ a e Be len iğne, 28. Mart 19 z Siyasi icmal mi ua a vi itfal İ © Büyük ve küçük ON-HABERLE ii (Başmakaleden devan) nişler, biraz sonra önüne geçilme? bir hale gelirdi. Bu vaziyet karşısında susu? * luktan şikâyet edince Terkos şir * keti “Ben ne yapayım? şehirde su tesisatı daha fazla su vermeğ€ müsait değildir. Bunun için birkaç milyon lira daha sarfetmek lâ“ devletler tasnifi Ankara, 25 Mart Telgra Farı Çorumdaki mahkeme | Bir lâyiha Beş hocanın birer sene hapsedilme- Şahsın medeni hal- Umumi harp bittikten, Cenev - rede akvam cemiyeti teşekkül et « tikten sonra vaktile Avrupada bü- yük devletler ve küçük devletler diye yapılan tasnif o unutulmuştu. Akvam cemiyeti bir takım sadik! lerine karar verdi ları, bircok kusurları ile berabör! ileri tesbit edilecek büyük ve küçük devletlerin mü - messillerini bir meclis içinde top- luyordu. Bu suretle muhtelif mem- leketler arasındaki hukuki ve siya si müsavatsızlık hiç olmazsa za - hiri olarak ortadan kaldırılmış bu- | lunuyordu ve bu vaziyet bir dere - ceye kadar medeniyet ve siyaset âleminde bir terakki eseri olarak görülüyordu. N Halbuki son günlerde İngiltere — başvekili Makdonaldn yaptığı Roma seyahatinden sonra ortaya yeniden bir (dört büyük devlet) heyulâsı çıkmıştır. Bu heyulânın çıkması akvam cemiyetinin teşkili- ne saik olan yüksek insani ve fikri maksat için çok zararlı olmuştur. Çünki dediğimiz gibi her tarafta umumi harpten evelki beynelmilel siyaset havasını uyandırmıştır. Ta. bii olarak küçük devlet denilen bütün milletlerin kalbinde bu man. zaraya karşı bir kırgınlık hâsıl ol- muştur. Büyük devletler birliği kime karşı ? Büyük devletler © birliği kime, hangi devletlere karşı olabilir? Bu sünle cevap vermek için bu dev İetlerin neden dolayı halletmek is- tedikleri meseleleri akvam cemiye tinde konüşmaksızın daha evel ken di aralarında kararlaştırmağa mey lettiklerini düşünmek lâzımdır. Bü yük devletler iki kısımdır. Biri u - mumi harbin neticesinden mem - nun olanlar, aldıkları müstemle - keler ile iktifa edenlerdir. Fransa ye İngiltere gibi, Diğerleri mem «| »un olmıyanlar, yahut umumi harp ten evelki müstemlekelerini tama - mile kaybetmiş olanlardır: İtalya, Almanya, İtalya umum! harpten sonra (Manda) namı altında itilâf dev. > Jetleri arasında taksim edilen muh telif memleketlerin yeniden tak - simini istiyor. Bu mesele son Ro - ma mülâkatında mevzuu bahsol - muştur. Bu arada Fransa mandası altı4da olan (Suriye) nin Italya - ÇORUM, 27 (Hususi) — Tur- gultuda Arapça &zan okumak ve fikirleri karıştırıcı havadis uydur- maktan suçlu olan Rasih hoca ile Süleyman, Asım, Kadir, Aptullah hafız İsmailin muhakemeleri bu - gün yapıldı. : Maznunların suçları şahitlerin i- fadeleri ve itiraflarile sabit görül- düğünden müddeiumumi suçları - nın 163 cü maddeye uygun oldu - ğunu ve cezalandırılmalarını is - tedi, Mahkeme maznunlardan Asım Efendinin beraetine diğerlerinin birer sene ağır hapislerine, Rasih hocanın 65 yaşını geçmiş olduğu” İ nu nazari dikkate alarak cezasmn altıda bir nispetinde azaltılmasma karar verdi. Su tesisatı Bu iş için getirilecek mal- zemenin gümrük resmi ANKARA, 27 (Hususi) — ! Bugün toplanan inhisarlar encüme ni köy, kasaba ve şehirlere isa- le edilecek $u için © hariçten ithal edilecek madeni borular hakkında liye encümenine verilmiştir. İnhisarlar encümeninin kabul et tiği şekil şudur: Nafia vekâletince musaddak keşif projelerine göre hariçten ge- mmdan ve bunların bağlanmasın- da kullanılan kurşun ve katranlı ip gibi teferrüatından gümrük res mi alınmıyacaktır. İmtiyazlı şirket ler bu muafiyetten istifade edemi- yeceklerdir. Ziraat enstitüleri ANKARA,27 (Hususi) — Yüksek ziraat enstitüleri için ge - kımda mukavele yapılacaktır. ——>——ğğğFÇF Böyle bir vaziyete Lehistan asla razı olmıyacaktır. Çünki Lehistan için de denize çıkmak bir ölüm ve dirim meselesidir, Bunun için Lehistandan alma - cak koridor ile Danzige karşı Uk- raynayı vermek plânı ortaya atıl- mıştır. Fransız mahafili bu plânın iptida Almanlar tarafından Fran- saya teklif edildiğini, fakat Fran- ki lâyihayı kabul etmiş, lâyiha ma | tirtilecek madeni borular aksa- | ,Asker mühendisler Ihtisas tahsisatı almaları mevzuubahis Milli- müdafaa encümeni askeri mühendislere ve fen memurlarına ihtisas ücreti verilmesi hakkmda - ki lâyihayı tetkik ve kabul etmiş - tir. Lâyiha bütçe encümenine ve - rilmiştir. Lâyihanın şimdiki şekli şudur: “Askeri m. hendislik ünvanını kazanmış olanlara maaşlarından başka maaşlarının yüzde yirmi be fen memurluğu ünvanını kazan - verilecektir. Bu tahsisatın azamisi ancak doktora yapmış olanlara ve- rilecektir. Askeri mühendisler nis- petlerini onar onar, askeri fen me- ANKARA, 27 (Hususi) —| ç ANKARA, 27 (Hususi) — | Kanunu medeninin ahkâmı şah - siye esaslarına uygun olarak da » hiliye vekâletince bir ahkâmı şah- İ siye kanunu hazırlanacaktır. Bu na göre şahsın her türlü medeni halleri hükümetçe tespit edilmiş olacaktır. Bu vazifenin ya nüfus veya adliye tarafmdan yapılması düşünülmektedir. İşin sistematik şekilde muhtarlara ogördürülmesi için nizamnameye ayrıca kayıt ko- nacaktır. Kanunu medeninin İsviçreden alındığına göre, ahkâmı şahsiye İ esaslarının da İsviçreden alınması muhtemeldir, “EL, ve “EL beyi,, Vilâyet ve vali yerine böyle denilmesi © düşünülüyor ANKARA, 27 (Hususi) — Devlet dairelerinde kullanılan 1s - tılahların Türkçeleştirilmesi işile uğraşan komisyon çalışmasına de- şile yüzde ellisi arasında askeri! vam etmektedir. Komisyon Vilâyet yerine “El,, mesini de muvafık bulmaktadır. Halkevi idare heyeti ANKARA, 27 (Hususi) — tirilecek Alman profesörlerile ya- | murları da beşer beşer olmak üze: | Halkevi idare heyeti komite aza - re bulundukları dairelerin teklifi | larmın iştirakile toplanmıştır. İç - ve erkânı harbiye ile müdafaa ve - | ttmada senelik bütçe ile söz derle- | kâletinin muvafakati üzerine ala: | me faaliyetleri görüşülmüştür. bileceklerdir. Halkevj içtimai yardım komite- Bunların tahsisatı en az iki yıl | sinin 6 nisan balosu için hazır - geçmedikçe arttırılmıyacaktır. liklarâa devam edilmektedir. Birleşikilecek ülüyekler Gene Rasim Ali Bey ANKARA, 27 (Hususi) — meselesi Bazı vilâyetlerin ilgası ve diğer) ANK AR A, 27 (Hususi) — ya devredileceği şayi olduğu gibi | "7 hükümeti buna muvafakat et - yalnız hususi bir idareye tabi olan | meyince bu defa doğrudan doğ » (Antakya ve İskenderim) havali- | ruya ayni teklifin Lehistana ya - sinin Suriyeden ayrılarak İtalya - pıldığını iddia ediyor. Acaba bu ya verilmesi, geriye kalan kısmı -| iddia (o hakikaten doğrumudur? nm gene Fransız mandaşr altında | Yoksa Fransızların düşünerek Al- bırakılması ihtimali de gene bir | manlara atfetmek suretile ortaya şayia olarak ağızlarda dolaşmak | attıkları bir plân mıdır? tadır. Tabii bunu kestirmek kabil de - Diğer taraftan Versay muahe - | ildir. Fakat koridor ve Ukrayna desi mucibince Alınanyarım Şar k | plânını iptida kim kurmuş olursa cihetinde Lehistan için (Danzig? | olsun ehemmiyeti ikinci derecede- İimanile berabcı bir korir'or veril. dir. Asıl mesele Avrupanın bugün- miş olduğu, fakat Almanyanın biç | kü umumi vaziyeti içinde böyle bir bir vakıt bu vaziyeli meniruniyet | plânın beynelmilel bir mesele ola- ie görmediği, her fırsatlan istifa “| rak matbuata kadar aksettirilmiş de ederek bu koridorun tekrar! olmasındadır. Çünki bu plân ma: Almanyaya iadesini istediği de| hiyetiitibarile Avrupadaki son bü- malümdur. Bilhassa Hitler fırka-| yük ittifak hareketlerinin Ukray - st Almanyaya hâkim olduktan| naya bugün sahip olan Rusya dev- sonra bu koridor meselesinin bir| leti aleyhine bir istikamet almak - gün ateşleneceği, mutlaka bu me-| ta olduğunu göslerir. Binaenaleyh > selede Alman matalibini tatmin) dört büyük devlet arasında bir gün etmek icap edeceği de £ anlaşıl -| her hangi bir şekilde anlaşma o - maktadır. lursa bunun birinci derecede he - © Fekat Danzig limanı ile Lehis -| defi Rusya olacaktır. Ondan son- © amı Baltık denizine bağlıyan ko-| ra ikinci derece bir çok devletle - — vidor tekrar Almanyaya iade edi-| ri daha müteessir edecektir. vilâyetlerle birleştirilmesi hakkın- daki lâyihanın dabiliye encüme - ninde müzakeresi esnasında eski vilâyet usulünün iadesi şeklinin de mevzuu bahsolacağı söylenilmek- tedir, Iskân işleri bitiriliyor ANKARA, 27 (Hususi) — Dahiliye Vekâleti önümüzdeki Ma yıs nihayetine kadar iskân işlerini bitirecektir. Bunun için faaliyet hararetlenmiştir. Hazirana, eskiden kalma hiç bir iskân dosyası ve tamamlanmamış tir. Mektum nüfus lâyıhası kındaki lâyiha, tahsisat işinden miştir. Lâyiha tahsisat bulunma - dıkça meclise sevkedilmiyecektir. Birinci umumi müfettiş ANKARA, 27 (Hususi) —| siye idaresinin 1928 senesi muta: | tif Birinci umumi müfettiş Hilmi Bey Mehmet Asım ,, yakmda Ankaraya gelecek ve bay| Vi raporları hakkında divanı mu-| delerine fıkralar mala ramı burada geçirecektir. Hilmi | hasebat encümeni raporları kabul | ki kanun! teklifinin hükümete “5 Bey burada bulunduğu sırada mın takası işleri etrafında”dahiliye Ve- hiç bir iskân işi devredilmiyecek: ! Tıp fakültesi sabık muallimlerin - den Resim Ali Bey darülfünun- dan alâkasının kesilmesi hakkım da verilen karar üzerine devlet şu- ra$ına müracaat etmişti. Devlet şu rası bu itiraz talebini reddetmiştir. B.M. Meclisi Dün toplanarak muhtelif işleri görüştü "ANKARA,27 (A.A.) — B.M. M. bugün reis vekili Hasan Beyin riyasetinde toplanmıştır. Bazı aza- nm mezuniyetleri hakkındaki ri « | yaset divanr tezkeresile kara, de- niz, hava kuvvetlerinde müstah * dem bulunan onbaşı ve efradm ANKARA, 27 (Hususi) —| maaşları kanunu lâyihasının geri ki Terkos idaresinin beledi Dahiliye vekâletinin hazırladığı| verilmesine ait Başvekâlet tezke: | eçmesi halktan şirketin aldığı # mektum nüfusların kayıtlari hak-| resi reye konarak kabul edilmiştir. | Parasını hiç arttırmaksızın en â Yüksek mühendis mektebi, A- dolayı maliye vekâletine sevkedil- nadolu - Bağdat demiryolları ve şehre varidat getirecektir. Bu #6 Haydarpaşa rıhtım idaresi, hudut sahiller ve sıhhat umum müdür- lüğü ile Karadeniz boğazı tahli - bakat beyannamelerile hesabı ka- edilmiştir. ş Yozgat meb'usu Sülevman Sır- zumdır. Hükümet şirketin imliya* zını temdit etmedikçe bu kadar büyük bir o sermayeyi yatırama" yız.,, derdi. Netekim İstanbul be * lediyesi de Terkosu üzerine alır * “İken tedrici olarak bu parayı sar © federek su tesisatını genişletmek kararını vermiş bulunuyordu. Şimdi öğreniyoruz ki yangın vukuunda Terkos musluklarmda- ki su verme kabiliyetini tesisatın bugünkü halinde bile arttırmak mümkünmüş. Bu da etraftaki ev” / lere ve apartımanlara giden sula" rı kesmek ve bütün suları yangın mıntakasına toplamak suretile o * lurmuş. Bunun için de Terkos su” yunun tevziatına ait hususi terti * bat varmış. Ancak O kullanılmas! mutlaka salâhiyettar ve mütehas sıs Terkos memurlarının o yangın yerine gelerek rehberlik etmesini icap eden bu tertibattan evvelce itfaiye teşkilâtı hiç istifade ede * mezmiş. Çünkü itfaiye yangın ye rine vaktinde yetiştiği halde, ter kos şirketi tarafından bu iş için gönderilecek memuru arayıp bul mak ayrı bir mesele olurmuş, bu lunduktan sonra da bu memur ba” zan yaya, bazan tramvaya bine “ i mış olanlara da maaşlarından baş | Vali yerine “El Beyi,, tabirlerinin | yek yangın yerine gider, bü suyet ka maaşlarınm yüzde onile yüzde | kabul olunmasını"tasivvur etmek” |'Jw aradah saatler geçör, bütün bi yirmisi arasında ihtisas tahsişatı | tedir. Kaza yerine “Sancak,, denil | müddet zarfında itfaiye 'teşkılati susuzluk içinde çırpınır dururmuş» Hulâsa Terkos şirketi muslukla * rındaki suları icabında arttırmak için yapılmış olan teknik tertibatı bir sır olarak şehrin itfaiye teşki” lâtından saklarmış! Bu yüzden her sene İstanbul halkı yanıp kav rulur dururmuş! Halbuki Terkos şirketi beledi” yeye geçtikten sonra Terkos şir © ketinin bir &ır olarak sakladığı bu tertibat artık doğrudan doğruy# itfaiyenin malı olmuştur. İtfaiye kumandanlarına her mmtakadaki muslukların suları icabında ne gi" bi usullerle ve vasıtalarla arttırı * labileceği gösterilmiye başlanmış" tur. Bu yolda kullanılması icap © den anahtarlar ve sair âletler v€ haritalar kendilerine verilecektir. Bu sayede Terkos tesisatının tabif surette haiz olduğu su verme k#" biliyeti icabmda yüzde elli, altmıf nispetinde arttırılabilecektir, Zannediyoruz ki yalniz bu iz# hat terkos su idaresinin ecnebi bif şirket elinde olmasile belediyey€ geçmesi arasındaki mühim fark' göstermiye kâfidir ve bu fark am" laşıldıktan sonra terkosun 48 tın alınmasındaki © isabeti tasdik etmemek mümkün değildir. şağı s&nede iki yüz bin lira kads” retle halk üzerine vergi şeklind* binmesi icap eden bir kısım bel? diye masrafları kapatılmış olacak rilmesi kararlaştırılarak Perşef” De sümlü bonlensenie Hemen. tera