19 Mart 1933 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 3

Zeçmesindeki ehemmiyet çok büyüktür 30-40 milyon Mongolla karşılanacağız Yehol eyaletinin Japonlar ta- mimdan işgali, bir vilâyeti yeni bir hâkimiyet altına almak için bir tecavüz olmaktan daha başka bir Mana ifade eder. Bugün Japonyanm delâletile Uzak Şarktaki hudut statokosü - Mun değişmesi yalnız Japonya, ve Rusya üzerinde bir tesir Yapmakla kalmıyacak, er geç, bü- tün dünyaya aksedecektir, Ve bü- Bün Manço Kou hükümetinin ya- Tatılması ne kadar sahte görünür- e görünsün, bir gün gelecek ki, şeye rağmen, ortaya, yeni bir *İyasi ve etnik varlık çıktığı gö- Yülecektir. Ve bu varlık bütün kudretini Bönterecek, hakkımı istiyecektir. Yehal eyaleti, Asyanm en az tanmimış kıt'alarından biridir. Çin iken bu eyalet bir nevi Muhtariyet şeklinde kalmıştı ve ece idare ediliyordu. Vilâyetin üğü 150.000 kilometre mu- Tabbardır ve 4 milyon kadar nü - vardır, Bu nüfusun büyük ek- > seriyetini yerli Mongollar teşkil *ler, Bu Mongollar, eski büyük Mongolistan hatrrasını ve şerefli Mazilerinin hatasını muhafaza etmektedirler. Dağlrk bir araziye VE sahip olan Yeholde bir çok ma - “dön ve kömür madenleri vardır. Fakat Yekol halkı ziraatle meşgul "olur; toprak münbittir. Hava iti - barile kış şiddetli olur. Lâkin yaz gayet iyidir ve serindir. Yehol şehri vaktile Çin ve Mançu hükümdarları tarafından “Sayfiye ittihaz edilmiş olduğun - an gayet san'atkârane ve tarihi etli binalarla süslüdür. Çinliler bu eyalete bir çok Çin- li göndererek ora halkını kendi - İerine bağlamak istediler. Fakat yerli Mongol halkta sadece bir aksülâmel yaptı ve milli fikri da- kuvvetlendirdi. Şüphesiz Ja - Polar, Mançu Kouyu avuçlarına ik zannediyorlar amma, orada h Syuklamakta olan milli hissin far- değilerdir. Mançu Kou, bir Devi istiklâle sahip olunca, Çine İ Mülhek olduğu zamandaki gibi #adece coğrafi bir isim olarak kal- Miyacak, Japon aleyhtarı tenkit « ler, Rus, Çinli, İngiliz ve Ameri- propagandacılarının tesirlerile Uyanacak olan Mançu Kou sakin. leri yavaş yavaş dirilecekler ve bükimiyeti ellerine almağa çalışa- <aklardır. Japonya, burasının ken- sadrk bir tebea olarak ka- lacağını zannetmekle yanılıyor. Uyanan Mançurya, şerefli ta - Tihini hatırlıyacak, Cengiz hanı, , Batı hanı hatırlıyacak, ve birden- | Bire, otuz, kırk milyon Mongolla karşı karşıva kalınacaktır. mmm Seyrisefain futbol- cuları galip Seyrisefain takimile Esayan ta- kimmiş Taksim stadında karşıla - evelce yazmıştık. Bu Maç yapılmış ve mühim bazı uzuv armdan mahrum olmasma rağ - Man Sayrisefain takımı, karşı ta - | Afm kuvvetli ekiplerinden bulu - Ki rakiplerini sıfıra karşı iki sa- e RA e O EN k. Sa za Emi anin ii Yenmiye muvaffak olmuştur. ii iii ildyetin Japonların eline| İsi | gr) LL Bir teftiş Uyanan Mançurya Maliye müdürlerin- Cengiz Hanı hatırlıyacak ve İder bazıları Ânka- radan geldiler Maliye vekâleti umumi muhase - be müdürü Faik, varidat müdürü Cezmi, hukuk işleri müdürü Salâ - haddin Beylerden mürekkep bir heyet Ankaradan şehrimize gel miştir. Heyet burada bazı şirket - lerin umumi toplantılarında bulu- nacak, maliye vekâletine ait bü - tün işleri tetkik ve kontrol edecek tir. Bu arada defterdarlık muame - lâtı, vergi tahsilâtı ve defterdarlık teşkilâtında yapılması tasavvur €- dilen tadilât da gözden geçirile - cektir, Evelce de yazmıştık: Vilâyeti » mizin çok geniş hudutları dolayı - sile mali işlerin malmüdürlükleri ve bugünkü teşkilât kadrosu ile tam bir surette idaresi müşkül ol - makta, bilhassa mürakabe nokta - smdan güçlüklere rast gelinmekte- dir. Bu itibarla Defterdar Musta - fa Bey son Ankara seyahatinde bu eksiklikleri mevzuu bahsetmiş ve yeni bir teşkilât projesi vermişti. Heyet burada edindiği kanaati bir raporda toplryacak ve vekâle- te verecektir. Yeni teşkilâtm hazi - randan itibaren tatbik edilmesi umulmaktadır. Şair Nazım Hikmet dün tevkif edildi Şair Nazım Hikmet Beyin, ba - sılan “Gece gelen telgraf,, adlı şi- ir kitabı adliye tarafından satıl - maktan menettirilerek toplattırıl- mış ve Nazım Hikmet Beyin de ifa desine müracaat edilmiştir. Duyduğumuza göre Nazım Hik- met Bey dün tevkif edilmiştir. Toprak bayramı İstanbul Ziraat odası dün topla narak önümüzdeki Çarşambaya rasilıyan toprak bayramı için bir talimatname © yaparak kazalara göndermiştir, Oda bütün ziraatçi- lerden toptaklarmı bayram sayı - lan günde dinlendirmelerini ve ta- raf taraf toplanarak bayramı kut- lulamalarmı istemektedir. Bu top - lantılarda çay ziyafetleri de veri - lecektir. Oda, bu masrafı korumak üzere kazalara para da yollamıştır. mm Vekâlet emrine alınma Duyduğumuza göre Beşiktaş ma liye şubesi tetkik memuru Şevket Bey vekâlet emrine alınmıştır. —— Alay köşkünde Halkevinin Alay köşkündeki tez yini sanatlar şubesinde heveskâr- lara meccanen pratik fotografçılık dersleri verilecektir, Yakında ta - lebe kayıt ve kabulüne başlanıla - caktır, Temsil şubesinde kayıtlı talebe- ye eskrim, balet ve bedit raks ders leri verilmeğe başlanılmıştır. Alay köşkü binasmda açılmış 0- lan güzel sanatlar sergisi, nisanın on beşine kadar devam edecektir. Sergi her gün saat ondan on altı - ya kadar sanat meraklıları tarafın dan ziyaret edilmektedir. ey Dil ve tarihimiz için iki Rus âlimi geldi “ İnkılâp neticelerile tanışolmakistiyoruz,, Türk dili tetkik ve Türk tarihi tetkik cemiyetleri azalarile birlikte bir müddet çalışmak üzere mem- leketimize gelecekleri yazılan Rus ye akademisi ikinci reisi ve tarih akademisi reisi lisaniyat âlimi pro i fesör Marr le akademi azasından Türkoloğ profesör Samoiloviç dün Çiçerin vapurile şehrimize gelmiş- iler, darülfünun müderrislerinder. bazıları, dil ve tarih cemiyetinin İstanbulda bulunan azaları tara - fından karşılanmışlardır, Bu gün Ankaraya gidecek olan iki Rus âlimi Darülfünun edebi- yat fakültesi reisi Muzaffer Beyle birlikte öğleden sonra şehirde do laşmışlar, muallim mektebini ve H. Fırkasmı ziyaret etmişlerdir. Dün bir muharririmiz profesör Samoiloviç ile Tokatliyan otelinde görüşmüştür. Gayet güzel Türkçe konuşan Rus âlimi muharririmize Türkçe olarak şunları söylemiştir: — Türkiyede tarih ve dil saha- sında büyük faaliyet oluyor. Bu ha kikaten büyük bir inkılâptır. Bu iki mezvu üzerinde meşgul ol- mak üzere geçenlerde toplanan ta- rih ve dil kongrelerinde birçok il - mi meseleler âlimlerin önüne ko- nulmuştur. Bu K Sovyer memleketinin âlimleri de büyük bir alâka duyuyorlar. Bizim geli- şimizden maksat bu büyük ilim sa hasında inkılâp neticelerile tanış olmak, bunlardan ilim için is- tifade etmek ve dost olan iki mem leket âlimleri, ilmi müesseseleri a- rasında ciddi, ilmi münasebatı bağlamaktır. İstanbulda yalnız bir kaç saat geçirdik ama gördüğü müz mekteplerde rauallimler ve talebelerle, darülfünün profesör « lerile, İsanbul valisile tanış ol- duktan sonra bu inkılâp işlerinde büyük bir hararet ve heyecan gör- dük. İstanbulda ancak bir kaç sa- at bulunmamıza rağmen gece gün düz devam eden bu büyük hara - ret ve heyecan sayesinde, Türk hü kümeti tarafından memleket önü. ne konulmuş olan çok mühim il - mi meselelerin tam bir muvaffa - kiyetle halledileceğinden emin bu lunuyoruz. Yarın akşam Türkiya cümhuriyetinin merkezi olan An - karaya gidiyoruz. Orada bir taraf tan tarih ve dil cemiyetlerinin aza sile, diğer taraftan maarif vekâle- tinde çalışan Efendilerle tarih ve dil işlerile uğraşmağa başlıyaca - gız. Bu suretle gelişimizin maksa- dı, yani iki memleketin âlimleri a- rasında daimi ilmi münasebat vü- cude getirilmesi, şüphe yoktur ki, temin olunacaktır.,, Profesör Mare tanmmış bir dil limidir. Dilleri, o dilleri konuşan milletlerin tarihlerile eski eserle - rile birlikte tetkik ederek bu sa - hada kırk sene çalışmıştır. Bu ça- Irşma neticesinde yeni bir nazariye kurmuştur. Profesör Marr dil sa - hasmda son zamanlarda memle - ketimizde başlıyan faaliyeti çok savani dikkat bulmakta ve bu di! islerinde tutulan yolun kendi naza riyesine muvafık ve çok doğru ol - # Pei Le Otelciler Kazanç vergisinde beyannameusulünü istemektedirler Otelciler cemiyeti tarafından Ankaraya gönderilen otelci Halit ve Şevket Efendiler yarım dönecek lerdir. Otelciler, kendilerinden alma - cak yeni şekildeki kazanç vergisi- ne itiraz etmektedirler. Ankaraya giden heyet bu hususta maliye ve: kâletile görüşmüştür. Cemiyet umumi kâtibi hususta demiştir ki: “Yeni kazanç vergisine göre, tahrir heyetlerince takdir olunan bina kıymetinin hâsılatı gayri sa - fiyesinin yüzde otuzbeşi kazanç vergisi olarak almacaktır. Biz bu şekle haksız ve zararımızı mucip olacak derecede çok buluyoruz ve beyanname usulünün ipkasını isti- yoruz.,, Bir katilin nakzedilen kararı Tophanede Şakir isminde bir şahsr öldüren İranlı Alinin evelce muhakemesi yapılmış ve kendisi dört sene dokuz ay hapise mah küm edilmiştir, Bu mahkümiyet temyiz mahke- mesi tarafından nakzedildiği için dün mahkeme yeniden başlamış ve ölen adamm nişanlısı ile Alinin a- lâkası olduğu ve bu yüzden iki a- damın evelce dövüşmüş bulunduk ları tahakkuk ettiğinden tahkika - tun derinleşirilmesine karar veril - miştir, dün bu Misli görülmemiş ». bir sis ve kaza Dün İstanbulu misli görülmemiş derecede kesif bir sis kaplamıştı. Akşama kadar devam eden bu sis yüzünden limanda vapurların iş « lemesi hemen tamamile durmuştu. Seyrisefain adalar ve Kadıköy hat tında öğleye kadar ancak iki va « pur işliye bilmiştir. Sis bilhassa Marmarada çok faz la idi. Bu yüzden bir kaza da ol - muş, Kırlangıç vapuru saat onda Küçük çekmece ile Yeşilköy ara « sında Koyun dere sahilinde kara « ya oturmuştur. Nüfusça zayiat yok tur. —uı Bir tefrika aleyhin- deki dava Son Posta gazetesinde neşredi- len “Ittihat ve Terakki,, tefrikasın da ismi geçen damat Mahmut Pa- şa tarafından, tahkir edildiği iddi ösile gazete aleyhine dava açılmış tr. Dün bu davaya ikinci ceza mah- kemesinde başlanmış ve maâznun yerinde buluran gazetenin neşri - yat müdürü ile tefrika muharriri eserin vesaike müstenit olduğunu iddia etmişlerdir. Bu vesikaların tetkiki için muha keme başka bir güne bırakılmış « lir. duğu söylemektedir. Profesör diyor ki: — Türkiyede, dil kitaplardan, yazılı eserlerden değil doğrudan halk içinde tetkik ediliyor. Bu u - sul çok doğru ve meyva vericidir. Bu faaliyeti takdire şayan bulu » ai k ,. | göre 3 İ Iktısadi Haberier İ Süngercilik işi Balıkçılık mütehassısı M. Sim » son evelce verdiği balıkçılık rapo- | rundan başka yeniden süngerci » lik hakkında bir rapor vermiştir. yede büyük bir istikbale namzet olduğunu ve bu işe para sarfedil - diği takdirde büyük kazançlar ge- tireceği bildirilmektedir. Rapor, ik tısat vekâletine gönderilmiştir. Dünya buğdayı İhracat ofisine gelen malümata göre, 933 senesindeki dünya buğ - day stoku 643,000 tondur. Buğday stok mikdarı hiç bir sene bu kada fazla olmamıştır. Türk ve Belçika malları Belçikada satacağı Türk eşyası» na mukabil Türkiyede de Belçika eşyası satmak üzere Belçikalı bir firma iktisat vekâletine müracaat etmiştir. Bu müracaat tetkik edil- mektedir. Almanya ve yumurta Almanya hükümeti 16 marttan itibaren yumurta ithal resmini ken tal başına 30 marktan 70 marka çi karmıştır. Bu kararın verilmesin: sebep Alman yumurtalarının him yesi düşüncesidir. üzüm ve incir Mevsim bşından martın ilk hıf tasıma kadar üzüm ihracatımız €'li milyon kilo, incir ihracatı 25 mil « yon kiloyu bulmuştur. İzmirde üs züm stoku 2 milyon kilodur. İncir stoku kalmamıştır. Belediye memurla- rına yardım cemiyeti Dün şehir meclisi salonuna “Belediye memurlarmdan ölenle « rin ailelerine yardım cemiyeti,, kongresini yapmıştır. Kongre cemiyetinin reisi bele « diye reis muavinlerinden Nuri D3 yin riyaseti altında açılmış, idar» heyetinin faaliyet raporu okunmuş tur. Bu rapora göre, cemiyetin a- zası 2606 ya baliğ olmuştur. Aza“ lar şimdiye kadar ayda kırk ku « ruş veriyorlardı. Ve ölüm vukuun da ölen memurun ailesine 200 li- ra kadar yardım ediliyordu. Dünkü içtimada bu yardım şc': linin değiştirilmesi omünakaşr'x olmuş, neticede nizamnamenin | 1 maddesinin tadili muvafık görül müştür. İ Yeni şekle göre cemiyete aza e j lan her memur aldığı maaşın 1() kuruşta on parasını verecek ve & - lüm vukuunda vefat edenin 2 m- aş nispetindeki bir mikdarı aile: ne yardım parası olarak verilecc'? tir. Bundan başka cemiyet evi v:. €şyası yanan, hasta olan memurli ra da yardım edecektir. Kongre - de son olarak intihap yapılmış, i» dare heyeti rcisliğine Nuri, aza « lıklara mektupçu Halük Nihat memurin müdürü Sami, mü liğe tasarruf mümeyyizi veznedarlığa Halit Beyler mişlerdir. er rae sr 15 Yıl evelki VAKIT 19 Mart 1918 — Şehir ve kasabalara getirilecek olan suların sıhhi ve fenni bir surette isaleei için sihiye nezaretince bir lâyibal kanuniye tam. © zim olunmuştur. — Maliye nezareti muhasebeal umumiye eN ' i j | | | i | i ) kalemi mümeyyizi Emin Bey Beyrut def » © terdarlığına tayin edilmiştir. — Ahiren tanzim olunan bir statiştiğe geçen sene memleketimizde 12613 > tedavi olunmuştur, sd