7 Şubat 1933 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 3

-« SOHBETLER © * 4 N Ve ma idrake .. Ayıp değil a, ben bir türlü, kimselerin, Türkçe ezan © - , Türkçe namaz kılınma- sın diye ayak direnmelerine akıl €rdiremiyorum. Bunu yapanlar ki münevver değildir- ler. Münevver bir kafa, Cenabı " ayrı ve dinine mahsus bir dili olmadığını bilir. Müslü - man olan bir Alman, Müslüman olan bir Fransız, Müslüman olan bir Çinli, Kuranı kerimi pekâlâ i dilinde okur ve Kuranın ile namazını kılar hattâ İstiyorsa ezanını okur. Allahü ek- ber, “Dicu est grand,, , “Gatt ist &ros8,, , “Allah büyüktür,, arasın- daki farkı izah etmek imkânsız - dir ve böyle bir farki izah etme- lar, ya eçheldirler, ya - hut ta ukalâ. Hazreti Muhammet, “varma: “Dini islâmı kabul edi- Piz.. demiş, fakat Arapçayıda iniz şartını koymuş mu? Ben, çok şükür Müslüman ev- ladıyım. Dinimi ve dinimin şart" İarmı bir çok ukalâ ulemadan İyi bilirim. Kuranı kerimi, * da dahil olmak üzere ÜÇ lisan, üzere okudum. İbadette vardır. Fakat ibadette kusuru olmıyanlardan yüzde dok- san dokuzunun, Kuranı okuya « madıklarını, namaz surelerini €z- berlemiş olanların, yanlış ezber « ediklerini çok iyi bilirim. Bizim memlekette, namaz filân kılan - ların binde dokuz yüz doksan dokuzu, bir şey okumazlar, sa - dece yatıp kalkarlar. Namaza ve oruca niyet Türkçe yapılır. Şu Bursada ayaklananların, bu kabil insanlardan olduklarma hiç şüphem yok. Onlarm pek ço- Ğu Ettahiyatüyü muhakkak ki © Söyle okurlar: Bttahiyatü mettahiyatü Ve ma idrake mettakiyatü. Bunu şaka diye yazmıyorum. Bu sureyi bu şekilde okuyan pek Sk kimse bilirim ve pek çok kim- ve Vaizlara, sırf anlamadıkları Allah kelâramın ne olduğunu öğ- için giderlerdi. Mevlüdün pi vecit, manasının an « Hale olmasındandır. & Cenabı 8 ai anlamak iste - vn emek, küfür değil de mail Eğer Allah kelâm; terci - bairi ilmemiş olsaydı, günahı ke- nasıl bilecektik? Helâl ile 1 nasıl ayırt edecektik. m rmı nereden öğ» “İlmihal, Kuranı değil midir? Vaiz GüN ei den: “Sarh, n Bamaza yaklaş maymız,, diye haykırırken, Ku ranı etmiş olmuyor mu? “Allah b irdir ve Bazirsizdi ken, e tarçil ir,, der. yor muyuz? vii elem 5-4 Allah rahmet eylesin, benim , bir Jlâm vardı. 30 | Tücunda, beş vakit namazında j - di: Beş büyük günahı, yalnız bire, imz eti yememeğe indirmiş « T Okuması re os am müslümandı. asr yoktu. Bir gün; — İ değişi, namazda ne okursun? yg Allahım, günahlarımı affet, işim kabul et, derim. Sen "deri, çazirsizsin, eşin yoktur, iz Kuhhü vallahüyü okurum. T Bimezsin ki, .. Nal bilmem, işte okuyo * oi b â , Memurlara 2 kap15, 4 kap 30 kuruş Belediye memurin Jokantası dün saat yarımda merasimle açıl- dı. Muhtelit hâkem mahkemeleri - nin bulunduğu binanın altındaki evrak deposu bir aydanberi te - mizlenmiş, güzel bir surette tan - n zim edilerek bir lokanta hal'ne getirilmişti. Lokantanm açılmasına $6... meclisi âzası, vilâyet erkânı, şeh - rimizde bulunan kooperatiflerin reisi ve müdürleri davet edilmişti . Davetliler kapıda belediye reis muayini ve kooperatif idare mec - lisi reisi Hâmit Bey ile belediye iktısat müdürü Asım Süreyya ve kooperatif müdürü Baha Beyler tarafından karşılanıyorlardı. Muhtelit mahkemelerin eski ve harap bir halde bulunan deposu beyaz örtülü masalarile, göz almı- yan ziya tertibatile güzel birlo - kanta haline getirilmişti. Saat birde yemeğe başlandı ve ikiye kadar neş'e içinde yemek ye- nildi. Belediye reisi muavini Hâ - mit Bey ayağa kalkarak bir nutuk söyledi, belediye kooperatifinin pek yeni olmasma rağmen attığı | adımların esaslı ve faydalı oldu -| ğundan, bundan sonra memurlara daha faydalı olmıya çalışacağın .| dan bahsetti. Hâmit Beyden sonra | lokantanm tezyinatını yapan Gü -| zel San'atlar akademisi tezyini| sana'tlaf muallimi İsmail Hakki Bey söz aldı, binanın eski vaziyeti | ile şimdiki vaziyeti arasında mu- kayese yaptı. İsmail Hakkı Beyin tezyinatı fevkalâde beğenildi ve kendisi takdir edildi. Liman Şirketi müdürü Hamdi B. de söz aldı, Liman Şirketi koo - peratifi namına belediye koope - ratifini teşkil eden memurları teb- rik etti. Son olarak şehir meclisi reisi Sadettin Ferit Bey de söz söyliye - rek kooperatife o muvaffakıyetler temenni etti, Lokantada bugün - den itibaren belediye memurları ve abone olacak diğer devair me- murları yemek yiyeceklerdir. Ekmek ve suyu dahil olduğu hal. de iki kap yemek 15, dört kap ye- mek 30 kuruş olarak tesbit edil - miştir. Şimdiye kadar 50 memur abone olmuşlardır. | Yüksek kaldırımda bir kaza i Diyoni isminde bir genç dün | Yüksek kaldırımdan koşarak iner- ken düşmüş, sağ ayağı kırılmıştır. Diyoni Sen Jorj hastahanesine kaldırılmıştır. amaaa rum, ; Ve bana söyle okudu: Allah birdir, o Allahtır, Allah Allahtır, ve doğurmaz»..,, namazda Türkçe oku - duğu için, onun kâfir oldu; : ğunu ve şimdi cehennemde yanmakta bulunduğunu iddia edecek bir Dün Belâdiye Memurlar kooperatifi lokantası kapısında ..... EEE EKRANA EEE DAKEEEESURURISIANEEAAEENEYERANA SEKEN SENAAEEAAMAA BANANA Dördüncü konferans mean ve eRA ese ee san yea i Balkanlılar Romanya hükü- meti Balkanlı mıdır, değil midir? Belgratta toplanacak olen dör * düncü Balkan konferansı için ha- zırlıklar başlamaktadır. Balkan devletlerinden gelen ha- berlere göre konferansta Balkan devletlerinden addedilerek hazir bulunan Romanya hükümeti hak - kında muhtelif memleketlerde ba- zı dedikodular olmaktadır. Bu dedikodulara nazaran kon - feransla alâkadar bir çok memle- ketler Romanyayı Balkan devlet - lerinden addetmemektedirler, Bu hususta en kuvvetli delil de Romanyanın iktısadi ve siyasi va» ziyette Balkanlarla alâkası olma- dığıdır. Bu fikri müdafaa edenler Romanyanın Balkanlarla olan ti - cari vaziyetin umum Licaretine gö- re İp 2 nispetinde olduğunu ileri sürmektedirler. Maamafih bu fikre muhalif o - lanlar diğer Balkan devletlerinin de aralarındaki ticari ve iktısadi vaziyetin bu şekle göre daha mü - him olmadığını söylemektedirler. Uzun süren bu münakaşalardan sonra Romanyanın da cografi ve iktrsadi vaziyete göre Balkan dev- letlerinden olduğuna kanaat ge -| tirilimştir. Bir heyet gelıyor ! İnhisarlar | Mütehassısların ra- porlarından ne bekliyoruz ? İnhisar idarelerinde tetkikat ya- pılmak üzere Amerikalı mütehas - sıslardan müteşekkil bir heyetin şehrimize geleceğini yazmıştık. Bu mütehassısların celbedilme - si için evvelâ Ankarada müzakere cereyan etmiş, bazı esaslar tesbit olunarak kat'i mukavelename Pa- riste bulunan mütehassıslara gön - derilmişti. Bunun üzerine omütehassıslar burada nasıl çalışacakları hak - kında inhisarlar vekâletine iptidai bir rapor göndermişlerdir. Bu rapora göre, Amerikalı mü - tehassıslar (o inhisarlarda umumi vaziyetin ıslahına dair bazı teklif- ler hazırlıyacaklar, bu teklifleri - nin esbabı mucibelerini, tahakkuk ettirilmeleri için ittihazı lâzım ge- len tedbirler tavsiye edilecektir. Heyet tütn işleri hakkında tek - nik tavsiyelerde bulunacak, tütün yeliştirilmesi, müstahsılların kont- ! rolu, anbarlarda muhafaza ve am- balaj tarzı, imalât ve saire usulle - rimizi tetkik ederek bunların 1s - lahı hakkındaki fikirlerini bildire- cektir. Heyet tütün işinden başka tuz ve kaya tuzunun istihsal usulleri, nakli ve satışı, maliyet hesapları- nın tutulması işlerini tetkik ve sa - tış fiatlarının hasılat, halkın ihti- VAKI Gündelik, Siyasi Gazete tatanbul Ankara Cadde, VAKIF yurdu Telefon Numaraları Yazı işleri teletor 2 idare telefonu 70 — Telgrat adresi; İstanbul — VAKFI Posta kutum No. 46 — Abone bedelleri : “Türkiye Şi ln 1400 Kr. rt » 00 » 10 » m ilân ücretleri: Resmi ilânlarm bir satırı Ticari ilanların bir satırı Ticari İlânların bir santim! 25 çizi) Küçük İlânlar : Bir detnee 50 ui defam 50 Uç detusı «5 İİ Get defası 75 ve on defne 100 kuruştur. Uç aylık Hân veretlerin bir detası meccn pendir. Dört satırı geçen Hünların fazla satımları beş kuruştan besap edilir. Senelik 8 aylık 3 aylık 1 aylık İ| yacı ve kaçakçılık meseleleri na - | larm kabul şartları, maaşları, pro- ! zarı dikkate alınarak tesbiti esası nı tavsiye edecektir. veya hususi fabrikalarm imalâtıma mü- sâade olunmasının mı daha mu- | İ vafık olduğunu araştıracaktır. Mütehassıslar bunlardan maa - da muhasebe usulünün tadili, ipti- i dai maddeler mübayaası, memur- | paganda ve istihbarat işleri etra - | fında esaslı teklifler yapacaklar - dır. Bu tetkikat için İstanbul, İzmir, Samsun ve Adanadaki fabrikaları, meselesile de meşgul olacak, deniz | | Müskirat İnhisarınm bizzat i-| MB malâtta bulunmasının mı, memlehaları gezeceklerdir. Mütehassıslar Martm altısında hassıslar yalnız rapor verecekler, tatbikat ve icraatla meşgul olmı « yacaklardır. Faydalı bir eser: Alman ruh tarihine dair tetkikler “Alman ruh tarihine dair tet - kikler,, Bolu meb'usu Hasan Ce- mil Beyin son tercüme ettiği eser» dir. Eserin müellifi Wilhelm Dil « they'dir. Hasan Cemil Bey bu e- serini Türk münevverlerine | lâf olsun veya bir tercüme nimunesi olsun diye vermiyor. Şimdiye ka- dar Strindberg'in en güzel hikâ - yelerini, Alman edebiyatının ba- zı şaheserlerini ve Oscar Wilde'm (Doryan Grey'in portresi) ni Türk edebiyatına ve okuyucusu - nun ufkuna muasır âlemden birer pencere açar gibi seren Hasan Cemil Bey içi kaynıyan bir inkı « lâpçıdır. Bu aşkla yanan Hasan Cemil Bey Fichte'nin gençliğe hi- tabesini de Fichte'nin içinde ya « nan aşka benziyen bir hararetle anlatmıştı. “Alman ruh tarihine dair tet- kikler,, eserini Türkçeye çevirir « ken de ayni ateşi muhafaza edi - yor. Kitabın başlangıcında şu satırlarile anlatıyor: bunu “Biz en derin bir inkilâ yaşıyan ve ts hakkuk ettiren yeni bir rönesans mesliyiz. Siyasi, içtimai ve iktısadi tokılâpler, ruh Inkiâbaının kanatlarında Üeriye doğru me - #afe alırlar. Ve bundan büyük üstüpta kültür yaratma bareketi meydans gelir. Kültür milletlerinin yaşamaları asıl mak» sadı da budur, Ve Türk milletinin — Büyük tarihi misyonu bu olmuştur. Hasan Cemil beyin tercüme et- tiği eserin müellifi on dokuzuncu asırda yaşamış ve felsefesini ta- rihe istinat ettiren bir filozoftur. Wilhelm Dilthey bu nazari « yelerile: “İnsanm ne olduğunu yalnız kendi tarihi söyler,, hük - münü çıkarıyor. Müellif insanı ta- ribin bir muhassalası addediyor ve bu gözle Rönesansın menbaları « nı ve Alman ruhunun - burada ruh kelimesini ferdi manasile değil, sosyal manasile - inkişafını tet - kik ediyor. Önümüzden tekerlenip giden | asırların mahiyetini tanımak için | Hasan Cemil Bey Türk okuyucu - larma fikir âleminden yeni bir pencere açmış oluyor, Sadri Etem —— ————-—-- Ansızın yürüyen tramvay altında Beşiktaş tramvay deposundan elektrikçi Kahraman 69 numaralı arabayı tamir ederken, Hakkının arabayı ansızm bareket ettirmesi yüzünden altında kalmış, bacakla» rmdan yaralanmıştır. Kahraman hastahaneye yatırılmıştır. pa near anana i ii evelki VAKIT : 7 Şubat 1917 — İsviçre gazetelerinin Paristen haber aldıklarına göre Rus “Errorist. lerinin,, Petresburg komisyonu Troç- kinin idama mahkümiyet tasdik etmiştir. kararını — Ahiren icra edilen ban teki » kattan müsteban olduğuna göre İs - tanbul vilâyeti ile milhakatındaki daimi bir tezayüdü nüfus o vardır. 328 senesinde vilâyetimiz o mevcudu 924,957 iken elyevm 185,593 nüfusa baliğ olmuştur. — Dün, Dersaadet polis mektebi. nin on altıncı devreli tahsiliyesinden İ şehrimizde bulunacaklardır. Müte- | 99 efendi nesi elmiştir. Bunların dördü aliyülâlâ, on altısı âlâ, dokuzu karibi âlâ, beşi vasat derecede şaha « detname almıştır. ai i i ; ' | ! İN e ee GİR ğe, — silin m öl eee iğne AA) gi