15 Ocak 1933 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 10

Bir iran meb'usu ve gazetecisi TEE e (Baş tarafı 1 inci sayıfamızde) ya Rehnüma, evvelki gün oros ekspresile şehrimize ve dün akşam Avrups ekspresile Aaka Zeynelâbidin İranla İn- giltere arasmdaki petrol ihtilâf: - nın milletler cem ez ei Avrupada bir tetkik seya - ile dün görüştük. İran meb'usu Türkiye ile İran arasında ta €s - kidenberi devam eden münase - betleri izah ve tafsil etmis, ve a- ralarındaki daimi meveddet ve samimi münasebetleri yadeyle - o miştir. İngiliz ve İran ihtilâf; hakkın- © da şu izahatı vermistir: buatının vatani bir nidasıdır. ve bunun Türk matbuatında aksi bi- zim için mucibi memnuniyettir. Vaktile verilen imtiyazlar, kor- ku, tamah, tazyik ve tehdit altın- da verilmiş olan imtiyazlardı. Sabık saray mabafili bu husus- ta hiç bir şey düşünmüyorlardı. Bu petrol imtiyazı da tam mama- sile tazyik ve tehdit altmda ve - verilmistir. Peklevi rejimi ile İran muahedeleri mukarreratı değişti. Meselâ kapitülâsyonların ilgası gibi. İranm niyeti o kadar halisa- ne idi ki Mısırda İran kapitülâs- yonu hakkı olduğu halde, Mısır- daki kapitülâsyon hakkını terket- ti. Bu, yeni rejimin hükümetlerle olan şerefli rabrtasını gösterir. İran hükümeti; samimi olarak İngiliz hükümetine imtiyazım âdi- lâne bir şekilde (alınmadığını, binaenaleyh, oimtiyazda tadilât yapılması lâzım geldiğini bildir - di. İngilizler bizim söyledikleri - mizi nazarı itibara almadıktan © maada imtiyaznamede hakkımız olan şartlara da itibar etmediler, kendi lehlerinde olan hakları kullandılar. Misal: Kumpanyanın taahhüt ettiği: Ana olan kumpanya ve kendisinin teşkil ettiği diğer fer'i lar hükümete temettü hissesini vermemişlerdir. Yani &- Gam (Anglo Persian Oil kendi hissesine düşen gelmiş | yeti keresi safhalarmı takip edecek, — Petrol meselesi, İran mat - | Ali iktisat meclisi Çalışmasına devam ediyor ANKARA, 14 (A.A) — Ali ik- tisat meclisi bugün de komisyon - lar halinde çalışmasına devam et- miştir. Meclis pazartesi günü he - i umumiye içtima! yaparak ko- misyonların hazırladığı raporları müzakere edecektir. Ankarada sergi binası ANKARA, 14 (A.A.) — Anka- ' ada inşa edilecek sergi binası için İ teşkil edilen komisyon B. M, Mec- İlisi reisi ve milli iktisat ve tasar - İ ruf cemiyeti reisi Kâzım Paşa Hz. nin riyasetinde salı günü ilk topla- nışını yapacaktır. —.— | Emlâk satışı IZMIR, 14 (Hususi) Bedeli sekiz senede verilmek üze- re müzayedeye çıkarılan emlâkin taksit müddetlerinin yirmi seneye i çıkarılması tasavvuru etrafında Maliye Vekâleti vilâyetin mütale- asını sordu. ii izmirde kooperatif IZMIR, 14 (Hususi) Teşkil edilen sebze ve meyva satış | kooperatifi işe başladı. Vekiller heyeti dün toplandı ANKARA, 14 ( Hususi) —— Vekiller heyeti bugün Başvekil 1s- İ met Paşa Hazretlerinin reisliği al- tında toplandı. Toplantı geç vaki- te kadar devam etti. | lerinin sebebi sorulduğu zaman; buhran dolayısile işletilemediği o ileri sürüldü. © Halbuki ayni kumpanya Venezü- ellada sahip olduğu petrol imtiya- zını tevsi ederek dünya pazarın - daki mevkiini yedinci dereceden üçüncü dereceye çıkardı, Geçen se neki bir milyon üç yüz bin İngiliz liralık hisseden bu sene ancak üç İ yüz bin İngiliz “ -“ vermişlerdir. ' Bunda da buhran münasebetile Fazla petrol çıkaramamak baha - nesile ileri sürmüşlerdir. Bunun sebebi İranı döviz buhranile kar- şılaştırmak istemelerindendi. İran üç yüz bin lirayı kabul etmedi ve Londradan (o Tahrana bir salâhiyet sahibi mümessil gön- derilerek, bu imtiyaz meselesinin VAKIT. Avusturya ve Yunan Ankarada, yeni elçi kabulü merasimi İerin elçilerinin nulukla- rına Reisicümhur Hazretlerinin cevapları ANKARA, 14 (A.A) — Reisi- cümhür Hz. bugün yeni Avustur- ya ve Yunan elçilerini Çankayada ki köşklerinde ayrı ayrı kabul bu - yurmuşlardır. Elçiler itimatname - lerini Reisicümhur Hz. ne taktim etmişlerdir. Kabul resimlerinde| Hariciye müsteşarı Numan Rifat Bey hazır bulunuyordu. R nhur Hz, Avusturya el - j elçisinin söylediği nutka cevaben | şu nutku irat buyurmuşlardır: “Elçi Hz,, Muhterem Avusturya Reisici'm- huru Hz. nin sizi nezdime fevka -| lâde murahhas ve orta elçi olarak ! tayin o buyurduklarını (bildiren! mektuplarını büyük bir memnuni- | yetle alıyorum. İki memleket arasında mevcut | olan çok iyi münasebetleri bir kat | daha sıklaştırmak bizim de sami- mi dileğimizdir. Bunu başarmak için Türk milleti ile necip Avustur ya milleti arasında mevcut olan iyi duygular ve yüksek vazifenize baş ,Jarken gösterdiğiniz arzular kuv - vetli ve ümit verici iştinatlardır. Size bu hususta o muvaffakiyetler dilerim, | AvusturyaReisicimhuru Hz. nin şahsım ve memleketim hakkında tercümanı olduğunuz asil hisleri beni çok mütehassis etti, Kendile- rine en kalbi teşekkürlerimi ve sah si afiyet ve saadetlerile Avusturya milletinin refahı ve saadeti hak - j kında beslediğim halisanc temen- Milletleri biri birine bağlıyan manevi rabıtalar arasında iktisadi ve Licari münasebetler şüphesiz ki ileri gelenlerdendir. Dünya buhra- ninın her memlekette ıztıraplar do ğurduğu şu zamanlarda Türkiye ve Avusturyanın yüksek menfaat- lerini en iyi koruyacak çareleri a- | raştırmaları tabiatile temenniye | şayandır. | Bu hususta ve vazifenizin ifası | esnasında benim ve cümhuriyet ! hükümetinin daima müzaheretini göreneceğinize emin olabilirsiniz elçi Hazretleri.,, Yunan elçisinin nutku “Reisicümhur Hazretleri, beni nezdi devletlerine fevkalâde murahhas ve orta elçi sıfatile tayin | Yunanistan Reisicümhurunun İ koymak ve âdil bir nisbet daire- sinde menfaatlerimizin karşılıklı himayesini temin etmek suretile, en mes'ut bir inkişafa namzet ol- duğu âşikârdır. Çünkü © devamlı ve sağlam bir dostluk yalnız his- siyat üzerine kurulmaz. | Hayati menfaatler ve karşılık- | İ: emniyet milletler arasındaki dostluk bağlarının yegâne garan - | tileridir. Türkiye hükümetinin yüksek reisinin bu sözleri, iki devletin bundan böyle dilediği bu asil ga- | ye arkasında takip olunacak yo - lu göstermektedir. Bende her | dakikamın gayretini buna has - relmekle mes'ut olarak bu büyük iş için bütün kalbimle çalışaca - | ğım. Zatı samilerinin şahıslarında bir terakki borçlu olduğu, bilgili | reisini selâmlar ve şahsi saadetle- ri ve asil milletinin refahı hak - kında samimi temenniyatta bu - lunurken vazifemin ifasında zatı devletlerinin yüksek müzahare - tine ve hükümeti cümhuriyenin ; w devamlı muavenetine mazhar e- dileceğimi ümit etmek cesaretin- de bulunuyorum. Reisicümhur Hazretleri, Sulhe merbutiyetleri ve zamâ- nın icaplarını doğru bir o surette takdirlerile milletlerimiz kendile- rine yeni bir yel açmışlardır. Bu. yol, şüphesiz, doğru ve iyi yoldur. Çünkü büyük şâirleriniz- den birinin söylediği gibi hakikat yolunu tutan sevgiye doğru yol alır. Reisicümhur hazretlerinin cevabı “Elçi Hazretleri, Muhterem Helen Reisiciümhu- ru Hazretlerinin zatı asilânelerini nezdime fevkalâde murahhas ve orta elçi sifatile tayin buyurduk - larını bildiren mektuplarını eli - nizden alırken sizin iki memleket dostluğunda güzel bir faaliyet hissesi olan mümtaz ! bir diplomatı intihap buyurduk - larından (dolayı müşarünileyh hazretlerine teşekür etmek iste - rim. Size tevdi olunan yüksek va - zife hakkındaki (o hislerinizi ve memleketimizde ifa ettiğiniz hiz- İ diği takdirde | | şahsmızda i 7016 tömetriiü ii maada İzm Kü e tekrar konuşulmasını istedi. Kum bir şey vermemi ii yi N i panya mümessili göndermedi. İşi Ana e bi we ik xi sürüncemede bıraktılar. (İranın diğini iddia BÜ ek ii | kendi menafiini korumak için ya” mpanyalar hiç bir i rme - | Pacağı yegâne şey imtiyazı lâğ - derdini elin vetmek olacaktı. Löğvetti. Fakat buyurduklarını bildiren mektupla-! metlere ait hatıralara atfettiğiniz rı zatı samilerine tevdiile şeref kıymeti gösteren sözlerinizi din- kesbederim. / lemek benim için pek zevkli ol - Hiç bir vazife bana bu kadar muştur. Türk - Yunan dostluğu" On sene evvel İr, di an maliyesin- | X salışan ve İngiltere devletinin orile millet tarafından kabul edi- a Armtage Smith ile bir refiki Pie pm tarafından! Lon - a gönderildi. Kumpanyanın esabını dikkatle tetkikten sonra Yazmış oldukları bir raporda: kumpany anım taahhüdatını yediğini kaydetmişlerdi. Bu ra- İngilizce olarak tabolunmuş Ve İran hükümetinin elindedir, | yolar. Buna karşı iki matbuat a- min $ ki dedir. N hakkı | Reisicümhur Hazretleri, Her birinin 200 bin İngiliz li- a ağir ig ia la Bu dostluk ve itimatlı anlaşma müdafaa ü r darda beş milyon lirasına ka - mı, mayeleri vardır. Ve esha - elin gseriyeti ana kumpanyanın Tiayeş ir. Bu, eğer kempanya bir mümessil gön- | .yk ve bu kadar gurur veremezdi. ifa | terse, ona da hazır (o olduğunu kumpanyaya bildirdi. Hüsnü ni * yet sahibi olmadığını ispat & * den kumpanya hükümetin bu tek- İ Kifime itiraz etti. Ayni zamanda | İngiltere hükümeti işe müdahale etti ve bütün matbuat bir ağızdan * hilâfı hakikat neşriyatta bulun - | Türkiye ve İran matbuatıdır. i Bildiğiniz veçhile, İran mümessil- lerini cemiyeti akvama gönder * imtiyaz şartla; K edilmemenin bir misalidir. | miştir. Bu ayın 23 dile eee ğu yanın ikinci yolsuzlu- | rata başlanacaktır. Cemiyeti af - — imtiyaznamede (taahhüt | vamın insafına, adaletine emin men aklar petrol kuyuları karalama Kazdıkları elli Yalnız dördünü işletmiş- ii Mütebakisini inkar zaffer çıkacağımızı ve hakikatin bizimle birlikte olduğumu “ etmekteyiz. ehemmiyeti hakındaki duyguma beni bu güzel ülkeye bağlıyan aziz hatıralar da inzimam etmektedir. Filhakika memuriyet meslekimin büyük bir kısmı Boğaziçi sahille - cinde geçti. Ve daha dün Türk — Yunan dostluğunu muhkem bir su- rette kuran tarihi hadisede, Türki. nin genç merkezinde, bulundum. siyaseti dünkü Yunan hükümeti - nin olduğu kadar bu günkü hükü - metin de siyasetidir. ve bütün mil: | letin hissiyatına istinat ettiği için | ayni zamanda bütün fırkalarma da politikasıdır. Esasen Türk - Yunan anlaş - müncer olan müşterek masına * cehdin, iki milletin teşriki mesa- i isini gittikçe daha sıkı bir hale emelimdir. Bu nun dün için olduğu kadar bugün | derir de müzakerata başlamak is- Uhteme terettüp eden vazifenin | için de bir hakikat ve bu siyasetin | Yunanistandaki bütün fırkaların siyaseti olduğu ve bunun Yunan milletinin hissiyatına istinat etti- ği hakkındaki beyanatınızdan da | pek mütehassisim. Cümhuriyet | hükümetile bütün Türk milletinin | bu dostluk hakkındaki hissiyatı | tamamile böyledir. Filhakika, el- | çi hazretleri; temsil ( ettiğiniz | memleket hakkında derin dostluk hislerile meşbü olan memleketim- de derihte ettiğiniz yüksek va - zifenin ifasınm müşkül olmıya - cağına kanaatim vardır. Derin ve karşılıklı bir itimada istinat eden Türk - Yunan dostlu- ğu artık açık bir hakikattir. İki memleket arasındaki bu sıkı dost- luk bağlarının gün geçtikçe kuv- vetlenmesi şahsan benim aziz bir dostluğun yalnız Dğr ” Savı : “Ne e Maarif vekilinin. Sporculuğumuz hak- kında nutku ANKARA, 14 — İdman cemi yetleri ittifakı tarafından dün bu- rada bir ziyafet verildi Ziyafette bulunan Maarif Vekili Reşit Ga- lip Bey Türk sporu hakında bir nutuk irat ederek sporcuların yal- nız şu veya bu klübü değil, mem- leket sporunu temsil etmekle mü- kellef bulunduklarını söylemiştir. — m mam İstanbul Boşinci Hukuk Mabkemesinden: Mikmet Bey vasiyes Süteyya Hanfının Hüyükadada İspilindit Oteli sırasında Yübik hanesi demekle maruf ha - nede mukim Belçika tebemamdan mütevef- fa Mösyö ETMk varisi ve oğlu Şarl EİMik aleyhine borçlarını ismamen ödediklerinden bahiste merhun hanenin fekki hakkımda & kame eyiediği davadan dolayı ükümetgüke civarmda ve meçhul olduğu anlaşan ve ilânen yapılan tebligat ve gıyap kararı üzerine tahkikat müddeieleyli muhakeme bAkimi huzuruna gelmiyen Fibik hakkımdaki Mösyö gari İ saat 14 te tera kılmacağından o yeümüileyin mezkür gün ve vakitte mahkemeye gelme vuhakemenin giyabında in - İstanbol İtiraz ve Tetkik merdindemi Sütlüeede Mahniut ağa mahallesinde Ka- ra ağaç onddesinde atik B3, 61, 63; ve cedit 83, 88/3, 05, 07/3, 9/3, DA, BB sumard» da sakinken elyevm ikametgâh meşbul olan, borçlu Mahmut ve ayri meahulds ve 'Trabion» de Arafil sokağmda 71 mujim olduğunu idâla e- hallerde bulunamıyan Ha- Hüzün beye (10200) lina borlu Mahmut beyin birinci derecede alacaklıya birinci derecede alacaklıya ipotek ivme etti- gi Süüücede Mabmut ağa mahallesinde Kara ağaç enddesinde atik 53, 61, 63, ve cedit 83, 53/1, 95, 97/1, 97/0, 97/4, 96 mimara gayrı meakulün 4 üncü icra me» ulune tevtikan ikimei defa ik arttırması melicesinde alas, sesinde birakıl- etmelerine Yatma Hanımın vicahında ve rsteriz Hasen Fehmi ve borçlu Mahmut böyin gıyaplarıuin icra kiflman mürafan ne- tcerinde istihkk ancak retmi veikaya müs- tenit olması lâzım gelmesine ve kaşdı tesmi hilfima bu gibi idölaların tetkikine İnkân bulünmamazını ve davete rağınen icabet etmemesin» ve giküyeti teyit için <delilinin “memesine mebni Hasan Fehmi de ibraz Beyin gikâyet istidazının redölke ve Fatima hazııman şikâyeti de imuhik görülmemesine binaön ihale muamelesinin tasdikine kabili temyiz olmak Üzere 25/11/9582 tarihinde ka- iş olmakla Hasan Fehmi ve Mah- mut Beylere hir mah için teig makamına kaim olmak üzere ilineri tebliğ olumır (0776) ' hissiyata müstenit değil karşılık- lı, hayati menfaatler icabı olduğu hakkındaki kanaati pek haklı bu- lurum. Şahsım hakkındaki güzel söz- lerinize ve bilhassa mesainizi iki memleket arasındaki dostluğun inkişafı gibi mes'ut bir maksada hasredeceğiniz hakkındaki te - minata teşekkür ederim, Yüksek vazifenizin ifasında benim ve cümhuriyet hükümetinin devamlı muavenet ve müzaharetinden & min olabilirsiniz. Vedanamesini aldığım muhterem selefinizin bu vadideki (oOmeşkür mesaisinden mütevellit memnuniyetimi Yunan milletinin necip reisine ib- lâğımı da bu vesile ile rica etmek isterim. “Elçi Hazretleri, Siyasetlerinin umdesini sulh ola rak kabul eden iki memleketin için de bulunduğumuz nazik zamanla” rm icap ettirdiği istisnai bir “ihti - mam ile kendilerine açtıkları dost- luk ve karşılıklı merbutiyet yolu * nun doğru ve güzel bir yol olduğu ve bu doğru yolun muhabbete ulaş tırdığı hususundaki yüksek telâl nize memnuniyetle iştirak ed pi dünü fddia eden Haan Yeheii Pay şikâzet © dost Asil Yunan milletinin refah ve ikbalini ve onun yüksek Cümbhur Reisi Hazretlerinin sihhat ve saa- detlerini halisane dilerim.,, Li vini N A MAM cl pi