15 Aralık 1932 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 4
OSMANLI DEVLE Ö LURKEN ... Muharriri : Celâl Nuri “İktibas, nakil, tercüme hakları mahfuzdur, Baba Tahirle hapishanede bir mülâkat Almanya imparatoru, İstanbula olan bilmem kaçıncı seferinde, Abdülhamit ile birlikte yemek yerken, Maitre d'hotel vazifesini gören bir uşağın göğsünde koca- man kırmızılı, yeşilli bir gran kor don görür.. | Sofradan kalktıktan sonra, bi- | rine: — Teşrifat meselelerinde dostlarımız biraz tecrübesiz.. Me- selâ, uşak başıya yaptıkları alâ met tıpki nişanlarn gran kordo- nuna benziyor... — Efendim, o kordon uşakirk alâmeti değildir. Gerçekten bi - rinci rütbe nişan kordonudur.. — Öyle mi?. ŞE Evet! Efendimizin hükâme- ti de ayni kilerciye ikinci rütbe - den bir nişan ihsan buyurmuştu. Dikkat buyurulsaydı yakanın ö- bür tarafında kırmızı kartal ni- şanının plâkı görülecekti.. İmparator Hazretleri muş, amma, belli etmemiş. Frenklerin de nişana gayetle meraklı olduğunu bazıları bildik- lerinden gazeteci Baba Tahirin riyaseti altında bir nişan imalât- hanesi kurmuşlardı. Bundan mü- bim bir (endüstri) tasavvur ede - mezdim.. Her gün Almanyadan, Fransadan, İtalyadan, hattâ, ga- riptir, Amerikadan talepleri geli- bozul- yordu.. Birinci Mecidi şu kadar dolara, ikindisi şu kadara... Hiç bir cam, çimento, ampul, asprin fabrikası bu kadar sipariş almıyor.. Baba Tahir ve kumpan- yası, ilkin, usul ve kaidesine tev- fikan bu frenklere nişan çıkart- mışlar.. Paracıklarını almışlar... Lâkin talep o kadar çok ki! Bun- ları bir bir arzetmek, iradelerini almak, sonra nişanları kendileri" ne göndermek, üzerlerine poliçe veya çek çekip bedellerini tahsil | etmek külfetli olacak... Tahir B. | ve arkadaşları bu muamelelere ha cet bırakmadan, Babgâli e. man yazanlara fermanları del durmuşlar, nisanları H z fendiden satın al lara mahsus olmak üzere Fransız» ca Le Servet gazetesine uydurma resmi havadis dercetmişler.. Fab. rika 1000 beygir kuvetile işliyor, İddia ediyorlar ki Tahir Beyin bu teşebbüsü Frengistanda Osmanlı devleti lehinde bir de cereyan bi- le uyandırmış... Çünkü tevcihatta nişana nail o- lan ecnebi (hayır hahanı saltana- tı seniyeden) olmak üzere göste- riliyor.. İmdi, bu atifete, velev para ile nail olanlar, biraz dost- luk göstermek iktıza eder.. Ziya- fetler verilmiş, padişahın namı göklere çıkarılmış... Baba Tahir işinin üst tarafını bilirsiniz.. Bütün kumpanyasile birlikte Malümatçı mahküm edil- di. Hapse atıldı. Ancak 10 Tem- muzun sarhoşluğunu müteakip hapishaneden salıverdiler. O sıralarda bu yazıların mu- harriri (o yeni mektepten çıkmış- tum, Bilmem kaide hâlâ cari mi- | dir?. Hukuklulara meccanen mü- dafaa edilmek üzere bir kaç cani | teslim edilirdi. Bana da bir cani verilmiş. Bunu isticvap için sık sık hapishaneye giriyordum.. U- İşte, Baba Tahir de o zaman ha- pishanenin avlusunda bir aşağı, bir yukarı dolaşıyordu. Beti benzi | bozuktu, Benden sıgara istedi. O- turduk, konuşuyorduk... — Benim gibi bir adam.. Balâ ricalinden... Bütün nişanları haiz.. Bir kaç gazete sahibi.. Sadık bir bendei şehriyari... o Talili bir 1- dam... Padişah beni nasıl kıydı?.. Bir adliye nazırma kurban git- tik.. Bu oldu mu?. Padişahım be- ni sonuna kadar himaye etmeliy- dikse — Lâkin, Tahir Bey, senin ha- tan pek büyüktü.. Bilmezmisin ki rütbe, nişan, madalya £ vermek hukuku padişahidendir.. (Para basmak gibi. İşte orada haltettin. Çaresini bulmuştun, İnha ediyor ve nişan çıkartıyordun, Padişahın bam teline bastın... Baba Tahir hüngür hüngür ağ- | lamağa başladı... — Peki! Dedi, inha etmekle fermanını kâtibe yazdırıp vermek arasında maddeten fark ne?. Ben | makamları, efendimizi uzun boy- lu taciz etmek istemedim.. Ufak bir kusurum oldu., Şevketli efen- dimiz beni affetmeli idi. Çünkü ben ona çok hizmet ettim. Benim maruzatım üzerine on beşten zi- yade Jon Türk Akkâya ve Rado- sa nefyedildi; hem bihakkin. Ben, Babıâli caddesinden her geçen e- fendiyi, memlekette telefon olma- İ dığı halde, yarım saat sonra, e- fendimize bildirirdim. Amma na- sıl?. Orasını söylemem.. dır; yalnız ben bilirim.. Sonra ni- san ticareti diye beni kepaze et- mek istiyorlar. Nişan ticareti de meşrudur. o Yağ, pirinç, sabun, kahve ticaretleri gibi.. İnkâr et miyelim.. Romada, Papa Hazret- lerinden rütbe ve nişan istihsal et mek için basit, kolay, pratik çare- ler vardır.. Bir yahudi tefeci bile parasını verdi mi Papalık kontu oluyor.. Ha.. Yanıldım: Papa ya- hudilere kontluk vermez, yalrız baronluk verir.. Ben müdekkik bir adamım.. Memleketimizde bir (Endüstri) tesis o ederken emsal aramak lâzım.. Onun için Vati- kandan vesaik getirttim. Adliye mazırmın iftirasına uğrayıp bu zmdana atılmasaydım mükemmel bir lâyiha takdim edecektim. Ec- mebilere usul ve kaide tahtında, Prix Fixe rütbeler ve nişanlar ve- Esrar - recektik.. Şu mali müzayaka Zza-| manmda milyonlar kazanacaktık, ben de Sıraservilerde bir apartı- ER Yatıracaktım.... âyiham genişti. Padişah ne- den frenklere yalnız an ve ma- dalya versin de rütbe vermesin ? Oldu mu bu?!. Padişah, padişah- tır.. Yerliye de, yabancıya da ilti- fat eder.. Fakat bizim ulâlardan balâlardan, mütçmayizlerden frenk bir şey anlamaz.. O baron, kont, marki, prens, dük, gran dük olmak ister.. Bilir misin ki bir prenslik bir milyon franga geçer. Çok değil, senede beş, on prens- lik tevcihatı, bütçe açığı kapandı, gitti! komisyonu âlide para bulmak i- çin çırpınsın.. Şaşkın kaz! Adliye nazırının o mel'un darbesine uğ- | ramasaydım lâyihamı çoktan hün- mutmadımsa caniyi de kurtardım. kâra kabul ettirmiş olacaktım. . .. İ Sonra miskin Arâp İzzet | VAKIT “Goethe madalyası Dün Ertuğrul Muh- sine verildi Büyük Alman şairi Goetbenin | yüzüncü yıl dönümü münasebe- tile geçen sene bütün dünyada büyük san'at şenlikleri yapılmış- tı. Mem'eketimizde de Darülbe- dayide Goethenin Seniha Bedri hanım tarafından tercüme edil miş olan Slellâ isimli eseri oy- nanmış ve temsilden evvel Se biha Bedri hanım Alman edibi hakkında bir konferans vermişti. Alman hükümeti Goethenin yüzüncü yıl dönümü münasebe- tie ibcas etmiş olduğu madalya- lardan -dün de yazdığımız gibi: Seniba Bedri hanımla Darülbe- dayi rejsörü Ertuğrul Muhsin Beye de vermeği kararlaştırmıştı. | A'manyanın İstanbul baş kon | solosu dün Darülbedayie gele- | rek Goethe madalyasını Erluj- | rul Musin Beye merasimle tev- | di etmiştir. Alman baş konso'osu küçüz bir mutuk irat ederek | beyne'milel şöhretli edibe karşı | Türkiyede göstenlen a'âkadan doayı memnuniyet ve teşekkür hislerini bildirmiş, Erluğrul Muh- sin beyi tebrik elmiş ve madal- yayı kendisine vermiştir. Bu me- rasimden sora Darülbedavide Alman aş korso.osu şerefine bir çay Ziyafeti eerilmiştir. Zi yafelte konso ostane erkânı, Da- rülbedayi müdürü ve san'atkâr larımız: bulunmuşlardır. Alman konso osu Seniha Bedri hanıma alt madalyayı da. bugün tevdi edece'tr. mam Numarasız ötomoebiller Numarâsız otomobil idare €- denlerden şimdiye kadar 3 lira | maktu para cezası alınıyordu. Bundan sonra humarasız ve kar- nesiz otobüs, kamyon, kamyonet hatta mo'osiklet kullananlardan da ceza alınacaktır. Bu ceza miktarı 20 liraya çıkarılmıştır. i Metbaamısa gelen eserler Türk şark tütünleri Habip Edip Bey tarafından Türkiyenin en wühim ve hale muhtaç meselelernden “Tük - şark tütünleri ve ibracatı,, İsmi'e büyük bir tetkik eseri neşredil miştir. Kilabın birinci kısmında bu mesele hakında esaslı ma- lümat verimektedir, İkinci kısmında da bu mese leye ait grafikler ve istatistık'er derco'unmaktadır. Kitap Burha- ne.lin matbaasında besi mışbır. Iktısadi mesee.erle alâkadar ©- lanlara tavsiye ederiz. SA A AAA Hem de, efendim, bu işin bir de siyasi ciheti var ki pek tatlıdır: Fransada, İngilterede, Almanya- da, Amerikada Osmanlı kontla- rı, Osmanlı prensleri... Bunun po- litikaya ne büyük tesiri olacaktı! Ben siyasi bir adamım.. Vallahi, / | sana temin ederim, Avrupada ka- ! rılarla danseden, şampanya içen, domuz sucuğu yiyen hiç bir sefi- rimizin, hiç bir büyük elçimizin aklına bu ince şeyler gelmemişti. Onlar sefr değil, s1fır!,. Padişah benim dirayetimi, sa- dakatimi anlamağa başlamıştı . .. Lâkin çekemediler.. Adliye nazı- Tı bunağını alet ettiler. Altüst ol- nekliyen Tahir, pâk ve tabir bir siyasidir.. Ah!.. Celâl Nuri Richard Bu akşam: MAJIK SiNEMAS 15 Könünmevve! (9L4 çel Tauberi Büyük gala olarak Bir Aşk Nagmesi filminde takdim edecektir. İlâveten : RADYO.NEW Yerlerinizi evelden temin ediniz. Telefon : 40690 m İALBERT PRFJFEAN' ANNABELLA ile beraber taganni edeceği J dum. Şu hapishane köşesinde pi- |8 vu akşam: GLO RYA'da BÜYÜK GALA OLARAK Bütün filmlerin en muazzamı ve en harikulâdesi Baş rollerde : Ramon Novarro İnanılmıyacak derecede zengin Metro GOLDWYN. May ama A ua RTiSTiK'te HUR ve May Me Avoj | bir mizansen Yeni seslendirilmiş kopyef mamulan İlâyeten : FOX JURNAL şam i : Gaip ÇOCUK! Fransızca sözlü ve şarkılı filminin ilk irsesi şerefine BÜYÜK GALA Her akşam perde aralarında POLİANSKY ORKE İ Yerlein evelden temin edilmesi rica olunur i Yalova kaza kongresi Cümburiyet baik fırkası Yale va kongresinde bazır bulünan vilâyet idare heyeti reisi Cevdet Kerim B. dün avdet etmiştir. Ya ova Kâzi köngresi evvel- ki gün yapılmış. haikın bir çok ihtiyaçları etrafında görüşllmüş- tür, Geçen seneki kongrelerini Ya'ovalılar daracık bir odada yapmışlardı. Bu seneki kongre ıse Kap'ıca'ar caddesi üzerinde yeniden yapıan büyük kâgir binada aktedı'miştir. Binada bir kütüphane vücuda getirilecek, radyo alınacak, burası Yalovalı- ların balkevi o acaklır. Bu sene Yalova kazasının iki pabiye merkezinde iki yeni mek- tep inşa edilmşti. Bunlardan başka Kadıköy ve alacalı ismin- desi ikiköy v.âyetin resni pro jelerine uygun olmak üzere ken diliklerinden iki mektep inşasına başlamışlardır. | Bu mektepler pek yakında bitecektir. Bina'arın (| bütün malzemesini kendileri te- min eden köylülere bükümetçe de vardım edilecektir. Kaza merkezinde fırka âza sının ve Yalovanın çalışkan kay- makamı Şefik beyin gayretile 50 çocuk uk bir pansiyon açık | mıştır. Köy'erden topanan ço cuklar bu pans yona yer.eştiril- mişlerdir. Fırka Vi'âvet idare heyetince teşku.ât arkadaşlarma ve Şefik beye gösterdik.eri gayretten do- tayı teşekkür edilmiştir. TAKVIM Perşembe Cuma 15 K. evel (o 16 K, evel 17 Şaban 7,19 041 043 200 149 16.61 18,8 S3 8 16,41 042 m e sat 18,20 sal 349 ra Öğle namazı ikledi maraz Akm gamazı Ya sı namazı irsak Yalin geçen pönleri kalin © HAVA — Bügün hava açık rüzgür sakin esecektir. Dün wenkl:k azami 10, asgari 3 derece ve hava tazyikr 776 milimetre hi, olacak ve R iN sahnede konsa sema m Tayyare Cemiyet ne tebii Eyvp'te Detterdarda Fes şirketi tarafından Tayyare a yeti Istanbul Viiâyeti şubeli yüz yirmi iki buçuk lira teb 0 ediimiş ve cemiyet tarafı takdir ve teşekkürle keyif” mıştır. © — —— — — Istanbul Belediye$, Dartllbedayi Şohir Tiysir? Temsilleri : | Bu Akşam İSTANBUL pi r İsaat 21, 30 de Hit "1 (üç saat, İ Opereti İ 3perde27tarlo | Yazan: Ekrem Reşit 8, i ! N Lnnulth İ TU Operetin son haftasıdi/ BORSA 14 Kârunuevvel 1932 Me” NE” di Besteliyen: ICemal Reşit 8. ! sukut rg 70, t Silim Av 1 Pezeia 1 Mark 1 Deler 1 Zolow 0 Liret 30 L Belçika Dinar 4 ar 1 Ahır g 1 Mecediyf şi 2 Kuron Çek 1$â,— | ( Banknot... Çek fiatları (kap. s1 Prağa Vivanı Madirir Berit Vaşşora Peşte Pükreş Belgrat M. skova â Brüksel Aria Cenevre 8 $ " w ” m Şark Dev. italya Şark pa, Gesi 1,50 , Telefoü Tahvil İİ Elektrik Tramvay Tünel İ Rakam head le Anadolü A, Müme* Şir. Hayriye Frarvay 96, 480 s— 40 1
